دانلود تحقیق صرع

مقدمه : واژه صرع در معنای لغوی یعنی غافلگیر کردن که از زمان بقراط حکیم مرسوم بوده است ، منظور اختلال مزمن و طغیان عملکرد مغزی است که به علت تخلیه الکتریکی نا متعارف و متناوب مغز پیدا می شود که علائم آن حملات ناگهانی و موقت ، بیهوشی و تشنج متناوب است که درجه شدت و طول مدت آنها تغییر می کند .

بیماران صرعی شخصیت خاص و متفاوت وغیر عادی ندارند ولی خصوصیاتی خلقی مانند سمج بودن ، نترس بودن ، تمایل به لجبازی ، بهانه جویی ، میل به تعارض و تجاوز ، تمایل به اقدامات غیر مترقبه و تظاهرات انفجاری ، تحول خلق و خو مانند سر خوشی و غمگینی ناگهانی ، دوره های عصبانیت شدید و سریع مانند شکستن اشیاء ، حمله کردن و نظایر آن در این افراد فراوان دیده می شود.سن شروع بیماری از اهمیت خاصی برخوردار است قبل از 6 ماهگی حاکی از ضایعات شدید مغزی به هر علتی که ایجاد شده است می باشد ، اگر در جریان تب اتفاق بیافتد حاکی از کم شدن آستانه تحمل مغزی است و در دوران بلوغ حاکی از اختلالات فیزیولوژیکی ، بیولوژیکی و هورمونی و یا کمبود آستانه تحمل مغزی است .

در سنین 35 سال به بالا باید به دنبال ضایعات عروقی و یا تومورال گشت .برای تأیید تشخیص صرع مشاهده حمله های عصبی مشکوک ، تاریخچه نگاری و احتمالاً ثبت تصاویر لازم است .

همچنین الکترو آنسفالو گرافی ، عکس برداری از مغز و آزمایش ( CSF ) ، هم در تشخیص فرآیندهای پاتوفیزیولوژیک صرع ، حائز اهمیت هستند .

تاریخچه صرع : ریشه کلمه(epilepsy) یک واژه یونانی به نام (epilepsia) به معنای حمله کردن یا مورد حمله قرار گرفتن می با شد .

صرع یکی از قدیمی ترین اختلال های مغزی شناخته شده است که در 2000 سال قبل از میلاد همچنین در نوشته های یونان باستان به صرع اشاره شده است .

فلاسفه یونانی معتقد بودند که علت حمله های صرعی از مغز منشأ می گیرد .

یک فیزیکدان یونانی حمله های صرعی را به عنوان نشانه ای بر اختلالات مغزی یا بیماری های سیستماتیک قلمداد می کرد .

در قرون 16 و 17 ، صرع را به ماوراء طبیعه نسبت می دادند و انسان مبتلا به صرع را با شیاطین و اجنه مرتبط می دانستند و طبعاً درمان صرع در آن دوران شامل جن گیری ، حجامت و رگ زنی و خوردن ماده ای شامل مخلوطی از گیاه داراوش و خون انسان و پودر جمجمه به عنوان دارو به فرد مبتلا به صرع خورانده می شد .

اما رفته رفته این افکار از ذهن انسان رخت بر بستند و در سال 1824 اولین بار صرع بر حسب علائم طبقه بندی شد .

در اولین مقاله در رابطه با صرع در سگ ، علائم صرع در سگ و انسان با هم مقایسه شده اند .

در یک کتاب فرانسوی یک تقسیم بندی که شامل واژه هایی چون : صرع حقیقی ، صرع ناشناخته ، صرع نشانگر دیده می شود و در حال حاضر نیز تحقیقات فراوانی در مورد این اختلال صورت گرفته است که این تحقیق به مروری کوتاه در مورد این اختلال بر اساس یافته های جدید خواهد پرداخت .

تعاریف صرع : · صرع عبارتست از اختلال که به طور موقتی هوشیاری فرد مصروع از بین می رود و به صورت ناگهانی رخ می دهد و غالباً همراه با حرکات عضلانی که ممکن است به صورت حرکت کوچک پلکها ظاهر شود و یا با تکانهای خیلی شدید همراه باشد و تمام بدن را در بر گیرد .

· صرع عبارتست از تغییرات ناگهانی اختلاف پتانسیل بین داخل و خارج سلول عصبی و بر حسب نوع سلولی که در معرض این تغییر قرار می گیرد .

· تظاهرات بالینی گوناگونی به صورت تغییر در سطح هوشیاری ، فعالیت های حرکتی ، تغییرات رفتاری ، تغییرات حسی و سیستم عصبی خودکار ایجاد می شود .

لذا حملات صرعی ناشی از اختلالات عملکردی مغز است.

با توجه به تعاریف فوق سه خصوصیات اساسی حملات صرعی عبارتند از : 1) از دست دادن کنترل به درجات مختلف .

2) حملات مقطعی و اپی زوتیک که ناگهانی شروع می شوند و ناگهان به پایان می رسند .

3) حملات صرعی از یک الگوی کلینیکی تکراری پیروی می کند .

طبقه بندی انواع صرع : از لحاظ بالینی صرع انواع متفاوت و علل گوناگون دارد که شایع ترین تقسیم بندی صرع به نوع موضعی ( محدود به منطقه ی محدودی از مغز ) و عمومی که تقریباً تمام مغز را در بر می گیرد ، و صرع مداوم می باشد .

1- صرع عمومی : این نوع صرع یا تشنج حالتی است که تمام مغز در گیر اختلال می گردد .

فرد مبتلا در این حالت هشیاری و آگاهی خود را از دست می دهد .

انواع صرع عمومی عبارتست از : الف ) صرع بزرگ یا صرع تشنجی : حمله تشنجی افراد مبتلا به صورت ناگهانی شروع شده و فرد بدون آگاهی به زمین می خورد و سه مرحله انقباضی ، تشنجی ، اغما یکی پس از دیگری اتفاق می افتد .

در مرحله انقباضی عضلات بدن کشیده شده ، سر به عقب می افتد و بدن یک پارچه و سفت می شود و تنفس قطع می گردد و دست ها خم و پاها منبسط می گردد .

این مرحله 15تا50 ثانیه طول می کشد .

در مرحله تشنجی عضلات صورت ، دست ها و تمام بدن دچار حرکت و تکان شدید شده که با گاز گرفتن زبان ، کف کردن دهان ، گاز گرفتن ، کبودی رنگ صورت و گاهی دفع ادرار توأم می شود این مرحله یک تا سه دقیقه طول می کشد و بیمار وارد مرحله اغماء می شود ، در مرحله اغماء بیمار به خواب عمیقی فرو می رود و با صدای بلند تنفس می کند این مرحله ممکن است چند ساعتی نیز طول بکشد .

ب) صرع کوچک : این نوع صرع با سقوط همراه نیست و ویژگی هایش فراموشی و حالت از خود بیخود شدن یا غیبت معروف است .

و پس از گذشت 2تا20 ثانیه مجدداً فعالیت ادامه می یابد و شخص از آنچه در این مدت اتفاق افتاده بی خبر است این حملات ممکن است در سنین بلوغ از بین برود یا به صرع بزرگ تبدیل گردد.

2- صرع موضعی : در این نوع صرع فقط قسمتی از مغز درگیر می شود که دو نوع ساده و پیچیده دارد ، در صرع موضعی ساده هشیاری فرد تغییر نکرده و علائم عصبی موضعی رخ می دهد و در صرع موضعی مرکب و پیچیده به دنبال تشنجات موضعی ساده فرد هوشیاری خود را از دست داده و احتمالاً به دنبال آن حمله بزرگ صرع به وقوع خواهد پیوست و یا دچار حالت های روانی خاص می گردد .

3- صرع مداوم : حمله صرع طولانی شده و یا پشت سر هم تکرار می شود و شخص مصروع در حین حملات بیهوش می ماند .

صرع مداوم یک مورد اوژانس است و نیاز به کمک های ویژه و درمان مخصوص دارد .

ویژگی ها و نشانه های صرع : علائم تشنجات صرعی به ناحیه ای از مغز که تحت تأثیر سیگنال های غیر طبیعی قرار می گیرد بستگی دارد .

مغز به دو نیمکره تقسیم می شود و هر نیمکره نیز از چهار قسمت اصلی تشکیل شده است به نام های قسمت پیشانی ، گیجگاهی بالای سری یا آهیانه و پس سری .

قسمت پیشانی رفتار های حرکتی ما را کنترل می کنند مثل صحبت کردن ، فکر کردن ، طرح و برنامه ریختن و همچنین خلق و خوی فرد و صرع این ناحیه شامل یک گروه تشنجات کوتاه است که سریعاً آغاز شده و ناگهان اتمام می یابند .

قسمت آهیانه یا بالای سری دریافت کننده ورودی های حس بدن بوده و آنها را تفسیر کرده و حرکات بدن را کنترل می کند صرع این ناحیه تمایل دارد که به سایر نقاط مغز گسترش یابد .

قسمت پس سری که تفسیر ورودی های بینایی را بر عهده دارد ، در صورت درگیری آن و ایجاد تشنج در این کانون ، با مشاهده توهمات بینایی ، چشمک زدن های سریع و پلک زدن های مکرر و سایر علائم مربوط به چشم خواهیم بود .

قسمت گیجگاهی در حافظه و احساسات دخالت دارد و صرع این ناحیه که معمولاً در دوران کودکی آغاز می شود معمولاً قبل از شروع حمله صرع ، یک علائم آگاه کننده که ممکن است بینایی ، شنوایی و حس چشایی و .....

باشد رخ می دهند و سپس فرد حمله را تجربه می کند .

بسته به اینکه کدام قسمت مغز درگیر باشد علائم ممکن است حرکتی باشد ( مثل حرکات شدید ناگهانی قسمتی از بدن ) و یا حسی باشد مثل احساس مور مور و خواب رفتگی در یک سمت بدن و یا علائم بینایی که مثلاً فرد چیزهایی می بیند که واقعاً وجود نداشته و بقیه آنها را نمی بینند و یا علائم شنوایی که فرد صدای شخصی یا موسیقی ،....

را به صورت خیالی می شنود تشنج می تواند همچنین باعث اختلال هشیاری تهوع و فشارهای احساسی به فرد شود .در صرع بزرگ که معمولاً ابتدا سیگنالهای غیر طبیعی مغزی محدود به یک قسمت کوچک مغز می باشند ، سریعاً به تمام مغز منتشر می شوند ، و فرد پس از یک فریاد بلند بیهوش شده و روی زمین می افتد و در حالی که هشیار نیست ، بدنش کاملاً سفت شده و حدود 30 ثانیه در این حالت باقی می ماند ، پس از این مرحله برای 30 تا 60 ثانیه بدن دچار انقباضات و رفع انقباض به صورت مکرر می شود .

علائم تشنجات صرعی به ناحیه ای از مغز که تحت تأثیر سیگنال های غیر طبیعی قرار می گیرد بستگی دارد .

در طول تشنج بیمار سر خود را به یک طرف منحرف کرده و دندان های خود را محکم به هم فشار می دهد و ممکن است دچار بی اختیاری ادرار یا مدفوع شود همچنین ممکن است فرد دچار اختلال تنفس شود که در این صورت ممکن است ، پوست آنها در اثر کمبود اکسیژن به رنگ آبی متمایل شود .

فرد مبتلا پس از اتمام حمله صرع و در حالی که در حال بازگشت به حالت هشیاری می باشد ممکن است دچار سردرد ، درد عضلانی ، و ضعف در دست ها و پاها بوده و شدیداً احساس خستگی کند .

صرع کوچک معمولاً حوالی سن 4سالگی آغاز می شود و مدت آن حدود 20-15 ثانیه است ، در صرع کوچک بیمار ممکن است برای مدت کوتاهی هشیاری خود را از دست بدهد .

کودک در این حالت بسیار ساکت بوده و حرکاتی مثل چشمک زدن ، خیره شدن و یا حرکات لب را از خود بروز می دهد .

معمولاً کودک به سرعت به حالت نرمال بازگشته و فعالیت خود را از سر می گیرد بدون اینکه از زمان تشنج چیزی به یاد آورد .

البته این نوع تشنج در دوران بلوغ و جوانی معمولاً متوقف می شود ولی اگر درمان نشود ، بیمار می تواند تا روزانه 100 حمله بیماری را تجربه کند و بعضی از این کودکان ممکن است نهایتاً به صرع بزرگ مبتلا شوند .

صرع قسمت گیجگاهی مغز که به آن تشنج حرکتی- روانی نیز اطلاق می شود ابتدا با یک مقدمه که ممکن است حس چشایی ، شنوایی ، بویایی ،...

باشد شروع می شود و سپس وارد فاز اصلی تشنج می شود که ممکن است در این حالت بین 2-1 دقیقه کاملاً حالت گیجی پیدا کند و پس از اتمام حمله نیز حالت تلو تلو خوردن ، صداهای نامفهوم از خود بروز داده و در مقابل هرگونه کمکی مقاومت می کند .

در صرع مداوم که حالت دیگری از حملات تشنجی است بیمار برای مدت 30 دقیقه دچار حملات صرعی است .

اما صرعی که معمولاً در کودکان دیده می شود (( صرع بدون حرکت )) یا (( حملات افتادن )) است ، بیمار به طور ناگهانی بر زمین می افتد و یک دوره کوتاه هم هوشیاری خود را از دست داده و چیزی از محیط اطراف را درک نمی کنند .

پس به طور خلاصه نشانه های صرع عبارتند از : حرکات شدید ناگهانی قسمتی از بدن ( نشانه حرکتی ) – احساس مور مور و خواب رفتگی در یک قسمت بدن ( نشانه حسی ) – دیدن و شنیدن چیزهایی که واقعاً وجود نداشته و بقیه آنها را نمی بینند - اختلال هشیاری – تهوع – فشارهای احساسی به فرد – اختلال تنفس – بی اختیاری ادرار یا مدفوع – سردرد – درد عضلانی – ضعف در دستها و پاها – احساس خستگی - ..........

.

تشخیص بیماری : در تشخیص بیماری صرع باید به نکات ذیل توجه داشت : 1- تشخیص وجود بیماری 2- تشخیص نوع بیماری 3- تشخیص علت بیماری پس از رعایت موارد فوق مسائلی مانند مسئله تحصیل ، ازدواج رانندگی ، روابط اجتماعی ، پزشک قانونی ، فعالیت های شغلی و بالاخره درمان بیماران مطرح می شود .

به دلایل فوق امروزه بیماری صرع را در زمره ی بیماری های اجتماعی به شمار می آورند .

در مورد علل و فیزیوپاتولوژی صرع بحث های فراوانی شده که چون جنبه پزشکی و تخصصی دارد از ذکر آن خودداری می کنیم .

در تشخیص صرع با سنکوپ که در اثر کم شدن خون مغز به علت کم شدن برگشت خون وریدی مخصوصاً در کودکانی که در مدرسه زیاد سرپا می ایستند و یا سربازانی که مدت طولانی نگهبانی می دهند و منجر به سقوط می شوند نباید اشتباه کرد .

در سنکوپ عوامل مساعد کننده وجود دارد ولی در صرع معمولاً این عوامل زیاد به چشم نمی خورد .

به طور کلی تشخیص بیماری با دقت و توجه به شرح حال بیمار ، و مشاهدات عینی و قابل اطمینان در حملات تشنجی و بیهوشی و بررسی های لازم مانند الکترو آنسفالو گرام ممکن می گردد .

نکته قابل ذکر اینکه تشخیص صرع بیشتر بالینی است تا بررسی های غیر بالینی .

عوامل زمینه ساز صرع : عوامل زمینه ساز صرع را می توان به دو قسمت عمده تقسیم کرد ، الف : عوامل قبل از تولد و ب : علل مربوط به دوران بعد از تولد .

البته علل زیادی از انواع صرع هنوز ناشناخته می باشد .

· عوامل قبل از تولد : از علل قبل از تولد می توان به عفونت های داخل رحمی ( در جنین ) اشاره کرد .

از عفونت های شایع ایجاد کننده صرع در دوران بارداری سرخچه و توکسو پلاسموز می باشد .

سایر عفونت های ویروسی ، سوء تغذیه و مصرف الکل و دخانیات در مادر هم می تواند باعث صدمه به جنین شود .

از دیگر علل میتوان به نقص های ژنتیکی ایجاد شده در حین بارداری در جنین اشاره کرد که میتواند عامل بروز تشنج در سالهای آینده باشد .

همچنین قرار گرفتن در معرض محیط های آلوده مانند ( اشعه ایکس ) می تواند باعث آسیب به جنین شود .

از دلایل دیگر می توان به ضربه های مغزی جنین در حین بارداری یا موقع زایمان اشاره نمود .

دسته ای دیگر از دلایل صرع ، مربوط به ضایعات در حین زایمان است که به عنوان فلج های مغزی شناخته می شود .

چنانچه در هنگام زایمان سر بچه آسیب ببیند و منجر به اختلالات انعقادی یا خونریزی های مغزی شود ، می تواند فرم هایی از تشنج را ایجاد کند .

این آسیب ها هنگام تولد یا هفته های اول بعد از تولد گاهی از علل بسیار مهم برای تشنج های بعدی می باشد .

· عوامل بعد از تولد : در دوران بعد از تولد عفونت های مغزی مانند مننژیت ، آنسفالیت ( تورم مغز در اثر ویروسها) ، و ضربه هایی که به خاطر جنب جوش یا تصادف با ماشین به مغز وارد می شود ، ممکن است باعث تشنج شود .

صرع و تشنج طوری نیست که بلافاصله بعد از دیدن ضربه ایجاد شود بلکه ممکن است 10 تا 20 سال بعد خود را نشان بدهد و آسیب های در حین زایمان یا بعد از زایمان نتایج خود را در اواخر کودکی و یا بزرگسالی نشان دهد .

همچنین سوء تغذیه در زمان کودکی می تواند یکی از دلایل تشنج در سنین بالاتر باشد و به خصوص کمبود مواد معدنی مثل کلسیم و منیزیم میتواند از عوامل ایجاد کننده تشنج باشد .

در سنین بالا سکته مغزی میتواند باعث تشنج شود و همچنین به هم خوردن پایداری الکتریکی بدن باعث ایجاد صرع و تشنج در بیمار می شود .

در افراد دیابتی که از دارو های دیابتی برای پائین آوردن قند خون استفاده می کنند یا بیمارانی که قند خون پایئنی دارند ، استعداد ابتلا به تشنج بیشتر از سایر افراد است .

با وجود تمام دلایل ذکر شده ، علل درصد زیادی از انواع صرع در حال حاضر شناخته شده نمی باشد .

سبب شناسی صرع : - مغز در حقیقت از مجموعه ای سلول های عصبی به نام نورون تشکیل شده است و افکار ، احساسات و اعمال فرد تحت کنترل مغز است و این فعالیت ها توسط تکانه های الکترو شیمیایی صورت می گیرد ،سلول های عصبی حدود 80 بار در ثانیه از خود سیگنال صادر می کنند ولی شرایط مختلف و محرک های متفاوتی باعث می شوند سلول های عصبی حدود 5 بار در ثانیه تولید سیگنال کنند که این فعالیت غیر عادی مغز باعث ایجاد اختلال صرع می گردد.

در حدود 70-50 درصد موارد صرع ، علت تولید این سیگنال های غیر طبیعی مشخص نیست که به این نوع صرع (( صرع باعلت نا مشخص )) می گویند .

- سایر موارد صرع البته درصد کمتری از موارد ، بیماری را تشکیل می دهند ، تا حدی علت شناخته شده ای دارند مثلاً بعضی از انواع صرع در اثر آسیب مغز در بدو تولد به وجود می آیند که این آسیب ها می توانند در اثر کاهش اکسیژن رسانی به مغز ، ضربه به سر یا خونریزی شدید ، عدم تطابق و سازگاری خون مادر و بچه ، عفونت ( قبل ، حین ، و بلافاصله بعد از تولد ) به وجود می آیند .

- بعضی از انواع صرع نیز ارثی می باشد مثل (( صرع میوکلونیک جوانان )) .

- سایر علل ایجاد صرع مثل ضربه به سر ، استفاده زیاد از الکل ، نقایص مادر زادی ، التهاب بافت مغز یا نخاع ، بیماری های مثل سرخک ، اوریون و دیفتری ، استنشاق و یا خوردن مواد سمی مثل سرب ، جیوه و یا مونواکسید کربن و یا قطع ناگهانی دارو های ضد صرع می باشد .

- صرع همچنین یکی از علائم سایر بیماری ها مثل فلج مغزی ، نوروفیبروزماتوز و یا اوتیسم .....

می باشد .

- حملات صرع می تواند در اثر مواجهه با نورهای درخشان ، بازیهای ویدیویی ، صداهای تکراری ، کمبود خواب ، مصرف زیاد الکل ، استرس ، سیگار و یا تغییرات هورمونی مثلاً در هنگام قاعدگی بروز نماید .

از جنبه علت شناسی به طور کلی صرع را می توان در دو گروه زیر قرار داد : الف) صرع اولیه ، که اختلال مشخصی در سیستم عصبی مرکزی وجود ندارد و اغلب زمینه ژنتیکی دارد .

ب) صرع ثانویه یا علامتی، که با اختلال مشخصی در سیستم عصبی مرکزی تعریف می گردد .

در مجموع این دو گروه طیفی از ضربات ناگهانی سر ، عفونت ها ، تومور های مغزی ، اختلالات متابولیک مغز ، مشکلات زایمان و فاکتورهای ژنتیک را در بر می گیرند .

شیوع صرع : تقریباً 1تا2 درصد از کل جمعیت به انواع مختلف صرع مبتلا بوده یا هستند ، حدس زده می شود که در کشور ما بیش از یک میلیون بیمار مبتلا به صرع وجود دارد .

درمان صرع : از اهداف درمان در بیماران مبتلا به حملات تشنجی بر طرف ساختن علت صرع جلوگیری از بروز حملات و برخورد با پیامدهای روانی – اجتماعی آن و برگشت بیمار به یک زندگی عادی می باشد .

به طور کلی درمان صرع به دو دسته ی دارویی و غیر دارویی تقسیم می شود.

البته قبل از پرداختن به این موضوعلازم به تذکر است ، صرع به طور کلی قابل درمان نیست اما قابل کنترل می باشد .

درمان دارویی : اساس کنترل حملات تشنجی درمان دارویی است .

استفاده از داروهای ضد صرع تقریباً در 75 درصد بیماران مصروع باعث کنترل کامل و یا کاهش دفعات و شدت بیماری می گردد .

بیشترین داروهای مورد استفاده در درمان بیماری صرع عبارتند از : فنی توئین ، کاربامازپین ، فنوباربیتال ، پریمیدون ، والپوریک اسید ، کلونازپام ، واتوسوکسامید .

البته بعضی از بیماران با یک یا چند دارو کنترل می شوند ، بیمارانی که از داروهای ضد صرع استفاده می کنند باید به طور مرتب ویزیت شده و سطوح خونی داروهای آنها چک شود و همچنین عوارضی مثل گیجی ، تنبلی ، خستگی ، پر فعالیتی حرکات غیر قابل کنترل چشم ، مشکلات گفتاری یا بینایی ، تهوع و استفراق و اختلال خواب بررسی شوند .

به طور کلی اگر نکات زیر رعایت شود درمان مطمئن تر و کامل تر می شود : · مصرف دارو مرتب و منظم باشد .

· حتی یکبار و یک روز هم دارو ها قطع نشود .

· درمان هرچه زودتر شروع شود .

· مقدار و دفعات مصرف روزانه دارو کافی و مطابق روش های علمی و نظر پزشکان متخصص در این زمینه باشد.

درمان غیر دارویی :استفاده از روش های غیر دارویی در کنار دارو درمانی در درمان بیماری صرع نقش عمده ای در کنترل حملات صرعی دارد .

قبل از تعیین شیوه درمان غیر دارویی بررسی و ارزیابی کلی بیمار اعم از ویژگی های شخصی و شخصیتی وی مانند سن بیمار وضعیت تحصیلی و رفتار وی ، نوع ارتباط بیمار با خانواده و بالعکس میزان بهره هوشی و سایر موارد از اهمیت بسزایی برخوردار است .

تحقیقات حاکی از آن است که سه شیوه درمان غیر دارویی در کنترل حملات صرعی بسیار مؤثر است که عبارتند از : رفتار درمانی ، خانواده درمانی ، گروه درمانی .

1- رفتار درمانی : در این روش به وسیله شرطی کردن ، تعداد حمله ها را کاهش می دهند .این روشها به شرح زیر است .

الف ) روش بیوفیدبک : روشهای بیوفیدبک متفاوتی برای درمان حمله های صرعی معرفی شده اند .

بهترین روش شناخته شده ، روشی است که توسط استرمن و همکارانش بکار گرفته شده است ، بر اساس این روش افزایش ریتم الکترو آنسفالو گرافی در ناحیه حسی- حرکتی می تواند فرد را نسبت به ابتلا به صرع مقاوم تر نماید .

ب) روش های آرامش دهی : اغلب ادعا شده که استرس می تواند منجر به افزایش میزان تشنج گردد ، این یقیناً در بعضی از موارد درست است اما به همه اشکال حمله های صرعی مربوط نمی شود و به هر حال هیچ شکی وجود ندارد که پدیده ثانویه ای مانند اضطراب و ترس قریب الوقوع به وسیله اطمینان آفرینی و در صورت لزوم به وسیله استفاده از آرامش بخش ها ی ضعیف کم خواهد شد .

با روش رفتار درمانی و استفاده از آموزش آرامش دهی ، اضطراب های ثانویه می تواند به طور مؤثری درمان شوند .

این روش ها توسط ولپی (1969) و استاندیج (1972) مطرح شده اند .

2- خانواده درمانی : اصولاً طرز فکر والدین نسبت به بیماری فرزندشان نقش بسیار مهمی در ارزیابی کودک از خود و احساس خود ارزشمندی و یا احساس حقارت و عدم اعتماد به نفس در او می گذارد .

از طرف دیگر طرز فکر منفی والدین یا انتظارات بیش از حد از کودک و مقایسه او با دیگران می تواند مشکلاتی را در امر تحصیلات و رفتار وی ایجاد کند .

متأسفانه عده ای از والدین از اینکه فرزند مصروع دارند احساس شرم کرده و تصور می کنندکه این نوع بیماری ننگی بر دامان خانواده است .

وجود این احساس و طرز تفکر منفی والدین باعث به وجود آمدن احساس گناه در فرد مصروع می شود .این دیدگاه می تواند اثرات نا مطلوبی را در تربیت کودک یا نوجوان مصروع بر جای گذارد ، لذا باید به این خانواده ها آموزش داد تا کودک ونوجوان مصروع خود را مانند سایر فرزندانشان مورد توجه قرار دهند و وی را آن طور که هست بپذیرند و سعی نکنند از او کودکی بسازند که در آرزو هایشان است .

درست است که فرد مصروع به قوت قلب و حمایت والدین احتیاج دارد ولی والدین نیز در این رابطه باید صبر کنند یک حد متوسط و اعتدال را به کار گیرند .در خانواده درمانی با استفاده از روش واقعیت درمانی گلاسر (1953) ، والدین بیمار هفته ای یکبار مورد آموزش قرار می گیرند و با توجه به سه مسئله واقعیت ، مسئولیت ، و نحوه برخورد آنان با وی مورد بررسی قرار می گیرند .آنان نه تنها می آموزند که واقعیت بیماری فرزند خود را بپذیرند بلکه همچنین این واقعیت را به نحوی به فرزند خود انتقال می دهند .

از طرف دیگر والدین باید بیاموزند که از کودک و نوجوان مصروع خود که به علت وجود صرع در حرکات و عمل و سایر رفتارها کند گردیده اند ، نباید انتظار داشت که کارهایش را با سرعت انجام دهد و بایستی از الگو قرار دادن دیگر افراد یا خواهر و برادرانش برای او خودداری کرد ، زیرا وجود چنین رفتارهایی در فرد مصروع نا امنی ایجاد می کند و او را در کارهایش کندتر می سازد .

در نهایت این والدین باید بیاموزند تا از بیمار خود فردی معلول و درمانده نسازند ، بلکه باید او را تشویق کرد تا زندگی عادی خود را دنبال نماید .

3-گروه درمانی : فرد مصروع در مقایسه با سایر همسالان خود ، خود را تنها و طرد شده می بیند ، برای پیشگیری و درمان روشهای مختلف جهت تخلیه هیجانی مانند استفاده از نمادها و نشانه ها برای بیان و وصف احساسات و عواطف و تجارب درونی بسیار مؤثر است .

تحقیقات نشان داده که چنانچه کودکان مصروع به فعالیت هایی که مورد علاقه آنهاست بپردازند ، میزان حملات کمتر از زمانی است که به اکراه به فعالیتی اشتغال دارند .

به عقیده پیاژه بازیهای نمادین در گستره ذهنی کودک نقش اساسی دارد ، بطوریکه دامنه آن از محدوده نا هشیار فراخ تر است .

لذا هرگونه اندیشه نمادی در عین حال که هشیارانه است ، نا هشیارانه نیز می باشد .

بنابراین بازی و نقاشی به عنوان عمل مناسبی برای تجلی اندیشه و نیز بهترین کانال های رها سازی و انتقال احساسات مثبت و منفی حداقل از دو سو مورد توجه است ، یکی اینکه انجام این امور ارزش تشخیص دارد و دیگر آنکه به عنوان یک روش درمانی یا حداقل یک ابزار مناسب درمان حائز اهمیت است .

مدارس نقش بسیار مهمی در این نوع درمان ایفا می کنند .

آنها با تشکیل گروه های 8 - 6 نفری بازی و یا ورزش مورد علاقه کودکان ، و یا در گروه های نمایشی و تئاتر می توانند علی رغم آن که موجبات تعامل کودک مصروع با همسالانش می شود باعث بالا بردن اعتماد به نفس و احساس خود ارزشمندی او گردد .

4) جراحی : مؤثرترین جراحی در درمان صرع وقتی انجام می گیرد که پزشک بتواند کاملاً نقطه درگیر در مغز را پیدا کرده و بداند در کدام قسمت مغز اختلال ایجاد شده است و آن ضایعه ( که مثلاً می تواند یک تومور باشد ) را بدون آسیب زیاد به بافت نرمال اطراف آن بیرون آورد .

علاوه بر اعمال جراحی که ضایعه را جراحی می کنند ، در صرع های مربوط به قسمت گیجگاهی که قبلاً توضیح داده شده ، برداشتن قسمتی از مغز در ناحیه گیجگاهی باعث کنترل 80 – 75 درصد این نوع صرع می شود اما با توجه به اینکه این قسمت مغز تا حدی مسئول حافظه و احساسات است ، بعضی از بیماران پس از عمل مشکلات حافظه و گفتار پیدا می کنند .

در صرع هایی که شدید بوده و فعالیت الکتریکی غیر طبیعی در بیشترین نقاط مغز گسترده است از عمل جراحی برداشتن یک نیمکره مغزانجام می شود که بیشتر در نوزادان و کودکان با مشکلات و اختلالات مغزی از هنگام تولد یا بلافاصله کمی بعد از تولد درگیر آن بوده اند ، صورت می گیرد .

گاهی اوقات برای کنترل صرع ، رابطه بین دو نیمکره ( جسم پینه ای ا جراحی کرده و بر می دارند .

امروزه روش های دیگری نیز ممکن است برای کنترل صرع استفاده شود از جمله استفاده از یک دستگاه کوچک که در طرف بالا و چپ قفسه سینه کار گذاشته می شود و باعث تحریک عصب واگ میشود .

عصب واگ که عصب دهم مغزی است باعث کنترل تنفس ، ضربان قلب ، بلع ، صحبت کردن ، هضم غذا و چندین کار دیگر می شود ، این دستگاه به طور دوره ای این عصب را تحریک می کند و نشان داده شده که در پیشگیری و یا حداقل کوتاه کردن دوره تشنج بعضی افراد مؤثر است .

اقدامات و کمک های اولیه : حمله تشنجی ساده و بدون عارضه ناشی از صرع ، یک فوریت پزشکی به حساب نمی آید و لو اینکه فوریت به نظر برسد.

معمولاً این حملات بعد از چند دقیقه بدون ایجاد هیچ حالت بیمار گونه ای ، بطور طبیعی قطع می شوند و اغلب شخص قادر است که بعد از اندک زمانی استراحت ، فعالیت طبیعی خود را از سرگیرد و ممکن است نیازی به رسانیدن به مرکز درمانی نداشته باشد.فردی که در حال تشنج است نمی توان حرکات او را مهار کرد.توصیه پزشکان در این حالت شل کردن و باز کردن دکمه های لباس، دور کردن هرگونه جسم نوک تیز و سفت از نزدیکی بیمار در حال تشنج است تا به خود صدمه ای نزند.

گرچه نباید چیزی را در داخل دهان فرد در حال تشنج قرار داد ولی اگر بیمار در حال تشنج محکم زبان خود را گاز گرفته است می توان یک پارچه را چند تا کرد و بین دندان و زبان بیمار قرار داد تا از صدمه بیشتر به زبان بیمار جلوگیری شود.

چرخاندن سر بیمار به یک طرف نیز باعث می شود که تنفس بیمار راحت تر صورت گیرد.

گاهی نیز تشنج در اثر یک مشکل زمینه ای پزشکی ایجاد شده ( مثلاً کاهش قند خون ) که با رفع آن ، تشنج نیز بر طرف می گردد، ولی صرع کلاً با داروهای ضد صرع کنترل می شود.

با این حال ، چندین بیماری دیگر به غیر از صرع می توانند موجب حمله تشنجی شوند.در موارد زیر تشنج روی می دهد و نیاز به انجام اقدامات پزشکی فوری وجود دارد : · التهاب نسج مغز · حاملگی · مسمومیتها · مننژیت ( التهاب پرده های مغز) · حمله گرمایی · ضربه به سر · کاهش قند خون · تب بالا · کاهش املاح بدن اقداماتی که در حمله صرع می بایست به انجام رسد: · به دنبال کارت یا پلاک پزشکی بیماریهای خاص در گردن بیمار بگردید.