مقدمه
مدیریت پایگاه های داده یکی از کاربردی ترین شاخه های علوم کامپیوتر می باشد و برای انجام این کار ابزار های مختلفی موجود می باشدکه access یکی از آنها به شمار می آید.
پایگاه داده های رابطه ای یکی از مدل های متداول برای طراحی بانک اطلاعاتی است که در اینجا درباره آن بحث خواهد شد.accessبه عنوان یکی از قوی ترین نرم افزار های سیستم مدیریت پایگاه داده(DBMS)طرفداران زیادی در دنیا دارد.
مانند سیستم های مدیریت بانک اطلاعاتی پیشین ,MicrosoftAccessjتوسط بیش از میلیون ها نفر در دنیا مورد استفاده قرار میگیرد.accessبرای نگهداری (ذخیره و بازیابی)اطلاعات خیلی خوب می باشد وبا داشتن تمام wizardها و سایر ابزار های هوشمند,می تواند یک برنامه کاربردی کامل, جالب وپیشرفته ای ایجاد کند,ولی نمی تواند تمام قابلیت های مورد نیاز را فراهم کرده و به تمام کار بران بدون داشتن بعضی از راهنمایی ها سرویس دهد .پس نیاز است که مدیر پایگاه داده در accessبا استفاده از برنامه نویسی,تغییراتی را در بانک اطلاعاتی مطابق خواسته های خود اعمال نماید .در بر نامه طراحی شده برای این امر از Dlphi7استفاده شده که در فصل بعد به آن خواهیم پرداخت و توضیحات بیشتری داده می شود.
آشنایی با کار بردACCESS
فرض کنید که بانک اطلاعاتی به اندازه کافی بزرگ بوده وشما نیاز دارید که تغییریکسانی را روی تعداد زیادی از رکورد ها در بانک اطلاعاتی اعمال کنید. با استفاده این دو(ACCESS,DELPHI) یک recordsetکاملی که خیلی کارآتر و بهتر از تغییر مقادیر تک تک رکورد ها در فرم می باشد را می توان انجام داد.
بعنوان مثال ,فرض کنید که میخواهید کارمندی با مشخصات خاصی را که در یک آموزشگاه جدید با position جدید در فیلد پست وارد ونمایش دهید ,یک برنامه مانند این برنامه (اطلاعات آماری آموزشگاه ها و مدارس آموزش و پرورش)این کار را برای شما انجام ودر صورتی که کاربر بخواهید شخص را حذف کند.
جداول
بارزترین جزء هر بانک اطلاعاتی ،جدول است.این همان محلی است که داده ها نگهداری میشوند .هر جدول مجموعه ای از رکورد هایی است که می توان به فیلد هایی تقسیم نمود.هر فیلد محل نگهداری جزءی از اطلاعات مربوط به رکوردی است که در آن قرار دارد.
جداول Accessرا میتوان در یکی از دو مد Datasheetیا Designمشاهده نمود.در مد نمایش design،شیوه عملکرد جدول تعریف میشود.مد نمایش Datasheetمشابه یک صفحه گسترده است.ستونهای موجود در برگ داده نمایانگر فیلدی های جدول هستند. برای هر رکورد ذخیره شده در بانک اطلاعات نیز یک سطر وجود دارد.
همان طور که گفته شد دراین برنامه ازاین روش برای طراحی جداول یاد شده (به عنوان مثال:karmandan(اطلاعات کارمندان)،ET_Kol(اطلاعات کلی)،ET_classhxghuhj(اطلاعات کلاس ها)،...)مورد استفاده قرار گرفته.
پرس و جو ها
یک پرس وجودر یک بانک اطلاعاتی برای جستجو، مشاهده واصلاح داده های موجود در جداول به کار می رود.از پرس وجوها می توانید برای اصلاح ساختار جداول ویا دستیابی به داد هایی که نسبت به بانک اطلاعاتی Accessخارجی به شمار می روند نیز استفاده کرد.
واژه دیدگاه مترادف پرس وجو است،آنها کار مشابهی انجام می دهند .در SQLServer،شی مورد استفاده برای اینکار دیدگاه نامیده میشود.وقتی از مکانیزم ذخیره سازی پیش فرض Accessاستفاده می شود ، این شی پرس و جو نامیده می شود.
از یک پرس وجو برای باز گرداندن داده هایی که شرایط خاصی را دارند ،استفاده می شود . این پرس و جوها را می توان در مد نمایش Datasheetمشاهده نمود یا میتوان به عنوان منبع داده های فرم ها وگزارشهایی که در بانک اطلاعاتی ایجاد میشوند به کار برد.علاوه بر فراهم کردن قابلیت جستجو براساس معیار های خاص،پرسو جوها را می توان برای خلاصه سازی و تحلیل داده نیز به کار برد .
برای نمونه میتوان به پرسو جوهای تعریف شده در برنامه فوق اشاره کرد(KarmandaQ,ShenasnameQ,…).
گزارش ها
اگر نتوانیم داده ها را با اشخاص دیگری به اشتراک بگذاریم ،وارد کردن آنها در یک بانک اطلاعاتی چه فایده ایدارد؟گزارشها به شما امکان می دهند که داده های خروجی را با فرمت هایی که به آسانی قابل خواندن هستند ،به چندین مقصد (همچون چاپگر یا پست الکترونیک)ارسال کنید . گزارش ها را میتوانید به یک چاپگر ارسال کنید.یا میتوانید با هر فرمتی صادر کنید.
در فصل آینده به چگونگی ارتباط واتصال بانک اطلاعاتی Accessبه Delphi7وتا حدی به آشنایی با محیط آن خواهیم پرداخت.
فصل دوم
Delphi
مقدمه
Delphi برای افرادی مناسب است که زبان پاسکال شیءگرا را میشناسند و می دانندکه چگونه یک برنامه دلفی یا Kylixرا ایجاد کنند،اجزاءرا روی فرم بیندازند ،مدیران رویداد را ایجادکنند،واعمال مورد نیاز برای تولید یک برنامه عملیاتی را انجام دهند.
فرض بر این است که دانش پایه بانک اطلاعاتی واسلوب شناسی آنها را دارند. به همین دلیل دیگر به توضیح واژه ها وابزار آن نمی پردازیم.
اتصال به یک بانک اطلاعاتی در دلفی
برای برقراری ارتباط با بانک اطلاعاتی (فرض بر بانک اطلاعاتی Accessاست)با استفاده از ADO،بایستی از شیءADOConnection استفاده کنید.ADOConnection دارای خصوصیاتی است که پراداختن به آن مربوط به مباحث اختصاصی تر دارد،در اینجا ما فقط خصوصیاتی را مطرح می کنیم که برای یک اتصال به بانک لازم است.
ADOConnection دارای خصوصیتی است با نام ConnectionStringکه با انتخاب آن پنجره ای با نام Mainباز خواهد شد،برای اتصال کلید Buildرا انتخاب وپس از مشاهده پنجره جدید در قسمت کار برگ provider،Microsoft jet4.0 OLE DBProviderرا انتخاب وکلید next را میزنیم ودر کار برگ Connectionکلید جستجو را برای انتخاب بانک -Accessکه قبلا آن را طراحی کردیم-می زنیم ،در اینجا برای اطمینان از درستی اتصال کلید testConnectionرا نیز زده ودر مراحل بعد okرا انتخاب می کنیم.در اینجا با trueکردن خصوصیت connectionیک اتصال با بانک اطلاعاتی خواهیم داشت.
در برنامه فوق نیز برای اتصال به بانک ها یeducوDisktempاز دوADOConnection1,2 استفاده شده است
کنترل عملیات Lonig
LonigPrompt مشخص می کند که آیاVCL/DataCLXدر زمان اجرا به صورت خودکار پنجره UserNameوPasswordرا به کاربر نشان دهد یا خیر؟در صورتی که شما این خصوصیت را Trueکنید پنجره پیش فرض Loginرادر زمان اجرا به کاربر نمایش داده در غیر این صورت پنجره پیش فرض ملغی تلقی خواهد شد.
مشاهده اطلاعات بانک درجدول
برای نمایش اطلاعات بانک اطلاعاتی بر روی فرم در محیط این برنامه از کار برگADO،شیءADOTableرا انتخاب میکنیم ،پس از آن در قسمت خصوصیتConnection،ADOConnection مورد نظر را برمیگزینیم واز خصوصیت ،TableNameجدول مورد نظر را از میان جداول بانک اطلاعاتی انتخاب می کنیم.با trueکردن خصوصت Activeاز فعال ودرست بودن ارتباط فوق اطمینان حاصل میشود.