تحقیق عامل های شیمیایی

فصل اول: پدافند شیمیایی

«عوامل شیمیایی»

موادی هستند جامد، مایع و گازی شکلی که بر اثر خواص فیزیکی و شیمیایی خود موجب ضایعات شیمیایی یا تلفات رزمی و یا آسیب جسمانی بر روی انسان و حیوان گردیده و در رشد ونمو گیاهان و نباتات ایجاد دگرگونی کرده و باعث ایجاد پرده دود و آتش می‌گردد.

«ضایعه شیمیایی »

ضایعه ایست که شخصی را بر اثر تأثیر مقدار کافی از عوامل سمی و شیمیایی از انجام مأموریت باز می دارد و در صورت استفاده در غلظت بالا باعث مرگ شخص می‌گردد.

« هیدرولیز »

به واکنش یک ماده شیمیایی با آب که موجب خنثی شدن اثر آن عامل یا کاهش اثر آن می‌شود.

«غلظت»

مقدار بخارات یا ذرات شیمیایی موجود در واحد حجم هوا که به صورت میلی گرم بر مترمکعب در دقیقه بیان می شود.

«دز»

حاصل ضرب غلظت در واحد زمان که شدت عمل فیزولوژیکی را نشان می دهد.

«انواع دز»

1- دز کشنده 2- دز ناتوان کننده

«دز کشنده»

دزی است که 50% از پرسنلی را که بدون حفاض باشند را در صورت عدم مداوای به موقع خواهد کشت.

« دز ناتوان کننده»

دزی است که 50% از پرسنلی را که بدون حفاض باشند را در صورت عدم مداوای به موقع ناتوان خواهد کرد یا از ادامه مأموریت بازخواهد داشت.

«پایداری»

مدت زمان اثر یک عامل شیمیایی که موجب ایجاد ضایعه بر روی افراد می شود یا ثبات و پایداری یک عامل شیمیایی در منطقه را پایداری گویند.

«عوامل مؤثر در پایداری»

1- خصوصیات فیزیکی (فرار بودن آن)

2- شرایط جوی (درجه حرارت و سرعت باد از مهمترین عوامل آن است)

3- نحوه پرتاب و پخش (توسط راکتها یا پخشانهای هوایی)

4- وضعیت زمین (پستی و بلندیها و نواحی جنگلی یا بایر در آن نقش مهمی دارد.

«انواع پایداری»

1- عوامل شیمیایی پایدار : این دسته از عوامل شامل موادی هستند که از لحاظ پایداری قدرت زیادی دارند و می توانند یک الی چند روز در منطقه باقی بمانند و نقطه جوش آنها بیشتر از  130 می‌باشد. به صورت کلی کمتر فرار هستند مانند عامل تاولزا، اعصاب و DM .

2- عوامل شیمیایی ناپایدار: عواملی هستند که پایداری آنها کم و فرار هستند وبیشترین تأثیر آنها یک الی دو ساعت می باشد و نقطه جوش آنها پایین تر از 130 می‌باشد مانند عوامل خون و خفه کننده.

«طبقه بندی عوامل شیمیایی»

1- شکل ظاهری

جامد مانند اشک آور

مایع مانند تاولزا

گاز مانند خفه کننده

2- نوع استفاده و کاربرد

ضد گیاه            آموزشی

ضد مواد            کنترل اغتشاش

آتش زا               سمی

دودزا                ناتوان کننده

3- از نظر فیزیولوژیکی

اعصاب            تاولزا

خفه کننده          مختل کننده در رشد گیاهان

خون

«اختلال کننده د رشد گیاهان به دسته های زیر تقسیم بندی می‌شوند»

اینگونه مواد باعث رشد یا عدم رشد یا تغییر واحد فیزیکی در گیاهان می‌شوند و به سه دسته تقسیم بندی می‌گردند:

1- دیفلونیتها : باعث ریزش نابهنگام برگ درختان می‌شوند.

2- دسیکنتها : باعث از بین رفتن شاخ و برگ گیاهان می‌شوند.

3- هربیایدها: موجب خشک شدن ریشه گیاهان و تغییر واحد فیزیکی آن می‌شود.

«مصمومیت»

به هم خوردن تعادل فیزیکی و فیزیولوژیکی و روانی در موجود زنده به هنگام برخورد با مواد سمی را مصمومیت گویند که به دو صورت هاد و مضمن می باشد.

«زهرابه یا پادزهر»

موادی هستند که از سلولهای حیوان یا نباتات گرفته می شوند و وقتی که در بدن انسان یا حیوان تزریق می شود موجب تشکیل ضد سمی بنام پادزهر می شوند.

«آئورسل»

ذرات جامد، مایع یا گاز که به صورت معلق در هوا هستند و به صورت بخار یا دود یا ابر درآمده و قابل رؤیت می باشند:

«16/12/85»

«علائم اختصاری دوزها»

1- دز کشنده از راه تنفس : LCT

2- دز کشنده از راه پوست : LCT

3- دز ناتوان کننده از راه پوست : ID

4- دز کشنده نوات کننده از راه تفنس : LD

«عوامل خفه کننده »

1- کلر CL       2- کلروپکرین PS        3- فژن CG      4- دی فژن DP

«علائم مصمومیت به وسیله گاز خفه کننده »

1- احساس مزه شیرین در دهان 2- احساس خارش در گلو 3- سوزش چشمها 4- کبود شدن دست و پا و لب           5- دم و بازدم شدید 6- احساس تنگی نفس شدید 7- سر درد و سرفه در مواقعی که دوز عامل شدید باشد همراه با خون

«نکته» حالت گازی CG بوی چمن تازه و حالت مایع آن بوی کاه گندیده را می‌دهد.

«عمل فیزیولوژیکی عامل خفه کننده»

عامل خفه کننده مثل CG توسط مجاری تنفسی وارد بدن شده و با هوای مرطوب داخل ریه ها تولید اسید کلروید کرده این اسید به مویرگها آسیب رسانده و باعث پاره شدن آنها می‌گردد و پلاسمای خون در کیسه هوایی ریخته می شود و فرد بخاطر قطع اکسیژن از بین می‌رود.

«عوامل اولیه و ثانویه عامل خفه کننده را بنویسید»

1- عوامل اولیه :‌احساس مزه شیرین در دهان – خشک شدن گلو – خارش گلو – سوزش چشمها – احساس سرماخوردگی با سرفه – سردرد همراه با تهوع – بی تعادلی و ضعف

2- عوامل ثانویه: پس از 12 ساعت دم و بازدم شدید – کند شدن ضربان نبض – سرفه شدید همراه با خون – کبود شدن لب و دست و پا – احساس تنگی نفس شدید – در مرحله آخر فرد مصدوم و آسیب دیده ضمن احساس دل درد شدید بی هوش شده و از بین می‌رود.

«خصوصیات فیزیکی و شیمیایی CG »

نقطه جوش آن 7 و نقطه انجماد آن  128- در حالت فیزیکی گاز بوده و در 0 به صورت مایع قهوه ای رنگ می‌باشد و به سرعت هیدرولیز شده و در مناطقی که رطوبت بیش از 70% باشد نقش دسیکنتها را بازی می کند مدت اثر آن یک ساعت می باشد. دز کشنده آن 3200 و دز ناتوان کننده آن 1600 میلی گرم بر مترمکعب در دقیقه می‌باشد عمل فیزیولوژیکی آن خونریزی در ششها می باشد و بیشتر در حفره روباهها نفوذ می‌کند.

«کمکهای اولیه و حفاظت در برابر عوامل خفه کننده »

1- استفاده از ماسک و لباس حفاظتی 2- خارج شدن از منطقه در خلاف جهت باد 3- جلوگیری از تحرک زیاد و نگه داشتن مصدوم در محیط گرم 4- تعویض لباسهای آلوده 5- دادن مایعات گرم به مصدوم 6- دادن تنفس مصنوعی 7- رفتن به ارتفاعات

«عوامل خون»

1- سیانید هیدروژن AC 2- آرسین هیدرید SA  3- کلروسیان CK  4- بروموسیان BR

«عمل فیزیولوژیکی عامل خون»

وقتی عامل خون از راه پوست یا تنفس وارد بدن می شود سیانید با هموگلوبین خون ترکیب شده ترکیبی بنام متوگلوبین می‌دهد که این ترکیب روی آنزیم سیتوکرومواکسیداز اثر گذاشته و کار آن را مختل می کند در نتیجه نقل و انتقالات اکسیژن و دی اکسید کربن مختل شده و بدن دچار کمبود اکسیژن شده و در نهایت موجب خفگی مرگ می‌شود.

«خصوصیات سیانید هیدروژن»

ماده ایست بسیار فرار بی رنگ با مزه تلخ بادام که باعث خفگی داخلی یا سلولی می شود، می‌تواند به خوبی جذب لباس، پتو و حتی سیمان می شود به راحتی با حلالهای عالی حل می‌شود نقطه جوش آن  7/26 و نقطه ذوب آن  2/13 می‌باشد.

«عوامل و عوارض سیانید هیدروژن»

1- عوارض تنفسی

لکنت زبان،‌کندشدن ضربان قلب، احساس مزه تلخ بادام در دهان ، جاری شدن آب از دهان و بینی ، قرمز شدن سفیدی چشم

2- عوارض پوستی

گرم شدن و قرمزشدن پوست، لکه لکه شدن پوست، زیاد شدن خون در سر، به خواب عمیق فرورفتن

«عوارض و عوامل آرسنین هیدرید»

«عوارض و علائم کلروسیان»

1- ریزش اشک از چشم 2- قرمز شدن پوست و چشم 3- غیرارادی بودن ادرار 4- احساس خارش در بدن

«عوارض و علائم بروموسیان »

1- کند شدن ضربان قلب 2- جلوآمدن چشم از حدقه 3- آبریزش از دهان 4- احساس فرورفتگی در قفسه سینه

«عوامل و عوارض عامل خون»

1- احساس مزه بادام تلخ در دهان 2- جاری شدن اشک از چشم 3- احساس ویزویز در گوش 4- لکنت زبان 5- کبود شدن چهره 6- کندشدن ضربان نبض 7- احساس سردرد و سرگیجه 8- کم شدن عرق بدن

«کمکهای اولیه و حفاظت در برابر عامل خون»

1- حبس نفس و پوشیدن ماسک و لباس حفاظتی 2- خروج از منطقه در خلاف جهت باد 3- دویدن به سمت نقاط پایین به جز عامل کلروسیان 4- تنفس مصنوعی 5- استفاده از آمپول امیل نیتریت به تعداد 8 عدد به صورت زوجی و فاصله زمانی 6 الی 5 دقیقه یا استفاده از آمپول نیترومیل به تعداد 6 عدد در فاصله زمانی 8 الی 10 دقیقه

«روشهای استفاده از آمپول امیل نیتریت یا نیترومیل»

آمپول آمیل نیتریت را به فاصله زمانی 4 الی 5 دقیقه به صورت زوجی مورد استفاده قرار می دهیم که به صورت استنشاقی می باشد که در منطقه به صورت زوجی پشت لنزهای چشمی وارد کرده و آنرا می‌شکنیم و خارج از منطقه جلوی بینی گرفته و می شکنیم.

آمپول نیترومیل به تعداد 6 عدد به صورت تکی مورد استفاده قرار می گیرد که فاصله زمانی آن 8 الی 10 دقیقه می باشد و طریقه مصرف آن مانند آمپول امیل نیتریت می باشد.

«آمپول امیل نیتریت چگونه باعث می شود فردی که عامل خون را دریافت کرده وضعیتش بهتر گردد»

وقتی آمپول مصرف می گردد متموگلوبین موجود در خون را مورد هدف قرار داده و عامل سمی خون را جذب می کند و ترکیب متموگلوبین را می شکند در نتیجه آنزیم سیتوکرومیکسیداز به راحتی اکسیژن و دی اکسید کربن را در سلولهای بدن انتقال میدهد.

«نکته»

باید دقت شود بدون تجویز پزشک نباید بیش از 8 عدد آمپول امیل نیتریت مصرف شود چون باعث مرگ شخص می گردد.

«عوارض ناشی از استفاده بیش از اندازه آمپول امیل نیتریت»

1- باعث لخته شدن خون می گردد 2- فشار خون را پائین می آورد و در نتیجه موجب مرگ نفر می گردد.

«بهترین روش درمانی و دارویی در پشت جبهه برای عامل خون»

روش پزشکی که شامل تزریق نیترید سدیم وتری سولفات سدیم می باشد که برای جلوگیری از عمل متموگلوبین در خون می باشد و تنها ایراد این روش عدم پایداری ترکیب فوق می باشد بدین ترتیب که بعداز ساخته شدن در آزمایشگاه باید فوراً مورد مصرف قرار گیرند به همین دلیل نمی توان حتی یک آمپول به صورت آماده در اختیار شخص گذاشت.

«نکته » مایع داخل امیل نیتریت تری سلفات سدیم است.

«نکته» برای رفع آلودگی از چشمها در برابر عامل خون از 3% بیوکربنات سدیم استفاده می‌شود.

«نکته» دز کشنده سیانیت از راه پوست 500 میلی گرم و از راه تنفس 26/2% میلی گرم برمترمکعب در دقیقه می باشد.

«عوامل تاولزا را نام ببرید؟»

1- خردلها

نیتروژنی HN

گوگردی HT , HD , H

2- آرسنیک ها

PD , MD , ED , L

3- گازهای گزنده

Cx و فژن اکزیم

«آرسنیک ها»

لوتیزیتها (L) که از مشهورترین آنهاست بویی شبیه گیاه شمعدانی دارد که کاملاً سمی بوده و به سرعت هیدرولیز می شود صورت مایع آن خطرناکتر از بخار آن است. آسیب به چشمها از طریق این عامل شدیدتر از عامل گوگردی می باشد، عوارض ناشی از L بدین صورت می‌باشد که به علت بزرگ شدن روده ها اسهال شدید، بی تابی، ضعف و کاهش حرارت بدن و کم شدن فشار خون می شود.

«خصوصیات گازهای گزنده»

دارای بوی تند یا آزاردهنده یا بوی نامطبوع، به حالت جامد یا مایع، درجه ذوب آن کم، در صورت تماس با بدن درد فوری ایجاد می کند بیشتر مخاطی بین و اطراف چشم را تحریک می کند و سبب جاری شدن آب ازچشمها می شود هر قسمتی از پوست که با این ماده تماس پیدا کند ظرف مدت 30 ثانیه سفید شده که اطراف نقطه سفید دایره سرخی ایجاد میشود و مدت زمان بهبودی آن ممکن است دو ماه طول بکشد نقطه جوش آن 129 و نقطه ذوب   63 می‌باشد.

«اثر فیزیولوژیکی عامل تاولزاروی بدن»

اولین علائم پس از 2 الی 8 ساعت روی پوست نمایان می شود که در صورت آلوده شدن به عوامل تاولزا فرد احساس گرمی و سوزش در پوست می کند و پس از گذشت مدت زمان کوتاهی لکه های قرمز متمایل به زرد روی پوست دیده می شود که پس از گذشت 1 الی 2 روز لکه ها پر از آب و تاول دیده می شود که مدت زمان درمان آن ممکن است دو هفته یا چند ماه طول بکشد یا سالها روی بدن بماند در صورتیکه تاول پاره شود حجم آن روی پوست زیاد می شود.

«اثرات گازهای گزنده بر روی چشم»

1- تورم پلک ها 2- تنگ شدن مردمک چشم 3- احساس وجود شن ریزه در چشم

«اثرات عوامل تاولزا در افرادی که از راه تنفس آلوده میشوند»

1- احساس سوزش در بینی 2- آبریزش از بینی همراه خون 3- قرمز و متورم شدن مخاطی بینی 4- عطسه کردن 5- ایجاد رنگ سیاه شبیه دوده در سوراخهای بینی 6- احساس خشکی در بینی 7- عرق سرد

«عوارض عمومی تاولزا»

1- احساس خشکی در بینی 2- استفراق همراه با درد شدید 3- سردرد و تنفس شدید 4- آبریزش از بینی 5- عطسه کردن 6- عرق سرد

«اثرات عامل تاولزا بر روی چشم»

اگر فردی با دست آلوده چشم های خود را بمالد باعث نابودی چشم و از بین رفتن بینایی فرد می گردد که در این صورت باید چشمها را با آب تمیز شسته و از منطقه آلوده خارج شویم و چشمها را دوباره با محلول تمیز کننده شستشو دهیم.

«کمکهای اولیه و حفاظت در برابر عوامل تاولزا»