تحقیق ظهور حضرت مهدی (عج) و آثار ظهور آن حضرت

مقدمه :

یا صاحب زمان ادرکنا

سخن از ((مهدی ))(عج), سخن از ((هدایت )) است .

سخن از ((غیبت )) ,حدیث ((جستجو)) است .

سخن از ((انتظار)), روایت ((حرکت و پویایی)) است .

سخن از ظهور بحث از اشتیاق رهایی است .

شوق رهایی ,حرکت می افریند , و نتیجه جستجو ,حصول هدایت است .

شیعه بودن با جمود و شکون سازگار نیست.شیعه یعنی پیرو و لازمه پیروی جهت گیری رفتار و روش و شکل گیری سلوک و عمل است .

شیعه مهدی (عج) بودن , با گمراهی و بی تفاوتی در برابر انحرافات نمی سازد .

و انتظار ظهور داشتن , با ماندن در تاریکی ها و تسلیم در برابر وضع موجود قابل جمع نیست .

ولات امام زمان (عج)

بنا به دریافتهای مردم وآمادگیهای افکار از عصرهای پیشین , نسبت به قیام و و انقلاب آن حضرت دوران بارداری امام همچون حضرت موسی مخفی و پنهان از نظرها بود به نحوی که ((حکیمه)) عمه آن حضرت می گوید : ((امام حسن عسگری علیه السلام , به من فرمود :شب را پیش ما بمان , امشب جانشین من متولد می شود,عرض کردم از که متولد می شود ؟ من در نرگس نشان حملی نمی بینم ؟ فرمود : مثل او مانند مادر موسی (یوکابد) است . تا هنگام ولادت از حمل او اثری نیست" من با نرگس خوابیدم و طلوع صبح نزدیک شد و نرگس در حالی که می لرزید به سوی من آمد ,بنه سینه چسباندم و بر او , سوره اخلاص (قل هو الله) و قدر (انا انزلناه…) و آیه الکرسی خواندم , پس طفل در شکم مادر ب من جواب داد و با من هم صدا شد, دیدم خانه روشن گشت , چون نگاه کردم دیدم رو به قبله افتاده است . من طفل را به نزد       ابومحمد بردم روی زانویش قرار داد و به او فرمود : فرزندم با اذن خدا سخن بگو ! طفل لب گشود و بعد از استعاذه و آغاز کلام به نام خدا فرمود : ((و نرید ان نمن …)) آنگاه سلام و صلوات بر پیامبر و ائمه هدی فرستاد و یکایکی ایشان را نام برد . سپس امام به من فرمود : او را به مادرش برگردان که چشمش روشن شود ,و بداند وعده خدا حق است )). آن حضرت تمیز و ختنه شده متولد شد و بر ذراع فرخنده را همچنان که از دیرباز کوشزد شده بود : جاء الحق و .. .تقویم زمان این روز فرخنده نیمه شعبان المعظم نشان می دهد . بدور از چشمان همه  خفاشان شب رست روزگار با سپیده صبح نغمه حیات را متنزنم می شود . این مولود را جز چشم ستارگان و دیده فرشتگان و مادر و عمه اش حکیمه , چشمهای دیگری  نظاره گر نشد چه بسا همه چشمها در خواب بودند و ندیدند. و این راز عظیم الهی بعد از تولد نیز مکتوم می ماند و امام عسگری علیه السلام به تعداد معدودی از دوستان و شیعیان خبر می دهد و بعد از انتشار خبر ولادت آن حضرت دشمنان حصول اطلاع نموده و دوستان و شیعیان خاص کتمان می کنند و در پناه پدر پنهان از چشمهای زندگی را سپری می کند و در سن پنچ سالگی سایه پر مهر پدر افول نموده و غبار یتیمی بر سیمای ملکوتی اش    می نشیند و این کودک حجت بالغه الهی می شود همچنان که به یحیی پیامبر در کودکی حکمت داده شد و عیسی مسیح در گهواره به پیامبری برگزیده شد .

و خدا به آنجناب حکمت و فضل الخطاب (علم به تمام واژگان و زبانها) عنایت فرمود و او را آیت و نشانه عالمیان قرار می دهد . و تا پایان غیبت صغری و قطع سفارش و فوت نواب اربعه ان حضرت (عثمان بن سعید المعری ,محمد بن عثمان سعید العمری, ابوالقاسم حسین بین روی ,و ابوالحسن علی بن محمد السمری) به فاصله هفتاد سال از زمان . زعامت مسلمین را به عهده گرفته وحجت خدا بر بندگانش محسوب         می شد. و به خاطر جو اختناق و خفقان حاکم برجامعه جاممعه شیعیان بر سبیل رمز ((الغریم))می گفتند و آن حضرت را مقصود داشتند و به نامهای : حجت ,قائم, مهدی, خلف صالح و صاحب الزمان نامیده می شد . پس از این مدت مدید و حصول شرایط لازم برای غیبت طولانی , عدم احساس خلاءفکری و عقیدتی در بین شیعه و رشد عقلانی و … نیابت انتصابی را به اجتهاد و فقاهت تحول می بخشد و از آن پس روی نهان ساخته و چهره در افقهای ملکوتی در هم می کشد و با نور الهی و فروغ بی پایان خویش به گرمادهی روشنی و هدایت خویش به امر خدا می پردازد تاحجت الهی بر مردم در همه عصرها و دورانها تمام گردد و روز موعود فرار رسد . و با قیام پرشورش وعده محتوم حق را محقق سازد . ((ان شاء الله الرحمن))1.

 برخی از ویژگیهای ظاهری امام زمان (عج)

شبیه پیامبر (ص)

حضرت مهدی (عج) سیمایی چون سیمای پیامبر(ص) دارد در رفتار و گفتار و سیرت نیز شبیه و همانند اوست .

امیر المومنین (ع) روزی به امام حسین نظر افکنده به اصحاب خود فرمودند :

((در آینده خداوند از نسل او مردی را پدید می اورد که همانام پیامبر شماست و در ویژگیهای ظاهری و سجایای اخلاقی به او شباهت دارد .))

زیبا و خوش صورت :

زیبایی اگر به اعتدال و تناسب اعضای چهره یا به گیرایی نگاه و نورانیت صورت و جذابیت آن باشد همگی در وجود نازنین یادگار پیامبر (ص) به ودیعت نهاده شده است .

گشاده پیشانی :

پیشانی بلند و گشاده اش بر هیبت و وقار چهره زیبایش می افزاید و چنان نوری بر چهره و جبین او پیداست که سیاهی موهای سر و محاسن شریفش را تحت الشعاع قرار می دهد .

4- میانه قامت :

قامتی نه دراز و بی اندازه و نه کوتاه برزمین چسبیده دارد بلکه اندامش معتدل و میانه است .

5- دارای دو خال مخصوص :

خالی بر چهره دارد که بر گونه راستش همچون دانه مشکی میان سفیدی بر صورتش می درخشد و خالی دیگر بین دو کتفش متمایل به جانب چپ بدن دارد .

درباره شمایل ظاهری امام زمان (عج) پاره ای صفات دیگر از مجموعه روایات وارده در این باب می توان بدست اورد :

آن حضرت رنگی سپید که آمیختگی مختصری با رنگ سرخ دارد .

از بیداری شب ها چهره اش به زردی می گراید .

چشمانش سیاه و ابروانش به هم پیوسته است و در وسط بینی او بر آمدگی کمی پیداست .

میان دندانهایش گشاده و گوشت صورتش کم است .

میان دو کتفش عریض است  و شکم و ساق او به امیر المومنین (ع) شباهت دارد .

در وصف او وارد شده : ((المهدی طاووس اهل الجنته . وجهه کالقمر ادری علیه جلابیت النور )) .

((حضرت مهدی علیه السلام طاووس اهل بهشت است , چهره اش مانند ماه درخشنده است و گویا جامه هایی از نور بر تن دارد )).

((اللهم ارنی الطلعه الرشیده و الغره الحمیده و اکحل ناظری بنظره منی الیه )) .

((بار خدایا ! آن جمال با رشادت و پیشانی نورانی ستایش شده را به من بنمایان و چشمم را به نگاهی به او سرمه کن  )).

غیبت امام زمان (عج)

غیبت امام زمان (عج)از وقتی که پیشوای یازدهم شیعیان حضرت عسکری (ع) در سال 260 هجری قمری در گذشت و مقام امامت و رهبری امت به فرمان خداوند بزرگ به فرزند ارجمند وی حضرت مهدی موعود (عج) منتقل شد دشمنان امام برای قتل حضرت کمر همت بستند و لذا به فرمان الهی بعد از تدارک مراسم به خاک سپاری پدردر سرداب منزل غایب گردید .

غیبت امام زمان (عج) به دو مرحله تقسیم گردید : مرحله کوتاه ,که بدان غیبت صغری گفته اند و مرحله دراز مدت ,که بدان غیبت کبری گفته می شود . ((غیبت صغری)) از سال 260 که سال وفات امام عسکری (ع) است , آغاز گردید و در سال 329 که سال وفات آخرین نماینده اوست پایان یافت .

این غیبت از دو جهت محدود بود : 1- جهت زمانی 2- جهت شعاعی .

از نظر زمانی بیش از 70 سال (69 سال و شش ماه و پانزده روز) به طول نینجامید  و از این رو ((عیبت صغری )) نامیده شد . و از نظر شعاعی نیز این غیبت , غیبتی همه جانبه نبود و شعاع و دامنه آن محدود بود یعنی در طول مدت 0 7ساله این غیبت اگر چه امام زمان از نظرها پنهان بود لیکن این غیبت وپنهانی , نسبت به همه کس نبود بلکه کسانی بودند که به صورتی با امام در تماس بودند . و اینان نایبان خاص امام بودندو کارهای مردم را می گذارنیدند نامه ها و سئوالات مردم را به نزد مامام می بردند – یا می فرستادند – و پاسخ امام را به مردم می رساندند . و گاهی گروهی از مردم به وسیله آن نایبان خاص به دیدار امام دوازدهم (عج)راه میافتند .

البته برخی از مورخین آغاز غیبت صغری را از هنگام ولادت امام مهدی (عج)به شمار  آورده اند یعنی از سال 255 آغاز و درسال 329 ختم شده که با این حساب دوره غیبت صغری 75 سال خواهد شد . از این رو امام زمان (ع) بنا بر قول مشهور هنگام غیبت کبری یک انسان کامل 75 ساله بودند . ولی پس از در گذشت آخرین سفیر خصوصی آنحضرت این راه نیز به روی مردم بسته شد و فقهای اسلام به عنوان مرجع رسمی و نایبان عام حضرت در امور دینی و دنیوی معرفی شدند و به خاطر بسته شدن همه تماسهای خصوصی و طولانی بودن زمان غیبت نام آن را غیبت کبری نهاند .

امام صادق (ع) در این رابطه فرموده است : ((حضرت قائم (عج) دو غیبت دارد : یکی طولانی (کبری ) و دیگری کوتاه  (صغری) .))

در واقع ((غیبت صغری)) مقدمه ((غیبت کبری)) و زمینه سازی برای آن بود . و اگر یک مرتبه غیبت کبری واقع می شد باعث تعجب و حتی انکار عده ای واقع شده و موجب انحراف افکار مردم می گردید و قبول قطع رابطه مستقیم با امام (عج) چنانچه در غیبت کبری واقع شده برای اکثر مرم دشوار بود .

اما حضرت در مدت 70 سال غیبت کوتاه به وسیله نیبان خاص خود با مردم ارتباط برقرار می کرد و حتی به بعضی از افراد اذن زیارت می فرمود تا به تدریج ایشان را با غیبت طولانی خود آشنا و مانوس گرداند .

همچنین از روایات چنین استفاده می شود که علت و فلسفه واقعی غیبت آن امام بر بشر پوشیده است و جز خدا و پیشوایان معصوم علیهم السلام کسی نیست به آن اطلاع کافی و کامل ندارد . چنانچه عبدالله بن فضل هاشمی روایت کرده که از حضرت صادق شنیدم می فرمود : صاحب الامر غیبتی دارد که ناچار از آن است به طوری که اهل باطل در آن تردید می کنند .

عرض کردم : یابن رسول الله ! چرا غیبت می کند ؟ فرمود : به علتی که به ما اجازه نداده اند آشکار سازیم . عرض کردم : چه حکمتی در غیبت اوست ؟ فرمود : همان حکمتی که در غیبت سفیران و حجتهای پیش از او بوده است حکمت غیبت قائم ظاهر نمی شود مگر بعد از آمدن خود او چنان که حکت سوراخ کردن کشتی توسط خضر و کشتن آن بچه و تعمیر دیوار برای حضرت موسی (ع) ظاهر نگشت مگر موقعی که خواستند از هم جدا شود .

این روایت و روایات دیگر مثل این اشاره دارد که علت واقعی غیبت حضرت را نمی توان گفت و هر سبب و علتی که بیان می گردد هر چند می تواند علت باشد امام علت حقیقی نیست .

اما بعضی از علل غیبت حضرتش را که می توان با اسناد به روایات ذکر نمود بدین ترتیب می باشند :

امتحان و آزمایش : غیبت آن حضرت سبب می شود تا نفاق پنهان عده ای آشکار شود و ایمان حقیقی محبان وشیعیان واقعی امام (ع)در کوره ولایت امام غایب از ناخالصی ها و دورویی ها و سست مایه ها جدا وآکنده شود و در یک کلام مومن از منافق معلوم گردد .

جعفر جعفی گوید : به امام باقر (ع)عرض کردم : فرجشان کی خواهد رسید ؟ فرمود (( هیهات ,هیهات ! فرج نخواهد رسید تا شما غربال شوید ( و سه بار تکرار کرد) و افراد آلوده بروند و افراد پاک و مخلص باقی بمانند )) .

 و نیز موسی بن جعفر (ع) فرمود (( هنگامی که پنجمین فرزند امام هفتم غایب شد مواظب دین خویش باشید تا مبادا کسی شما را از دین خارج کند ای پسرک من ‍! برای صاحب الامر به ناچار غیبتی خواهد بود به طوری که عده ای از مومنین از عقیده خود برمی گردند همانا خدا به وسیله غیبت بندگانش را امتحان می نماید .))

بیعت نکردن با ستمکاران : در روایات متعددی یکی از علل غیبت امام (ع) عدم بیعت با کسی بیان شده است . حسن بن فضال می گوید : علی بن موسی الرضا(ع)فرمود : گویا شیعیانم را می بینم که هنگام مرگ سومین فرزندم (امام عسکری) در جستجوی امام خود همه جا را می گردند اما او را نمی یابند . عرض کردم که به چه دلیل؟ فرمود : زیرا امامشان غایب می شود عرض کردم : چرا غایب می شود ؟ فرمود : برای اینکه وقتی با شمشیر قیام نمود بیعت کسی در گردنش نباشد .