مقدمه اصولا فضاهای نمایشگاهی یکی از دستاوردهای دوران مدرن است.
شاید پیش از انقلاب صنعتی، فضای نمایشگاهی به معنای امروزین آن هرگز وجود نداشت.
به واقع تولید انبوه کالاهای صنعتی، خدمات نوین و دستاوردهای روزمره تکنولوژیکی نیازمند عرصهها و فضاهای جدیدی برای نمایش آن به عموم بود که تا پیش از انقلاب صنعتی وجود چنین فضاهایی بیمعنی مینمود.
در خصوص فضاهای نمایشگاهی به نظر می رسد در ابتدا دو مفهوم فضا ونمایش باید تعریف شوند تعریف فضا امری نسبی است و در جوامع مختلف می تواند متفاوت باشد .
مفهوم نمایش ( Exhibit ) نیز بر طبق فرهنگ لغت آکسفورد عبارت است از نشان دادن چیزی در یک مکان عمومی برای مردم ، برای لذت بردن آنها و یا برای اطلاع رسانی و آگاه کردن آنها.
فضای نمایشگاهی در حقیقت جایی است که در آن نمایش نوآوری، خلاقیت، تکنولوژی و فناوری جدید، تجارت و رقابت نقش عمدهای بازی میکند.
بنابراین میتوان چنین نتیجه گرفت که تبعیت معماری فضاهای نمایشگاهی از تکنولوژی و همسویی آن با محصولات جدید از 150 سال پیش تاکنون بصورت مستمر ادامه داشته است.
با دیدن عنوان "معماری و فضای نمایشگاهی"، به یاد بناهایی همچون: "کریستال پالاس"، "مرکز پمپیدو" ,"برج ایفل" و ...
میافتیم.
برج ایفل به عنوان نماد نمایشگاه جهانی پاریس در سال 1889 سمبل تکنولوژی و پرچمدار مرتفعترین بنای روزگار خود بود.
نمایشگاه سال 1889 ، پاریس: سا ختمان نمایشگاه ها به اوج اعتلای خود می رسد: نمایشگاهها سال 1889 پاریس نتیجه پیشرفتی را که از مدت ها پیش در دفن سا ختمان با ساختن نمایشگاهها آغاز گشته بود مشخص می دارد با ساختن این نمایشگاه مهندسینی بزرگ مانند ایفل به رفعت قدرت خود رسیدند افکار و ابتکارات تازه در فن سا ختمان همراه با پیشرفت صنعت ، اثری در خشان و تاثیری فرا وان به این نمایشگاه داد.
تالار ماشین، طویل اما ساده و بی تکلف نمایشگاه سال 1855 تالار عظیم دایره ای شکل که به سال 1867(کران) و (ایفل) سا ختند و دو تالاری که به سال 1878 با محاسبات ( دودیون) سا ختشان میسر شد ، همه قدم هائی برای پیشرفت بودند که به اوج اعتلای خود در قصر ماشین سال 1889 رسید .
مرکز نمایشگاه سال 1889 برج ایفل بود، که ایفل و مهندسین آن را در زمان کوتاه هفده ماه ، در کنار رود سن بر پا داشتند ، بنا های این نمایشگاه در پشت برج ایفل قرار داشتند و این نمایشگاه دوشا خه داشت ؛ در یک شا خه هنر های زیبا و در شا خه دیگر هنر های دستی به معرض تماشا گذاشته شده بود ند و این دوشاخه با قسمتی که به اشیاء متفرقه ا ختصاص یافته بود به یکدیگر مرتبط می شد توده عظیم فلزی تالار ماشین در پشت این بناها قرار داشت و تمام نمایشگاه را تحت الشعاع قرار می داد.
نوعی جرثقیل متحرک ، در میان تالار ماشین سا خته شده بود که تما شا چیان رادر طول این تالار عظیم گردش می داد تا به تماشای تمام ماشین های مو جود در این تالار ( که بیشتر آن ها مشغول کار بودند ) موفق آیند برخی از روز ها تا صد تماشاچی با استفاده از این جرثقیل به تماشای تالار موفق می آمدند برای آخرین بار صنعت به اعجایی رسید که در روز تولدش پیش بینی شد ذکر این نکته بی مناسبت نیست که چهار سال بعد در نمایشگاه جهانی شیکا گو با مقایسه با این تالار چنین مو فقیتی بدست نیامد اما پیشرفتی که بین سالهای 1878و1889 صورت گر فت چنان عظیم بود که تماشا چیان از دیدار دلیری سا ختمان تالار ماشین و بر ج ایفل از راستی به هیجان می آمدند .
مجسمه ساز « ریموند دوشان –ویلن »(1918و1876) که به هنگام دیدار این نمایشگاه سیزده ساله بود خاطرات خود را چنین می نویسد « هنر سا ختمان آهنی چنان طولانی نادیده گر فته شده که مردم برای شنا خت و در ک ارزش کاری به قدرت و دلیری تالار ماشین آماده نبودند من هنوز به خوبی سوارشدن بر جرثقیل متحرک را بیاد می آورم که در روشنی خیره کننده این تالار حرکت می کرد وقتی این جرثقیل می چرخید چشم سیاهی میرفت و شخص در پیش پای خود انبوهی از دایره و هرم و مکعب می دید و صدای سوت و هل هله تما شا چیان تالار را پر می کرد .
ابعاد بی سا بقه مهندس تالار ماشین ( که عملاً « قصر ماشین » نا میده شد.
)«کتانسن» و معمار آن «دوتر» بود ابعاد این تالار از اعداد هر سا ختمان دیگری که قبل از آن سا خته شده بود پیشی گرفت و بزرگترین طاقی که تا به حال سا خته شده بود طاقی ایستگاه راه آهن ( سنت پانکراس ) در لندن بود که دهانه ای به طول 73 متر و ارتفاعی مساوی 25 متر داشت ( سال 1868) طول دهانه تالار ماشین 115 متر و ار تفاع آن 45 متر بود اسکلت آهنی این تالار مر کب از بیست خر پا بود و طول آن 420 متر .
دو جانب این تالار با شیشه های عظیم پوشیده می شد .
بنائی که به حد سا ختمانی خود محدود نبود: فضای عظیم تالار ماشین سال 1889 نشان پیروزی کا ملاً بی سا بقه بر ( ماده ) بود از این نظر هیچ ساختمانی در گذشته با این سا ختمان قابل مقایسه نبود اما اهمیت این تالار در این نبود که با آن فضای محصور گشت از این رو کو چکی یا بزرگی این فضا کمی یا زیادی تعداد خر پا ها از اهمیت بنا نمی کاست.
نکته این بود که دیوارهای شیشه ای دو انتهای این تالار را کاملاً مسدود نمی کرد بلکه چون پرده های شفاف بین فضای داخلی و خارجی بود و معنای زیبائی این ساختمان در همین نکته نهفته است و حدتی که از ترکیب فضا ی داخل آن با فضای خارج بوجود آمد و از این و حدت بی انتها ئی و تحرکی در توازن با ماشین هائی که دراین تالار قرار داشتند حاصل گشت .
احساس قدیمی ایستائی از میان می رود: هر خر پای هلالی از دو قسمت تشکیل شده است که در راس بام با لولائی سنجاق مانند به یک دیگر متصل می شوند این خرپا های هلالی هر چقدر که به سطح زمین نزدیکتر می شد ند نازکتر می گشتند .
تا جائی که به نظر می رسید پیوستگی خود را به سطح زمین از دست می دهند- و هر چقدر که از سطح زمین دور تر می شدند وزن و قدرت خود را باز یا فتند.
به نظر می رسید شکل این هلالی ها درست بر خلاف اصول معمول « ایستائی» باشد ؛ زیرا به ملاک معمول برای ایجاد تعادل لازم بود پائین خر پا ها از بالای آن ها ضخیم تر باشد.
چون خر پا های هلالی این نمایشگاه یکسره سا خته نشده بودند بلکه چناچه که گذشت مرکب از دو قسمت بودند که در راس خر پا به یکدیگر لولا می شدند هر قسمت مانند « کنسلی » بسیار طویل عمل می کرد که بالا و پایین رفتن این قسمت را در مقابل فشار های مختلف میسر می داشت .
اندازه مقطع این خر پا ها ی هلالی نیز تصور معمولی از اندازه مقطع یک هلالی را از میان برد طول مقطع این خر پا های هلالی تقریباً پنج برابر عرض آن بود ( طول این مقطع سه متر و نیم و عرض آن هفتاد و پنج سانتی متر بود .) این نسبت درست بر خلاف نسبت اندازه های مقطع طاقی های سنگی است که تا این زمان برای چشم ملاک قضا وت و مقایسه بود.
انتقادات در باره این بنا از جانب هم عصران آن: نازکی و سبکی این خر پا ها در مقا یسه با ابعاد بزرگی و بی سا بقه در آن ها ، ناظرین آن زمان را مبهوت کرد حتی آناتول دوبودو که خود در پیشرفت معماری آن روز سهمی داشت تناسب آن ها را مردود اعلام کرد و مهندس بلژیکی و یرندل شکایت سر داد که (بی تناسبی این ساختمان تاثیری زشت دارد .خرپا ها تعادلی ندارند پا یه ای برای آن ها وجود ندارد...
هلالی آنها بسیار از پائین شروع می شود ......
چشم با دیدار آنها اطمینان خود را از دست می دهد ...
و تکیه گاه ها تو خالی و سبک به نظر می رسند که این خود نقص دیگری است ) درست تمام صوری که مورد انتقاد قرار گرفت همان ها هستند که راه به آینده بردند در این جا فن ساختمان نا خود آگاه به جانب احساسی تازه اززیبائی پیش رفت که معادل خود را در هنر های معماری تا ده ها سال بعد نیافت .
نوری که در این سا ختمان از بالا می تابید انگاری هلالی های مشبک سقف را به خود جذب می کرد و این هلالی ها ها در فضا غوطه ور یا معلق به نظر می رسید .
در این جا بر خلاف نمایشگاه گذشته آخرین نشانه های معماری قدیم از بین رفت و تشخیص بار از تکیه گاه دیگر ممکن نبود .
هلالی ها گوئی برای جهیدن آماده باشند خم گشته بودند تا سطح زمین ادامه می یا فتند .
انتهای این هلالی ها که در نزدیک زمین عرض کمتری می یافتند دیگر به زمین به سختی محکم نبودند بلکه به پی لولا شده بودند تا حرکت آنها میسر باشد این هلالی ها وزن خود را به اضافه فشاری افقی معادل 000/120 کیلوگرم با مفصلی لولائی مستقیما به پی انتقال می دادند .
با این سیستم تکیه گاه حتی تکان پی ها می توانست در این مفاصل خنثی شود و نیرویی به هلالی ها وارد نیاید.ساختن این مفاصل تنها وسیله ای بود که نظارت بر «بازی» نیروها را در تمام نقاط این هلالی ها میسر میداشت تفاوت بین بار و تکیه گاه که هنوز در تالار ماشین سال 1878 کار « دودیون » مرئی بود دراین جا بکلی از میان رفت طاقی زدن با آهن شکل حقیقی خود را یافت و «بازی» نیرو های عظیم در تعادلی متحرک بود و نه ثابت .
سا ختن این هلالی ها: ایجاد توازن و تعادل دلیرانه ای بود در مقابل نیرو هائی که مداوم تغییر می کردند.
با این هلالی ها هارمونی متناوب تازه ای آفریده شد.
دستگاهی انعطاف پذیر سا خته شد که تغییرات نیرو ها را در دا خل و در خارج ودر پی های بنا به خود جذب کند .
این دستگاه انعطاف پذیر با حرکات زمین خود رامطابقت می داد.
توازنی در مقابل تغییر مولکولی اجزاء سا ختمان ( انقباض و انبساط با تغییر در جه حرارت – مترجم ) بوجود آمد .
توازنی درمقابل نیرو های خارجی : فشار باد و وزن برف ، ایجاد شد .
سا ختمان مرز خود رازیر پا گذاشت و به عرصه هنر وارد شد .
از این پس شکل بنا را کیفیت فنی بنا معلوم داشت .
بیوگرافی: گوستاو ایفل مهندس وسازنده برج ایفل درپاریس درسال 1832 از یک خانواده مرفه در شهر دیژون فرانسه متولد شد .
بعد از تحصیل در رشته شیمی ، به طور اتفاقی به مهندسی ساختمان روی آورد .
مدت چند سال به سمت مشاور شرکت های ساختمانی کار کرد و سپس به عنوان مهندس مشاور آزاد شدیدا درگیر مسائل طراحی محاسبات پل های راه آهن در نواحی صعب العبور بود .
کارهای بسیاری در رابطه با پوشش دهانه های بزرگ پل های راه آهن به اجرا در آورد .
مانند پل دور و نزدیک اوپورتو(8-1877) .
پل تریر گرایت واقع در ماسیف سنترال(4-1880) .
در آن زمان بیشتر پل ها رااز آجر وسیمان می ساختندکه هزینه زیادووقت فراوانی صرف آن می شد .مهندس ایفل برای اولین بار درروی رودخانه گارن یک پل از تیرآهن ساخت وثابت کرد که این گونه پل ها هم ارزان وهم محکم هستند .مهندس ایفل برج ایفل رابه مناسبت نمایشگاهی که در آن زمان در پاریس تشکیل شد ساخت ومنظور او از ساختن این برج موقتی بود نه دائمی .دولت فرانسه فقط نصف هزینه این برج را برعهده گرفت.
از آثار وی می توان پل گارابیت 1883-1885 ، پل رودخانه ‹‹ دورو›› .پل دور و نزدیک اوپورتو(8-1877) .
پل تریر گرایت واقع در ماسیف سنترال(4-1880 ) و مجسمه آزادی اشاره کرد و همچنین محاسباتی برای هلالی های تالار ماشین (1867) ، نمای شیشه ای نمایشگاه جهانی 1878 و ساختمان فروشگاه ‹‹ بن مارشه›› 1876 ( که اکنون تمام لطف اصلی خود را با مدرنیزه کردن آن از دست داده است ) انجام داده است.
ایفل در15 دسامبر1923 روزی که که نودویکمین سال تولد خود را جشن گرفته بود دارفانی را وداع گفت.
بزرگترین علاقه ایفل: ایفل با ساختن پل های دلیرانه بر رودخانه های عمیق در اروپا و افریقا و بر رودهای بسیار عریض در هندوچین آموخت که بر عوامل طبیعی ، هوا ، آب ، باد تسلط و استادی یابد .
به سال 1858 نخستین پل خود را در نزدیکی بر دو ساخت که پایه های آن به فشار مته های هیدرولیک 25 متر در زیر سطح آب کار گذاشته شدند .
بعدها وقتی بر شکاف عمیق کوه ها پل زد بر آن ‹‹ پایه هاوی ›› نازک از آهن ساخت (که به شکل هرم هائی مشبک که راس آن ها رو به بالا بود ) .
این پل ها دهانه ها ئی بزرگ و ارتفاعی بسیار داشتند و بر طبق آخرین متدهای فنی محاسبه شده به زیبائی طرح گشته بودند.
طرح و ساختن این پل ها ایفل و معاونین او را با تاثیر باد بر عوامل ساختمانی بخوبی آشنا کرد .
از آغاز کار ایفل به تحقیقات هواشناسی علاقه داشت و در سال های آخر عمر به خرج خود آزمایشگاهی برای تحقیقات آثرودینامیک تاسیس کرد .
به ابتکار ایفل دستگاهی که وی برای ثبت تاثیر فشار هوا بر سطوح مسطح اختراع کرد از برج ایفل آویخته شد .
ایفل بعدها در آزمایشگاه خود در ‹‹ اتوی›› برای تجربیات در هوانوردی تونلی بزرگ ساخت .
تاثیر باد بر اجسام جامد پیوسته توجه او را به خود می خواند و بسیاری از نشریات وی این علاقه را به دقت نشان می دهند .
پل های هلالی : گوستاوایفل استاد ساختن برج های زیبا از آهن – ستون های هرمی شکل و هلالی های پل های نامفصل های دو لولائی نظیر پل ‹‹ دو رو›› و ‹‹گارابیت›› بود که در عظمت و تعادل بی نظیر بودند .
در رودخانه ‹‹ دورو›› در شمال کشور پرتغال ، جریان شدید و متغیر آب و عمق رودخانه که بین 13 تا 18 متر بود با خاکی سست و نامناسب ، ساختن پایه های پل را در بستر رودخانه غیر ممکن می کرد .
ایفل پلی به دهانه 160 متر ساخت که از یک جانب به جانب دیگر رودخانه بی آنکه تکیه گاهی در میان داشته باشد امتداد یافت .
دهانه این پل در زمان خود بزرگترین دهانه ممکن ، البته به استثنای پل های معلق بود .
به ایتکار ایفل هلالی این پل بی آنکه از چوب بستی استفاده شود از بالای پایه های آهنی هرمی با طناب هایی آویخته شد و بر جا کار گذاشته شد (77-1876).
بعدها در پلی که آمریکائیان بر رودخانه می سی سی پی در سنت لوئیس ساختند از همین نحوه کار استفاده کردند .
دلیرانه ترین پلی که ایفل ساخت پلی است موسوم به ‹‹ گارابیت ›› (84-1880) که طول آن تقریبا نیم کیلومتر است .
این پل بر دره ای است که رودخانه تویر از آن می گذرد به ارتفاع 5/122 متر از سطح آب ساخته شد و دهانه سهمی شکل آن 165 متر است.
وی برای محاسبه و طرح هلالی این پل که تا سطح زمین ادامه می یابد از متدهای ترسیمی ، جبری و تجربی استفاده کرد .
با ساختمان این پل بود که ایفل و مهندسین وی در نصب و اتصال اجزایی که ابعاد هریک قبلا به دقت معلوم شده بود به استادی رسیدند و همین تجربه در ساختن برج ایفل بکار آمد .
مسئله این بود که قطعاتی که قبلا در کارخانه ساخته می شدند در محل برج به دقت یک دهم میلی متر به یکدیگر متصل شوند .
برج ایفل: گوستاو ایفل در سال 1884 میلادی پیشنهاد احداث یک برج فولادی به ارتفاع بیش از 300 متر را برای نمایشگاه بین المللی(Exposition Universelle) به مناسبت یکصدمین سالگرد انقلاب فرانسه داده بود که این پیشنهاد با مخالفت های زیادی روبرو شد.
.درآغاز کار تمام مردم وروزنامه نگاران وی را مسخره وانتقاد می کردند که به کار مسخره ای دست زده ایفل به کار خود ادامه داد ودر ماه مارس سال1889برج ایفل خاتمه یافت برج ایفل که به خاطر سازنده‌اش (مهندس گوستاو ایفل) به این نام شهرت یافته است یکی از نمادهای کشور فرانسه در پاریس است که در خیابان شام‌دو‌مارس واقع شده و ارتفاعی معادل 324 متر دارد.
به عنوان بخشی از منظر شهری حاشیه‌ی رود سن، از سال 1991 در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده است.
ماجرای ساخت برج در سال 1884 و هنگامی آغاز می‌شود که امیل نوگوییه و موریس کوچلن، دو مهندس اصلی کارخانه گوستاو ایفل، تصمیم می‌گیرند بنایی بلند، یک برج سیصد متری، بسازند.
آنها معماری به نام استفان سووستر را خبر می‌کنند تا درباره پروژه با او مشورت کنند.
در این زمان،نه تنها آکادمی هنر ومعماری فرانسه بلکه بسیاری هنرمندان، نویسندگان ،نقاشان، مجسمه سازان،اعتراض های وسیعی را علیه این برج آغاز کردند و گروهی از هنرمندان به ” آلفاند ” متصدی نمایشگاه نامه ای نوشتند.
متن نامه به شرح زیر است: ))آقا وهموطن عزیز: ما نویسندگان ،نقاشان، مجسمه سازان، معماران و دوستداران بی فرار زیبایی پاریس که تا به امروز دست نخورده باقی مانده است،به نام خواست و سلیقه ملت فرانسه با تمام قدرت ،برعلیه ساختمان هیولای بی مصرف برج بابل،در قلب پایتخت کشورمان اعتراض میکنیم.مردم از هم اکنون نسبت به آن کینه می ورزند وبا الهام از ذوق سلیم خود آن را” برج بابل “نامیده اند.
اما آیا شهر پاریس این غرایب و زشتی ها را که زاییده هدف های کاسبکارانه تولیدات ماشینی )ویک مقاطعه (است به خود خواهد پذیرفت؟
واجازه خواهد داد که آن را به صورت غیر قابل جبران زشت کند؟
برج ایفل که حتی آمریکای تاجر نیز خواستار آن نیست ،بدون شک آبروی پاریس را خواهد برد.برای درک مطلب،برج سر به فلک کشیده ای را تصور کنید که همون دودکش غول پیکر و دود زده یک کارخانه،شهر پاریس را تجت تسلط خود درآورده است .
و وجود آن همه بناهای تاریخی را بی مقدار ساخته و معماری ما را آنچنان پست و کوچک کرده است که در این کابوس خیره کننده مجو و نا پایدار شده اند.
و ما سال های درازی ناظر سلیه نفرت انگیز این ستون آهنین منفور خواهیم بود که مانند لکه جوهری مرتباً بزرگتر تر می شود.
اکنون آقا و هموطن عزیز، شما که پاریس را دوست دارید و آن را زیبا تر کرده اید،بر شماست که افتخار دفاع ازآن را یکبار دیگر به گردن بگیرید.و اگر فریاد هشدار ما بی اثر بماند، اگر دلایل ما را نا شنیده بگیرند و اگر پاریس در هتک حرمت از خود نشان دهد ،شما و ما ، لااقل اعتراض شرافتمندانه خود را به گوش همگان رسانده ایم ) ((.روزنامه لوتامپ فوریه (1887 در میان امضا کنندگان نام های» میونیه« ِ»،گوند«،»گارنیه« ، »ساردو« ، »برنا« ، »کرپه«،»لوکشت دولیز » «سوگی پرو دوم « ،»موپاسا » « زولا«به چشم میخورد.
با وجود تمام واکنش‌های مثبت و منفی، ساخت برج ایفل آغاز می‌شود و ساختش با همکاری300 استادکار فلزات وکارگردر طی 2 سال و 2 ماه و5 روز 1887 تا 1889 به طول می‌انجامد و در نمایشگاه جهانی سال 1889 حضور می‌یابد.
مهندس ایفل شخصا پرچم کشور فرانسه را برفراز برج به اهتزاز در آورد برج ایفل طوری ساخته شده که هنوز هم از محکمترین ساختمانهای آهنی جهان به شمار می رود ایفل با این کار خود انقلابی بزرگ در آرشیتکت جهان به وجود آورد.
شاید اگر مسؤلان نمایشگاه 1889 پاریس در مقابل معترضان تسلیم می شدند،شاید امروز پاریس دیگر عروس شهرهای جهان نبود.
تاریخچه ساخت برج ایفل: این بنا بین سالهای 1887 تا 1889 به عنوان ورودی یک نمایشگاه بین المللی(Exposition Universelle) که به مناسبت یکصدمین سالگرد انقلاب فرانسه برگزار می شد، در مختصات جغرافیایی 48°51′29″N و 2°17′40″E ساخته شد.
ایفل در روز 31 ماه مارس سال 1889 افتتاح شد و از 6 ماه مه همان سال درمعرض بازدید عمومی قرار.گرفت.
برج ایفلجامع تمام تجربیات ایفل بود .
تجربیاتی که تاثیر خصوصیات خاک و فشار باد را بر پی ها و پایه ها به وی آموخته بود .
حتی خود ایفل نخست بیمناک بود که برپاداشتن این برج فاقد هر گونه تزئین معمول در قلب پاریس سبب سکته سلیقه رایج شود اما معاون و رئیس دفتر مطالعات وی مهندس جوان سوئیسی موسوم به ‹‹ موریس کشلن›› (1946-1856) که محاسبات پل گارابیت نیز از او بود بدین کار اصرار کرد .
از نظر ساختمانی ایفل این برج را به شیوه پایه های پل های خود ساخت .
ولی ابعاد آن نسبت به این پایه ها بسیار بیشتر است .
این ابعاد بزرگ ایجاب می کرد که برج از چهارپایه عظیم ساخته شود .
این چهارپایه به شکل هرمی ناقص در فضا بالا می روند و هر پایه برپی جداگانه ای استوار است .
برای ساختن پی ها ایفل به شیوه معمول خود در ساختن پل ها ( پس از 1858) از پرس های هیدرولیکی استفاده کرد .
در این برج سه سکو ساخته شد و آسانسورهایی در داخل برج تا سکوی دوم بالا می روند .
آسانسور دیگر در مرکز برج تا سکوی سوم به ارتفاع 271 متر بالا می رود .
چهار هلالی که پایه ها را به هم متصل می کنند .بیشتر تزئینی هستند و در پایداری برج سهم موثری ندارند .
ایفل نخست قصد داشت این برج را بر چهار پایه هلالی بسازد واین هلالی ها در واقع نمودار قصد نخستین ایفل اند .
حالتی از سبکی و پرواز که در بالای برج ایفل احساس می شود .
این برج را همتای زمینی هواپیما می کند.
فضای داخل این برج با فضای خارج به میزانی که قبلا ناشناخته بود درهم می آمیزد.
این تاثیر تنها در پایین آمدن از راس برج می تواند به احساس آید.
به هنگام پایین آمدن از پله های مارپیچی این برج به نظر می رسد میله های برج مناظر پایین : درختان ، خانه ها ، کلیساها ورود مارپیچی سن را قطع می کند ودر هم آمیختگی مناظر که ناشی از تغییر نقطه دید ناظر متحرک است .
تجربه ای از احساس بعد چهارم برای وی بوجود می آید .
مراحل ساخت برج ایفل: مشخصات برج ایفل: این برج 1665 پله تا بالاترین طبقه دارد در اما ابتدا بنا بر این بود که تعداد پله‌ها با عدد سمبولیک 1789 (سال انقلاب فرانسه) منطبق باشد.
مشخصات برج ایفل: 18,000 قطعه فلزی 2,500,000 میخ پرچ 50 تن رنگ حداکثر لرزش براثر وزش باد 12 سانتیمتر مساحت زیربنا 10,282 مترمربع وزن برج: وزن کل برج 8.56 میلیون کیلوگرم-معادل 8,560 تن وزن آهن آلات بکاربرده شده 7.34 میلیون کیلوگرم-معادل 7,340 تن وزن آسانسور 946,000 کیلوگرم-معادل 946 تن وزن فونداسیون 277,602 کیلوگرم هزینه و درآمد: هزینه ساخت 7.8 میلیون فرانک معادل 1.5 میلیون دلار شمار بازدید کنندگان از برج از سال 1889 بیش از 200,000,00 نفر ارتفاع برج: در سال 1889 ارتفاع آن 300.51 متر بود ولی اکنون با آنتن TV به 320.77 می رسد.
نکات سازه ای و فنی بنا: چهار هلالی که پایه ها را به هم متصل می کنند.
بیشتر تزیینی هستند و در پایداری برج سهم موثری ندارند.
ایفل نخست قصد داشت این برج را بر چهار پایه ی هلالی بسازد و این هلالی ها در واقع نمودار قصد نخستین ایفل اند.
حالتی از سبکی و پرواز که در بالای برج ایفل احساس می شود این برج همتای زمینی هواپیما می کند.
فضای داخل این برج با فضای خارج به میزانی که قبلاً ناشناخته بود در هم می آمیزد.
این تاثیر تنها در پائین آمدن از راس برج می تواند با احساس آید.
به هنگام پائین آمدن از پله های مارپیچی این برج به نظر می رسد میله های برج مناظر پائین : درختان, خانه ها, کلیساها ورود مارپیچی سن را قطع می کند و در هم آمیختگی مناظر که ناشی از تغییر نقطه دید ناظر متحرک است, تجربه ای از احساس بعد چهارم برای وی به وجود می آورد ایفل مزیت فولاد را در اسکلت بندی ساختمان های بلند مرتبه به نحوی چشم گیری نشان داد او این ماده را بدین سبب به کار می برد که نسبت به تیرآهن نورد در مقابل نیروهای کششی از مقاومت بیشتری برخوردار است و به شکل سازه های سه بعدی فضائی ( اسپیس فریم ) از قطعات کوچک مجزائی تشکیل می شد که با پیچ و پرچ به هم متصل می شدند .
شیوه سازه ای او در هنر معاصر به علت کاهش دادن میزان کاربری مصالح به نحوی بنیادین اهمیت یافت .
( به عنوان نمونه می توان آن را در کارهای میس واندر روهه کم و بیش مثال آورد .
) مطالبی راجع به برج ایفل گوستاو ایفل در سال 1889 برج ایفل را تبدیل به یک لابرتوار علمی- تحقیقی کرد و وسایل بسیاری در آن‌جا نصب کرد که از جمله آنها میتوان به فشار سنج و برقگیر اشاره کرد.
برج ایفل در پیشرفت این سه حوزه علمی نقش به سزائی ایفا کرده است: هواشناسی (دستگاه مختلفی در برج بودند که تغییرات جوی را ثبت می‌کردند)، رادیو تلگراف و آیرودینامیک.
علاوه بر این‌ها در طبقه سوم برج نیز موسساتی برای مطالعه نجوم و روان‌شناسی تاسیس شده بود و برج ایفل که تنها بیست سال از ساخت آن می‌گذشت تبدیل به مکانی علمی- فرهنگی- تفریحی شد.
در سال 1906 نیز در برج یک ایستگاه رادیوئی راه اندازی شد که قطعاً در پیشرفت علم امواج رادیوئی گام جدیدی محسوب می‌شد.
گوستاو ایفل نیز آنقدر عمر کرد تا بالاخره در سال1921، اولین پخش برنامه‌ای رادیوئی که از برج او مخابره می‌شد را بشنود.
ایفل دو رستوران به نام های Altitude 95 در طبقه اول (95 متر بالاتر از سطح دریا) و Jules Verne که یک رستوران فرانسوی بسیار گران قیمت مجهز به آسانسور خصوصی است، قرار دارد.
تعداد پله هایی که به نوک برج منتهی می شود تقریبا پس از هر بار بازسازی تغییر کرده، در ابتدا 1,710 پله وجود داشت، در اوایل دهه 1980 پس از اولین بازسازی، تعداد آنها به 1,920 رسید و امروز نیز 1,665 پله در ایفل به چشم می خورد.
بسته به دمای محیط اطراف، نوک برج ممکن است بر اثر انبساط فلزات، در قسمتی از برج که به سمت خورشید است، تا هشت سانتی متر تغییر مکان داشته باشد.
این برج در قدیم قابلیت جابه جایی را داشته .
یکی از بزرگترین کلاه برداری های تاریخ برای فروش این برج صورت گرفته است.
در ابتدا قهوه‌ای- قرمز بوده، سپس زرد مایل به سرخ و حالا به رنگ برنز است .
به دلیل دقت و احتیاط فراوانی که در ساخت بنا به منظور حفظ جان کارگران به عمل آمد، ساخت این برج عظیم تنها یک نفر تلفات داشت، آنهم در زمان نصب آسانسوری که توسط شرکت Otis، بزرگترین شرکت سازنده آسانسور در جهان، انجام شد.
بین سالهای 1925 تا 1934 تابلو های تبلیغاتی شرکت سیتروئن (Citroën)، به عنوان مرتفع ترین بیل بوردهای جهان، زینت بحش سه وجه برج بودند.
در سوم ژانویه سال 1956 قسمت بالای برج طعمه حریق شد.
در سال 1959 آنتن رادیویی فعلی به بالای برج افزوده گشت.
در سال 2000 نورافکن های پر قدرت در برج نصب شد و از آن تاریخ تا کنون هر شب نمایشی از نورهای رنگارنگ برج، برفراز آسمان شهر پاریس اجرا می گردد.
در 28 نوامبر سال 2002 شمار بازدید کنندگان ایفل به 200 میلیون نفر رسید.
در ساعت 7:20 بعدازظهر روز 22 ژوئیه سال 2003، در اتاق تجهیزات فرستنده رادیویی ایفل، آتش سوزی رخ داد و فرو نشاندن آتش 45 دقیقه به طول انجامید.
خوشبختانه این واقعه تلفات جانی به دنبال نداشت.
سیصد کارگر با استفاده از تعداد سه میلیون و پانصد میخ پرچ، 18,038 قطعه فلز ساختمانی را به هم متصل کردند.
عملیات ساخت چنین بنایی بدون شک با خطرات بسیاری همراه بود، زیرا بر خلاف آسمان خراش های عادی، این برج روباز و بدون طبقات میانی بنا شده و عملا به جز دو طبقه که در پایین آن قرار دارد، چیز دیگری به چشم نمی خورد.
در ابتدا قرار شد پس از 20 سال برج جمع آوری شود اما مسئولان با ادامه برپائی آن موافقت کردند.
سپس پیشنهاد شد بعنوان برج مخابراتی از آن استفاده شود ولی در آخر قرار شد بعنوان یک یادبود و نشان انحصاری پای برجا بماند.
از اتفاقات جالبی که در برج ایفل افتاده میتوان به بازدید آدولف هیتلر از آن اشاره کرد: در جریان اشغال فرانسه در سال 1940 هیتلر تصمیم گرفت تا نوک برج برود و از آن‌جا به کل پاریس نگاه کند، اما فرانسوی‌های آزادی خواه کابل‌های آسانسور را قطع کردند و هیتلر مجبور شد تمام هزار و هفتصد و نود و دو پله‌ی برج را پیاده بالا برود.
در زمان سقوط نازی‌ها نیز هیتلر از یکی از ژنرال‌هایش خواست تا برج ایفل را تخریب کند، اما ژنرال فون شولتیتز که پاریس و بناهایش را بسیار دوست میداشت، از خون خود گذشت تا ایفل را زنده نگه دارد.
برج ایفل از معدود بناهای فرانسوی است که بدون هیچ کمکی از دولت اداره می‌شود و درآمدی خوبی هم دارد که در سال 2003 بیش از 51 میلیون یورو بود.
نمایشگاهی که در برج ایفل برگزار می‌شود نیز بسیار اشتغال زاست: 250 نفر حقوق بگیر ثابت (میزبانان، تکنسین‌ها و مسئولین بخش اداری) و 250 نفر دیگر که به صورت متفرقه کسب درآمد می‌کنند (رستوان‌‌دارها و فروشندگان بوتیک‌ها) و پلیس و کارکنان پست و ...
.
در کل ایفل یک منبع مالی ارزشمند برای فرانسه به شمار می‌رود .
در سرتاسر دنیا نمونه‌های تقلیدی بسیاری از برج ایفل مشاهده می‌شود که بلند‌ترینشان با 333 متر «برج توکیو» در ژاپن است.
در لس آنجلس نیز برج ایفلی دیده می‌شود که طولش به اندازه نصف طول نمونه اصلی است.
در پراگ، بلک‌پول تاور(انگلستان) و لیون نیز نمونه‌های مشابهی دیده می‌شود.
منبع WWW.UIA_ARCHITECTS.COM WWW.RO CROP.TYPEPAD.COM http://www.donbozman.com/Garabit%20Viaduct.JPG فصلنامه رایانه معماری و ساختمان شماره دوم و چهارم فضا زمان معماری دانشنامه معماری و شهرسازی قرن 20 معماری و شهرسازی قرن بیستم، لامپونیانی واحد گرگان درس آشنایی با معماری معاصر عنوان: نمایشگاه پاریس 1889 (برج ایفل) استاد: جناب مهندس قلیچ خانی دانشجو: سپیده مصطفائی ـ زهرا رستمانی ترم پنجم ـ دانشکده معماری پاییز 1388 فهرست مطالب مقدمه 1 نمایشگاه سال 1889 ، پاریس: 2 ابعاد بی سا بقه 4 بنائی که به حد سا ختمانی خود محدود نبود: 5 احساس قدیمی ایستائی از میان می رود: 6 انتقادات در باره این بنا از جانب هم عصران آن: 6 بیوگرافی: 10 بزرگترین علاقه ایفل: 11 پل های هلالی : 11 برج ایفل: 14 تاریخچه ساخت برج ایفل: 17 مراحل ساخت برج ایفل: 19 مشخصات برج ایفل: 20 نکات سازه ای و فنی بنا: 21 مطالبی راجع به برج ایفل 22