یکی از مسائل خیلی مهم زندگی بشر، مسئله دسترسی به آب و روشهای نگهداری و استفاده از آن بوده است.
این مسئله در روزگار غار ( دوران کهن سنگی و نو سنگی) حالت بسیار حادی داشته است.
بشر آن قدر درگیر مسائل مربوط به آب بود که موفقیتش در ساختن ظروف سفالی مانند معجزه‌ای باعث دگرگونی در روش زندگی او شد.
اما چندهزارسال زندگی سخت باعث شده بود که موضوع آب به یکی از اصلی‌ترین دغدغه‌های ذهنی انسان تبدیل شود.
به همین دلیل بین ملت‌های تاریخی، داستان‌ها و افسانه‌هایی در مورد آب ساخته و پرداخته شد.
تمام این اسطوره‌ها مربوط به اهمیت آب پاک و روشهای استفاده از آن بود.
در ایران باستان ایزد بانوی آب‌های پاک به نام آناهیتا اردیسوَره از فراوانی و پاکی آب‌ها مراقبت می‌کرد.
این ایزد بانو چشمه‌ها، نهر‌ها، رودها، دریاچه‌ها و دریاها را پر از برکت و پاکی می‌کرد.
در ایران باستان، پل‌ها و ساختمان‌های پیرامون چشمه‌ها و سدها همگی برای خوش یمنی به نام این ایزدبانو نام گذاری می‌شدند.
هنوز نام‌هایی نظیر پل دختر، بند دختر، چشمه دختر، بین مردم نواحی مختلف، یادگار احترام به این ایزدبانوست.
در تاق بستان کرمانشاه نقشی از آناهیتا باقی مانده است: بانویی بلند بالا و شکوهمند که ظرفی در دست دارد و آب از آن جاری است.
در شهر کنگاور نزدیک کرمانشاه، بزرگ‌ترین معبد شناسایی شده ناهید هنوز پابرجاست.
روی ظرف‌های سفالی روزگار نوسنگی برای برکت و پاکی آب، نقش و نگار پرندگان آبزی و بزکوهی به عنوان نگهبانان آب، به فراوانی نقش شده است.
در یکی از بخش‌های اوستا توصیف آناهیتا با جزئیات کامل سروده شده است.
یکی از داستان‌های اسطوره‌ای بسیار زیبای ایرانی، داستان مبارزه اَپوش دیو خشکی با تیشتره فرشته باران و آب است.
در این داستان اپوش به شکل اسب سیاه دم کُل نیرومند و تیشتره به صورت اسب سفید زرین لگام شکوهمند توصیف شده است.
اپوش باعث خشکی و شوری و تلخی و پلیدی آب‌ها و تیشتره سبب باریدن باران، جاری شدن آب پاک و رفع شوری و تلخی آب می‌شود.
در ایران باستان حفاظت و احترام به آب‌ها از دستورالعمل‌های بسیار مهم زندگی اجتماعی بوده است و مردم با نذر و نیایش برای پاکی آب‌ها آرزو می‌کردند.
در کنار هر چشمه‌ای عبادتگاهی ساخته می‌شد و همه مردم نسبت به این موضوع مسئول بودند.
مولکول ها و یون ها گاز های نادر [نجیب] ( هلیم، نئون، آرگون، کریپتون، گزنون و رادون) تنها عناصری هستند که در طبیعت به صورت اتم‌های منفرد یافت می‌شوند.
سایر عناصر و نیز تمام ترکیبات، به صورت ترکیبی از اتم‌ها وجود دارند.
مولکول‌ها و یون‌ها دو نوع ذره مهم هستند که از اتم‌ها به وجود می‌آیند.
مولکول‌ها مولکول ذره‌ای است مرکب از دو یا چند اتم که به یکدیگر محکم پیوسته‌اند.
در فرآیندهای شیمیایی و فیزیکی، مولکول‌ها به صورت واحد عمل می‌کنند.
برخی از عناصر و بسیاری از ترکیبات به صورت مولکول وجود دارند.
یون‌ها یون ذره‌ای است مرکب از یک اتم یا گروهی از اتم‌ها که حامل بار الکتریکی هستند.
یون‌ها بر دو نوعند: ۱.
کاتیون که یک بار مثبت دارد، زیرا یک یا چند الکترون را از دست داده است.
2.
آنیون که یک بار منفی دارد، زیرا یک یا چند الکترون به دست آورده است.
ایزوتوپ ایزوتوپ به هر یک از اتم‌های گوناگون یک عنصر شیمیایی گفته می‌شود که تعداد پروتون‌های آن مساوی ولی تعداد نوترون‌های آن متفاوت است.
بعضی از عنصرهای شیمیایی مانند آلومینیوم، طلا، فلوئور و فسفر فقط یک نوع اتم دارند.
اما بیشتر عنصرها چندین ایزوتوپ طبیعی دارند.
مثلاً ئیدروژن در طبیعت به صورت سه ایزوتوپ، و قلع به صورت ده ایزوتوپ یافت می‌شود.
امروزه، به طور مصنوعی ایزوتوپ‌های دیگری نیز از اتم‌ها می‌سازند.
مثلاً طلا ایزوتوپ طبیعی ندارد، ولی ایزوتوپ مصنوعی آن را در پزشکی به کار می‌برند.
خواص شیمیایی ایزوتوپ‌های یک عنصر تقریباً یکسان است، زیرا تعداد پروتون‌ها و الکترون‌های آنها مساوی است، اما بعضی از خواص فیزیکی ایزوتوپ‌های یک عنصر، مانند وزن اتمی و چگالی آنها، متفاوت است، زیرا تعداد نوترون‌های آن مساوی نیست.
عدد اتمی همه عنصرهای شیمیایی با یکدیگر تفاوت دارد، اما عدد اتمی ایزوتوپ‌های یک عنصر یکسان است.
به همین سبب، در جدول تناوبی عناصر شیمیایی، که عنصرها به ترتیب عدد اتمی در ردیف‌های افقی مرتب شده‌اند، همه ایزوتوپ‌های هر عنصر در خانه‌ای از جدول جای می‌گیرند که شماره آن با عدد اتمی آن عنصر برابر است.
مجموع تعداد پروتون‌ها و نوترون‌های موجود در هسته اتم را عدد جرمی می‌نامند.
بنابراین، عدد جرمی ایزوتوپ‌ها با یکدیگر تفاوت دارد.
نشانه‌های اتمی یک اتم، با دو عدد، « اتمی » و « جرمی »، مشخص می‌شود.
1.
عدد اتمی، Z نشان دهنده واحدهای بار مثبت هسته است.
از آنجا که بار پروتون 1+ است، عدد اتمی برابر با تعداد پروتون‌های هسته اتم می‌باشد.
تعداد پروتون‌ها = Z تعداد پروتون‌ها = Z یک اتم از نظر بار الکتریکی خنثی است.
بنابراین، عدد اتمی، نشان دهنده تعداد الکتون‌ها در خارج هسته است.
عدد جرمی، A ، نشان دهنده تعداد کل پروتون‌ها و نوترون‌ها ( که مجموعاً نوکلئون نامیده می‌شود.) در هسته اتم است.
A = تعداد پروتون‌ها + تعداد نوترون‌ها A = Z + تعداد نوترون‌ها بنابراین تعداد نوترون‌ها را می‌توان از تفریق عدد اتمی ( تعداد پروتون‌ها ) از عدد جرمی ( مجموع تعداد پروتون‌ها و نوترون‌ها ) به دست آورد.
تعداد نوترون‌ها = A _ Z بین جدول‌هایی که پس از جستجو در اینترنت پیدا کردم، این جدول از همه بیشتر به جدول کتاب شیمی دبیرستان شباهت داشت.
تنها تفاوت آن، در خانه Ha با عدد اتمی 105 بود که در کتاب درسی Db است و Ns با عدد اتمی 107 که در کتاب درسی Bh نوشته شده است.
جدول تناوبی عناصر، آرایشی از عنصرهای شیمیایی به صورت تناوب‌ها یا دوره‌ها ( ردیف‌ها )، و گروه‌ها (ستون‌ها ).
مندلیف پیشنهاد کرد که عنصرها باید به ترتیب افزایش جرم (وزن) اتمی منظم شده و بر طبق خواص‌شان گروه‌بندی شوند.
این جدول بر اساس قانون تناوبی عنصرها استوار است.
بر طبق این قانون هرگاه عنصرها را بر حسب افزایش عدد اتمی در کنار یکدیگر قرار دهیم خواص فیزیکی و شیمیایی آنها به صورت تناوبی تکرار می‌شود.
پروتون، نوترون، الکترون در مرکز اتم یک هسته وجود دارد.
بیشتر جرم و تمام بار مثبت اتم در این هسته متمرکز است.
امروز اعتقاد بر این است که هسته از تعدادی پروتون و نوترون تشکیل می‌شود که مجموعاً جرم آن را به وجود می‌آورند.
پروتون‌ها علت وجود بار مثبت در هسته می‌باشند.
الکترون‌ها که بیشتر حجم اتم را اشغال می‌کنند.
در خارج هسته (برون هسته‌ای) می‌باشند و با سرعت به دور آن می‌گردند.
از آنجا که هر اتم از نظر بار الکتریکی خنثی است، کل بار مثبت هسته که از پروتون‌های آن ناشی می‌شود، معادل کل بار منفی تمام الکترون‌هاست، بنابراین تعداد الکترون‌ها برابر تعداد پروتون‌هاست.
عناصر، ترکیب‌ها و مخلوط‌ها ماده یعنی آنچه که جهان هستی از آن تشکیل یافته است و می‌توان آن را به عنوان هر چیزی که فضا را اشغال کند و دارای جرم باشد، تعریف کرد.
یونانیان باستان این عقیده را رواج دادند که کلیه مواد از تعداد معدودی مواد ساده به نام عناصر تشکیل شده‌اند یونانیان تصور می‌کردند کل ماده‌ای که در زمین وجود دارد، از چهار عنصر آب، هوا، خاک و آتش تشکیل شده است.
در سال 1661 رابرت بویل در کتاب خود به نام شیمی‌دان شکاک تعریف جدیدی از عنصر را مطرح کرد؛ صحت طرز تلقی بویل از یک عنصر شیمیایی در قرن بعد توسط آنتوان لاوازیه به اثبات رسید.
لاوازیه ماده‌ای را به عنوان عنصر پذیرفت که نتواند به مواد ساده‌تر از خود تجزیه شود.
علاوه بر آن وی خاطر نشان ساخت که یک ترکیب از اتحاد عناصر ایجاد می‌شود.
ترکیبات موادی هستند که از دو یا چند عنصر به نسبت‌های ثابت و معین تشکیل یافته‌اند.
خواص ترکیبات با عناصر تشکیل دهنده آنها تفاوت دارد.
یک عنصر یا یک ترکیب، یک ماده خالص نامیده می‌شود.
همه انواع دیگر ماده مخلوط می‌باشند.
مخلوط‌ها از دو یا چند ماده خالص تهیه می‌شوند و ترکیب متغیری دارند.
خواص یک مخلوط به ترکیب مخلوط و مواد خالص تشکیل دهنده آن بستگی دارد.