مقدمه ای بر ایجاد سیستم عامل ها
روند رو به گسترش تولید سیستم های عامل جدید و هوشمند برای گوشی های تلفن همراه باعث تبدیل موبایل از یک وسیله ارتباطی ساده به یک رایانه جیبی با کاربرد های متنوع شده است.
طی سال های اخیر با افزودن قابلیت دسترسی به اینترنت در گوشی های تلفن های همراه ، رقابت برای ساخت سیستم های عامل جدید و هوشمند برای موبایل ها نیز گسترش یافته است. اکنون گوشی های تلفن همراه با استفاده از سخت افزار های پیچیده و نرم افزار های پیشرفته گوناگون وارد عصر جدیدی از حیات خود شده اند.
اولین بار که تلفن همراه به بازار آمد و ارتباط افراد در تمامی نقاط بدون استفاده از برق و خطوط کابلی عادی تلفن ی برقرار شد، بسیاری دچار شگفتی شدند و کمتر کسی تصور می کرد روزی موبایل ها قابلیت تصویربرداری و عکسبرداری پیدا کنند.
در ابتدا از تلفن همراه تنها برای ارتباط عادی تلفن ی استفاده می شد اما با گذر زمان قابلیت های دیگری نیز به این دستگاه ارتباطی افزوده شد و پس از چند سال دیگر برقراری ارتباط آنالوگ کلامی تنها ویژگی موبایل نبود و دارندگان این دستگاه می توانستند با استفاده از دوربینی که در گوشی های تلفن همراه تعبیه شده بود عکس بگیرند و بعدها قابلیت فیلمبرداری نیز به آن افزوده شد.
به موازات این تغییرات گوشی های تلفن همراه صاحب قابلیت اجرا و ارسال پیام های کتبی کوتاه موسوم به اس ام اس (پیامک)نیز شدند و به مرور نیز ارسال تصاویر با اینفرارد و سپس با بلوتوث از طریق یک موبایل به موبایلی دیگر فراهم شد.
اما با گسترش روزافزون فناوری های رایانه ای و فناوری اطلاعات و کاربرد اینترنت در زندگی افراد، سازندگان گوشی های تلفن همراه و سایر شرکت های بزرگ ساخت نرم افزار های کامپیوتری مانند مایکروسافت به فکر ساخت و طراحی سیستم های عامل برای موبایل افتادند.
در پی این تصمیمات، شرکت های مطرح ساخت گوشی های تلفن همراه نسل های دوم و سوم گوشی های خود را عرضه کردند. این گوشی ها دارای امکانات سخت افزاری بیشتری بودند که شامل پردازنده، حافظه و دیسک سخت بود و تقریبا به صورت یک رایانه کوچک طراحی شده بود.
در این زمان بود که این شرکت ها به اهمیت نرم افزار در این گوشی ها پی برده و رقابت نرم افزاری در کنار رقابت سخت افزاری شروع شد. مایکروسافت یکی از شرکت های ی بود که قبلا روی سیستم عامل رایانه های جیبی خود کار کرده و ویندوز سی ای CEرا به همین منظور طراحی کرده بود. این ویندوز قابلیت این را داشت که روی موبایل ها نیز نصب شود.
بعد از رسمیت یافتن تلفن های همراه نسل جدید، شرکت های مطرح در این صنعت که به مشکلات بی شمار سیستم عامل سی ای پی برده بودند و نمی خواستند نرم افزار این صنعت را در انحصار یک شرکت نگه دارند با همکاری هم، سیستم عامل جدیدی برای موبایل ها به وجود آوردند که سیمبیان نام گرفت. البته رقبای دیگری نیز مثل سیستم عامل لینوکس در این صنعت وجود دارند. در اصطلاح به موبایل های ی که از این سیستم عامل ها استفاده می کنند تلفن های همراه هوشمند (SmartPhone) گفته می شود..
گوشی های بدون سیستم عامل ، گوشی های جاوا :
تا همین چند سال اخیر واژه سیستم عامل در بین گوشی های تلفن همراه معنا و مفهوم خاصی نداشت . یعنی گوشی های تلفن همراه از سیستم عامل خاصی استفاده نمی کردند و شاید صحیح تر بتوان گفت سیستم عاملی برای گوشی های تلفن همراه وجود نداشت ! اما به مرور با پیشرفت سرسام آور دنیای فن آوری موبایل سیستم های موبایلی که قبلا وجود داشت نام گرفتند . یعنی اینکه با به وجود آمادن سیستم عامل های مختلف واژه ای به نام گوشی های بدون سیستم عامل بوجود آمد .
این نوع از گوشی ها از نظر ساختار نرم افزار جزو ساده ترین نوع گوشی های تلفن همراه هستند . به صورت غیر تخصصی می توان آنها را در سه گروه زیر دسته بندی کرد :
(1گوشی های ساده بدون سیستم که قابلیت ساپورت نرم افزار ندارند ، از امکاناتی چون دوربین و … نیز برخوردار نیستند : نوکیا ۱۲۰۰ ، ۱۱۰۰ ، و …
(2 گوشی های ساده بدون سیستم عامل که قابلیت ساپورت نرم افزار های مخصوص تولیدی فقط توسط سازنده را دارند ، گاها از دوربین و … نیز در سطح پایین برخوردار هستند : نوکیا ۶۰۲۰ و تعدادی از گوشی های سامسونگ و موتورلا و . . .
(3گوشی های بدون سیستم عامل که قابلیت نصب تم های مخصوص ، بازی ها و نرم افزار های جاوا را دارند ، دارای دوربین عکاسی گاها با کیفیت بسیار بالا نیز هستند . در بین عموم مردم به گوشی های جاوا معروف هستند. مانند اکثر گوشی های سونی اریکسون : w810 , k750 , w770 نوکیا : ۶۵۰۰ , ۵۳۱۰ و …
سه نوع بالا اگر چه در دسته بندی گوشی های بدون سیستم عامل قرار دارند ( سیستم دارند، در واقع سیستم ها کاربری ساده ویژه کارخانه برای گوشی) اما مسلم است نوع سوم تفاوت ها و گستردگی های بسیار زیادی را با دو نوع اول دارند و امروزه نیز قسمت بزرگی از بازار را تشکیل می دهند و در واقع گوشی های با کربری فقط ضروری نام گرفته اند .
انواع سیستم عامل های موبایل :
سیستم عامل سیمبین (Symbian OS)
سیستم عامل لینوکس (LinuX)
سیستم عامل پالم (paLm)
سیستم عامل بلک بری (BlaCk Berry)
سیستم عامل ویندوز موبایل (WindoS MObiLe)
سیستم عامل مک آی او اس (اپل) (appLe MaC iOS)
سیستم عامل آندروید گوگل (AndrOid)
سیستم عامل بادا (Bada)
سیستم عامل میامو (MaemO)
سیستم عامل میگو (MeeGo)
سیستم عامل لینوکس (LinuX)
این سیستم عامل بر اساس هسته سیستم عامل لینوکس توسعه یافته است. در واقع مدیریت و بهینه سازی حافظه، ارتباط با سخت افزار و سرویس های سیستم، امنیت، مدیریت پردازش ها و مدیریت منابع دستگاه موبایل را هسته لینوکس انجام می دهد و آندروید فقط لایه ایست که ارتباط میان کاربر و سیستم عامل را برقرار می کند. این لایه نرم افزاری بوسیله جاوا پیاده سازی شده است و به همین علت قادر به اجرای کدهای Native نخواهد بود. آندروید همانند لینوکس اوپن سورس خواهد بود و توسعه دهندگان بیشماری بر روی آن کار می کنند.
لینوکس در بین سیستمعاملهای موبایل مزیت ویژهای دارد: ارتشی از توسعهدهندگان که آماده توسعه برنامههای کاربردی برای این پلتفرم هستند. وجود چنین جامعه بزرگی مشخص میکند که چرا فوجیتسو، موتورولا، NEC، پاناسونیک و سامسونگ به این سیستمعامل روی آوردهاند. البته مشکلی هم وجود دارد و آن، ویرایشهای مختلفی از این سیستمعامل است که توسط موتورولا، SavaJe Technologies ، TrollTech و دیگران ایجاد شدهاند.
برنامههایی که برای یکی از این ویرایشها طراحی شدهاند، روی نسخههای دیگر کار نمیکنند.
Haila Wang رئیس انجمن استانداردهای تلفنهای مبتنی بر لینوکس (LiPS) که حدود یک و نیم سال پیش تشکیل شد، میگوید: این بزرگترین کاستی لینوکس در مقایسه با سیمبیان و ویندوز موبایل است.
دو طرح برای استاندارد کردن لینوکس موبایل در شرف انجام است. Access، شرکت ژاپنی سازنده نرمافزارهای موبایل، که PalmSource ، سازنده سیستمعامل Palm OS را تصاحب کرد، در صدد معرفی پلتفرمی برای لینوکس موسوم Access Linux Platform در نیمه نخست سال جاری میلادی است که استانداردهای آن توسط انجمن LiPS تبیین شده است.
سیستم عامل پالم (paLm)
یکی از پیشتازان صنعت PDA ، شرکت Palm است. سیستم عامل پالم از سال 1996 همراه با PDA های پالم به بازار آمد. البته هم اکنون زمان آن به سر آمده است و این آخرین هورا برای این سیستم عامل، قبل از پیوستنش به ویندوز موبایل است. هنگام استفاده از آن چنان است که حس می کنید در حال کار با نسخه ای از لینوکس کامپیوترتان هستید. پالم با همان قدرت و کارآیی کارهای تان را انجام می دهد، هر چند که دیگر زمان را از دست داده است.
هرچند که دیگر تاریخ آن گذشته، اما پالم شروع بسیار خوب و با قیمت مناسبی را در بازار همراه های هوشمند داشت. مدت زمان لازم برای یادگیری کار با آن بسیار کوتاه است و بسیاری از امکاناتی را که از یک Smartphone می توان انتظار داشت را برآورده می کند. هر چند که ظاهر آن هنوز مانند تولیدات سال 1996 این شرکت است. خب، باید واقع بین بود، به هر حال پالم مرده است. احتمالا شما دیگر پالم را بر روی گوشی های همراه نخواهید دید. زیرا تمامی گوشی هایی که از ان استفاده می کردند، از این به بعد باید از ویندوز موبایل استفاده کنند.
بعد از پیدایش Microsoft، استفاده کاربران از Palm به شدت کاهش یافت و همه به محصولات جدید روی آوردند. به این ترتیب Microsoft شهرت بیشتری پیدا کرد و در حال حاضر بیشتر کاربران تنها از Windows به عنوان یک سیستم عامل برای PDA نام میبرند.
سیستمعامل پالم هم نرمافزارهای ویژه خودش را پشتیبانی میکند و در بیشتر موارد نرمافزارهایی که در سیستم عامل ویندوز موبایل پشتیبانی میشوند، نسخه پالم هم دارند. به طورکلی تعداد نرمافزارهایی که برنامهنویسان برای ویندوز موبایل Pocket PC تولید کردهاند، از تمام نرمافزارهای ساخته شده برای سایر سیستم عاملها بیشتر است.