مقدمه
درباره بازی بعضی از پژوهندگان گفته اند نزد انسان همچون حیوان مبنای غریزی دارد . مگ دوگال بازی آدمی را ناشی از غریزه تعدی او می داند وصفت رقابت جنگجویی را که با اکثر بازی ها قرین است شاهد مثال می آورد رأس معتقد است اشتیاق مردم امروزی به بازی عطش غریزی حاکی است چه در دنیای یکنواخت زندگی شاق وملال انگیز کنونی بازی خرد را از امور عادی حیات منصرف می کند وبه موری تازه که مطوبع طبع است معطوف می دارد . استانلی بازی را یادآور تجارب نخستین وکهن ترین نژادهای انسانی
می پندارد وبرخی دیگر بازی را گسترش فعالیت های آدمی که ذاتاً لذت بخش باشد محسوب می دارند وبر آنند که غایت بازی را در خود آن باید جست چه این گونه فعالیتها به نفسه رغبت آور وخوشایند است .کارل گروس معتقد است بازی فرد را آماده ی ایفای نقش های آینده می کند واحترام به مقررات وانضباط را به او می آموزدوبه همدستی وهمکاری با همگنان خود می دهد ولی در حقیقت هدف اصلی رهایی از انقباض درونی وفشارهای زندگی وبه خوش گرایی وخویشتن نوازی است. بازی نیروهای اضافی را که سربار تن وجان است به مصرف کارهای دلپذیر می رساند وذن را از مشغله های گران روزانه پاکیزه می نماید واز این راه به تجدید قوا یاری می کند چون در بازی بیش از یک نفر دخالت دارد آنرا مانند بسیاری از مظاهر فرهنگی مایه ی هبستگی افراد دانسته وگفته اند بازی آدمی را با گروه وجامعه پیوند می دهد.اما نظریه ای که امروز بیشتر مورد توجه است این است که بازی نوعی کارآموزی وآماده سازی هدفدار است که به وسیله تکرار وتمرین صورت می گیرد بازی در نزد انسانها اشکال مختلف دارد وبدون شک نقش جامعه در این نوع تنوع بی تأثیر نبوده است بازی یا به صورت انفرادی صورت می پذیرد یا به صورت گروهی . در بازی های دستجمعی می توان هدفداری را بهتر مشاهده نمود زیرا از اهداف بازی های اجتماعی این است که خود خواهی وخود کامگی شخص را تعدیل کند تا تمایلات فردی او تبدیل به تمایلات اجتماعی شود وهمچین این ونوع بازی ها فرد را برای زندگی اجتماعی ومقابله با پیش آمدهای غیر منتظره آماده می کند.
به نام خداوندجان آفرین حکیم سخن بر زبان آفرین
این تحقیق با هدف شناساندن بازیهای محلی خراسان شمالی تهیه شده ودر ضمن شناساندن انواع بازیهای محلی اهداف کلی ورفتاری این بازیها ، نحوه اجرایاین بازیها ، تعیین جنسیت بازی کننده ، توانایی افراد بازی کننده از نظر هوشی ، نوع سن وبرداشت هایی که کودکان ازاین نوع بازی ها ، اثرات این بازیها از نظر جسمانی ، اجتماعی ، اخلاقی ، تربیتی ودرمانی ، رقابت های سالم بین این بازی ومقالات اجتماعی که بوجود می آورد ونقش بازی با کار وحرفه آینده ای که کودک آن بازی را انجام می دهد ، مشخص نمود درابتدا 4 نوع بازی محلی خراسان شمالی که در منطقه مانه وسملقان در میان مردم کرمانج این منطقه در زمان قدیم رایج ومرسوم بوده از نظر اهداف کلی ورفتاری آن بیان می شود ونحوه ی اجرای آن ها توضیح داده می شودوسپس دو نوع بازی از نظر بازیها را از حیث های مختلف بیان شده در مطالب ذکر شده بررسی می شود.
نام بازی : بیرِی بیرِی
هدف کلی :
تقویت حس شنوایی ، دقت وتمرکز حواس
اهداف رفتاری :
1 کسی که گرگ می شود باید با چشم ویک دسته بسته افرادی را که در اطرافش هستند بگیرد
2 افراد با کنجکاوی ودقت از دست گرگ فرار می کنند.
3 فرد باید هنگام بستن چشم از گوش های خود بیشتر کمک بگیرد
4 افراد قوانین بازی را رعایت می کنند.
5 درحین بازی مواظب فردی که با چشم بسته به دنبال آنان می گردد می باشند.
6 نوبت را در انجام بازی رعایت می کنند.
نحوه اجرای بازی :
یک فرد به عنوان یک آدم پیر ونابینا با چشم بسته ویک دست بسته به دنبال افراد دیگر می گردد وبا شنیدن صدای آن ها با دست بازش افراد را تعقیب کرده وهر گاه دستش به هر فردی برخورد کرد آن فرد باید همان عمل را انجام دهد.
نام بازی : تُقُرَگِیردِم
هدف کلی :
تقویت عضلات پا وبالا بردن نیروی استقامت افراد
اهداف رفتاری :
1 افراد در گروه با هم همکاری می کنند .
2 از آخرین توان خود برای برنده شدن استفاده می کنند.
3 هر گروه در بین خود راز مخفی گاه گروه خود را پنهان نگه می دارد.
4 قوانین بازی را رعایت می کنند.
5 افرادی که به عنوان استاد انتخاب می شوند افراد گروه خود را درست هدایت می کنند.
6 گروه بازنده به دستورات گروه برنده عمل می کند.
7 به حرف های رئیس گروه عمل می کنند.
نحوه اجرای بازی :
دو نفر به عنوان استاد وتعداد نفرات خود را انتخاب می کنند وروش انتخاب افراد به اینگونه است به صورت پنهانی دو نفر دو اسم مختلف در هر مرحله انتخاب می کنند وسپس به دو نفر می گفتند که کدام را انتخاب کرده اند وبه همان گروه که خودش ندانسته می رفت سپس با گل وپوچ کردن توسط سنگ یا هر شئی ریز دیگر بین دو گروه شروع کننده ی بازی مشخص می شد وسپس طرف برنده گروه خود را پنهان می کرد وسپس هر دو استاد راه می رفتند واعلام می کرد ( شروع کننده بازی ) که در فلان کوچه هستند تا افراد گروهش اگر در آن کوچه هستند جای خود را عوض کنند تا دیده نشوند وسپس اگر یکی از اعضاء جای خود را به او بدهد وشروع به فرار کند تا محل مورد نظر که از قبل به عنوان مرکز بازی انتخاب شده رار کند اگر گروه مقابل در هر نقطه او را گرفت حتی در محل مخفی گاهش باید از آن جا به گروه مقابل کولی بدهد ( یعنی فرد مقابل را برپشتش سوارکرده وبه مرکز بازی برساند) بایدهمه گروه شروع کنده بازی به مرکز بازی برسند وگرنه حتی یکی ازآنها نیزگرفته شودتمام گروه بازنده میشود این بازی درشب اجرا میشد.
نام بازی : کُم رَواندِن به عبارت فارسی کلاه دزدی
هدف کلی :
تقویت نیروی دفاعی وتقویت دقت وتمرکز حواس
اهداف رفتاری :
1 افراد در دفاع از گروه خود تلاش می کنند
2 جهت همکاری در گروه حواس خود را جمع می کنند.
3 افراد کلاه به سر باید دقت کنند تا کلاه از سرشان برداشته نشود.
4 افراد گروه برنده باید تلاش کند تا لگد افراد بازنده به آنان برخورد نکند.
5 افراد هر گروه آخرین توان خود را در برنده نگه داشتن گروه خود بکار میبرد.
6 در هنگام بازی قوانین ایمنی را رعایت می کنند.
7 به دستورات بازی عمل می کنند .
8 نسبت به گروه خود احساس مسئولیت می کنند.
نحوه ی اجرای بازی :
نحوه یانتخاب گروه ها توسط دو نفر که به عنوان سرگروه هستند افراد گروه به دلخواه سرگروه انتخاب می شوند واین انتخاب باید به گونه ای باشد که افراد قوی همه در یک گروه نباشند وافراد ضعیف در گروه دیگر باید افراد گروه ضعیف وقوی در هر دو گروه باشند بعد از انتخاب شدن افراد نوبت ب اجرای بازی می رسد که گروه شروع کننده بازی با گل وپوچ کردن سنگ یا هر شئی ریز دیگر توسط سرگروه های ، گروه شروع کننده بازی انتخاب می شود وافرادی که شروع کننده هستن می ایستند وافراد گروه دیگر که نسته اند وپشت به هم نیز می باشند گروهی که نشسته است باید همه کلاه بر سر داشته باشند سپس افراد در گروه ایستاده به گروه نشسته حمله برده وسعی در برداشتن کلاه انان می کنند وافراد نشسته شروع به دفاع از خود می کند وبا مشت ولگد به طرف گروه حمله کننده میزنند تا کلاه از سر آنان برداشته نشود اگر دست وپای گروه نشسته به گروه ایستاده برخورد کند گروه ایستاده بازنده خواهد شد واگر هم گروه ایستاده بتواند کلاهی را از روی سر گروه نشسته بردارد گروه ایستاده می تواند دوباره بازی را از سر بگیرد.
4 نام بازی : آشَ آشَ
هدف کلی:
تقویت نیروی دفاعی گروه ، تقویت عضلات پا وتقویت قدرت استقامت
اهداف رفتاری :
در دفاع از افرا گروه خود تلاش می کنند
در گروه با یکدیگر همکاری می نماید
نسبت به برنده شدن گروه خود احساس مسئولیت می کنند
دردوین وفراری دادن کلاه مهارت کسب می کنند
عضلات پا را تقویت کنند
قوانین بازی را رعایت کنند.
در هنگام بازی تمرکز حواس داشته باشند
برای رسیدن به پیروزی در گروه خود تلاش کنند