دانلود تحقیق جریان آکادمیک

جریان آکادمیک ایران در عصر پهلوی بر خلاف برخی از کشورهای اروپایی وابسته به رژیم سیاسی بود و به این اعتبار نمی توانست از هیچگونه استقلالی برخوردار باشد.

از این رو علاوه بر کاستی های بی شماری که مجموعا تاریخ نگاری این عصر با آن مواجه بوده جامعه آکادامیک کشور از نوعی محافظه کاری سیاسی هم رنج می برد.

مورخین این جریان یا اصولا پیرامون مقاطعی از تاریخ کشور که رژیم موجود اصطکاک داشته باشد تحقیق نمی کردند و یا اگر نمی توانستند از فشار علائق درونی رها شوند به گونه ای تاریخ می نگاشتند که نه سیخ بسوزد و نه کباب.

این جریان که از اقبال شروع می شود و به باستانی خاریزی خاتمه می یابد مغولیان رسمی دانش تاریخی کشور محسوب می شوند و با ادعاهای نه میزان عملی که باید بی طرف و بی غرض منحصرا ناظر ظاهرا علاقمندان به تاریخ را متقاعد سازند که روایت صحیح درک و تاریخ گذشته مقدمه دوره پهلوی در تاریخ ایران ار سال 1304 خورشیدی تا سال 1357 ادامه یافت .در این دوره تحولات سیاسی و اقتصادی واجتماعی و ...

زیادی صورت گرفت.که تاریخ ایران را در خور تغییرات اساسی نمود.

روی هم رفته این دوره از حکومت یکسری چالشها وافتخارات ومشکلات پیوسته ای در تاریخ ایران به بار آورد که از آغاز تا پایان دوره پهلوی به طور مفقم و خلاصه گرد آوری ونوشته شده اشت.

الف: تحولات و اقدامات اساسی در دوره رضا شاه پهلوی 1304-1300 خورشیدی مهمترین اقداماتی که در این دوره صورت گرفت: 1- در سال 1304 خورشیدی (1344 هجری قمری) روز چهاردهم آذر همین سال ضمن تشریفات رسمی و اداری سوگند در مجلس شورای ملی ایران رضا شاه پهلوی به عنوان شاهنشاه پهلوی به عنوان شاهنشاه زمام امور مملکت را از دست گرفته و رسما شاه ایران گشت.

در سال 1304 خورشیدی به موجب تصویب مجلس شورای ملی تقویم شمسی تقویم جلای تقویم رسمی گشور ایران شد و به موجب قانون مذکور ادارات دولت وبنگاهایی وهمچنین موسسات اقتصادی کسبه به طور عموم موظف شدند به جای ماههای جدید را به شرح زیر : فروردین اردیبهشت خرداد تیر مرداد شهریور مهر آبان آذز دی بهمن اسفند به کار برد.و شش ماه اول سال سی یک روز وپنج ماه دوم سی روز ماه آخر 29 روز ودر سال کسیبه 30 روز شد.

3- سال 1304 خورشیدی شیخ خز عل و دو پسرش توسط سر تیب فضل الله خان فرستاده قوای خوزستان و حاکم نظامی در حین طرب وخوشگذرانی باز داشت و به تهران اعزام شد.

4- در همین سال قانون نسخ القاب و درجات نظامی سابق از تصویب مجلس شورای ملی ایران گذشت وافرادی مکلف شدند دارای نام نام خانوادگی با شند که باید بصورت شناسنامه از طریق سجل اموال ثبت و ضبط وصادر شوند.

5- در همین سال قانون خدمت نظام اجباری مشتعل بر 36 ماده به تصویب مجلس شورای ملی رسید به موجب ماده اول آن کلیه اتباع ذکور ایران اعم از سکنه به خدمت سربازی می باشد.

مدت خدمت آنان دو سال خواهد بود به جز شهرها و قضبات وایلات باید متوقین در خارج از ایران نیز از اول سن 21 سالگی مکلف اند که به سربازی بروند.

6- در همین سال نخستین بانک ایرانی از کسور بازنشتگی صاحب مذ هبان به بانک پهلوی تشکیل گردید که بعد ها به نام بانک سپه نامیده شد .

7- همچنین ایران همان سال به دست رضا شاه پهلوی استخانهای کریم خان زند را که آغا محمد قاجار در زیر پلکان کاخ گلستان دفن کرده بودند بیرون آوردند و در قم در کنار قبر شاه صفی به به خاک سپردند.

8- در سال 1305 خورشیدی روز یکشنبه چهارم اردیبهشت در تالار مرمر کاخ سلطنتی گلستان تهران رضا شاه پهلوی طی مراسم سلطنتی تاجگذاری کرده و تاج پهلوی بر سر نهاد.

9- در سال 1306 خورشیدی رضا شاه اولین کلنگ ساختمان ایستگاه راه آهن را بر زمین زد.

10- در همین سال قانون تشکیل بانک ملی ایران به صورت شرکت سهامی از طرف مجلس شورای ملی ایران تصویب شد.

11- در همین سال دولت ایران دعاوی خود را نسبت به جزایر بحرین تجدید کرد وبه دولت انگلیس در این ضمینه اعتراض کرده شکایت خود را به انجمن معل متفق فرستاد.

12- در سال 1307 خورشیدی حق قضاوت کنسولها(کاپیتر لاسیون) که از سال 1243 هجری قمری به موجب عهد نامه ننگ بارترکمنچای بدعت گزارده شده بود لغو گردید.

13- در همین سال احمد شاه قاجار آخرین پادشاه سلسله قاجاریه در پاریس به مدحن کلیه وفات و طبق وصیت نامبرده جسدش را به عتبات برده دفن کردند.

14- در همین سال (1307) قانون انحصار تریاک در 16 ماده به تصویب مجلس شورای ملی ایران رسید.

15- در همین سال (1307) مجلس شورای ملی ایران طبق قانونی برده فروشی را منع کرد.

16- در همین سال برنامه تامین بودجه ساختمان راه آهن سراسری طبق تصویب مجلس شورای ملی مالیاتی به قند شکر بسته شد.

17- در همین سال طبق قانونی که در مجلس شورای ملی ایران گذاشت لباس متحدالشکل اعلام گردید این لباس کت وشلوار وکلاه پهلوی بود.

18- در سال 1308 خورشیدی ایستگاه راه آهن بندر شاه مبدا راه آهن سراسری ایران طی مراسم افتتاح شد.

19- در همین سال طبق قانونی که به تصویب مجلس شورای ملی ایران رسید واحد پول قانونی ایران ریال وماخذ آن طلا تعین گردید .

20- در همین سال دولت ایران دولت عراق را که از دولت عثمانی به وجود آمده بود به رسمیت شناخت وروابط بین 2 دولت آغاز گردید.

21- در سال 1311 خورشیدی رضا شاه امتیاز نامه دارسی را خواست و آن را در آتش انداخت و سوزانید وگفت امتیاز نامه دارسی لغو شد و مجلس شورا ملی نیز آن را تائید و تصویب کرد .

22- در همین سال قانون اوزان ومقیاسات از تصویب مجلس گذشت وبه آن در تمام کشور اوزان یکنواخت گردید.

23- در این سال با خریدن چند کشتی جنگی از ایتالیا دولت ایران نبروی دریایی خلیج فارس را تکمیل نمود.

24- در همین سال روز هشتم خرداد قانون تاسیس دانشگاه تهران از تصویب مجلس شورای ملی ایران گذشت و در روز 15 بهمن همین سال نخستین سنگ بنای دانشگاه تهران به دست رضا شاه در زمین های جلالیه نصب گردید.

25- در همین سال جشن هزاره حکیم ابولقاسم فردوسی بزگترین حماسه سرای ملی ایران به طرز با شکوهی در تهران برگزار گردید و مقبره این شاعر نامی در طوس تجدید بنا گردید .

26- در همین سال کارخانه قند شاهی و ورامین و کارخانه حریر بافی چالوس گشایش یافت .

27- در سال 1314 خورشیدی در روز 17 دی قانون رفع حجاب اعلام گردید رضا شاه به اتفاق خانواده سلطنتی که بدون حجاب بودند در جشن دانشسرای مقداتی شرکت کردند.

28- در همین سال فرهنگستان ایران واداره پیشاهنگی وتربیت بدنی و مدرسه عالی طب ومدرسه عالی علوم سیاسی وتجارت تا سیس گردید.

29- در سال 1316 خورشیدی کتابخانه ملی ایران وموزه مردم شناسی تا سیس گردید.

30- در سال 1317 خورشیدی رضا شاه در ایستگاه سفید چشمه آخرین پیچ ومهره راه آهن سراسری را محکم کرد وبه ابن ترتیب نخستین قطاری که از بندر شاهپور آمده بود به طرف تهران حرکت کرد.

31- در همین سال بانک دهنی ایران طبق قانونی که به تصویب رسیده بود افتتاح شد.

32- در همین سال کارخانه قند شاه زند کارخانه هواپیما سازی شهباز وکارخانه ریسندگی قم وسمنان شروع به کار کرد.

33- در سال 1318 خورشیدی سر شعاری عمودی در کلیه نقاط کشور انجام گرفت.

34- در سال 1318 خورشیدی جنگ دوم بین المللی آغاز شد و کشور ایران بی‌طرفی خود را اعلام داشت.

35- در همین سال راه آهن شاهرود – تهران و گرگان –تهران وتهران- قزوین گشایش یافت.

36- در سال 1319 خورشیدی دستگاه فرستنده رادیوی تهران گشایش یافت .رادیوی ایران دارای دو موج کوتاه و متوسط بود 37- در سال 1320 خورشیدی روز سوم شهریور ماه قوای اتحاد جماهیر شوروی و انگلیس شهرهای بی دفاع شمال وجنوب ایران را بمباران کرده به پیشروی خود ادامه دادند وبا توافقی که بین ایران وسران کشورهای متجاوز پیش آمدتری مخامصه شد.

38- در همین سال رضا شاه پهلوی به دنبال وقایعی که در کشور رخ داد در روز 25 شهریور به نفع مسیر خود محمد رضا از سلطنت استعفا داد و به اصفهان عزیمت کرد.

39- در همین سال روز 26 شهریور ساعت 30/4 بعدازظهر محمد رضا شاه پهلوی در تالار جلسه مجلس شورای ملی با تشریفات رسمی قسم نامه را قرائت و امضاء کرد.

ب: تحولات واقدامات در دوره سلطنت محمد رضا شاه پهلوی به شرح زیر است: در سال 1320 خورشیدی محمد علی فزوغی ذکاوالملک به سمت نخست وزیر ایران برگزیده شد.

در همین سال بنگاه همایت مادران ونوزادان تشکیل گردید.

در سال 1322 خورشیدی دولت ایران پیوستگی خود را به اعلامیه ملل متحد اعلام کرد.

در سال 1322 خورشیدی دولت ایران به دولت آلمان نازی اعلان جنگ داد.

5- در همین سال دولت ایران الحاق خود را به سازمان ملل متحد که میان 36 کشور در واشنگتن برمند آلمان ومتحدینش تشکیل شده بود اعلام داشت.

6- در همین سال کنفرانس تاریخی تهران با حضور روز دولت از کشور ایالات متحده آمریکا وجد پیسل نخست وزیر انگلیس واستالین پیشوای دولت اتحاد جماهیر شوروی تشکیل گردید وبه موجب اعلامیه منتشر شده استقلال وتمایت ایران تائید گردید.

7- در سال 1323 خورشیدی رضا شاه پهلوی در ستهر ژوها سنبدگ از شهرهای معروف آفریقای جنوبی در 67 سالگی زندگی را بدرود گفت.(جسد وی پس از مومیایی شدن مدتی در قاهده وزمانی هم در مدینه منوره به امانت گذاشته شد و سرانجام در روز 17 اردیبهشت 1329 خورشیدی به ایران آورده و در جوار عبلالعظیم در شهر ری به خاک سپردند.

8- در سال 1324 خورشیدی دولت ایران به عضویت سازمان ملل متحد پذیرفته شد.

9- در سال 1324 خورشیدی جنگ جهان گیر دوم پایان یافت وطبق پیمان پوستدام قوای آمریکا وانگلیس خاک ایران را ترک کردند اما سپاهان شوروی تایکسال دیگر در ایران ماند.

10- در همین سال جعفر پیشه وری که اعتبار نمایندگی او در مجلس چهاردهم شده بود در آذربایجان فرقه دموکرات را تشکیلداد و با پشتیبانی نیروی اتحاد جلاهیر شوروی که هنوز در ایران بود به خیال خود آذربایجان را مستقل اعلام نمود.

11- در سال 1325 خورشیدی نیروهای اتحاد جماهیر شوروی کشور ایران را به تدریج تخلیه کردند وسفیر کبیر شوروی در این باره اعلامیه در تهران صادر کرد.

12- در روز 21 آذر خورشیدی ارتش ایران با سرکوب کردن حکومت جعفر پیشه وری آذربایجان را به دامان وطن باز گردانید.

13- در سال 1327 خورشیدی روز 15 بهمن هنگام جشن دانشگاه شخصی به نام ناصر فخر آرایی 5تیر به طرف محمد رضا شاه شلیک کرد ولی هیچ کدام کارکر نشد بهمین جهت در تهران حکومت نظامی اعلام گردید وحذب توده ایران غیر قانونی اعلام گردید.

14- در همین سال ساختمان جدید آرامگاه شخ مصلح الدین سعدی شیرازی در شیراز افتتاح گردید.

15- در سال 1328 خورشیدی برای تجدید نظر در مواد 44و48 قانون اساسی مشروطه ایران نخستین مجلس موسسان تشکیل گردید.

16- در سال 1328 خورشیدی فرستنده رادیومشهد واصفهان افتتاح شد.

17- دز سال 1329 خورشیدی جسد مومیایی شده رضا شاه پهلوی به تهران آورده شد وطی تشریفات مفصلی در جوار حضرت عبدالعضیم به خاک سپرده شد.

18- در سال 1329 خورشیدی طرح خلع ید وملی شدن نفت در سراسر کشور برای تصویب به جلسین داده شد.

19- در سال 1329 خورشیدی سپهید دزم آراء نخست وزیر در مسجد محمد شاه توسط خلیل طهماسبی عضو فدائیان اسلام به قتل رسید.

20- در 29 اسفند همین سال طرح ملی نفت در مجلس شورای ملی و مجلس سنا به اتفاق آراء به تصویب رسید وتوضیح شد.

21- در سال 1330 خورشیدی گزارش کمیسون نفت وطرز اجرای طرح خلع ید ازشرکت نفت ایران وانگلیس از طرف مجلسین به تصویب رسید وتوضیح شد.

22- در همین سال هئات مدیره موفق نفت ایران به خوزستان اعزام گردید واز شرکت سابق نفت ایران و انگلیس خلع ید به عمل آمد.

23- در همین سال محمد تقی بهار (ملک الشعرا)در تهران وفات یافت وصادق هدایت نویسنده نامی ایران در پاریس خود کشی کرد 24- در اردیبهشت سال 1331 خورشیدی با رای مجلس شورای ملی دکتر محمد مصدق به نخست وزیری منصوب شد 25- در سال 1331 خورشیدی از طرف دولت ایران به دلیل مداخله کشور انگلیس در امور داخلی کشور ایران تمام کنسو گلومیهای آن دولت در ایران بسته شد ودر روابط سیاسی بین دولت ایران وانگلیس قطع شد وسفیران طرفین احضار شدند.

26- در همین سال بعلت پایان یافتن قرار داد ایران وشوروی شیلات ایران ملی اعلام شدند.

27- در همین سال دادگاه بین المللی لاهه عدم صلاحیت خود را در مورد شکایت از انگلیس از ایران اعلام نمود.

28- در همین سال در منطقه طرود واقع در جنوب شهر شاهرود در استان سمنان زلزله سهمگینی به وقوع پیوست که به همین مناسبت عزای ملی اعلام گردید.

29- در روز 16 تیر ماه سال 1331 خورشیدی دکتر محمد صدیق از قبول نخست وزیری به علت عدم ابزار تمایل مجلس سنا خودداری کرد به همین جهت سیل طومار وتلگراف از تهران وشهرستان هابرای نخست وزیری دکتر محمد مصدق سوازید شد در این میان فرمان نخست وزیری مجدد دکتر مصدق صادر شد دکتر مصدق در جلسه خصوصی مجلس شرکت کرد وتقاضایی اختیار شش ماهه نمود.

در همین هنگام دکتر مصدق با محمد رضا شاه ملاقات کرد وتقاضا کرد مقام وزارت جنگ را خود عهده دار شود ولی شاه نپذیرفت وبه همین جهت دکتر مصدق از نخست وزیری استعفا داد.استعفای دکتر مصدق مورد قبول واقع شد وصدور فرمان نخست وزیری احمد قوام مردم تهران یکپارچه به مخالفت پرداختند جبهه ملی اعلامیه داد وروز 30 تیر را تعطیل عمومی اعلام نمود.

در هران وشهرستان ها آشوب ونا امنی بوجود آمد وطبقات مختلف بنفع دکتر مصدق به تضاهرات پرداختند بازار تهران تعطیل شد در خیابان ها بین تظاهر کننده گان و پلیس زدو خورد آغاز گردید.احمد قوام از محمد از محمد رضا شاه تقاضای اختیارات فوق العاده نمود ودرخواست که در مجلسین را منحل کند.

در تهران مردم از بامداد در خیابانهای مرکز شهر ومیدان بهارستان تجمع کردند اولین تیر اندازی در ساعات 7 بامداد در بازار تهران آغاز گردید که چند نفر مجروح شدندبه تدریج ازدو خورد بین نیروهای انتظامی وماورین حکومت نطامی در خیابانهای تهران بالا گرفت ودر اهواز عده ای کشته شدند در این هنگام عده ای از نمایندگان مجلس شورای ملی با محمد رضا شاه ملاقات نمود و خطر سقوط رژیم را اعلام کردند سر انجام محمد رضا شاه احمد قوام را از نخست وزیری محزول نمودند و زمان نخست وزیری مجدد دکتر محمد مصدق صادر شد دکتر محمد مصدق شرحی در پشت قران نوشته وآن را پس از امضاء برای محمد رضا شاه فرستاد متن نوشته شده از طرف مصدق به این شرح بود : ((دشمن قران با ستم اگر بخواهبم بر خلاف قانون اساسی عمل کنیم همچنین اگر قانون اساسی را نقض کنند ورژیم مملکت را تغییر دهند من ریاست جمهوری را قبول می کنم)) دفاتر اختصاصی برادران و خواهران محمد رضا شاه برچیده شد و به آنان تکلیف شد خاک ایران را ترک کنند و ماده واحده اختیارات 6ماهه دکتر مصدق در مجلس شورای ملی به تصویب رسید 30- روز نهم اسفند سال 1331 خورشیدی بمناسبت مسافرت محمد رضا شاه به خارج از کشور تعبیت تحریکات عده ای بازار تعدان تعطیل شد ودسجاتی از مردم توسط مخالفین دکتر مصدق تحریک می شوند در مقابل کاخ مرمر اجتماع نمود وبا تظاهرن شدید مانع مسافران شاه شدند آیت الله کاشانی اعلامیه ای از مردم خواست تا مانع مسافرت شاه بخارج از کشور شدند آیت الله سید محمد بهبهانی نیز به به اتفاق عده‌ای در دربار حضور یافته وشاه از این مسافرت منع نمود تظاهر کنندگان در مقابل کاخ شاه قصد هلاکت دکتر محمد مصدق نخست وزیر را داشتند و دکتر مصدق که تمام وسایل حرکت شاه وثریا را به طور محرمانه فراهم کرده بود برای خداحافظی به دربار رفته بود ناچار با هدایت عده ای از دربار دور از چشم مردم از کاخ خارج شد.محمد رضا شاه در مقابل تظاهر کنندگان قرار کرفته وانصراف خود را از مسافرت اعلام داشت در این میان عده ای از مخالفین دکتر مصدق که بیشتر امسنران بازنشسته بودند به خانه او ریختند وفصد قتل او را نمودند دکتر مصدق با جامه خواب از راه پشت بام به اداره اصل چهار تردمن که در همسایگی او بود رفت واز آنجا خود را به ستاد ارتش رساند وبه اتفاق سر لشکر بهار ست به مجلس رفت و در آنجا متحمن شد.

31- در سال 1332 خورشیدی دکتر محمد مصدق نخست وزیری بپای را از دید برای ملت ایران فرستاد واز را جدای 19 اسفند ماه گذشته که مربوط به عزیمت محمد رضا شاه از ایران وجلوگیری عده ای شده بود پرده برداشت و صریحا اعلام کرد که شاه حق مداخله در امور کشور را ندارد.

32- در همین سال سرتیب محمود افشار طوس رئیس شهربانی کل کشور به دست چندین تن از افسران بازنشته ومخالفین دولت دکتر محمد مصدق به قتل رسید.

33- در مدداد سال 1332 خ دکتر محمد مصدق ضمن یک پیام رادیویی موضوع رفراندم در باره تعطیلی مجلس شورای ملی را مطرح کرد و در نتیجه در تهران برای انحلال مجلس هفدهم به آراء عمومی مراجعه شد و مردم رای به انحلال مجلس دادند.

34- در همین سال آیذ نهاور رئیس جمهور آمریکا در یک محاسبه مطبوعاتی از فعالیت حزب توده در ایران سخن گفت و نگراین خود را از توسعه فعالیت آنها ابراز نمود.

35- در همین سال دکتر محمد مصدق عده زیادی از مخالفین خود را یاداشت کرد ومحمد رضا شاه محرمانه فرمان عزل دکتر محمد مصدق رااز نخست وزیری و فرمان نخست وزیری سر لشکر فضل الله زاهدی را صادر کرد وبه وسیله سرهنگ نعمت الله نصیری فرمانده گادر سلطنتی شبانه به آنان ابلاغ نمود در این هنگام محمد رضا شاه و همسرش ثریا اسفندیاری ظاهرا برای استراحت به رامسر رفتند افرا گارد شاهنشاهی شب هنگام مهندس زیرک زاده مهندس حق شناس و وزیر راه را بازداشت کردند در ساعت 2 بامداد سرهنگ نصیری فرمانده گارد که حکم عزل دکتر مصدق را در منزل به وی ابلاغ ورسید دریافت کرده بود بازداشت شد دولت طی اعلامیه ای وقوع یک کودتای نظامی در تهران وخنثی شدن آن را اعلام نمود محمد رضا شاه به اتفاق ثریا از رامسر با هواپیمای اختصاصی به خلبانی سرگرد خاتم به بغداد رفت دکتر حسین فاطمی وزیر امور خارجه به تمام سفیران و وزیران مختار وکاردان ایران در خارج اعلام کرد که محمد رضا شاه از سلطنت خلع شده است بنا به مورد استقلال قرار گیرد سر لشکر زاهدی توسط فرمانده نظامی احظار شد دکتر مصدق اعلامیه انحلال ملس شورای ملی را انتشار داد عده از نمایندگان مجلس وافسران بازنشسته به اتهام مشارکت در کودتا باز داشت شدند لشکر گارد خلع سلاح شد محمد رضا شاه وارد بغداد شد وبه طور غیر رسمی از طرف ملک فضیل پذیرایی گردید عکسهای شاه و ثریا از ادارات وسازمانها جمع آوری گردید.

مجسمه عای رضا شاه ومحمد رضا شاه در تهران وشهرستانها پایین کشیده شد دکتر فاطمی وزیر امور خارجه کاخهای سلطنتی مهر موم کرد بهد از ظهر روز 25 مرداد میتینگ بزرگی در میدان بهارستان درباره فرار شاه تشکیل شد دکتر فاطمی در این مبتینگ خواستار لغو نظام سلطنتی شدند محمد رضا شاه وثریا وارد رم پایتخت کشور ایتالیا شدند.

در این موقع هندرسین سفیر آمریکا که مدتی به مسافرت رفته بود به تهران بازگشت روز نامه های حزب توده خواستار برقراری جمهوری دموکراسیتک شدند در این موقع (با مداد 28 مرداد )ناگهان تظاخرات در تهران تغییر شکل داد نظامیان از فرمان نخست وزیری دکتر مصدق سر پیچی کردند زدو خورد بین موافقین ومخالفین مصدق وشاه شدت گرفت وسرانجام نظامیان با کامین ها به نفع شاه شعار سر داند و عده زیادی از جنوب شهر به سر پرستی شیعان جعفری که گویا قبلا آماده وتجهیز شده بودند به سوی خانه دکتر مصدق حرکت کردند بعد از ظهر روز 28 مرداد رادیو به وست کورتاچیان افتاد فرمان نخست وزیری سز لشکر فضل الله زاهدی از رادیو خوانده شد سر لشکر زاهدی و میرا سترانی سقوط حکومت دکتر مصدق را اعلام کردند سر لشکر زاهدی محل شهر بانی کل کشور را مرکز کار خود قرار داد مخالفین دکتر مصدق ونظامیان به خانه وی یورش بردند وبین مخالفین منزل مصدق به فرماندهی سر هنگ ممتاز و محاجمین زد و خورد مسلحانه آغاز شد به طوری که ساعتها این جنگ ادامه داشت و عده زیادی کشته و مجروح شدند سرانجام مخالفین خانه دکتر مصدق تسلیم شدند مصدق و یارانش به خانه های مجاور پناه بردند در شهر تهران حکومت نظامی برقرار شد و سر تیپ فرهاد دادستان به حکومت نظامی منصوب گردید در روز 30 مرداد محمد رضا شاه پهلوی وثریا به ایران برگشتند.

36- در روز 29 مهر سال 1332 خورشیدی قرار دادی جهت استخراج و فروش نفت ایران بین شرکت ملی نفت ایران از یک طرف و عده از شرکتهای بین المللی نفت که سهام عمده آنها مربوط به شرکتهای بین المللی نفت که سهام عمده آنها مربوط به کشورهای ایالات متحده امریکا و انگلیس است (کسنر سیدم) از طرف دیگر قرار داد 25 ساله منعقد گردید.

37- در همین سال نتیجه اجتماعیکارگران در ایران و همچنین رابط سیاسی ایران و کشورانگلیس دوباره برقرارگردید.

38- درهمین سال بقایای کشتی های جنگی خشایار شاه درسواحل سالایس کشف شد.

39- درسال 1336 خورشیدی ساختمان سد کرخه پایان یافت ودر سال 1337 نخستین فرستنده تلوزیونی در ایران افتتاح شد.

40- درسال 1341 خورشیدی سد منجیل (درگیلان)بزرگترین سد کشور گشایش یافت.

41- درهمین سال سهپد زیوم بین المللی نفت در تهران با شرکت 200 نفر از نمایندگان نفتی جهان و کارشناسان نفت گشایش یافت.

42- در مهر سال 1341 خورشیدی هیئت وزیران طبق تقسیم خود لایحه جدید تشکیل انجمن های ایالتی و ولایتی را تسویب کرد و در آن ضمن وموافقت با شرکت زنان در انتخابات قید(اسلام) از شرایت انتخاب کنندگان و شوندگان را حذف و به جای سوگند به قرآن به کتاب آسمانی را قید نمود و در حقیقت به زنان حق رای داد به دنبال صدور تصویب نامه هیئت وزیران از طرف علما و روحانیون حوزه علمیه قم مخالفتهای بی سابقه ای آغاز شد از جمله آیت الله حاج آقا روح الله خمینی و آیت الله گلپایگانی و آیت الله شریعتمداری در منزل مرحوم آیت الله حائزی تشکیل جلسه داد و چنین تصمیم گرفتند : 1- از شاه خواسته شود در لغو تصویب نامه اغدام نماید.

2- به علمای مرکز شهرستانها در مورد تصویب نامه اعلام خطر کردند واز آنها برای مقابله و مبارزه دعوت می شود از طرفی هر یک از مراجع تقلید جداگانه ای طی تلگرافی در کمال احترام و ملایمت از محمد رضا شاه خواسته تا نسبت به تصویب نامه اقدام لازم معمول دارد.

محمد رضا شاه پهلوی پاسخ تلگراف آیات عظام را به این شرح به قم مخابره نمود: در کاخ سعد آباد قم جناب سلطان حجه الاسلام و.....

و امت اما حناتهم تلگراف جنابعالی واصل شد واز ادعیه خالصانه ای که اضهار داشته اید خوش وقتی و امتیان داریم پاره ای قوانین از طرف دولت صادر می شود چیز تازه ای نیست و یاد آور می‌شویم که ما بیش از هر کسی در حفظ شما در دمینی کوشا هستیم توفیتات جنابعالی را در ترویج معذرات اسلامی و هدایت افکار عدام خواهانیم 23 مهر ماه 1341 شاه علمای اعلام و آیات عظام با توجه به تلگرام شاه به عنوان امیر اسد الله علم نخست وزیر تلگرام های تندی مخابره و اقدامات دولت را مخالف شرع اقدس و مباین صریع قانون اساسی دانستنددر تلگراف آیت الله خمینی به علم آمده است ((....

در تعطیلی طولانی مجلسین دیده می شود دولت اقداماتی را در نظر دارد که مخالف شرع اقدس و مباین سریح و متوانی موضوعه مجلس شورای ملی برای شخص جنابی عالی و دولت ایجاد مسولیت شدید درپیشگاه مقدس خداوند قادر و قاهر نزد ملت مسلمان و قانون ایجاد مسولیت شدید در پیشگاه مقدس خداوند قادر وقاهر ونزد ملت مسلمان و قانون ایجاد خواهد کرد .

در خاتمه یاد آور می شود که علمای اسلام ایران و اعتاب مقدسه و سایر مسلمین در امور مخالف باشرع ساکت نخواهند ماند ...)) 43- در روز6 بهمن سال 1341 خورشیدی با وجود مخالفت شدید علما و روحانیون با مراقبت‌های شدید نیروی انتظامی رفراندوم جهت تصویب مواد ششگانه پیشنهادی محمد رضا شاه انجام گرفت.

44- در روز 12 اسفند سال 1341 خورشیدی هیات دولت به9 ریاست اسدا...

علم تصویب نامه‌ای را صادر کرد که طبق آن حق انتخاب شدن و نمایندگی زنان در مجلس سنا و شورا به آنان داده شد.

45- در روز 13 خرداد سال 1342 خورشیدی به مناسبت عاشورای حسینی در رقم مردم تظاهرات بسیار وسیع بر ضد دولت ترتیب دادند آیت ا..

حاج آقا روح ا...

خمینی عصر آن روز در مدرسه فیضیه قم نطق آتشین و تندی بر ضد محمد رضا شاه ایراد کرد.

46- در روز 14 اسفند سال 1345 خورشیدی دکتر محمد مصدق نخست وزیر اسبق ایران که در قریه احمد آباد در حالت تبعید به سر می برد در 85 سالگی زندگی را بدرود گفت.

47- در ابان سال 1346 خورشیدی محمدرضا شاه پهلوی در تالار موزه کاخ گلستان با تشریفات مفصل مراسم تاج گذاری خود و فرح پهلوی و رضا پهلوی را برگزار کرد و تاج پهلوی را بر سر خود گذارد 48- در اردیبهشت سال 1347 هجری شمسی پالایشگاه مدرن تنهران افتتاح شد.

49- در شهریور ماه 1347 هجری شمسی خانم فرخ روی پارسا نخستین زن ایرانی در دوران بعد از اسلام به سمت وزیر آموزش و پرورش در کابینه امید عباس هویدا معرفی شد.

50- در اسفند سال 1351 خورشیدی نخستین کارخانه ذوب آهن در اصفهان به حضور نخست وزیر شوروی افتتاح شد.

51- در فروردین سال 1352 خورشیدی ساختمان پالایشگاه نفت تهران در جاده9 قم آغاز شد.

52- در روز چهاره تیرماه سال 1353 خورشیدی بزرگترین منبع گاز جهان در کنگان ایران کشف شد 53- در روز اول سال 1353 هجری شمسی 8 میلیون دانش آموز ایرانی زیر پوشش تغذیه رایگان قرار داد احداث 14 اسکله در بندر شاپور به امضاء رسید.

54- در روز 6 اردیبهشت سال 1354 خورشیدی محمد رضا شاه طی فرمانی به دولت دستور داد که کلیه واحدهای صنفی و معدنی سهام خود را بعد از ارزیابی دقیق به کارگران و کشالورزان و مردم عرضه کنند.

99% سهام واحدهای دولتی 49% سهام واحدهای بخش خصوصی باید به ردم واگذار شود.

55- در روز 16 اردیبهشت سال 1354 خورشیدی با لایحه ی تاسیس مترو برای تهران و حومه به تصویب مجلس شورای ملی ایران رسید.

56- در روز 22 خرداد سال 1354 خورشیدی ساختمان پالایشگاه نفت در تبریز با ظرفیت 80 هزار شبکه در روز آ غاز شد.

57- در روز 23 خرداد سال 1354 هجری شمسی با امضاء قرارداد مرزی ایران و عراق در بغداد کلیه اختلاف های دو کشور از میان رفت و مرز دقیق ایران و عراق از لحاظ آبی و زمینی مشخص شد.

58- در روز اول مرداد سال 1354 هجری شمسی مبارزاتی برای مقابله با گران فروشی در مرکز به ستاد در وزرات بازرگانی مستقل گردید که طبق این امر که دارای حبس و تبعید و جریمه داشت که در این راه سخت گیری های شدیدی به عمل آمد و افراد زیادی را به پرداخت جریمه های کلان و تبعید و زندانی محکوم شدند مانند سرمایه دارنی مانند جیب القانیان- حمید اخوان کاشانی و...

59- در روز 27 مهر سال 1354 هجری شمسی بین ایران وانگلستان و قرارداد همکاری انرژی اتمی امضا شد.

60- در روز 21 آذر سال 1354 هجری شمسی تحصیل رایگان اصل 15 محمد رضا شاه اعلام گردید.

61- در روز 21 دی ماه سال1354 هجری شمسی به موجب قراردادی که بین ایران و ژاپن در تهران به امضاء رسید و کشور تا میزان 8/1 ملیارد دلار در صنایع پتروشیمی و نفت سرمایه گذاری می کنند.

62- در سال 1356 ایران بیشتر دچار درخور مشکلاتی چون تظاهرات از سوی روحانیون و مردم قرار گرفت که روحانیون مبارز خارج کشور ایجاد این حادثه ها را که در تشریح اوضاع ایران نامه ای به کمسیون حقوق بشر ملل متحد فرستادند و محمدرضا شاه را مسئول تمام حوادث می دانستند.

63- در روز 14 فروردین سال 1357 خورشیدی پالایشگاه نفت تبریز با طرفیت 80 هزار شبکه در روزگار خود اغاز کرد.

64- در روز 3 همین سال ریئس جمهور المان فدرال با فروش 6 زیردریایی به ایران به مبلغ 1ملیارد و200میلیون مارک موافقت کرد و افزود حجم معاملات بازرگانی ایران و آلمان در یک سال اخیر از مرز 10 میلیارد مارک گذشته است.

65- در روز 10 اردیبهشت سال 1357 هجری شمسی سفیر ژاپن اعلام کرد که طبق قراردادی که با ایران بسته ژاپن گاز بیشتری از ایران می خرد با ایران همکاری های هسته ای وخورشیدی خواهد داشت که همچنین بزرگترین کاری که ایران با ژاپن داشت مربوط به مجتمع 2 ملیارد دلاری پتروشیمی است که در بندر شاپور ساخته می شود.

66- در روز 18 اردیبهشت سال 1357 هجری شمسی دانشگاه تبریز بعد از چند روز آرامش برای دیگر صحنه تظاهرات شور انگیز جوانان شد دانشجویان با مشت های گره کرده و گردن افراشته خواهان تغییر رژیم و سقوط شاه شدند.

67- در روز 5 خرداد سال 1357 هجری شمسی بزگترین نیروگاه گازی جهان در شهر ری آغاز به کار کرد.

این نیروگاه در هفت متری شهر ری و جنوب غربی تاسیسات پالایشگاه تهران قرار دارد.

68- در روز ختم خرداد سال 1357 هجری شمسی فرمانده ناوگان فرانسه قدرت درایی ایران را در ردیف بزرگترین نیروهای درایی خلیج فارس و اقیانوس هند دانست.

69- قیام های مردم ایران در شهرهای اصفهان و شیراز بر ضد حکومت نظامی شاهی در 19و20و21 مردادهای 1357) باعث شد جمع زیادی از مردم قیام کننده مجروح و کشته شوند و شهر به صورت نیمه تعطیل باشد.

نتیجه گیری کلیاتی در تاریخ نگاری دوره پهلوی تاریخ نگاری ایران در دوره پهلوی بدین ترتیب می توان گفت که در واقع تاریخ ایران در قرن نوزدهم و بیست چیری نیست جز روند به هم پیوسته ای که در آن مضمون واحدی وجود آورد و آن مضمون عبارت است از زوال تدریجی جامعه سنتی زمین سالاری، پدر سالاری یا فئودال یا تریارکال و استقرار کند و دردناک جامعه سرمایه داری در عصر پهلوی همان گونه گفته شد روش های تحقیق غربیان توسط کسانی چون پیرنیا، اقبال و تحصیل کردگان خارج وارد ایران شد.

گواه اینکه نوگرایی ایرانیان به طور کلی به زمان طولانی تر برمی گردد بدین سبب شاید صحیح تر باشد اگر گفته شود که در این زمان روش های غربیان جاافتاد و قوام گرفت صد البته بی آنکه مورد تامل انتقاد و حتی مورد شناسایی دقیقی قرار گیرد.

بینش اما در تاریخ نگاری دوره په8لوی جایی ندارد.

تفکر تاریخی، دید انتقادی، مجهز شدن به حداقل مبانی علوم کمک تاریخ تردمور خان این عصر راهی ندارد و اصولا به آثاری از این دسته شبه الود و مشکوک برخوردار شده است.

را تنها از این ادیان صدبق بشوند.

چهره های برجسته و شاخص این جریان عبارتند از عباس اقبال آشتیانی، فریدون آدمیت،عبدالحسین زرین کوب، عبدالحسین نوایی، عباس زریاب خوئی و باستانی پاریزی که صد البته تمایزات زیادی هم با کردارند ار بین این چند تن تاریخ نگاری اقبال، آدمیت و باستانی پاریزی به تفضیل مورد بررسی قرار خواهند گرفت.