دانلود تحقیق جهانگردی

پیشگفتار در سالهای اخیر در ایران مجموعه های بسیار متشکل ازمجموعه های فرهنگی – ورزشی - تجاری مخصوص محصولات ودستاوردهای محلی و فروش مستقیم آنان به مردم ساخته و یا در دست اجراست، ولی در تمام این مجموعه ها یک خلأیی بین زندگی دلخواه یک فرد و زندگی اجتماعی او وجود دارد و اگرچه زندگی خارج از منزل دنیایی متفاوت از درون است .

اما همین ایجاد فاصله است که فرد عدم اعتماد به نفس پیدا می کند، می بینید که نمی تواند با محیط ارتباط برقرار کند .

از جمله مسائل حیاتی هر شهر، وجود فضای عمومی مناسب برای گذراندن اوقات شهروندان به شیوه ای بهینهی باشد ، فضاهایی که هم زمان زیبایی های بصری و معماری ، سازمان دهی مناسب فضایی ، وجود عملکردهای مورد نیاز انسان امروزی را برای گذراندن مفید و بهینه ی وقت وارضای روانی و منطقی او در بهره وری از این فضا را در بر داشته باشد و بخشی از نیازهای او را به هنگام خستگی از کار و تجربه ی فضاهای کسل کننده و پر ترافیک و شلوغ شهری برآورده سازند.

عدم وجود فضاهایی به این منظور در شهرهای ما به جایی رسانده که برای گذران اوقات استراحت خود یا به سرگردانی در خیابان های شلوغ و پرترافیک و پردود شهر روی می آورند و یا در گریز از خستگی فضای کار و یا عادت ، کسالت خانه ، به چهار دیواری های بسته دیگری نظیر سینما ، تئاتر ، کافی شاپ و رستوران ….

پناه می برند.

یک فضای تعریف شده تفریحی می تواند فضای صمیمی و پر تحرکی برای فرد باشد و خلاء ارتباط با اجتماع را نیز برطرف کند .

جذابیتی که بسیاری از مناطق شهر تبریز و یا هر شهر دیگر ایرانی که خود دارای قدمتی تاریخی با ویژگیهای اجتماعی و مردمی با آداب اجتماعی و رسومات خاص می باشند.

فضاهای ایجاد شده آن منطقه دارای جذابیت های برجسته و منحصر به فرد میشود.

در نظر گرفتن این سایت با عناصر ثابت درون خود مانند دریاچه درختان کهنسال که بر اساس یک نظم طبیعی و خاص کاشته شده یا روییده اند.

پستی و بلندی هایی که شیبهای نا منظم و جذابی بوجود آورده، بطوریکه طرح به عنوان یک عنصر اصلی درکنار این عناصر ثابت می خواهد جا باز کند.

حفظ مستمر و تضمین بقاء سیماهای طبیعی منحصر به فرد از هجوم کاربری های بی رویه در سایت مورد نظر گسترش فضای سبز در شیبهای مجاور دریاچه ، جلوگیری از هرگونه بهره برداری یا دخالتهای انسانی زیان آور که موجودیت طبیعی منطقه را به مخاطره می اندازد و فراهم آوری فضاهای همگانی با مناظر زیبا برای گذراندن اوقات فراغت هدف اینجانب در طرح خواهد بود.

مفاهیم و مطالعات اولیه 1- مفاهیم و اشکال جهانگردی جهانگردی Tourism عبارت از فعالیتهای افرادی که برای استراحت، کار و دیگر دلایل به خارج از محیط خویش سفر کرده و حداکثر برای یکسال متوالی در آنجا اقامت می کنند.

1-1) اشکال جهانگردی: در مورد هر کشور مشخص اشکال زیر از جهانگردی را می توان از هم متمایز ساخت: الف) جهانگردی بومی: افراد مقیم یک منطقه که تنها در داخل همان منطقه سفر می کنند.

(domestic tourism) ب) جهانگردی دورن مرزی : افراد غیر مقیم یک منطقه که در همان منطقه سفر می کنند.

(inbound tourism) جهانگردی برون مرزی : افراد مقیم یک منطقه که به منطقه ای دیگر سفر می کنند.

( outbound tourism) د) جهانگردان داخلی: جهانگردی بومی ودرون مرزی را در بر می گیرد (internal touism) ه ) جهانگردی ملی: جهانگردی بومی و برون مرزی را شامل می شود.

Natinal tourism)) و) جهانگردی بین المللی : شامل جهانگردی درون مرزی و برون مرزی (international tourism) به بیانی دیگر تمام مسافرانی (travelers) که به جهان گردی می پردازند دیدارگر visitorers اطلاق می شود.

دیدارگر نیز بر حسب گذراندن حداقل یک شب دراقامتگاه خصوصی یا عمومی محل مورد بازدید به شرح زیر طبقه بندی میشود.

2-1) انواع جهانگردی و انگیزه جهانگردان جهانگردی عموما باهدفی خاص صورت میگیرد و شناخت انواع جهانگردی بر اساس اهدافش در بحث انگیزش جهانگردی حائز اهمیت است.

انگیزه جهانگردان را در شش نوع می توان طبقه بندی کرد: الف - جهانگردان قومی: این نوع جهانگردی به منظور مشاهده سبک زندگی افراد بومی واقوام مختلف سفر می کنند و فعالیتهای رایج آن شامل دیدار از منازل افراد بومی، حضور در اعیاد و جشنها و یا شرکت در مراسم مذهبی آنهاست.

ب - جهانگردی هنری: آشنایی با هنر ملل دیگر مهمترین هدف این جهانگردی است .

شناختن هنرهای دستی، موسیقی، تماشای تئاتر و نمایشهای ملل و اقوام مختلف از فعالیتهای مورد علاقه چنین جهانگردان است.

ج - جهانگردان تاریخی : بازدید از موزه ها ، مساجد، کلیساها و ابنیه تاریخی که خود یادآور شکوه و عظمت مناطق باستانی است از فعالیتهای ویژه این جهانگردان می باشد.

د - جهانگردان طبیعت گرا: سفر به نقاط دور دست تایافتن مکان مورد علاقه (مانند جهانگردان قومی) وتاکید بر جاذبه های طبیعی ومحیطی از فعالیتهای جهانگردان طبیعت گراست.

این جهانگردان علاقمند به شگفتیهای جهان چون آبشارها، جنگلها، کوهستانها، دریاچه ها و سایر جاذبه های طبیعی هستند و فعالیتهای آنان شامل دیدار از چنین محیطها و لذت بردن از جلوه های طبیعت است.

ه جهانگردان تفریحی : هدف اصلی این جهانگردان استراحت و تفریح است و سفر به مناطقی با تسهیلاتی برای بهره برداری مورد توجه آنان بشمار می رود.

و - جهانگردان کاری : مقصود اصلی چنین جهانگردانی انجام بخشی ازحرفه و کار خود در مقصد بوده و چنین جهانگردان می کوشند تا فرصتهای دیگری فراهم نمایند تا ضمن بهره گیری ازمسافرت به تفریح و تفنن و استراحت نیز بپردازند.

2- جهانگردی و صنعت توریسم فرهنگ ازنظر علم مردم شناسی مجموعه ای ازشناخت ها ، اعتقادات و ارزشها و تعلیمات اجتماعی را در بر می گیرد و همزمان شیوه های رفتاری مردم را نیز شامل می شود.

جشنها و مراسم مردمی ، مطالعه ، دیدن فیلم ، ورزش و … همگی جزء رفتارهای مردمی اند .

جملگی این رفتار ها کم و بیش به یک آموزش عمومی ونوعی ازصنعت تبدیل شده‌اند.

جهانگردی نیز به نوبه خود یکی از شیوه های فرهنگی مربوط به رفتارهای مردم است و میدان فعالیت و حوزه عمل آن هر لحظه در حال گسترش و تکوین است.

در حقیقت می توان ادعا نمود که تمامی فرهنگها به بخشی ازجهانگردی منتج می شوند.

1-2) علل و انگیزه های جهانگردی و اهداف آن شیوه تازه زندگی تحمیلی، جهانگردی را بعنوان ضرورتی محسوس و حتمی برای حیات فیزیکی و روانی ارائه نموده است که از علت یابی و انگیزه های کلی آن ناشی میشود.

اگر انگیزه های و علت یابی ها پاسخگوی نیازهایی چون نیاز به سیاحت ، امنیت، آزادی و خود تاییدی باشد می توان علل جهانگردی را در موارد زیر جمع بندی کرد: سلامت فیزیکی گریز و رهایی بعنوان ضرورتی حتمی در جهت ایجاد سلامت عقلی تفریح و استراحت بعنوان رفتاری مشترک با جمیع مردم رهایی از محیط کار رهایی از فشار زندگی روزمره(فرارازحرکات معمولی روزانه) رهایی از زندگی سرشار از تشنج شهر نشینی در مجموع جهانگردی می تواند سه کار عمده به انجام برساند : استراحت تفریح ، پیشرفت 2-2) جهانگردی واوقات فراغت جهانگردی به معنی اخص کلمه با در اختیار بودن «ایام فراغت» ارتباط مستقیم دارد.

اوقات فراغت نمایانگر فضایی از فعالیت فردی و جمعی است که معمولا ازسایر فعالیتها برتر نمی باشد، بلکه مجموعه ای از تفرجهاست.

با اینهمه گفتنی است که ایام فراغت سرمایه عظیمی است برای افراد و جامعه.

جهانگردی موقعیتی است که جوابگوی یک سلسله نیازهای فردی و اجتماعی است و از طریق منشاء اصلی خود «جامعه صنعتی» مورد تایید است.

در حقیقت جامعه صنعتی بر روی زندگی اقتصادی ، اجتماعی ، فرهنگی و مذهبی انسان تاثیر عمیق گذاشته است و یکی از مهمترین این تحولات اشاعه جهانگردی فردی و گروهی است.

بزبان ساده تر جهانگردی را می توان در قالبهای زیر مشخص نمود: الف- بعنوان موقعیتی برای گذراندن تعطیلات به منظور بازیابی انرژی از دست رفته که ایام فراغت نیز ضرورت خویش را در قالب آن می نمایاند.

علاوه بر آن بعنوان عامل ایجاد تعادل وتوازن نیز متجلی می گردد که این پدیده چه از طریق ایجاد تعادل در نوع کار و چه از طریق فرار از زندگی متشنج و توانفرسا خود نمایی میکند .

بدینسان معلوم میشود که جهانگردی مستقیماً و بموازات گسترش و توسعه ، «صنعت» و «خدمات» پیشرفت کرده است.

ب- بعنوان موقعیتی در جهت رشد فرهنگی که جهانگردی سازمان یافته موقعیت معتبر و والایی در جهت رسیدن به اهداف فرهنگی است، زیرا جهانگردی همزمان پذیرنده و آوردنده ارزشها و معیارهای جدید ومدرن است.

3-2) جهانگردی روستایی طی سالهای اخیر ، جهانگردی روستایی بعنوان یک پدیده قابل اعتنا در صنعت جهانگردی مطرح شده است .

اما گسترش آن در کشورهای مخلف باید با درنظر گرفتن زمینه های مناسب و انجام کارهای تحقیقاتی صورت گیرد.

روستاهای کشور از نظر موقعیت و امکانات بالقوه و بالفعل درسه گروه به شرح زیر قابل تعریف هستند: گروه اول روستاهایی هستند که به لحاظ موقعیت خاص جغرافیایی مورد توجه هستند.

گروه دوم روستاهایی هستند که دارای امتیازات قابل توجهی ازنظر جاذبه های سیاحتی هستند، اما به لحاظ موقعیت جغرافیایی در معرض بازدیدهای مستمر از سوی شهر نشینان قرار نمی گیرند.

گروه سوم روستاهایی را تشکیل می دهند که خود و یا منطقه ای که درآن قرار دارند دارای جاذبه سیاحتی بوده و از این رو بقولی مورد لطف جوامع شهری و به تعبیری درمعرض تخریب اجتماعی و زیر بنایی ناشی ازدادو ستد های تعریف نشده شهر نشینان قرار دارند.

4-2)جهانگردی و آب وهوا بدون شک کشورهایی که جاذب توریست هستند در فصول معینی برای جهانگردی مناسبند.

درحقیقت آب و هوا باعث فصلی بودن پدیده جهانگردی است.

آب وهوای درزندگی اقتصادی، اجتماعی وجهانگردی موثر می باشد و در فصولی که آب و هوا مناسب است جاذبه جهانگردی بیشتر است .

کشور ایران با واقع شدن درعرض جغرافیایی میانه دارای آب و هوای معتدل و مناسب بوده و با داشتن جذابیت های متنوع از جمله کشورهای مهم در جذب توریست و جهانگرد بشمار می رود.

5-2)تاریخچه و بررسی ، صنعت توریسم در ایران ایران از لحاظ صنعت توریسم به معنای اعم و جهانگردی در منطقه خاورمیانه به معنای اخص موقعیتی حساس و ممتاز را دارا بوده و از قدیم الایام همواره مورد توجه جهانگردان بوده ا ست.

اسناد و مدارک موجود نشان دهنده این مطلب است که از دوران پیش از اسلام بعضی ازیونانیان و رومیان به ایران سفر می کردند.

اما تا قبل از جنگ جهانی دوم، جهانگردی در ایران چندان رونقی نداشته ومحدود به سیاحان و نویسندگانی بود که برای مطالعه و یا تحقیق به ایران سفر می کردند و از خود آثاری به نام «سفرنامه» به جای می گذاشتند پس از جنگ جهانی دوم بعلت ایجاد راههای ارتباطی و وسایل مسافرت و دیگر تسهیلات توریستی، ایران بصورت یکی از کشورهای پذیرایی جهانگردان خارجی درآمد.

ایران کشوری چهار فصل با وسعتی در حدود 165 هزار کیلومتر مربع و با آب وهوایی متنوع و گوناگون از لحاظ جاذبه های توریستی یکی از 10 کشور بزرگ جهان محسوب می شود.

ایران از تاریخ و فرهنگی بسیار کهن برخوردار بوده و هر نقطه از آن دارای جاذبه های توریستی بسیار است که با برنامه ریزی و ایجاد امکانات درجهت توریست می توان همه ساله درآمدهای بسیاری از این صنعت بدست آورد.

6-2) اهداف توسعه صنعت توریسم در ایران الف - تعادل فرهنگی بین کشورها ب - تحکیم روابط بین کشورها ج - کسب در آمد اقتصادی د - الگوی توسعه مناطق محروم در مناطقی که به لحاظ کشاورزی و صنعتی اشباع شده اند برای تامین اشتغال نیروی بیکار می توان جهانگردی را بسط داد.

ه) توزیع عادلانه ثروت : با گسترش جهانگردی ، درآمد کشورهای توسعه یافته به کشورهای در حال توسعه منتقل میشود.

و ) پر کردن اوقات فراغت اشتغال زایی 3) اوقات فراغت و تفریح 1-3) مفهوم اوقات فراغت وارزیابی آن فرهنگ جامعه شناسی ما «اوقات فراغت» را چنین تعریف میکند .

فراغت عبارت است از وقت آزادی که پس ازانجام وظایف واعمال زندگی بدست می آید.

اوقات فراغت را گاه اوقات آزاد و گاه اوقات بیکاری و یا فرصت و زمانی که پس از انجام رسانیدن کار و شغل روزانه باقی می ماند دانسته اند.

فراغت فعالیتی است که صرفنظر از وظایف شغلی خانوادگی ، اجتماعی فرد به میل خود و بمنظور استراحت و تجدید قوا و سرگرمی و یا وسیع تر ساختن دانش واعمال استعدادهای خلاقه وجودش به انجام آن می پردازد .

در اوقات فراغت فرد همان می کند که می خواهد درواقع این گفته بیش از تمام تعاریف بالا معنی اوقات فراغت را روشن می سازد.

اوقات فراغت الزاما به معنی افزایش ایام تنبلی و بیکاری تعبیر نمی شود بلکه موقعیتی است برای «تبادل حقیقی و موثر کمال انسانیت» فرد می تواند در پاره ای از این لحظات آزادانه در جهت ترقی خویش و بهبود شرایط همگان نقش سازنده را ایفا نماید.

در زبان فارسی معمولا بجای فراغت کلمه تفریح را بکار می برند.

از بدست آوردن خوشی و لذت و فراغت به معنای آسایش، آسودگی، استراحت و آرامش بکار رفته است اما این معانی بهیچ وجه مفهوم فراغت نیست و نمی تواند حتی بخش اعظم تعریفی باشد که از فراغت میشود.

فرانسویها با بهره گیری ازواژه loisir و انگلیسی ها با به خدمت گرفتن لغت leisure اوقات فراغت را چنین تشریح کرده اند: فرصت و زمانی که پس از انجام رساندن کار و شغل روزانه به هدف تامین نیازهای انسان باقی می ماند.

اوقات فراغت را در چهار دسته می‌توان مورد ارزیابی قرار داد: الف) فراغت یک شیوه رفتار است که می توان آن را در هر نوع فعالیتی یافت حتی در کار شغلی، مثلا می توان ضمن کارکردن به موسیقی گوش کرد.

این دیدگاه بیشتر روان شناسان است تا جامعه شناسانه .

ب) فراغت را می توان تنها نسبت به کار شغلی سنجید و فراغت را به معنی کارنکردن دانست.

این دیدگاه اقتصادی فراغت است.

ج) سومین دیدگاه ، اجباری های خانوادگی را نیز از فرا غت مجزا می کند و بهنگام فراغت شخص هم از کار شغلی و هم از کار خانگی آسوده است.

د) چهارمین دیدگاه نسبت به اوقات فراغت بیانگر مدت زمانی است که بوسیله جامعه برحسب رهایی از اجبارهای شغلی، خانوادگی، مذهبی و سیاسی به فرد اعطا می شود.

پس اوقات فراغت مدت زمانی است که شخص به استراحت ، برای رفع خستگی، به تفریح برای رفع کسالت و دلتنگی و یا فعالیتهای انتخابی برای رشد وتوسعه ظرفیتهای جسمی و روحی خود می پرداز پس اوقات فراغت مدت زمانی است که شخص به استراحت ، برای رفع خستگی، به تفریح برای رفع کسالت و دلتنگی و یا فعالیتهای انتخابی برای رشد وتوسعه ظرفیتهای جسمی و روحی خود می پردازد.

2-3) تفریح و اوقات فراغت بعنوان یک مسئله اجتماعی کنونی بر اثر کاهش ساعات کار طی سالهای اخیر، تفریح یا اوقات فراغت تبدیل به یک مسئله اجتماعی گردیده و توجه بسیاری ازمحققان را به خود معطوف داشته است.

مطالعات این دانشمندان نشان می دهد مادام که نتوانستیم به طور عاقلانه اوقات روز افزون بیکاری خودمان را بسر بریم .

چه در فرهنگ و چه در شخصیت ما اختلافی روی خواهد داد.

افراد بشر، طبعا همواره مایل به داشتن اوقات بیکاری بیشتر بوده اند.

لیکن اینک مواجه با این خطر شده اند که اوقات فراغتشان بیشتر از آن است که در خور آنند و بیم آن می رود که بر اثر عدم توانایی افراد این اوقات به طور عاقلانه خطرات بزرگی برای خودشان و جامعه به وجود آورند و به همین جهت است که مسئله گذراندن ساعات بیکاری امروز یکی از دشوارترین مسایلی است که تاکنون اکثر ملل جهان به ویژه باختریان با آن مواجه می باشند.

جرج لوند برگ در کتاب خود به نام «بی کاری و مطالعه آن در حومه» چنین می نگارد: ایام فراغت عبارت از ایامی است که طی آن ما از روشن ترین و رسمی ترین وظایف خود که برای انجام شان مزد می‌گیریم و یا اینکه ملزم به انجام آن هستیم آزاد باشیم.

مسئله بیکاری بر اثر پیشرفت اختراعات که بیش از پیش کار انسان را کم کرده اند به وجود آمده ا ست.

تحقیقات عملی روشن می کند که انسان اوقات بی کاری خود را چگونه با حداکثر استفاده بر سر برد و چگونگی استفاده از اوقات بیکاری تا اندازه ای کیفیت تمدن ملتها را روشن می کند.

هنری پرات فرچایلد ، جامعه شناس خاطر نشان می کند.

ما به یک مرحله از مدنیت رسیده ایم که درآن مفهوم بیکاری مانند روش مانسبت به کار و فلسفه مانسبت به زندگی بایدمورد تجدید نظر کامل قرار گیرد .

ایام بیکاری ایامی که باید به خوشی و تفریح بگذرد تنها زمانی حاصل است که زندگی را شایسته زندگی کردن می سازد و ایام دیگر را ما تنها ازآن لحاظ تحمل می کنیم که در غنی ساختن و با ارزش کردن ایام بی کاری و فراغت ما اثر دارند.

3-3) پژوهش درمورد سیر تاریخی تفریح درایران همانطوری که ذکر شد عوامل موثری که موجب تعیین نوع تفریحات هر ملت و قومی میشود عبارتست از : الف ) شرایط اقلیمی ب ) آداب و مذهب ج ) قوانین و مقررات در اینجا باید تکنولوژی و ابداعات صنعتی را نیز اضافه نمود چون این عوامل موجب می گردند که وحدتی در نوع تفریحات درتمام نقاط مختلف دنیا به وجود آید.

حال باید مسیر تاریخی هر یک از عوامل فوق را مورد بررسی قرار داد.

الف) شرایط اقلیمی محدودیت ها و عوارض طبیعی عامل موثر در تعیین تفریحات می باشند و تغییرات نوع آن راموجب می شوند و شرایط اقلیمی است که در تفریحات کوه نشینان و مردم سواحل دریا تغییر ایجاد نموده و یا نوع تفریحات ساکنین کنار جنگلها را با هر دوی آنها غیر مشابه ساخته است.

البته بشر با ا ستفاده از تکنولوژی توا‌نسته است تا حدی بر این مشکلات فایق آید.

ب) آداب و مذهب امروزه قیود مذهبی کمتر رعایت شده و تحت نفوذ تمدن غرب تفریحات و ورزشها رایج گردیده است واگر به نیم قرن گذشته توجه گردد.

مشاهده می شود در شهرها از استخرهای خانوادگی و یا رستورانهای مدرن و حتی سینما و اغلب و سایل تفریحات مدرن اثری وجود نداشت و جای آنها میدان های شبیه سازی و نمایش و شمایل حجار و پیشوایان دین و تکیه و قهوه خانه هاییکه به وسیله نقالان رونق می گرفت معمول بوده است.

ج) قوانین و مقررات قوانین و مقررات موجود در اجتماع به خصوص آن قسمتی که مربوط به کار و فرهنگ می باشد، عامل موثری برای ایجاد فرصتهای مناسب برای تفریح کردن به شمار می آید.

در جوامع اولیه تفریحات بستگی کامل بامذهب داشت و غالب اوقات جزیی از مراسم مذهبی بود همین اصول درمورد گذشته بسیاری از ملل متمدن و حتی در مورد بسیاری از جوامع روستایی و طایفه ای امروزی نیز مصداق دارد و دربسیاری از موارد در جوامع شهر نشین ارتباط بین تفریح و مذهب مشهود است.

از دیر زمان کاروان ها و جشن های مذهبی توام با بازی و آواز و رقص و نمایش و مراسم سرور و شادمانی بوده و از این راه برای تفریح و سرگرمی توده ها امکانات فراوان به وجود آمده است.

اجرای مراسم به خصوص برای خاطر حوادث مهم زندگی خانوادگی یا اجتماعی از قبیل تولد، به سن بلوغ رسیدن ، ازدواج ، مرگ، بذر افشانی ، درو ، شکار غالبا جنبه مذهبی به خود می گیرد و فرصتی برای تفریح و ابراز نشاط و شادمانی به افراد عامی می‌دهد.

اما استفاده از ساعات بی کاری بر طبق نقشه منظم قبلی برای تفریح و خوشگذرانی، تنها در جوامعی که پیشرفت کامل کرده‌اند و منقسم به طبقات مختلف اجتماعی است وجود دارد و در چنین جوامع نیز تنها طبقات مهم و ممتاز می توانند از این تفریحات بهره مند گردند .

4-3) فعالیتهای تفریحی در قرون جدید تنها پس از شروع انقلاب صنعتی و پیدایش دموکراسی نوین بود که تفریح و سرگرمی جزو زندگی مردم عادی قرار گرفت.

انقلاب صنعتی موجب آن گردید که اوقات بی کاری و استراحت توده ها افزایش یابد.

گذشته از این دموکراسی با اشاعه اصل مساوات بین افراد یک جامعه سدهای موجود بین اشراف و طبقه عادی را در هم شکست و فعالیتهای تفریحی و مخصوصا ورزش، اهمیت بیشتری در زندگی توده مردم کسب کرد واینک ، ورزش و تفریح ، جزو حقوق مسلم افراد محسوب می‌شوند.

پیشرفت و توسعه خارق العاده بازی های قهرمانی یکی از پدیده‌های جالب تفریحات جدید بشمار می رود.

اگر چه تعلیم ورزش در اوایل قرن گذشته آغاز شد، لکن تنها در سالهای اولیه این قرن بود که این نوع تفریح جنبه عمومی یافت.

شرایط نوین اجتماعی ، مساعد برای تعلیم ورزش بود.

لیکن بایستی در روش مردم نسبت به تفریحات نیز تغییراتی روی دهد و اینک این تغییرات صورت نگرفته است .

به تدریج عموم مردم حتی کسانی که ورزش را به منزله اتلاف وقت و حتی کاری مکروه می دانستند پی بردند که تفریح جسمانی و ورزش فعالیت مطبوع وحتی لازم و ضروری برای انسان است.

5-3) انواع تفریح در جوامع انسانی تفریح به انواع و اقسام گوناگون صورت می‌گیرد بطوریکه هدف برخی از فعالیتهای تفریحی استراحت جسمانی است و حال آنکه مراد بعضی دیگر رهایی بخشیدن مازاد قوای بدنی و رهایی ازیکنواختی و کسالت روزمره زندگی و خشونت ولذت حواس و ارضای ذهن است.

همچنین هدف برخی از فعالیتهای تفریحی بدست آوردن یک نوع امتیاز است.

حتی در ابتدا یی ترین جوامع بشری نیز انواع تفریحات وجود دارد.

خواب که شاید ساده ترین شکل استراحت باشد.

قسمت اعظم وقت ملل اولیه را می گیرد و در میان آنان خواب تنها جنبه بی حرکت ماندن و تنبلی ندارد بلکه ناشی از احتیاج مبرم به استراحت پس از کار دشوار و گذراندن وقت به طور مطبوع و فرار از کسالت است.

مسابقه و ورزش و انواع بازی نیز میان آنان رونق کامل دارد و آنانرا در رها ساختن نیروی ذ خیره شده جسمانی یاری می کند.

مللی که دارای سطح فرهنگ بالاتری هستند، برای لذات حواس شامه و لامسه به وسایل دیگر متوسل می شوند.

چنانچه عطریات به کار می برند و از اجناس نرم و لطیف استفاده می کنند.

افراد کلیه جوامع اعم از ابتدایی یا متمدن برای لذت حس بینایی و شنوایی از هنر استفاده می کنند.

بررسی کالبدی آذربایجان 1) ساختار طبیعی 1-1) جغرافیای آذربایجان فلات آذربایجان به منزله کاسه فولادین مضر سی است که دیواره های آن را رشته جبال مرتفع و مستور از برف آرارات ازشمالغرب و رشته های پراکنده و نامنظم ارسباران و قوشادا غ و سبلان از شمال شرق و رشته بزغوش از شمال شرق و قافلانکوه ازشرق و جنوب شرق ورشته کوه سهند ازجنوب و دریاچه ارومیه در غرب در برگرفته اند.

موقعیت جغرافیایی آذربایجان و قرار گرفتنش بر سر راههای غرب وشرق و به عبارت دیگر اروپا و کناره های دریای سیاه و مدیترانه از یک سو، واز جنوب و شمال، یعنی بین النهرین و قفقاز ازسوی دیگر زمین مساعد و مناسبی برای پیشرفت اقتصادی این منطقه فراهم آورد.

آذربایجان شرقی نیز قسمت بزرگی از فلات آذربایجان را شامل می شود که حدود 71% این منطقه نواحی کوهستانی و دریاچه ها واراضی غیر قابل استفاده و 29% دیگر آن اراضی قابل بهره برداری است.

2-1) تاریخ آذربایجان سرزمین پهناوری که امروز آذربایجان نامیده میشود و قسمتی از آن بنام آذربایجان شرقی در گوشه شمالغربی کشور ایران واقع است، دارای سابقه تاریخی درخشانی بوده و با توجه به شرایط طبیعی و جغرافیایی ممتاز از مناطق حاصلخیز و پر برکت بشمار می رود و یکی از مهدهای قدیمی تمدن و مردم آن آفریننده فرهنگ پر بار و ذیقیمت مادی و معنوی در روند تکامل تاریخی بوده که این خود هدیه گرانمایه ای به گنجینه تمدن و فرهنگ جهانی است.

بطور کلی می توان گفت آذربایجان برای پیشرفت زندگانی مادی و معنوی ساکنان خود دارای شرایط رویهم رفته مناسبی بوده و در پرتو همین شرایط، این خطه یکی از کانونهای کهن تمدن بشری بشمار می رود.

سازندگان ، هنرمندان ، دانشمندان و اندیشمندان برجسته ای ازاین سرزمین برخاسته اند و آثار گرانبهایی ازخود به یادگار گذاشته اند.

اگر از زندگی پیشینیان اسناد مکتوبی بجای نمانده اما یادها و خاطره ها بسیار است.

اگر از شیوه زندگی، رفتارها و عادات مردم کهن سندی در دست نیست، ولی رد پاها، نشان از حرکت و زندگی دارد و بی گمان آثار تاریخی رد پای تمدن و فرهنگ اقوامی است که باهنر و معماری پیوندی ناگسستنی داشته اند.

2) ساختار مصنوع 1-2) جاذبه های توریستی استان آذربایجان شرقی استان آذربایجان شرقی با قدمتی که به قرن هشتم قبل از میلاد می رسد و بر غم محدودیت جغرافیایی و اقلیم بسیار سرد زمستانی بعلت موقعیت های ممتاز و ویژه اش درای منابع و جاذبه های توریستی بالفعل و بالقوه در خور توجهی است و همواره مورد توجه جهانگردان و کشور گشایان بوده است و همین امر اهمیت بخصوصی به این استان و مرکز آن شهر تبریز بخشیده است.

جاذبه های طبیعی استان در اکثر موارد کم نظیر و منحصر به فرد است.

جاذبه های تاریخی و باستانی نیز به اعتبار قدمت و آثار متعدد واجد ارزشهای قابل توجه توریستی است.

سراسر این استان ازوجود قطبهای گردش طبیعی چون آسیاب خرابه ، کندوان، دریاچه توریگل وآثار تاریخی با ارزش مانند بازار تبریز و صنایع دستی بی همتا مانند فرش و سوغاتیهای معروف، فرآورده های چرمی و غذایی غنی است.

منابع و جاذبه های توریستی مهم استان آذربایجان شرقی بشرح زیر دسته بندی میشوند: الف) جاذبه های طبیعی جاذبه های طبیعی استان آذربایجان شرقی و نه تنها واجد ارزشهای منطقه ای و ملی می باشند بلکه در برخی موارد نیز ازاهمیت بین المللی برخوردارند، و بعنوان جاذبه هایی با پتانسیل مناسب تشخیص داده میشوند.

در این را بطه می توان به روستای کندوان در دامنه سهند با سبک زندگی به شیوه غار نشینی و آب معدنی درمانی و خانه های کله قندی باستانی آن محل، همچنین جزیره اسلامی در 35 کیلومتری تبریز، کناره های دریاچه ارومیه و دامنه کوههای سهند و مقبره و مسجد عون بن علی در قله کون عون بن علی واقع درشمال شهر تبریز اشاره کرد.

درمعرفی سایر قطبهای گردشی طبیعی این استان میتوان به موارد ذیل اشاره نمود : 1- دریاچه قوریگل با کمپینگ استراحتی آن در 43 کیلومتری جاده بین الملل تبریز – تهران قرار دارد که درقسمت بیشتر آب تالاب ازکف آن می جوشد، علاوه بر پرورش ماهی محل استراحت اردکهای وحشی نیز است.

کمپینگ در کنار تالاب در دامنه کوه شبلی در محوطه باغ بزرگی با هوای لطیف و خنک قرار دارد.

2- ائل گولی با حوضچه بزرگ پرآب با بنای تاریخی وسط آن و کمپ استراحتی در باغ اطراف استخر، در جنوب شرقی تبریز واقع است .

3-آسیاب خرابه باآبشارهای روح بخش و طبیعت زیبای آن در نزدیکی جلفا قرار دارد.

قلعه بابک که روزگاری دژ محکم بابک خرمدین، آزادیخواه آذربایجانی بود بر فراز قله کوه مشرف به جنگلی زیبا قرار دارد.

دره لیقوان، دره پیام دامنه های سهند، جنگلهای کلیبر، آب گرم های معدنی درسراب و بستان آباد، دریاچه های طبیعی واقع در ارتفاعات سهند و سبلان از دیگر جاذبه های گردشی این استان هستند.

ب) جاذبه های تاریخی و فرهنگی وجود جاذبه های متعدد تاریخی و فرهنگی درنقاط مختلف استان آذربایجان شرقی که دارای ارزشهای ملی و جهانی هستند مبین نوعی اهمیت توریستی می باشد که با ارزشمند کردن آنها می توان بر تعداد توریسم داخلی و خارجی در این استان افزود.

از مهمترین آثار باستانی و با ارزش استان آذربایجان شرقی بازار پر رونق تبریز است که با وسعتی در حدود یک کیلومتر مربع و قدمتی بیش از چند صد ساله نمونه با ارزش و کاملی ازمظاهر و معماری مشرق زمین است.

مسجد کبود تبریز متعلق به سال 870 هـ.ق با تنوع درکاشیکاری به سبک معرق وظرافت و رنگ کاشیکاری نیلگون آن به فیروزه اسلام شهرت دارد.

مسجد علیشاه یا ارک تبریز با بنایی عظیم و دیدنی که از قرن هشتم هجری تا کنون با وجود زلزله های مهیب با قامت راست ایستاده و در قلب شهر تبریز جای گرفته است.

مسجد جامع تبریز درجنب بازار تبریز، مقبره شعرا ( آرامگاه سرداران و شاعران آذربایجان ) و مسجد سید حمزه در جوار آن، ساختمان شهرداری تبریز و برج ساعت آن، بقعه صاحب الامر و مجموعه اکبریه در جوار آن، بقعه عون بن علی بر فراز کوه سرخابی رنگ سرخاب ، تبریز ، گنبد سرخ و گنبد غفاریه و برج دوار و غار کبوتر درمراغه ، کلیسای زیبای سنت استپانوس در جلفا مقبره شیخ شهاب الدین در اهر و بسیاری مساجد جامع ، تکایا کاروانسراها و از آثار باستانی ارزشمند استان آذربایجان شرقی به شمار می روند.

همچنین شهر تبریز بر اساس مصوبه شورای عالی معماری و شهر سازی ایران بعنوان یکی از شش شهر تاریخی و فرهنگی ایران به ثبت رسیده است که در این رابطه میتوان به خانه مشروطیت ( میراث فرهنگی تبریز) خانه امیر نظام ، خانه شربت اوغلی (فرهنگسرای تبریز) نیز اشاره کرد.

3) ساختمان اجتماعی 1-3) مردم شناسی آذربایجان بی تردید هر زمان که از آذربایجان نام برده شود خصلت مردمان و طبیعت آن محور گفتگوها خواهد بود.

آذربایجان در جای جای تاریخ ایران نقش تعیین کننده داشته و در بسیاری ازمقاطع جان پناهی برای مبارزان علیه ستم بوده است و تاریخی سراسر مبارزه و سرافرازی دارد.

آذربایجان در فعالیت های سیاسی همواره بعنوان یک عنصر مهم مطرح بوده و مردم غیور آن در تشکیل نهضت ها و قیامهای تاریخی تاثیر بسزایی داشتند.

مردم آذربایجان دارای فرهنگ و اعتقادات و تعصبات خاص مربوط به خود می باشند و هر یک از باورها و پندارها و حتی افسانه ها و فولکلور این خطه دارای ارزش واعتبار زیادی از نظر تاریخی و فرهنگی می باشد.

از نظر آداب و سنن و ویژگیهای فرهنگی در آذربایجان و اعتقاداتی که در میان مردم این خطه وجود دارد می توان به جایگاه ویژه اوزان ها و اسلاف آشیقها که در برگیرنده کلیه ارزشهای هنری این سامان بشمار می روند اشاره کرد.

اوزان ها (ozân) این رامشگران مردمی و اسلاف آشیقها (Ashig) دل خلقی را با هنر خود در مشت گرفته و همچون حکیم قبایل و دانای قوم و زبان تیز و بران ایل و تبار، وظیفه ای بس خطیر را سالهای سال به انجام رسانیده اند.

اوزان ها هنرمندان چند جنبه ای بودند و در ادوار اولیه اوزان تنها هنرمندی بود که خلق را با انواع هنرها سرگرم می کرده است، با گذشت زمان هنرهای دیگری چون نوازندگی، نقالی، هنرپیشگی، و… از بطن این هنر واحد زده شده و هر کدام را ه مستقل رشد خود را ادامه داده اند.

اوزان که اوزانچی، یانشاق Yânshâq و ارساق Vârsâq وده ده نیز نامیده می شد، بتدریج در حوالی قرن نهم هجری جای خود را به آشیق می دهد.

آشیق که شاعر ساز و شاعر خلق است در بین اکثر اقوام آسیای میانه با نامهای متفاوت نامیده میشود که در حقیقت خلف اوزان ها بشمار می‌رود.

آشیق ها یکی از عوامل عمده خلق و آفرینش و حفظ و اشاعه ادبیات شفاهی و سنتهای پایدار آذربایجان هستند.

آنها علاوه بر خواندن و نواختن شعر وآهنگ وتعریف و اجرای داستانهای حماسی قهرمانی وعاشقانه مانده از استادان گذشته ، خود نیز شعر می سراینده آهنگ می سازند و داستان می پردازند.

درمورد باور مردم آذربایجان به هنرمندان همین اشاره بس که این سنت دیرپا هنوز هم که هنوز است در جای جای این سرزمین رواج دارد و از آنها بعنوان هنرمندان واقعی آذربایجان که ریشه در دل مردم آن دارند یاد میشود.