این مبحث درباره چشم و بیماری های چشم و راه جلوگیری از این بیماریها و آسیب های بینایی است . در سراسر جهان متمدن از هر 20 نفر یک نفر در سال به چشم پزشک مراجعه می کند . در آمریکا هر 11 دقیقه یک نفر کور می شود . این کشور 500 هزار نابینا دارد . 5/3 میلیون آمریکایی فقط از بینایی یک چشم برخوردارند و بینایی 12 میلیون آمریکایی کافی نیست و معیوب است .
در گذشته در طول قرنها می گفتند که ازدواجهای همخونی مثلاً دختر عمو و پسر عمو ممکن است به بینایی نوزادی که حاصل این ازدواج است لطمه بزند ، در بسیاری از کشورها ، قانونی و اخلاقی ، این گونه ازدواجها منع شده است . امّا بررسیهای اخیر تا حدّی از شدت آن کاسته و نشان می دهد که این ازدواجها آن چنان عامل قوی که تصور می رفت نیست البته اگر انجام نشود بهتر است .
این مشکلات از کجا ناشی می شود ؟ و چه می توان کرد تا از بیماریهای چشم جلوگیری کرد ؟
اگر قبل از 35 سالگی هر یک بار و بعد از این سن ، هر سال دو بار به یک چشم پزشک مراجعه کنید و آسیبهای احتمالی چشم خود را قبل از آنکه دیر شود توسط او رفع کنید هرگز مشکلی در این زمنیه برایتان پیش نخواهد آمد .
اولیّن عامل کوری بین بزرگسالان ( بالای 35 سال ) آب سیاه است این بیماری در صورتی قابل پیشگیری است که به موقع تشخیص داده شود . آب سیاه هنگامی بوجود می آید که فشار مایع در کره چشم زیاد می شود و کره چشم را سفت می کند . این فشار به شبکیه درونی ترین پوشش کره چشم و حادی عصب ها منتقل میشود . وظیفه شبکیه دریافت اشعه نورانی وارده به چشم و انتقال آن به مغز است چنانچه فشار داخلی چشم بالا رود سلولهای عصبی شبکیه و تارهای آنها از وظایف عادی خود باز می مانند و دید چشم دچار اختلال می شود و این اختلال ادامه می یابد . عموماً این بیماری به تدریج گسترش می یابد ولی دیده شده است که گاهی بسیار سریع حادث می شود یعنی یک فرد در چشم خود احساس درد ناگهانی می کند و سپس چشم تار می شود . چنانچه فوراً و بلادرنگ به چشم پزشک مراجعه نشود . دید چشم به تدریج بدتر شده به طوری که چشم در جاهای تاریک به سختی می تواند حالت تطابق ( هماهنگی ) را انجام دهد . و همه چیز برای او نامرئی خواهد بود درست مثل این که یک شخص سالم از زیر نور آفتاب درخشان وارد سالن سینما شود. چنین بیمارانی ممکن است در اطراف نقاط نورانی مثلاً لامپ حلقه هایی شبیه قوس و قزح ببینند و تصویرها به تدریج تیره و مه آلود به نظر برسند .
مرحله بعدی آب سیاه از دست دادن دید طرفین است . در این حالت شخص فقط می تواند روبرو را ببیند .
چرا دید طرفین زودتر از دید روبرو از بین می رود ؟
برای اینکه فشار مایع داخل کره چشم نخست به سلولهای شبکیه و تارهای عصبی آن صدمه می زنند مرحله آخر این بیماری نابینایی کامل است و آن هنگامی اتفاق می افتد که کار همه سلولهای عصبی و تارهای آنها مختل می شود .
اگربه همان اندازه که نیست به شیک پوشی خود وسواس دارید مراقب دید چشمان خود هم باشید یعنی همیشه به دید چشم خود شک و تردید کنید همین شک شما رابه مطب دکتر بکشاند بینایی خود را از دست نخواهید داد .
آب سیاه بندرت قبل از 35 سالگی بروز می کند و معمولاً بین افراد 40 تا 70 ساله دیده شده است . و همچنین افرادی که نزدیک بین هستند و یا بیماری قند دارند وهمین طور کسانی که در خانواده آنها افراد مبتلا به آب سیاه وجود داشته اند باید بیشتر از دیگران مراقب خود باشند زیرا مبتلا شدن آنها بیشتر است .
در ضمن آب سیاه بر اثر فشار داخلی چشم است به معنی فشار خون نیست و این دو ارتباطی به هم ندارند .
آب مروارید
آب مروارید که موضوع گفتار ماست یکی از بیماریهای عمده و قابل پیشگیری و درمان پذیر چشم است . در این مورد باید گوش به زنگ باشید و خود را به پزشک ماهر بسپارید تا بیماری شما را تحت کنترل درآورد .
هم اکنون در سراسر جهان 42 میلیون انسان بالای 40 سال گرفتار آب مروارید هستند . اگر یک فرد همان طور که به خورد و خوراک روزانه خود توجّه کند به چشم خود هم برسد و به موقع به چشم پزشک مراجعه کند چنانچه احتمال آب مروارید هم برود فقط 5 در صد موارد نیاز به جراحی پیدا می کند . باوجود این هر سال در سراسر جهان 600 هزار عمل جراحی آب مروارید انجام می شود که 97 درصد آنها موفقیّت آمیز است در تشریح این بیماری باید بگوییم که عدسی چشم شما تصویرهایی را که می بینید برای واضح دیدن تنظیم و میزان می کند ، از خود عبور می دهد و به شبکیه منعکس می کند . سپس تأثیر آنها از طریق سلولهای عصبی شبکیه به مغز می رسد و شما تصویر و شئ را می بینید . ولی گاهی عدسی چشم که شفاف و پشت مردمک قرار گرفته ، کدر می شود و به صورت سفیده تخم مرغ پخته در می آید که در این صورت اشیاء رؤیت نمی شوند و یا کدر دیده می شوند . این حالت را آب مروارید می گویند . موقعی که آب مروارید در حال پیدایش و پیشرفت است و دید کدر و تیره می شود با عینک و مالش تغییری در دید چشم حاصل نمی شود .در ضمن زیاد کردن نور چراغ هم به خواندن فرد کمک نمی کند .
هنوز به درستی معلوم نیست که چه فعل و انفعالات شیمیایی باعث آب مروارید می شود و رنگ عدسی را تیره می کند . بااینکه این بیمای در مرض قندیها ( دیابت ) زیادتر دیده شده ولی بسیاری از مردم کاملاً سالم هم به آب مروارید دچار شده اند در صد ابتلا به این بیماری هم با بالاتر رفتن سن بیشتر می شود و بیماریهایی نظیر سرخجه احتمال بروز این بیماری را تشدید می کند .
برخلاف آب سیاه که باید هر چه زودتر و بی درنگ آن را در مان کرد ، درمان آب مروارید تا روزی که چشم هنوز به خوبی می بیند در دست خود شما و پزشک شماست . یعنی چند روز دیرتر یا زودتر تغییر زیادی در روند بیماری حاصل نمی کند ، ولی پس از اینکه به اصطلاح « برسد » حتماً باید جراحی شود و درنگ جایز نیست. البته کسانی که شغلشان ایجاب می کند دید کامل داشته باشند باید فوراً عمل کنند و کار را به فردا نیفکنند . یک آب مروارید رسیده یعنی آماده خارج کردن ، اصطلاحی است که دکترها بکار می برند .
جراحی عدسی یعنی برداشتن و تعویض آن ، چیزی که شما به جای عدسی معیوب خود قرار می دهید مهم است . ولی بهترین راه این است که جراح چشم ضمن برداشتن عدسی معیوب به جای آن لنزی بگذارد که همیشگی باشد. با این تکنیک دید شما به حالت عاید باز می گردد .
پس همانطور که ملاحظه می فرمائید آب مروارید نگرانی ندارد و قابل پیشگیری است.