بیماری های ویروسی که در دام موجب سقط میشود
بیماریهای ویروسی که در گاو موجب سقط میشود:
1-تورم تاولی وعفونی مهبل و فرج(IBR)
این بیماری با بیماری تورم دانه دار مهبل وفرج و یا بیماری آمیزشی دانه دار متفاوت بوده و باید ازآنها تفریق شود
بیماری همیشه از طریق مقاربت جنسی منتقل نمی شودتماس نزدیک از طریق لیسیدن ناحیه مبان دو راه ونیز استفاده از منی آلوده در تلقیح مصنوعی میتواند موجب عفونت دستگاه تناسلی شود . انتقال ویروس عامل بیماری در بدن به وسیله گلوبولهای سفید صورت میگیرد .
نشانیها:
بعضی از بیماران هیچگونه ناراحتی آشکاری را نشان نمی دهندو برخی اشکارا دارای درد هستند در برخی از حیوانات که پوست فرج دارای رنگ روشن است فرجدارای قرمزی کمی می باشد متورم بوده و مقدار کمی ترشحات د روی آن مشاهده میشود .تاولهای چرکین به قطر حدود 2 میلیمتر مشاهده میشودکه دارای مرکز زرد رنگ میباشد.و اطراف ان به رنگ زرد میباشدوحلقه قرمزی اطراف ان را احاطه کرده است.
اشتها و تولید شیر در این حیوانات تغییری نمیکند .
دوره کمون بیماری در دام های آزمایشگاهی 12 ساعت می باشد و ترشحات مهبل پس از 24 ساعت قابل مشاهده میباشد که در دام این دوره پس از 48 ساعت میباشد.که ترشحات به رنگ سفید متمایل به زرد میباشد
که چسبنده ومخاطی میباشد .دو روز بعد از عفونت درجه حرارت بدن بالا میرود و برای 3-7 روز این روند ادامه دارد .که ترشحات سرمی بینی به مقدار کم تورم پلک وسقط مشاهده گردد.
وقوع سقط به سن جنین بستگی دارد گاوهایی که تا5.5ماه آبستن هستند سقط نمی کنند.گاوهایی که تا 5.5ماه ا بستن هستند پس از بیمار شدن سقط نمیکنند در حالی که حدود نیمی از گاوهایی که از ماه ششم آبستنی به بعد بیمار می گرددند23-52 روز پساز ابتلا جنین را سقط میکند .
نوع سقطی که به طور طبیعی در نتیجه بیماری ایجاد میشود با سقط جنین هایی که به طور آزمایشی ویا در نتیجه واکسناسیون با ویروس شده اند در خلال ابستنی ایجاد می شود مشابه است.
تشخیص :
اولین وسیله برای تشخیص بیماری :علائم ونشانیهای آن است عوارض ویژه ای راکه بیماری در مهبل ایجاد میکند ودر مورد اخیر درجه حرارت بدن نیز میتواند مورد بررسی قرارگیرد .
در گسترش سلولهای پوششی مهبل پساز آنکه نمونه با مایع بویین تثبیت شدهو با هماتوکسیلسن و ائوزین رنگ آمیزی شد گنجیده گیهای داخل هسته ای مخصوص عفونتهای ویروس هرپس را می توان مشاهده کرد .
تغییرات بافت شناسی :
شامل کانونهای نکروزه به قطر حد اکثر نیم میلیمتر است که غالبا در سطح وسیعی ازکبد دیده میشود این گونه از کانونها می توانند در ششها طحال تیموس غدد لمفاوی و کلیه دیده شود در مواردی تورم نکروزان جفت نیز وجود دارد که می توان ا نرا در تشخیص بیماری به کار گرفت .
برخلاف سلولهای مهبل در سلولهای جنین سقط شده نمی توان گنجیدگی را مشاهده نمود فقدان انها ممکن است به دلیل شدت تجزیه شدن بافت بدن جنین باشد
تشخیص سرو لوزیکی بیماری مشکل است زیرا فاصله بین عفونت و سقط غالبا طولا نی است ودر نتیجه نمونه خونی را که پس از بروز سقط تهیه میکنند تا میزان افزایش پاد تن سرم را اندازه گیری کنند ممکن است جواب درستی را ارائه ندهد.تنها راه شناسایی بیماری جدا کردن ویروس ان از بافت بدن جنین سقط شده است .این کا ر نیز تنها در تعداد محدود یا از جنینها عملی است زیرا بدن انها در موقع سقط فاقد ویروس است .
در مواردی که شکل حاد بیماری شیوع دارد با تهیه دو نمونه سرم خون با اصله 15 روزبیماری را می توان تشخیص دادافزایش پاد زهر خنثی کننده عفونت در نمونه های تهیه شده بیانگر وجود عفونت فعال می باشد در اینگونه ازمایشها اگر غلظت ویروی ثابت وغلظت سرم متغیر باشدخنثی شدنویروس برابرلگاریتم دو را ملاک تشخیص بیماری قرار میدهند .همچنینجدا کردن ویروس از محیط کشتی که از بافت بدن حیوانات مبتلا تهیه شده باشد میتواند موئد نتایج فوق باشد .
انترو ویروس:
این بیماری میتواند موجب نا منظم شدن سیکل تناسلی و کاهش نسبت باروری و مشکلات نازایی شود .
مسئله سقط جنین نیز ممکن است در سطح گله مشاهده شود در دامهایی که سقط کرده اند سروتیپ اف.266آ را توانسته اند جدا نمایند ولی ویوسدر دامهایی که به طور تجربی مبتلا گردیده اند قادر به ایجاد سقط جنین نیست .
انتقال بیماری به دام سالم از راه آمیزش گاو نر آلوده که دارای علائم بالینی بیماری است یا از راه آلوده شدن مهبل به مدفوع در خلال جفت گیری صورت میگیرد .در حیوانات تجربی انتقال بیماری از طریق تماس مستقیم نیز اتفاق افتاده است .
نشانیها:
متعاقب جفتگیری ترشحات از مهبل خارج شده ومخاط مهبل وعنق پر خون میشود همراه با این علائم در داخل مهبل در داخل مهبل ترشحات زرد رنگ ژله مانند تشکیل می شود که مقدار ان بین چند میلی لیترتا چند صد میلی لیتر متغیر است .خروج متناوب این ترشحات موجب آلوده شدن دم وکفل دام مبتلا می شود .
در این بیماری تب وجود ندارد . از علائم دیگر این بیماری تولد نوزاد زود رس و سقط در 5ماهگی میباشد .
البته سقط جنین میتوانددر اواخر آبستنی نیز روی دهد .
عامل بیماری ظاهرا در بدن دامی که سقط می کند باقی نمانده ودر ابستنی بعدی تاثیری روی جنین ندارد .
تشخیص:
بیماری را تنها به روش های آزمایشگاهی میتوان شناسایی کرد تعیین میزان افزایش پادتن خنثی کننده در دو نمونه سرمی که با فاصله 15روز تهیه شده است دقیق ترین روش در تشخیص بیماری خواهد بود . در صورت امکان اندازه گیری مقدار پاد تندر آزمایش مانع انعقاد خون نیز میتواند در تشخیص بیمایری کمک بکار رود اولین نمونه سرم را باید بلا فاصله پس از مشاهده بیماری تهییه نمود .
جدا کردنویروس از ترشحات مخاطی مهبل پس از کشت دادن نمونه در محیط بافت زنده ویا در تخم مرغ جنین دار می تواند مکمل تشخیص سرولوژیکی بیماری باشد البته اگر تنها یک سرو تیپ ویروسدر بیماری غالب باشد جدا کردن آن مشکل خواهد بود .
در گله ای که دارای ترشحات مخاطی ازمهبل بوده است وبه نازایی بالینی مبتلا بوده اند ویروس را توانسته اند از دو درصد نمونه ترشحات مهبلی جدا نمایند و در گاوهایی که وجود عفونت در انها قبلا تایید شده بود ویروس از5 درصدنونه های مهبل جدا گردید . در اینگونه موارد شناسایی نوع ویروس الزامی است .
2-(BVD-MD) اسهال ویروسی گاوان :
این ویروس را از گاوی که چند شکم زاییده است از ترشحات مخاطی عنق جدا نموده اند.
ویروس میتواند از جفت عبور کند و جنین را مبتلا سازد عوارض حاصله در جنین میتواند مواردی نظیرسقط جنین –زایمان زود رس مومیایی شدن جنین –نارسایی ژنتیکی در جنین یا مرگ آن را باعث شود.
ویروس BVD _MD در اکثر گاوداریها شیوع دارد ولی نسبت سقط جنین گاو به دلیل ابتلا لین ویروس خیلی کم است اگر بدن جنین سقط شده دارای پادتن ضد ویروس باشد دراین صورت منی توان بین ویروس وسقط رابطه ای قائل شد.
ویروس در صورت مبتلا نمودن گاوهای آبستن ایجاد عفونت ویروسی کرده وظاهرا در تمام مراحل ابستنی میتوامد از جفت عبور کند .سقط ممکن است چندین ماه پس از وقوع عفونت مشاهده شود بیماری در گاو ممکناست به شکل خفیف یا بدون علائم بالینمی نیز ظاهر کردد .
علائم ویژه عفونت در جنین شامل تورم غیر چرکین و نکروز شدن عمومی بدن همراه با بزرگ شدن دستگاه رتیکلو اندوتلیال در جنینهای مسن تر است .
تشخیص:
بیماری بر اساس تاریخچه ان عیار پادتن وجود پادتن ضد ویروس در بدن جنین و علائم ویژه بیماری در جنین تشخیص داده میشود علائم بیماری اگر چه چندان خاص نیستند ولی برای تشخیص بیماری بیشتر از شیوه جدا کردن ویروس کاربرد دارد
سقط جنین ویروسی در گوسفند
بیماری بردر :
عامل بیماری نوعی ویروس است که شباهت بسیار زیادی با ویروس BVD_MDدارد .ولی از نظر آنتی ژنیسیته و خصوصیات فیزکی- شیمیایی از ان قابل تفکیک است میشهایی که به طور طبیعی یا تجربی به این بیماری مبتلا میشوند پاد تن ضد ویروس BVD –MD را میتوان از انها جدا نمود عامل بیماری در جنین های گاو بز و خوک نیز بیماری زا است .
از علائم عصبی بیماری لرز میباشد که ممکن است در کار شیر خوردن بره اختلال ایجاد کند نسبت مرگ ومیر در هفته اول بالاست و رشد برها خیلی کند است ودر صورت زنده ماندن بره ها لرز به تدریج از بین می رود ولی قدرت باروری آنها پایین خواهد بود بره هایی را که در آنها علائم عصبی و رشد ووضعیت ناقص پشم دوام میابد اصطلا حا مو لرزان می نامند.
در مراحلاولیه آبستنی ویروس ممکن است به جفت حمله ور شود ودر نتیجه نقاط نکروز در جفت ایجاد شود در جنین عارضه خاصی ککه قابل روئت باشد ایجاد نمی شود بجز این که بدن ان فاقد چربی است .
بیماری معمولا میشها را در شکم اول آبستنی مبنلا می سازد ودر سن بالا به ندرت اتفاق میافتد .
مگر اینکه در گله سابقه قبلی بیماری وجود نداشته باشد . میشها بعد از بیماری تا پایان عمر مصونیت میابد مهمترین راه سرایت عفونت به دامهای دیگر از طریق مجاورت آنها با یکدیگر میباشد که البته این عمل به طور تجربی امکان پذیر نبوده است انتشار بیماری به طریق آمیزشی تا کنون مشاهده نشده است .
تشخیص بیماری بر اساس علائم بالینی و آزمایشات آسیب شناسی دستگاه عصبی صورت میگیرد روش درمانی یا پیشگیری خاصی برای بیماری وجود نداارد و بره های مبتلا باید کشتار گردند.
سقط جنین ویروسی در اسب
ویروس تورم بینی و شش اسب:
ویروس تورم بینی و شش اسب به عنوان سقط جنین ابتدا در ایلات متحده معرفی و پس از ان در اکثر دنیا گزارش گردید این ویروس هم چنین میتواند موجب اگزانتم آمیزشی گردد .
تورم عفونی سرخرگ اسب نیز ابتدا در ایلات متحده شناسایی شد این .ویروس در مقایسه با ویروس تورم بینی وشش اسب شیوع کمتری در دنیا دارد ودر بعضی از کشورها به صورت سقط جنین پراکنده مشاهدنه میشو.د عفونت مزیور تا کنون در انگلستان و ایرلند مشاهده نشده است عامل بیماری احتمالا توگا ویروس است هر دو بلیناری فوق احتمالا از طریق تنفسی انتقال میابد .