دانلود تحقیق بیماری دیابت ,علایم ,عوارض وپیشگیری

دید کلی این بیماری دیابت فامیلی بوده و حدود 2 درصد مردم در جهان به آن مبتلا هستند.

در این بیماران افزایش گلوکز به قدری است که از آستانه کلیوی گذشته و لذا نمی‌تواند مجددا جذب گردد.

بنابراین در ادرار قند (Glocosuria) مشاهده می‌گردد.

افزایش فشار اسمزی در ادرار سبب افزایش دفع آب یا همان ادرار (Polyuria) شده است.

در دیابت با اینکه مقدار گلوکز خون زیاد است، ولی ذخیره گلیکوژن کم شده، لیپیدها و پروتئینها می‌سوزند، لذا شخص دیابتی دائما احساس گرسنگی می‌کند و پرخور (Polyhagia) می‌باشد.

پس شخص دیابتی دارای سه علامت پرخوری ، عطش زیاد و تکرار ادرار می‌باشد.

در این حالت به علت اینکه لیپیدها در بتا _ اکسیداسیون تجزیه می‌شوند، سرانجام استیل کوآنزیم A به مقدار زیاد حاصل می‌نمایند.

این ترکیب در سنتز اجسام ستونی وارد شده و اجسام ستونی در خون و ادرار دیده می‌شوند.

کاتیونها همراه ترشح آنیونی اجسام ستونی ، خنثی و از محیط خارج شده و در نتیجه یک ستواسیدوز حاصل می‌شود و بیمار به حالت اغما و مرگ می‌رود.

اغلب سندورمهای حاد دیابتی ، در اثر نقصان انسولین بوده که آن را دیابت وابسته به انسولین گویند و با تجویز انسولین قابل کنترل می‌باشد.

تاریخچه صدها سال است که بیماری دیابت با دفع قند از طریق ادرار شناخته شده است.

آزمایشات سالهای 1800 میلادی ، نشان داده است که در حیواناتی که لوزوالمعده‌شان ، با انجام عمل جراحی برداشته می‌شود، علائم بیماری فورا ظاهر می‌گردد.

به هر حال تا سال 1921 که فردریک باتینگ و چارلز بست انسولین را از پانکراس حیوانات استخراج کردند و برای دیابت انسان مورد استفاده قرار دارند، درمان قطعی برای این بیماری وجود نداشت.

دو نوع دیابت شیرین وابسته به انسولین و غیر وابسته به انسولین شناخته شده است.

دیابت شیرین وابسته به انسولین (IDDM) در این دیابت که به دیابت جوانی (Insulin Dependent Diabets Mellitus) یا IDDM نیز معروف است، ضایعه معمولا در سلولهای بتا جزایر لانگرهانس لوزوالمعده بوده، لذا پس از صرف غذا (حاوی مواد قندی) ، انسولین ترشح نمی‌گردد.

در این ضایعه ، در کبد فرایندهای گلوکونئوژنز و ستوژنز صورت گرفته و راههای گلیکولیز (تجزیه گلوکز) و لیپوژنز (تجزیه لیپیدها)، صورت نمی‌گیرد.

در سلولهای دیگر بافتها ، به علت اینکه گلوکز نمی‌تواند وارد سلولها شود، لذا راه تولید قند از تجزیه پروتئینها و چربیها ، تحریک می‌شود.

تجزیه لیپیدها در بافت چربی ، باعث آزاد شدن اسیدهای چرب شده که به کبد انتقال یافته و در سنتز اجسام ستونی شرکت می‌کنند که این فرایند تولید ستواسیدوز کرده و در نهایت بیمار را به اغما می‌برد.

آنزیم لیپو پروتئین لیپاز که در حضور انسولین فعال بوده و باعث صاف کردن خون از لیپیدها می‌شد، در فقدان انسولین ، غیر فعال بوده و غلظت لیپیدها و اسیدهای چرب در خون ، افزایش می‌یابد.

پس در این نوع دیابت ، افزایش گلوکز خون ، می‌تواند به دو علت اصلی باشد: عدم وجود و یا نقصان انسولین که گلوگز نمی‌تواند وارد سلولهای مختلف گردد و دیگر اینکه در اثر شدت تولید قند از اسیدهای آمینه در کبد زیاد می‌شود که مقداری گلوکز به خون ریخته می‌شود و باعث افزایش غلظت گلوکز در خون می‌گردد.

فنوتیپ و سیر طبیعی IDDM زودرس‌ترین نشانه اختلال ، پیدایش آنتی بادیهای خودی ضد جزیره لانگرهانس در هنگامی است که گلوکز خون ، طبیعی است.

متعاقب این دوره ، مرحله کاهش تحمل گلوکز ، اما طبیعی بودن گلوکز ناشتای خون است.

با تداوم از دست رفتن سلولهای بتا پانکراس ، نهایتا افزایش گلوکز ناشتای خون بروز می‌کند، اما هنوز انسولین به میزان کافی جهت پیشگیری از ستوز تولید می‌شود.

در طی این دوره بیماران دچار دیابت شیرین غیر وابسته به انسولین می‌باشند.

سرانجام تولید انسولین به زیر آستانه بحرانی می‌رسد و بیمار مستعد ستواسیدوز می‌گردد.

بیماران جوانتر عموما سریعتر از بیماران مسن‌تر این مراحل را سپری می‌کنند.

اداره بیمار مبتلا به IDDM پیوند پانکراس یا سلولهای جزیره لانگرهانس در صورت نبودن عوارض سرکوب ایمنی ، می‌تواند بیماری را معالجه کند.

اداره اکثر بیماران ، بر کنترل قاطع سطح قند خون از طریق تزریق انسولین خارجی ، تاکید می‌کند.

تجویز انسولین یا نیکوتین آمید ، ظاهرا بروز IDDM در برخی از بیماران را به تاخیر می‌اندازد.

خطر توارث IDDM احتمال IDDM در جمعیت عمومی ، تقریبا 1 در 300 است.

در صورت ابتلای یک خواهر یا برادر ، این خطر به 1 در 14 افزایش می‌یابد.

با ابتلای دومین خویشاوند این احتمال به 1 در 6 می‌رسد.

فرزندان مادران مبتلا به احتمال 1 در 100 دچار IDDM می‌شوند.

دیابت شیرین غیر وابسته به انسولین (NIDDM) برعکس دیابت جوانی ، انسولین در این بیماری که (Non Insulin Dependent Diabets Mellitus) یا NIDDM یا دیابت بالغین نیز نامیده می‌شود، وجود دارد.

این دیابت در متوسط سن افراد چاق بوجود می‌آید.

این دیابت در 80 تا 90 درصد دیابتی‌ها دیده شده است.

علت این ضایعه ممکن است در اثر نقصان گیرنده‌های انسولین بر روی غشا سلولی سلولهای هدف ، یعنی ماهیچه ، کبد و بافت چربی باشد.

این افراد با یک افزایش قند (هیپرگلیسمی) و افزایش لیپیدها (هیپرتری گلیسریدمی) دیده می‌شوند، ولی ستواسیدوز که در دیابت شیرین وابسته به انسولین وجود داشت، در این بیماران وجود ندارد.

علت افزایش تری گلیسرید ، احتمالا به علت سنتز فراوان تری گلیسریدهای کبد در اثر تحریک حاصل از افزایش گلوکز و انسولین می‌باشد.

چاقی قبل از اینکه ، دیابت خود را نشان دهد، وجود دارد و یکی از مهمترین عوامل ایجاد کننده این نوع دیابت است.

فنوتیپ و سیر طبیعی NIDDM NIDDM ، معمولا افراد چاق را در میانسالی را بعد از آن گرفتار می کند، هر چند با چاق شدن و بی تحرکی روز افزون کودکان و افراد جوان‌تر ، تعداد در حال افزایشی از آنها مبتلا می‌شوند.

NIDDM تظاهر بی سروصدایی دارد به واسطه افزایش سطح گلوکز در بررسیهای روزمره تشخیص داده می‌شود.

بطور کلی پیدایش NIDDM را به سه مرحله بالینی تقسیم می‌کنند: اول ، علی‌رغم مقاومت به انسولین ، گلوکز پلاسما طبیعی باقی می‌ماند.

دوم، علی‌رغم افزایش غلظت انسولین ، افزایش غلظت گلوکز در خون ، پس از صرف غذا ایجاد می‌شود.

سوم ، کاهش ترشح انسولین باعث افزایش غلظت خون در حالت ناشتا و دیابت آشکار می‌گردد.

علاوه بر افزایش غلظت گلوکز خون ، تنظیم نادرست متابولیزمی ناشی از اختلال عملکرد سلولهای بتا و مقاومت به انسولین سبب آترواسکلروز و بیماری کلیوی می‌شود.

پیدایش این عوارض ، با زمینه ژنتیکی و میزان کنترل متابولیزمی ارتباط دارد.

کنترل قاطع سطح گلوکز خون ، خطر عوارض را 35 تا 75 درصد کاهش می‌دهد.

اداره بیمار مبتلا به NIDDM کاهش وزن ، افزایش فعالیت بدنی و تغییرات رژیم غذایی با بهتر کردن چشمگیر حساسیت و کنترل آن ، به بسیاری از مبتلایان به NIDDM کمک می‌کند.

متاسفانه بسیاری از بیماران نمی‌توانند یا نمی‌خواهند نحوه زندگی خود را به حد کافی جهت انجام این کنترل ، تغییر دهند و نیاز به درمان با داروهای خوراکی پایین آورنده قند خون مانند سولفونیل دوره‌ها) و بی‌گوانیدها دارند.

برای نیل به کنترل قند خون و احتمالا کاهش خطر عوارض دیابت ، بعضی از بیماران نیاز به درمان با انسولین خارجی دارند.

به هر حال انسولین درمانی با افزایش مقدار انسولین و چاقی ، مقاومت به انسولین را زیاد می‌کند.

خطر توارث NIDDM خطر NIDDM در جمعیت عمومی ، بسیار وابسته به جمعیت تحت مطالعه است.

در اکثر جمعیتها این خطر از 1 تا 5 درصد می‌باشد.

هر چند در ایالات متحده ، 6 تا 7 درصد است.

اگر بیمار یک خواهر یا برادر مبتلا داشته باشد، خطر به یک در 10 افزایش می‌یابد.

اگر یک خواهر یا برادر و یک خویشاوند درجه اول دیگر مبتلا شوند، خطر یک در 5 است.

از آنجا که برخی اشکال NIDDM ، پیش زمینه IDDM (وابسته به انسولین) هستند، فرزندان بیمارن دچار NIDDM به احتمال تجربی یک در 10 دچار IDDM می‌شوند.

طبق برآوردفدراسیون بین المللی دیابت ,درسال ‏2003 ‏,‏194 ‏میلیون دیابتی درسراسرجهان زندگی می کنندوتخمین زده می شودکه درسال ‏2025 ‏این تعدادبه ‏333‏میلیون نفربرسد‏.‏ باتوجه به اینکه دیابت برای سلامتی جهانیان یک تهدیداست ,می توان گفت که بالغ بر‏6/3 ‏درصدازجمعیت جهان بادیابت زندگی می کنند‏.‏ درحال حاضردیابت چهارمین علت مرگ ومیردربیشترکشورهای توسعه یافته است ‏.‏ دیابت یک بیماری مزمن است که وقتی پانکراس (لوزالمعده ),انسولین تولید نمی کندیاوقتی که بدن نمی تواندازانسولین تولیدشده استفاده موثرکنداتفاق می افتد‏.‏ توقف تولیدانسولین یااستفاده نکردن ازانسولین هردوباعث افزایش گلوکز درخون می شود‏.‏ دیابت دونوع اصلی دارد,افرادی که دیابت نوع اول دارندیعنی مقدارخیلی کمی انسولین تولیدمی کنندویااصلاانسولینی دربدنشان تولیدنمی شودولازم است که برای ادامه زندگی انسولین تزریق کننداین نوع دیابت بیشتردرکودکان ونوجوانان است ‏.‏ نوع دوم دیابت افرادی هستندکه نمی توانندازانسولین استفاده موثرکنند آنهامی توانندبیماریشان راتنهاباتغییرروش زندگی کنترل کنندومعمولا بیشتربه داروهای خوراکی نیازدارندوکمتربه انسولین ‏.‏ نوع سوم دیابت دربعضی مواردحاملگی اتفاق می افتد,امامعمولاپس از حاملگی برطرف می شود‏.‏ قابل ذکراست ,طبق آماربیش از‏90 ‏درصدازموارددیابت درجهان دیابت نوع دوم است ‏.‏ علایم دیابت نوع اول تشنگی بیش ازحد,گرسنگی دایمی ,تکررادرار,کاهش وزن ناگهانی ,خستگی مفرطوتاری دیدمی باشد‏.‏ ممکن است افرادمبتلابه دیابت نوع دوم علایم مشابهی داشته باشند,امااین علایم کمترظاهرشود,اکثراافرادمبتلابه این نوع دیابت علایمی ندارندو فقط بعدازچندسال به واسطه بیماری دیگری متوجه آن می شوند‏.‏ دیابت بیماری مزمنی است که درطول زندگی فردبایددقیقاکنترل شود,بدون مراقبت صحیح ,قندخون می تواندبالابرودکه این امردردرازمدت به بدن آسیب می رساندوباعث اختلال دربافت هاواندام های مختلف بدن می شود‏.‏ درکوتاه مدت وبلندمدت عوارض دیابت شامل بیماری قلبی وعروقی ,بیماری کلیه (نفروپاتیدیابتی ),بیماری اعصاب (نوروپاتی دیابت )وبیماری چشم (رتینوپاتی دیابتی )می گردد‏.‏ باتوجه به اینکه بیماریهای قلبی وعروقی ناشی ازدیابت شامل آنژین صدری ,حمله قلبی ,ایست قلبی وسکته مغزی می باشد,می توان گفت که بیماری های قلبی و عروقی بیشترین موردمرگ ومیردرافراددیابتی وعلت اول مرگ درکشورهای صنعتی است ‏.‏ همچنین نتیجه افزایش وپیشروی آرام پروتیین درادرار,عاقبت منتج به نارسایی کلیه می شود‏.‏ این اتفاق معمولاسال هابعدازاولین تشخیص دیابت رخ می دهدواگرفشار خون وقندخون درست کنترل شوداین اتفاق به تاخیرمی افتد‏.‏ دربیشترکشورهای توسعه یافته درحال حاضردیابت علت بیشترین مواردنارسایی کلیه ,وابستگی به دیالیزباپیوندکلیه است ‏.‏ بااشاره به اینکه دیابت می تواندعامل صدمه زدن به رشته های اعصاب شود, می توان گفت که کرخی وبی حسی پاهاشایع ترین علامت بیماری اعصاب بوده که دراثرآسیب به اعصاب پاایجادمی شود‏.‏ نوروپاتی یابیماری های اعصاب درپاره ای ازمواردمی تواندبه دردهای شدید منجرشودامابیشترمواقع بدون دردپیش می رود‏.‏ درنتیجه نبودعلایم نوروپاتی دیابتی احتمال زخم پایاقطع عضووجود دارد‏.‏ همچنین دیابت بیشترین علت نابینایی درافرادجوان وکارآمددرجهان توسعه یافته نیزمی باشد‏.‏ به نظرمی رسدعوامل خطردرابتلابه دیابت نوع اول دوعامل ژنتیکی ومحیطی باشد,عوامل محیطی مانندویروس هاوبرخی موادغذایی می توانندعاملی برای ابتلابه دیابت نوع اول باشنداگرچه اثرآن هاکاملابه اثبات نرسیده است ‏.‏ عوامل خطردرابتلابه نوع دوم دیابت نیزاضافه وزن وچاقی ,بی تحرکی ,رژیم غذایی باچربی بالاوفبیرکم ,نژاد,سابقه فامیلی ,سن ووزن کم هنگام تولداست ‏.‏ هرچه بیشترفردی عامل خطرداشته باشدبیشتردرمعرض خطرابتلابه دیابت می باشد‏.‏ گفتنی است ,خطرابتلابه دیابت درمردهاوزن هاهمراه باافزایش وزن به شدت روبه افزایش است ‏.‏ افزایش شیوع دیابت نوع دوم درهمه دنیابخصوص درکشورهای درحال توسعه گروه های خاص وکودکان نوعی اعلام خطراست که اغلب ناشی ازاضافه وزن است ‏.‏ روزجهانی دیابت که ‏21 ‏آبان ماه امسال برگزارمی شودبراضافه وزن وچاقی متمرکزشده ,که یکی ازعوامل اصلی خطردربروزدیابت نوع دوم می باشد‏.‏ هدف ازاین فعالیت انتقال ساده وارزان پیام تغییرروش زندگی است ,مثل افزایش فعالیت جسمی وعادت های غذایی صحیح که خودمی توانددرمقابله با عواقب جدی فردی واجتماعی دیابت بسیارموثرباشدودرنهایت ازشیوع دیابت جلوگیری کند‏.

بیماری دیابت بیماری قند یا دیابت شیرین از بیماریهای مزمن شایع بدون واگیری است که بر اساس اعلام بنیاد امور بیماری های خاص بیش از 3 میلیون نفر در حال حاضر در ایران مبتلا به این بیماری هستند و براساس برآورد سازمان جهانی بهداشت تا 25 سال دیگر این تعداد بیش از 3 برابر خواهد شد .

دیابت بیماری پرخرجی است و عوارض حاد و مزمن بسیاری دارد که موجب ناتوانی بسیار می گردد .

از عوارض مزمن آن می توان به موارد زیر اشاره کرد : آسیب به شبکیه چشم که موجب کاهش بینایی و حتی کوری می شود ، اختلالات عصبی ، افزایش فشار خون و بیماری های قلبی – عروقی و اختلال در چربی های خون که منجر به سکته و انسداد عروق به خصوص در پاها می شود ، درگیری کلیوی که منجر به دیالیز و گاهی لزوم پیوند کلیه می شود بیماری قند انواع مختلف دارد .

دیابت نوع 1 معمولاً‌ در بیماران جوان تر و لاغر دیده میشود و مشخصه آنها ناتوانی شدید لوزالمعده در تولید و ترشح ماده انسولین است انسولین در سوخت و ساز مواد قندی و نشاسته ای نقش اصلی را در بدن دارد و با کمبود آن قند جذب شده از غذاها در خون مصرف نشده و میزان قند خون بالا می رود و به ناچار از راه ادرار دفع می گردد که منجر به پرنوشی و پرادراری می شود .

در ضمن اختلال در ترکیب چربی های خون نیز ایجاد می شود که موجب آسیب به عروق خونی در تمام اندام های بدن می گردد .

بیماران مبتلا به دیابت نوع 1 وابسته به انسولین تزریقی هستند ، چون بدن آنها هیچ انسولینی تولید نمی کند ، این افراد در هنگام بیماری و جراحی به مراقبت خاص نیاز دارند .

به نظر می رسد مبتلایان به این نوع دیابت دارای استعداد ژنتیکی برای ابتلا به آن هستند و به عوامل آغازگر ( ویروس ها ، سموم و سایر عوامل محیطی )‌که باعث تحریک تخریب یاخته های انسولین ساز لوزالمعده می شوند ، بسیار حساس هستند بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 معمولاً‌مسن ترند ( بیش از 40 ساله ) سابقه خانوادگی مثبت از دیابت دارند و معمولاً چاق هستند .

دیابت نوع 2 با کاهش ترشح انسولین و مقاومت محیطی نسبت به عمل آن مشخص می شود .

این بیماران برخلاف مبتلایان به دیابت نوع 1 وابسته به انسولین تزریقی نیستند هر چند ممکن است به آن نیاز داشته باشند .

علاوه بر این اگر بیماران به نوع 2 دیابت وزن کم کنند احتمالاً نیازی به مصرف دارو نخواهند داشت .

هیچ آزمایش قطعی برای افتراق بین نوع 1 و نوع 2 دیابت وجود ندارد و فقط شرح حال بیمار در این مورد کمک کننده است .

بسیاری از بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 در ابتدا بدون علامت هستند و معمولاً دیابت آنها در جریان بررسی یک بیماری دیگر یا هنگام پژوهشهای بیماریابی کشف می شود دیابت حاملگی نوع دیگری از بیماری قند است که در 5-2 درصد حاملگی ها رخ می دهد .

با افزایش سن مادر در هنگام بارداری احتمال وقوع آن افزایش می یابد و در صورت عدم درمان موجب بزرگی جثه ، کم بودن قند خون ، کم بودن کلسیم خون و یرقان جنینی می شود .

یک سوم مادرانی که در دوران بارداری به دیابت حاملگی دچار می شوند بعدها به بیماری دیابت نوع 2 مبتلا خواهند شد .

انواع دیگری از دیابت ممکن است بدنبال سایر بیماریها یا مصرف داروها بوجود آیند که قبلاً تحت عنوان دیابت ثانویه خوانده می شدند علائم بیماری دیابت نوع 2 کنترل نشده شامل پرنوشی ، پرادراری ، شب ادراری و کاهش وزن است .

هر چند نیمی از آنها بدون علامت هستند و فقط شواهد آزمایشگاهی دارند بیماران نوع 1 معمولاً ‌با پر ادراری ،‌پرنوشی ،‌ سردرد .

تهوع ، استفراغ ، دل درد و تنگی نفس به پزشک مراجعه می کنند و ممکن است علائم اختلالات عمومی عصبی و کاهش هشیاری داشته باشند .

آزمایشات بالینی اجباری در طی بارداری در تشخیص دیابت حاملگی بکار می رود بیماران دیابتی در تمام طول عمر در کشمکش هستند تا سطح قند خونشان را نزدیک به طبیعی نگه دارند .

با کنترل مناسب قند ، فشار و چربی های خون خطر ایجاد عوارض دراز مدت دیابت بطور چشمگیری کاهش خواهد یافت با این حال باید این مزایا را در مقابل خطر عوارض درمان و مخارج زیاد آن سنجید .

در دراز مدت بهبود کنترل دیابت باعث کاهش هزینه های مربوط به عوارض مزمن آن خواهد شد هر چند در کوتاه مدت این اقدامات پر هزینه اند .

جلوگیری از چاقی ، رعایت رژیم غذایی مناسب یعنی کمتر مصرف کردن مواد شیرین و پرهیز از پرخوری انجام فعالیت جسمی در پیشگیری از ابتلا به دیابت نقش اساسی دارند معضل جهانی بیماری قند (‌دیابت( بیماری قند یا دیابت شیرین یک بیماری مزمن است که به علت کمبود ارثی یا اکتسابی ترشح یک ماده تنظیم کننده داخلی بدن به نام انسولین از لوزالمعده یا به علت بی اثر بودن انسولین ترشح شده بوجود می آید و موجب عوارض بسیاری از جمله کاهش بینایی ، نارسایی کلیوی ، بیماریهای قلبی – عروقی ، اختلالات عصبی ، زخم های مقاوم در پا و قطع اندامها می شوداین بیماری به عنوان یک بیماری عمده غیرواگیر باعث هزینه شدن حدود 8 درصد از بودجه بهداشتی در کشورهای توسعه یافته استبین سالهای 1374 تا 1404 تعداد افراد بالغ مبتلا به دیابت ( بیماری قند ) در کشورهای در حال توسعه با افزایشی 170 درصدی از 84 میلیون به 228 میلیون نفر خواهد رسیددر سال 1404 این کشورها موطن 76% مبتلایان به دیابت خواهند بود در حالی که سال 1374 فقط موطن 62% مبتلایان بوده اند .

در طی مدت مشابه کشورهای مشابه توسعه یافته با افزایش 41% تعداد بیماران دیابتی از 51 به 72 میلیون نفر مواجه خواهند شددر مجموع افزایشی 122 درصدی در تعداد مبتلایان به دیابت در سراسر جهان از 135 میلیون به 300 میلیون نفر در طی این دوره 30 ساله پیش بینی می شود .

این افزایش چشمگیر به علل مختلفی از جمله رشد جمعیت ، افزایش تعداد سالمندان و نیز چاقی ، تغذیه ناسالم و زندگی بی تحرک روی می دهد که این موارد آخر ارتباط نزدیکی با شهرنشینی و صنعتی شدن جوامع دارداین پیش بینی ها بر اساس مطالعات دقیق سازمان جهانی بهداشت انتشار یافته است .

این مطالعه همچنین حاوی تخمین هایی در مورد نسبت جنسی ، نسبت شهری / روستایی و ساختار سنی مبتلایان به دیابت است .

بر این اساس در سال 1374 تعداد زنان مبتلا در کل جهان بیشتر از تعداد مردان بوده است ( 73 میلون در مقابل 62 میلیون ) و این فزونی بیشتر در کشورهای توسعه یافته قابل توجه است ، در حالی که در کشورهای در حال توسعه تعداد مردان و زنان مبتلا تقریباً مساوی است سازمان جهانی بهداشت پیش بینی می کند که در سال 1404 نسبت زن به مرد در کل جهان در مقایسه با نسبت کنونی کاهش خواهد یافت ( 159 میلیون زن در مقابل 141 میلیون مرد) در ضمن تعداد افراد شهرنشین مبتلا در کشورهای در حال توسعه افزایش قابل توجهی خواهد داشت در صورت ادامه معیارهای فعلی ، اکثر جمعیت مبتلا به دیابت در سال 1404 در کشورهای توسعه یافته افراد مسن بالای 65 ساله هستند ، در حالی که در کشورهای در حال توسعه اکثر مبتلایان ، میانسال یعنی 45 تا 64 ساله خواهند بود و این بدان معنی است که حدود 170 میلیون نفر از افرادی که در کمتر از 30 سال آینده در کشورهای در حال توسعه بسر می برند ، در مفیدترین سالهای زندگی خود از بیماری دیابت رنج خواهند برد این پیش بینی ها مسلماً باید باعث برنامه ریزی های بهداشتی در تمام کشورها به خصوص در کشورهای در حال توسعه شود .

طبق آمارها در سال 1377 تعداد افراد مبتلا به بیماری قند ( دیابت ) در ایران 3 میلیون نفر بوده است و بر اساس پیش بینی ها این تعداد در طی 30 سال بیش از 3 برابر خواهد شد ( بر حسب هزار نفر ) درمان بیماری دیابت در دیابت نوع 2 انسولین نمی ‌تواند وظایف خود را در بدن به درستی انجام دهد و در واقع یک حالت مقاومت به انسولین در بدن وجود دارد.

مهم ترین عامل این افزایش مقاومت، چربی‌های اضافی بدن هستند.با رعایت رژیم غذایی و فعالیت ورزشی منظم که هر دو منجر به کاهش وزن و کمتر شدن چربی‌های اضافی بدن می‌ شوند، می ‌توان مقاومت به انسولین را کاهش داد و بدین وسیله قند خون را بهتر کنترل کرد.اهمیت کاهش وزن در دیابتی‌های نوع 2 به حدی است که می ‌تواند در مواقعی که قند خون بالا نیست (زیر 200 میلی‌گرم در دسی ‌لیتر)، به تنهایی و بدون مصرف دارو قند خون را به حد طبیعی برساند.

حتی در مواقعی که به طور همزمان دارو نیز مصرف می ‌شود.

کاهش وزن، اثر بخشی داروها را به نحو مؤثری بیشتر می‌ کند.

آیا افراد دیابتی هم می ‌توانند غذاهای شیرین بخورند؟

اصولاً غذاهای شیرین جزء یکی از گروه‌های اصلی غذایی هستند که کربوهیدرات نامیده می ‌شوند.

نان و غلات و میوه ‌جات نیز جزء گروه کربوهیدرات‌ها هستند.

تمامی غذاهای متعلق به گروه کربوهیدرات، پس از گوارش و هضم در بدن به قند ساده (گلوکز) تبدیل می ‌شوند.پس افراد دیابتی می‌ توانند گاهی اوقات غذاهای شیرین را جانشین غذاهای دیگر حاوی کربوهیدرات کنند.

مثلاً این امکان وجود دارد تا با کم کردن از مقدار برنج یا نان در یک وعده ی غذایی امکان خوردن ژله به عنوان دسر بعد از غذا را فراهم نمود.

نکته ی قابل ذکر دیگر در این مورد زیاد بودن انرژی (کالری) موجود در غذاهای شیرین می‌ باشد که می ‌تواند در صورت عدم رعایت تعادل در مصرف آنها باعث اضافه وزن و چاقی گردد.از طرفی دیگر غذاهای شیرین بر خلاف غذاهای دیگر فاقد ویتامین‌ها و املاح لازم برای بدن می ‌باشند.

بنابراین مصرف این غذاها و جایگزین کردن آنها با غذاهای دیگر باید با مشاوره ی متخصص تغذیه ‌ای که در زمینه ی تغذیه ی دیابتی ها اطلاعات کافی دارد، انجام بپذیرد.ولی بهتر این است که افراد دیابتی به طور کلی از مصرف کربوهیدرات‌های سریع‌الجذب مثل قند و شکر، خرما ، عسل، توت خشک، کشمش و انجیر خشک تا حد امکان پرهیز نمایند.

منظور از اصطلاحات "واحد کربوهیدرات" و "شمارش واحد کربوهیدارت" چیست؟

از آنجایی که "مقدار" کربوهیدرات موجود در یک غذا، مهم ترین عامل تعیین کننده ی افزایش قند خون بعد از غذاست، تنظیم مقدار کربوهیدراتی که یک فرد دیابتی در هر وعده ی غذایی می‌ خورد از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

مقدار کربوهیدرات موجود در غذاهای مختلف، معمولاً به صورت گِرَم (GRAMS) بیان می ‌شود.به مقداری از هر غذا که حاوی 12-10 گرم کربوهیدرات باشد، یک "واحد کربوهیدرات" یا به طور خلاصه "واک" گفته می ‌شود.منظور از "شمارش واحد کربوهیدرات" این است که یک فرد دیابتی بتواند بعد از دیدن آموزش‌های لازم، تعداد واک موجود در هر وعده ی غذایی را محاسبه کند.

این امر باعث می ‌شود تا او بتواند تعداد واک مصرفی در هر وعده ی غذایی را مطابق با دستورات متخصص تغذیه تنظیم کند و بدین وسیله افزایش قند خون بعد از غذای خود را به خوبی کنترل نماید.در افرادی که انسولین مصرف می‌ کنند، شمارش واک از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است.

بهترین راه درمانِ حملات پایین افتادن قند خون (هیپوگلیسمی) چیست؟

درمان مناسب حملات هیپوگلیسمی، مصرف کربوهیدرات‌های ساده و با جذب سریع است که به سرعت تبدیل به قند (گلوکز) شده و جذب خون می‌ گردند.از جمله ی این انتخاب‌های مناسب می ‌توان به حبه ی قند، آب میوه و نوشابه ی گازدار اشاره کرد.

مصرف شکلات یا بیسکویت مناسب نیست، چون این غذاها حاوی چربی هستند که باعث دیر جذب شدن قند خون موجود در آنها می ‌شود.نکته ی قابل ذکر دیگر رعایت تعادل در مصرف غذاهای شیرین هنگام هیپوگلیسمی است، زیرا مصرف بیش از حد و پشت سرهم این غذاها باعث بالا رفتن قند خون می ‌شود.بهترین کار این است که مقدار مناسبی از این غذاها (5-4 حبه قند یا یک لیوان آب میوه یا نوشابه) خورده شود و اگر پس از گذشت 15 دقیقه هنوز علائم هیپوگلیسمی باقی مانده بود، همین مقدار دوباره مصرف شود.

رعایت چه نکاتی قبل از شروع فعالیت ورزشی در افراد دیابتی لازم است؟

تمامی افراد دیابتی قبل از شروع فعالیت بدنی باید با پزشک معالج خود مشورت کنند تا در صورت لزوم بررسی‌های لازم از نظر وجود عوارض دیابت (مثلاً معاینه ی چشم یا نوار قلبی) صورت بگیرد.

از آنجایی که ورزش باعث افزایش مصرف قند در بدن می ‌شود و قند خون را پایین می آورد، بنابراین اگر فرد دیابتی از داروهای پایین ‌آورنده ی قند خون (قرص یا انسولین تزریقی) استفاده می‌ کند، لازم است قند خون خود را قبل از شروع ورزش اندازه بگیرد و در صورتی که مقدار آن کمتر از 100 میلی گرم در دسی لیتر بود، به علت احتمال افزایش بیشتر آن در طول فعالیت بدنی، باید ورزش کردن را تا زمان کنترل قند خون، عقب بیندازد.افرادی که دیابت آنها فقط با رژیم غذایی کنترل می ‌شود، نیازی به مصرف میان وعده قبل از ورزش ندارند.

‬درصد بیماران مبتلا به دیابت ، چاق هستند و یا اضافه وزن دارند ، در این افراد ظاهرا عضلات بدن از چربی‌های اضافی برای تولید انرژی بجای قند استفاده می‌کنند.

بنابراین اگر از جذب چربی در روده‌ها جلوگیری شود، پانکراس بطور طبیعی بکار خود ادامه می‌دهد و ترمیم می‌شود.

این پزشک ایتالیایی که متخصص جراحی چاقی است، این روش را برروی تعدادی از بیماران انجام داد که موفقیت آمیز اعلام شد.

وی با انجام یک عمل جراحی بر روی بیمار مبتلا به دیابت دو راه از معده به سوی روده‌ها باز می‌کند، یک راه برای غذا و راه دیگر برای ترشح پانکراس که برای هضم لازم است.

بنابراین جذب چربی در بدن به 202520001995تخمین تعداد بیماران دیابتی299974154392135286جهان722485481050974کشورهای توسعه یافته2277259958284313کشورهای در حال توسعه