موشک هارپون یکی از معروفترین و قویترین سلاح های ضد کشتیست که با وجود عمر طولانی آن هنوز یکی از موشک های اصلی ضد کشتی در نیروی دریایی آمریکا و بسیاری از کشورهای جهان از جمله ایران است(هارپون به معنی نیزه ی شکار نهنگ است)
موشک هارپون بسور اختصاصی و تنها برای مقابله با کشتی ها ساخته شد و اولین بار به خدمت نیروی زمینی و دریایی آمریکا در آمد موشک هارپون بدلیل نیاز شدید نیرو های هوایی و دریایی در مدل های مختلف به تولید انبوه رسید بعدها موشکSLAM که به معنی (Stand-off Land Attack Missile) است از روی آن تولید گردید
در 1965 نیروی دریایی بصورت آزمایشی در قالب یک طرح پژوهشی بر روی موشک برای مقابله ی سطحی با زیر دریایی ها و با برد 45 کیلومتر شروع به بررسی نمود پس از نابودی رزم ناو اسرائیلی Eilat توسط دو ناوچه ی موشک انداز ساخت روسیه در 1967 احمیت این پروژه دوچندان شد چرا که نیاز به یک موشک ضد کشتی قوی در برابر اهداف سطحی بسیار حس میشد با سرعت گرفتن رشد پروژه در 1970 اولین نمونه ی هارپون تحت عنوان ZAGM-84A مورد آزمایش قرار گرفت با این وجود نتیجه ی آزمایشات رضایت بخش نبود در نتیجه سال بعد این قرار داد طی مناقصه ای به شرکت McDonnell-Douglas اعطا گردید بدنبال این امر مکدانل داگلاس طی مدت کوتاهی سه مدل مختلف از این موشک را تدوین نمود و سریعا اولین تست ها انجام شد نمونه ی اولیه در 1972 آزمایش شدمدل هایی که مکدانل داگلاس ارائه کرد به این ترتیب بود موشک هوا به دریا مدل پایه AGM-84A و موشک دریا به دریا RGM-84A و زمین به دریا UGM-84A ولی طرح ایراداتی نیز داشت از جمله برد کم در حالی که حد اقل نیاز به دامنه برد 90 کیلومتر می بود که بعدها اصلاح شد
اولین مدل در 1977 وارد خدمت شد و اولین نمونه هم نمونه ی دریا به دریا بود پس از آن اولین نمونه ی هوا به دریا (AGM-84A ) در 1979 بر روی هواپیما های P-3 اوریون نصب شد اولین نمونه ی زمین به دریا هم در 1981 وارد خدمت گردید.
از تعداد و امادگی این نوع موشک در نیروی دریایی ایران اطلاعات زیادی دردست نیست و سیاست ایران در ضمینه موشک های دریایی برپایه موشک های کروز قرار دارد.موشک هارپون در مدلهای مختلفی تولید گشته و ما مشخصات موشک های تحت اختیار ایران را در زیر قرار می دهیم.
مشخصات:
نوع: موشک ضد کشتی
طول: 4 متر 55 سانتیمتر
وزن: 5/661 کیلوگرم
برد: 60 مایل
سرعت: 855 کیلومتر بر ساعت
2-موشک کروز دریایی کوثر(C-701)
این موشک ترکیبی از تکنولوژی بومی و برداشتهایی از نمونه ی چینی C-701 است این موشک به یک سرجنگی الکترو اوپتیک مجهز است که به همراه یک رادار جستجوی میلیمتری کنترل آن را انجام میدهد
موشک کوثر مناسب برای شلیک از شناور های گشتی کوچک تا متوسط لانچر های زمینی هلیکوپتر ها و جنگنده ها یا هواپیماهای گشت دریاییست (مانند اوریون)
از توانایی های این موشک میتوان به اصلاح اتوماتیک مسیر شلیک انتخاب اتوماتیک هدف بعدی(نزدیک ترین هدف در صورت خارج شدن هدف اول از دسترس یا قفل رادار بطور کلی بازیافت البته امکان هدایت اپتیکی تلوزیونی هم هست)
مشخصات:
نوع: موشک ضد کشتی
برد بیشینه:15 تا 19 کیلومتر
طول:2.6 متر
وزن سرجنگی: 29 کیلوگرم با توانایی ضد زره برای ورود به قسمت های داخلی تر(تاخیر در انفجار)
وزن کلی: 100 کیلوگرم
موتور: یک بوستر سوخت جامد با سوخت ذخیره
سرعت: 0.8 ماخ
نوع کنترل گر: کنترل گر تصویری یا رادار موج میلیمتری به همراه رادار خانگی Sea skimmer
3-موشک کروز دریایی نور(بهینه شده c-802)
موشک کروز نور از جمله موشک های ساخت داخل میباشد که با الگو برداری از موشک های چینی c-802 توسط متخصصان داخلی تولید شده .این موشک در ایران در سال 80 به صورت تولید انبوه در اختیار نیروهای مسلح قرار گرفت.در سال 1385 و در رزمایش پیامبر اعظم(ص) نوع بهینه شده ای از موشک نور مورد ازمایش قرار گرفت و با موفقیت ازمایش شد.موشک بهینه نور بدون نیاز به سیستم OTHT با حداکثر برد به سمت اهداف سطحی شلیک میشود.جمهوری اسلامی ایران اولین کشوری است که توانست موشک نور(c-802) را بر روی بالگرد نصب کند و ما نخستین کشوری هستیم که این تکنولوژی را دارا میباشیم.
مشخصات:
برد:120 کیلومتر
ورن کلاهک جنگی:165 کیلوگرم
4-موشک حوت
در سال 1385 و در رزمایش پیامبر اعظم(ص) موشکی را ازمایش کرد که باعث حیرت بیش از پیش جامعه جهانی گشت.ایران در این رزمایش موشکی با سرعت 100 متر بر ثانیه را ازمایش کرد.موشک انداز های این موشک کامل رادار گریز بوده و از دید رادارهای دشمن مخفی میمانند.توان رزمی این موشک برابر با موشک VA-111 Shkval ساخت روسیه است و تنها دو کشور ایران و روسیه فناوری لازم را برای ساخت چنین موشک های به دست اورده اند.هنوز مشخص نیست که آیا "حوت" بر پایه shkval ساخته شده است یا خیر.سرعت متوسط این موشک 4 برابر اژدر معمولی زیر ابی است.
این موشک با تولید حبابهای بخار که از نوک دماغه و پوسته خود خارج می کند لایه ای از گاز در اطراف خود شکل می دهد و بدین ترتیب خود را از تماس مستقیم با آب و پسای قابل ملاحظه ناشی از آن دور می کند.
این موشک قابلیت پرتاب از روی شناور و یا زیردریایی در عمق 100 متری را دارد. با سرعت حدود 50 نات (93 کیلومتر بر ساعت) کپسول پرتاب خود را ترک می کند. با فرو رفتن در آب و رسیدن به عمق مناسب، موتور خود را روشن کرده و به سمت هدف راهی می شود.
از چالش های فنی توسعه چنین موشکی می توان به کاویتاسیون اشاره نمود که لازم است میزان حبابهای کاویتاسیون برای حفظ و پایدار نگهداشتن لایه گاز اطراف موشک ونیز رسیدن به کمترین پسا کنترل شود. در همین رابطه توجه به تداخل گازهای خروجی از راکت و نیز سطوح کنترل موشک با لایه گاز ایجاد شده در اطراف آن، پیچیدگیهای این مساله را روشن تر می سازد. به ویژه زمان شروع به کار موتور و شرایط گذار (Transision) ناشی از آن از این حیث قابل توجه است.
سیستم هدایت چنین موشکی نیز با چالشهای خود روبرو است. تغییر محیط سیال اطراف موشک، شکست امواج و نیز سرعت خودموشک از مواردی است که هدایت آن را با مشکلات عدیده ای مواجه می سازد