مقاله تعریف ناباروری

ناباروری وضعیتی رایج اما اغلب قابل درمان است. از هر 6 زوج یک زوج مبتلا می‌گردند.هر چه سن بالاتر باشد شیوع این حالت بیشتر است. روال این است که اگر یک زوج به مدت یک سال برای باروری همت نمایند. ولی به نتیجه نرسند نابارور قلمداد می‌شوند اگرچه استثنائات زیادی نیز بر این قانون وجود دارد. در جهت بالا بردن شانس حاملگی لازم است که زوج بدانند چه زمانی بهترین وقت درخواست کمک است. لذا به این منظور دانستن بعضی اصول در ناباروری قبل از مراجعه به پزشک لازم است.

اساس باروری:

تخمک ها: هر خانمی با تمامی تخمک هایی که قرار است در طول زندگی داشته باشد به دنیا می‌آید. در موقع تولد یک دختر تقریباً یک میلیون تخمک در تخمدانهایش دارد. اما در زمان اولین قاعدگی این تعداد به 400000 عدد می‌رسد. در طول زندگی باروری یک خانم تقریباً 400 تخمک از تخمدان ها آزاد می شود این بدین معنی است که هر بار 1000 تخمک تحریک به رشد شده و فقط یکعدد آن کامل شده بقیه از بین می‌روند یعنی هر بار 999 عدد.

هورمون ها:

برای اینکه هر ماه یک تخمک کامل آزاد گردد بدن یک خانم دو نوع هورمون ایجاد و وارد خون می‌نماید که LH و FSH خوانده می‌شوند. بدین ترتیب که درست قبل از آزاد شدن تخمک میزان هورمون LH خون سه تا چهار برابر می‌گردد. و باعث تهیه هورمون دیگری به نام پروژسترون از تخمدان می‌شود. تخمک هم داخل یک کیست کوچک به نام فولیکول رشد کرده تکمیل و آزاد می‌شود.

پروژسترون باعث افزایش مختصر درجه حرارات بدن می‌شود که معمولاً یک درجه فارنهایت است اما این تغییر ناچیز در درجه حرارات را می‌توان با تب سنج دقیقی اندازه گیری و ثبت کرد. به زبان ساده تر، هر خانمی با اندازه گیری روزانه درجه حرارت قبل از خروج از تخت و ثبت آن می‌تواند به زمان تخمک گذاری خود آگاهی پیدا نماید.

تخمک ها کجا می‌روند؟

وقتی تخمکی از تخمدان آزاد شد Fimbria یا انگشتان لوله های تخمدانی در هر طرف (راست و چپ) آنرا می‌گیرد.

داستان باروری!

برای اینکه خانمی حامله شود تخمک باید اسپرم یا سلول باروری مردانه را داخل لوله های تخمدانی ملاقات نماید. اسپرم مسافرت خود را از طریق واژن آغاز می‌نماید در حالیکه در یک محلول مغذی به نام Semen غوطه ور است. دهانه رحم ترشحاتی دارد که از ورود این محلول جلوگیری و فقط اسپرم ها حق ورود به داخل حفره رحمی دارند. از آن به بعد اسپرم ها شنا کنان خود را به لوله های تخمدانی می‌رسانند. بعد از ملاقات اسپرم و تخمک عمل باروری صورت می‌گیرد بدین شکل که در اطراف تخمک پوششی قرار دارد به Zona pellucida صدها هزار اسپرم به این پوشش می‌چسبند اما فقط یک عدد اسپرم آن هم از نوع کاملترین آن می‌تواند وارد تخمک گردد و بلافاصله بعد از آن پوشش مذبور سفت و سخت شده از ورود سایرین جلوگیری می‌گردد. بعد از رسیدن این دو بهم در داخل تخمک سلول های جدیدی شکل می‌گیرند که به نام جنین یا embryo خوانده می‌شود. پس از لقاح، آمبریو شروع به تقسیم شدن می‌کند، از یک سلول به دو سلول و از دو به چهار و همینطور ادامه می‌یابد. در این حال آمبریو یا جنین اولیه به طرف حفره رحم رفته و در این مدت نیز هورمونهای یاد شده در بالا درون رحم یا اندومتریوم را به صورت بستری مناسب برای جایگزینی آمبریو آماده کرده است.

کشف حاملگی:

وقتی آمبریو وارد حفره رحم شد به دیواره آن متصل می‌شود. از این به بعد خود شروع بر ترشح هورمون جدیدی به نام HCG می‌کند که جستجوی این هورمون در خون این خانم منجر به تشخیص حاملگی می‌گردد. به علاوه مقداری از این هورمون هم در ادرار ظاهر می‌شود که از این طریق نیز می‌توان به تشخیص حاملگی رسید.

چه کسی بهتر است بررسی ناباروری داشته باشد:

اگر آن شخص خانم باشد و:

1- رگل نامرتب یا عدم رگل داشته باشد.

2- بین دوره های رگل خونریزی اضافه داشته باشد.

3- موقع نزدیکی درد داشته باشد.

4- سابقه عفونت لگنی داشته باشد.

5- تاریخچه یک پارگی آپاندیس یا جراحی لگنی داشته باشد.

6- سن بالای 35 سال داشته باشد.

اگر آن شخص مرد باشد و:

1- مشکل برقراری نعوظ داشته باشد.

2- عدم توانایی در انزال داشته باشد.

3- سابقه صدمه به بیضه ها داشته باشد.

4- سابقه عفونت های دستگاه های تناسلی داشته باشد.

5- سابقه اوریون در دوران بلوغ داشته باشد.

6- سابقه بیضه نزول نکرده داشته باشد.

آزمایشاتی هست که زوج می‌توانند در خانه انجام دهند:

یکی از مهم ترین سوالاتی که پزشک می‌نماید این است:” هر ماه تخمک آزاد می‌کنید؟” برای جواب به این سؤال دو آزمایش ساده در خانه قابل انجام است که نیاز است سفری کوتاه به داروخانه نزدیک منزل داشته مقداری هم خرج نمایید.

اندازه گیری درجه حرارت بدن:

با یک تب سنج دقیق از اولین روز رگل هر روز صبح قبل از خروج از تخت درجه حرارت بدن را اندازه گیری و ثبت نموده در آخر ماه توجه کنید 10-14 روز اول درجه حرارت پائین تر از 10-14 روز بعدی است. این تغییر حرارت نشانه تخمک گذاری است. بهتر است این دما سنجی سه ماه انجام گردد تا دقیقاً زمان های تخمک گذاری مشخص شود. لذا شما می‌توانید زمان نزدیکی را با این اطلاعات تنظیم نمایید تا شانس باروری بیشتر شود این اطلاعات برای پزشک مشاور نیز بسیار سودمند خواهد بود.

ابزار جستجو گر برای تخمک گذاری:

آزمایش دوم برای بررسی تخمک گذاری با ابزاری است که پس از تهیه از داروخانه در منزل قابل انجام است. این ابزار به شما اجازه می‌دهد ادرار خود را از نظر وجود هورمون LH کنترل نمایید. به محض بالا رفتن مقدار این هورمون یعنی درست قبل از تخمک گذاری با وارد نمودن یک کاغذ حساس به داخل ادرار بر روی آن تغییر رنگ ایجاد می‌گردد. توصیه می‌شود این آزمایش از روز دهم قاعدگی شروع و هر روز انجام شود تا تغییر رنگ به وجود آید. سپس همان روز یا روز بعدی را برای نزدیکی انتخاب نمایید.

به هر حال ثبت تغییرات مثبت یا منفی در این آزمایش به پزشک مشاور کمک زیادی می‌نماید.

- آزمایشاتی هست که تمام زوج های نابارور نیاز دارند انجام شود:

اولین آزمایش، آزمایش منی است. این را باید بدون توجه به اینکه قبلاً پدر شده یا خیر انجام دهد. بدین دلیل که شمارش یا تعداد اسپرم در طول زمان تغییر می‌نماید و 30-40% تمام ناباروی ها را به دلیل عامل مرد می‌دانند.