مزیت های رقابتی صنعت پرورش شتر مرغ در ایران
تنوع شرایط اقلیمی حاکم و موقعیت استراتژیک در ارتباط با شرایط منطقه ای
مقاومت در مقابل نوسانات دمایی و تحمل دامنه حرارت 15 تا 50+ درجه سانتی گراد
مقاومت زیاد در مقابل شرایط اقلیمی و سارگاری با شرایط نامساعد بیابانی
تنوع مواد تغذیه ای – گیاهی
ویژگیهای تغذیه ای و ضریب تبدیل غذایی نسبتاً مناسب با میانگین (4،1)
وابستگی بسیار کم صنعت شتر مرغ به منابع وارداتی خارجی
مصرف ناچیز آب به علت خصوصیات ویژه
تأمین بخشی از پروتئین مورد نیاز کشور
کیفیت منحصر به فرد محصولات آن از جمله گوشت شتر مرغ
یکی از کم چربی ترین و سالم ترین نمونه های گوشت قرمز
قابلیت استفاده گوشت آن برای بیماران محروم از گوشت قرمز
کلسترول پایین (حدود 600 میلی گرم در هر کیلوگرم)
چربی پایین (کمتر از 1/1 درصد در فیله یا استیک)
پروتئین بالا (بیش ار 20%)
نرمی و تردی استثنایی و واکنش مطلوب نسبت به ادویه جات
دارا بودن عمر طولانی 50 تا 80 سال و تولید اقتصادی 40 ساله
تولید با ارزش ترین و لوکس ترین نوع چرم
کیفیت کاملاً منحصر به فرد پرهای شتر مرغ
کاربرد چربی زیر شکم شتر مرغ در ترکیب کرمهای آرایشی، پمادهای سوختگی، شامپو ها و دارو
کاربرد ژلاتین استخوان شتر مرغ در جداره کپسولهای دارویی
سرعت و تیراژ بالا در تولید مثل
نسبت بسیار پایین جایگزینی گله (حدود 5/2%)
احتمال کاربرد قرنیه شترمرغ در پیوند قرنیه انسان
احتمال کاربرد تاندوم پای شتر مرغ برای پیوند به پای انسان
احتمال کاربرد مغز کوچک شتر مرغ در درمان آلزایمر
وجود نیروی کار ارزان در کشور
استفاده از ظرفیت های بالقوه و غیر استفاده در کشور
اشتغالزایی
جذب توریست و برقراری مسابقات شتر مرغ ها
ویژگی های شتر مرغ آفریقایی نژادهای گردن سیاه، گردن آبی و گردن قرمز
قد: 1/2 تا 5/2 متر
وزن: 110 تا 130 کیلوگرم (درسن 10 الی 13 ماهگی)
سرعت: 60 کیلومتر در ساعت با تداوم 30-15 دقیقه ای
سن بلوغ نر: 18 تا 30 ماه
نسبت ترکیب ماده تا 24 ماه
نسبت ترکیب شترمرغ ها: 1به2(دو ماده یک نر)، 1به3،1به4 و کلنی(چند نر،چند ماده)
تخمگذاری: 40 تا 70 عدد (در سال با آب و هوای ایران از اسفند تا آذر)
وزن تخم: 2/1 تا 5/2 کیلوگرم
گوشت شترمرغ: قرمز، چربی کم، کلسترول کم، سدیم کم، آهن زیاد
مقاومت: بدون بیماری شایع با ریسک بالا در مقایسه با دیگردامها و طیور
چرم: 3/1 تا 5/1 مترمربع، کشش قوی و زیبایی منحصر به فرد
پر: مد، تزئینات و خواص گردگیری، تزئین کلاه های تعزیه خوانی
تعداد پر: 46 تا 50 پر
محل پرورش: اکثر نقاط جهان
تعداد جوجه در سال: 25 تا 45 جوجه تا زمان کشتار (10 الی 13 ماهگی)
زمان تفریح: 38 تا 45 روز (به طور میانگین 42 روز)
رشد: 25 تا 30 سانتی متر در ماه
بهترین زمان کشتار 10 الی 13 ماهگی
مقدار گوشت: 35 تا 40 کیلوگرم
زمان پخت تخم: 5/1 تا 2 ساعت
زمین
باید بررسی کنید که چگونه از زمینی که در اختیار دارید استفاده کنید. بسته به اینکه چه گزینه هایی را در شروع کار در نظر گرفته اید باید تصمیم بگیرید که چه مقدار زمین برای جفت گیری، نگهداری جوجه ها، پرورش پرنده ها تا سن کشتار و تجهیزات جوجه کشی اختصاص دهید. ممکن است فضاهای دیگری را برای ساختمان های اداری، فروشگاه یا محل استراحت کارگران در نظر بگیرید.
گروه بندی معمول شتر مرغ ها به صورت دسته های سه تایی یعنی یک نر و ماده است، اما شما ممکن است نگهدار جفتی (یک نر و یک ماده)، یا دسته های چهار تایی (یک نر و سه ماده) و یا نگهداری دسته جمعی (دو یا چند نر با دو یا چند ماده) در نظر بگیرید. ما نگهداری جفتی و یا سه تایی را توصیه می کنیم، چون کنترل عملکرد هر پرنده امکان پذیر است.
فضای مورد نیاز برای پرورش دسته سه تایی 30 متر (32 یارد) در 50 متر (55 یارد) و در مجموع 1500 متر مربع است. البته این اندازه بدون هیچ گونه عواقب جدی تقریباً به نصف قابل تقلیل است. اگر چه گردشگاه های بزرگتر با مکان های دویدن وسیع مطلوبتر بوده و به همین علت گردشگاه ها به صورت مستطیل در می آید تا مربع.
جوجه ها طی چهار هفته اول زندگی به فضای کمی نیاز دارند. فضای 2 متر (2 یارد) در 10 متر (11 یارد) برای 20 جوجه کافی است، لیکن جوجه ها سرعت رشد چشمگیری دارند، با رشد جوجه ها نیاز به فضای پرورشی به سرعت افزایش می یابد.
بسته به شرایط آب و هوایی، جوجه ها هنگام سب به سالن نیاز دارند. در صورت وجود منبع گرمایی، همه جوجه ها باید به این منبع گرمایی دسترسی داشته باشند. بر اساس احتیاجات بدنشان جوجه ها باید دور از حرارت بنشینند. وقتی جوجه ها در طول روز مستقیماً از هچر به زیر سایه بان منتقل می شوند، در دو هفته اول به یک لامپ حرارتی در طول شب نیاز دارند. سایه بان حتی به شکل سایه درخت عامل مهمی برای شترمرغ ها در هر سنی است. در مواقعی که در نظر دارید تجهیزات جوجه کشی مورد نیاز را خودتان داشته باشید باید ابعاد اتاق مورد نیاز را در نشر داشته باشید که بستگی به انکوباتور و هچر خریداری شده دارد. به یک اتاق برای انکوباتور، یک اتاق برای هچر، محلی برای تمیز کردن تخم ها و محلی اختیاری برای ذخیره تخمها قبل از قراردادن در انکوباتور نیاز دارید.
کارگر
پرندگان بالغ باید دو بار در روز تغذیه شوند یک بار در اوایل روز و یک بار در وسط یا پایان عصر، جوجه ها باید حداقل پنج بار در روز سرکشی شوند، وقتی تخم ها هفته ای یک بار گذاشته شوند جوجه کشی به طور روزانه و جوجه درآوری باید روزی دو بار بررسی شود. همه این کارها به نیروی کار انسانی نیاز دارد. عمل دیگری که نیاز شدیدی به نیروی کار دارد تمیز کردن لانه جوجه ها است تا جوجه ها از خوردن مدفوع باز داشته شوند. (بسته به تراکم، سطح و سن جوجه ها) به طور مشابه، چیدن تخم ها در انکوباتور و نظافت هچر به زمان زیادی نیاز دارد. پس از اعمال مربوط به کارگران مزرعه، قسمت اعظم کار پرورش، نظارت است. پیشگیری بهتر از درمان است و برطرف کردن نواقص، پیش از بروز مشکل موجب صرفه جویی در وقت و هزینه می شود.
نظارت مداوم موثر است اما بهترین حالت این است که مولدها غیر از زمان خوراک دادن و جمع آوری تخم شتر مرغ به حال خود رها شوند، انجام امور با یک شخص امکان پذیر است ولی استفاده از دو یا چند نفر آسان تر بوده و استرس کمتری به همراه دارد. باید در نظر داشته باشید که آیا وقت کافی دارید؟ از پرداخت هزینه کارگر یا کارگران مزرعه بر می آید؟
آب
پرندگان در طول شبانه روز به آب نیاز دارند. این موضوع را باید در طراحی لانه ها در نظر داشته باشید که احتمالاً تامین آب هزینه ای را به شما تحمیل خواهد کرد. در آب و هوای سرد، ممکن است نیاز به نصب آبگرمکن هایی باشد تا دمای آب را برای همه
پرنده ها در 20 درجه سانتی گراد ثابت نگه دارد و صرفاً یخ نزدن آب کافی نیست.
شترمرغ ها علاقه به نوشیدن آب در حین غذاخوردن دارند که این عمل موجب کثیف شدن سریع آب می شود و بنابراین باید به طور منظم آب تمیز در اختیارشان قرار گیرد. پرنده ها نیاز مداوم به آب دارند و همین بر مصرف غذای خشک تأثیر می گذارد. آب بسیار سرد یا گرم مصرف آب را تحت تأثیر قرار داده و اغلب موجب کاهش مصرف غذا می شود.
مجوز
برای این که بدانید اخذ چه نوع مجوزهایی برای احداث مزرعه شتر مرغ لازم است باید با مراکز مرتبط از جمله معاونت امور وزارت جهاد کشاورزی، سازمان دامپزشکی و یا معاونت های امور دام بخش طیور غیر مرسوم و سازمان های مرتبط با پرورش شتر مرغ منطقه مشورت کنید. در کشور ما با توجه به قوانین فعلی در زمینه های زیر و با داشتن شرایط مربوطه می توانید اقدام به اخذ مجوز نمایید.
موافقت اصولی شتر مرغ مادر (شامل گله مادر و جوجه کشی)
موافقت اصولی شتر مرغ مادر با گله پرورشی (شامل گله تولیدی و پرورشی)
موافقت اصولی شتر مرغ پرواری (شامل نگهداری جوجه تا سن کشتار (یک سالگی)
صدور مجوز پروانه شتر مرغ تا سقف 100 قطعه ای پرواری به طور مستقیم توسط کمیسیون صدور پروانه استان انجام می شود و صدور مجوز بیش از 100 قطعه مادر پس از اعلام نظریه کمیسیون استانی توسط کمیسیون مرکزی بلامانع است.
فضای مسقف و سایبان و گردشگاه به ازای هر قطعه شتر مرغ متفاوت است. مثلاً از تولد تا سه ماهگی به ازای هر قطعه حداقل یک متر مربع مسقف و پنج متر مربع گردشگاه و تا سن کشتار 5 مترمربع فضای مسقف و 20 متر مربع گردشگاه در نظر گرفته شود یا به ازای هر قطعه مولد (نر و ماده) حداقل 8 متر مربع فضای مسقف و 250 متر مربع گردشگاه در نظر گرفته شود، کل زمین مورد نیاز به ازای هر قطعه مادر حدود 800 متر مربع می باشد.