چکیده
بحث درباره شیوع کمرویی و درصد فراوانی افراد کمرو کار سادهای نمیتواند باشد، میتوان گفت که پدیده کمرویی فوقالعاده فراگیرست. درصد قابل توجهی از کودکان ونوجوانان، جوانان و بزرگسالان هر جامعه دچار کمرویی و چنین ناتوانها و معلولیتهایی اجتماعی هستند. بررسیهای انجام شده حاکی از آن است که تمامی افراد کمرو در همه موقعیتها و شرایط اجتماعی یکسان واکنش و رفتار مشابهی از خود نشان نمیدهند و میزان و درجات احساس کمرویی ایشان کاملاً متفاوت است. هدف از پژوهش حاضر بررسی کمرویی در دبیرستان دخترانه شهرستان شازند میباشد که برای این منظور از بین دانشآموزان یکی از دبیرستانهای شهرستان شازند 200 دانشآموز دختر به تصادف انتخاب کرده و نتایج نشان میدهد که 47% خود را فردی کمرو قلمداد کردند . و 52% گفتهاند که کمرو نیستند در مورد میزان کمرویی 46% درصد به کمرویی متوسط پاسخ مثبت دادهاند و همچنین در مورد اوقات کمرویی که چند وقت یکبار احساس کمرویی میکنند. 5/38% درصد به گزینه به ندرت یکبار در ماه یا کمتر جواب مثبت دادهاند و در مورد اینکه کمرویی آیا برایشان یک مشکل شخصی ایجاد کرده است یا نه 5/28% به گزینه بله گاه گاهی پاسخ دادهاند. در مورد تظاهر نکردن به کمرویی گفتهاند بعضی اوقات میتوانم بعضی اوقات نمیتوانم بیشترین درصد 68% به این گزینه جواب دادهاند.
37% درصد از دانشآموزان کمرو در گروههای کوچک اجتماعی مانند مهمانی ها بیشتر احساس کمرویی میکنند و بعد از آن 31% درکنش متقابل یک به یک با فردی از جنس مخالف احساس کمرویی میکند بیشترین واکنش جسمانی در مورد تپش قلب و سرخ شدن است در مورد پیآمدهای منفی کمرویی 47% اشاره کرده اند که مشکلات اجتماعی ایجاد میکند ، در مورد پیآمد مثبت کمرویی 52% اعتقاد دارند فردی کاملاً متواضع و قابل اتکاء را پدید میآورد و در آخر 49% حاضر بودند بر کمرویی خویش غلبه کنند.
فصل اول
موضوع پژوهش
در مشکلات و مسائل مهمی که نوجوانان و کودکان امروزه آن روبهرو هستند مشکل خجالت و کمرویی است این مشکل را عامل عقبماندگی، شکست و ناکامی انسان در مراحل مختلف زندگی به شمار آوردهاند.
به تجربه ثابت شده است که تعداد زیادی از دانشآموزان مقاطع مختلف تحصیلی به کمرویی و خجالت مبتلا هستند و از این مشکل رفتار رنج میبرند چون نمیتوانند عواطف و احساسات واقعی خود را در برخورد با مسائل و شرایط گوناگون ابراز نمایند. هر کسی ممکن است با عدم موفقیتهای ناخواسته و ناخوشایندی روبرو شود و بگونهای شایسته با آن مقابله نکند و در نتیجه از نشان داد واکنش مناسب باز بماند یا بدلیل گرفتار شدن در هراس بیدلیلی قادر به دفاع از حقوق فردی و اجتماعی خویش تشود و در دیگر مراحل زندگی مغلوب و سرشکسته مهم بر حق خویش را به دیگران یا رقیبان واگذار کند و قادر به دفاع از آن نباشد این افراد که ما آنها را کمرو و خجالتی مینامیم. از ایجاد و ارتباط با دیگران ترس واهمه دارند و بیشتر ترجیح میدهند تا دیگران به جای آنها صحبت کنند و افکار و عقاید و نظرانشان همانهایی باشد که دیگران. افرادی بیاحساس و انزواطلب جلوه میکنند و بدلیل این افکار و رفتار ماست. که افراد کمرو به تدریج از سوی دیگران طرد شده و میل به انزوا در آنها شدیدتر میشود حال این پرسش مطرح میشود که چگونه احساس کمرویی و انزواطلبی در افراد را میتوان راه زندگی یاری دهد استعدادها و قابلیتهای ذهنی آنان را کشف و درک کنند و شرایط مساعدی را جهت پرورش و شکوفایی این استعدادها را فراهم سازند. مهمترین این افراد والدین و مربیانی هستند که کودک را پروش میدهند لذا با شیوههای رفتاری مناسب با توجه به منش و ویژگیهای فرد و شخصیتی و کودک با نوجوان انتخاب شده و به کار گرفته شود تا نتایج مطلوبی به بار آورد. به هر حال این حقیقت که عدهای از کودکان منزوی به بزرگسالان ناشاد و بیلیاقت تبدیل خواهند شد به تنهایی دلیل کافی برای توجه به این مشکل است پس برماست که راههای برای رهایی از اسارت شرمساری را به آنان نشان دهیم. که هدف از پژوهش حاضر بررسی میزان کمرویی در دختران دبیرستان شهرستان شازند میباشد.
بیان مسأله
در این تحقیق محقق بر آنست که میزان شیوع کمرویی را در دختران بررسی کند پدیده کمرویی فوقالعاده فراگیر است در هر جامعهای درصد قابل توجهی از کودکان، نوجوانان و بزرگسالان بدون آن که تمایلی داشته باشند، ناخواسته خودشان را در حصاری از کمرویی محبوس و زندانی میکنند و شخصیت واقعی و قابلیتهای ارزشمند ایشان پشت تودهای از ابرهای تیره کمرویی، ناشناخته میماند.
چه بسیار دانشآموزان و دانشجویان هوشمند و خلافی که در مدارس و دانشگاهها به دلیل کمرویی و معلولیت اجتماعی. همواره از نظر پیشرفت تحصیلی و قدرت خلاقیت و نوآوری نمره کمتری از همسالان عادی خود عادیشان میشود؛ چرا که کمرویی یک مانع جدی برای رشد قابلیتها و خلاقیتهای فردی است. پدیده کمرویی در بین بزرگسالان و افراد مسن بسیار پیچیدهتر است، چنین پیچیدگی روانی ممکن است در اغلب موارد. نیازهای درونی، تمایلات، انگیزها، قابلیتها، فرصتها، هدفها و برنامههای شغلی حرفهای و اجتماعی جوانان ایشان را به طور جدی متأثر و دگرگون کند. پرداختن به پدیده کمرویی و بررسی مبانی روانی شناختی آن از این رو حائز اهمیت است که تقریباً همه ما به گونهای تجاربی از کمرویی را در موقعیتهای مختلف داشتهایم. روند تحولات اجتماعی گویای این حقیقت است که مسأله کمرویی غالباً با گذشت زمان فشردگی و پیچیدگی روابط بین فردی و تردید فشارهای اجتماعی،رقابتها، گوشهگیریها، تکرویها، عزت گزینهها و تنهاییها گستردهتر بدتر شده درصد بیشتری از جوانان و بزرگسلان را فرا میگیرد مگر اینکه بتوانیم با تشخیص سریع و استفاده از روشهای تربیتی و درمانی مناسب و مؤثر از گسترش کمرویی و پیشگیری کنیم.
باید توجه داشت که کمرویی میتواند به تدریج به صورت نوعی بیماری روانی درآیند بنابراین کمرویی باید هر چه زودتر شناسایی و پیشگیری و درمان شود.
اهداف تحقیق
هدف از تحقیق حاضر بررسی میزان شیوع کمرویی در بین دختران دبیرستانی شهرستان شازند میباشد که برای این منظور 200 دانشآموز از مقطع اول دبیرستان را به طور تصادف انتخاب کرده سپس پرسشنامه کمرویی استانفورد را در اختیار آنان قرار دادیم که سعی ما بر کشف نوع افراد و موقعیتهایی بود که موجب پیدایش حس کمرویی در افراد پاسخ دهنده به پرسشنامه ما میشد.
و در کل هدف آنست که با مشخص نمودن میزان کمرویی در بین دختران دبیرستانی راهکارهایی جهت کاهش میزان کمرویی ارائه نمود.
اهمیت مسئله :
پدیده کمرویی به عنوان یک معلولیت اجتماعی، چنانچه به موقع تشخیص داده نشود و درمان نگردد میتواند آثار جاهطلبی به همراه داشته باشد و رشد شناختی، عاطفی، روانی و اجتماعی فرد را به طور جدی متأثر کند. برای اینکه کمرویی مانع فرصتهای خوب زندگی میشود باید چهار تغییر اساسی را انجام دهیم.
تغییر در:
1- طرز فکر شما درباره خودتان و درباره کمرویی
2- طرز رفتار شما
3- جوانب مرتبط طرز فکر و عملکرد افراد دیگر
4- ارزش های اجتماعی مشخص که افزایش دهنده کمرویی میباشند.
برای اثربخش بودن ایجاد تغییر در خود یا افراد دیگر میباید در درجه اول اعتقاد داشته باشید که ایجاد تغییر متحمل است آنگاه میباید واقعاً بخواهید واقعاً که از یک نوع الگوی رفتاری به سوی الگویی مطلوبیت حرکت کرده و تغییری پدید آورید.
بسیاری از نیروهای درونی ما را در جایی که قرار داریم نگاه میدارند مانع از حرکت ما در جهت عملی ساختنتوان بالقوهمان میگردند. غلبه بر چنان مخالفین نیرومندی نیازمند داشتن تعهدی واقعی میخواهیم باشید و آنگاه وقت و انرژی در جهت جامعه عمل پوشاندن به اهداف خودتان صرف کنید. بسیاری از فعالیتهای این تحقیق در انجام این کار به شما کمک خواهند کرد. آنها برای کمک به شما در زمینههای زیر طراحی شدهاند.
1- شناخت بهتر خودتان
2- شناخت بهتر کمرویی خودتان
3- ایجاد عزت نفس
4- رشد مهارت های اجتماعی مشخص و موفقیتآمیز
5-کمک به دیگر افراد کمرو
هدف ما فقط آن است که به افراد کمرو در کنار زدن موانع برای کسب آزادی بیشتر ما به شرکت فعالانهتر آنان در زندگی و به ایجاد و احساس فردی ارزشمند بودن و مسلط بودن در آنان کمک کنیم.
پرسش های تحقیقاتی
چند درصد دختران دبیرستان در کل کمرو هستند؟
کدام موقعیت های اجتماعی بیشتر موجب کمرویی دانش آموزان میشود؟
بیشترین رفتارهای آشکاری که افراد کرو از خود نشان میدهند چه رفتاری است؟
کدام واکنش جسمانی در افراد کمرو بیشتر ظاهر میشود؟
تعریف مفاهیم پژوهشی
تعریف نظری
کمرویی چیست؟ کمرویی یک توجه غیرعادی و مضطربانه به خویشتن در یک موقعیت اجتماعی است که در نتیجه آن فرد دچار نوعی تنش روانی – عضلانی میشود و شرایط عاطفی و شناختیاش متأثر گردیده زمینه بروز رفتاری خام و ناسنجیده و واکنشهای نامناسب در وی فراهم میشود. به دیگر سخن پدیده کمرویی به یک مشکل روانی – اجتماعی و آزاردهنده شخصی مربوط میشود که همواره به صورت یک ناتوانی یا معلولیت اجتماعی ظاهر میگردد به کلام ساده کمرویی یعنی خود توجهی فوقالعاده و ترس از مواجهه شدن با دیگران. زیرا کمرویی نوعی ترس یا اضطراب اجتماعی است که در آن فرد از مواجهه شدن با افراد ناآشنا و ارتباطات اجتماعی گریز دارد. (به نقل از غلامعلی افروز، 1373).