دانلود تحقیق مهاجرت و توزیع جمعیت

مهاجرت و توزیع جمعیت: آنچه در بحث مهاجرت بیش از همه اهمیت دارد شناخت عوامل زمینه ساز مهاجرت ها و اقداماتی است که باید در جهت دهی آن صورت گیرد.

این عوامل به اجمال عبارتند از: بالا بودن میزان رشد جمعیت و عدم هم آهنگی آن با امکانات زیست در بعضی از مناطق کشور، ناهمگونی های اقلیمی و زمین شناختی که امکان استقرار جمعیت در بخش وسیعی از کشور را محدود کرده است، توسعه نامتوازن نواحی مختلف کشور و شرایط و اوضاع و احوالی که برعدم توانمندی محیط در نگهداری جمعیت افزوده است، بالا بودن تعداد آبادی های بسیار کوچک و کم اهمیت و اتکاء آنها بر زراعت دیم که به سرعت از صرفه اقتصادی تهی شده و به مهاجرت دامن می‌زنند، جاذبه‌های شهری و سطوح بالای درآمدی آنها در مقایسه با وضع روستائی وسطوح بسیار پایین درآمدی آنها، پایین بودن سرانه سرمایه‌گذاری در نیمی از استان های کشور .

مضافاً آنکه شکاف موجود بین حداکثر و حداقل سرانه سرمایه‌گذاری در استان ها بیش از سه برابر است.

برای حل مسائل فوق اقداماتی به شرح زیر ضروری است: توسعه زیرساخت ها در نقاط روستایی وکاهش شکاف درآمدی میان جوامع شهری وروستائی.

تلاش برای ایجاد تعادل زیستی معیشتی و کاهش نابرابری ها و ناهماهنگی‌های موجود.

بهینه‌سازی تولید و درآمد و تلاش برای افزایش بهره‌وری آنها درنقاط روستایی .

روزآمدکردن سازمان و تشکیلات مدیریتی درمناطق آسیب‌دیده وآسیب‌پذیر.

نیروی انسانی و اشتغال در زمینه مسائل مرتبط با نیروی انسانی و اشتغال بر محور‌های زیر می‌توان تاکید کرد: میزان بالای رشد جمعیت فعال در دهه اخیر.

در فاصله سال های 1375 تا 1381 رشد سالانه جمعیت فعال7/4 درصد و سه برابر رشد سالانه کل جمعیت بوده است.

اگر جمعیت فعال به تفکیک شاغلین و بیکاران در جستجوی کار در نظر گرفته شوند در آن صورت در فاصله سال های مذکور، رشد سالانه شاغلین1/4 درصد و رشد سالانه بیکاران بیش از دو برابر و 6/9 درصد بوده است.

به همین لحاظ میزان بیکاری از 1/9 درصد در سال1375 به 3/12 درصد در سال 1381 افزایش یافته است.

انتقال سهم عمده متقاضیان ورود به کار از سنین کمتر از 20 سالگی به سنین 20تا29 سالگی (اشاعه تحصیلات در چند دهه اخیر نقش مهمی دراین انتقال داشته است) تغییر و تحولات ناموزون انتقال شاغلین در سه بخش کشاورزی، صنعت و خدمات و رشد بی‌ رویه و تورم ناموزون بخش خدمات قبل از اشباع بخش صنعت.

در سال 1381 توزیع شاغلین در سه بخش کشاورزی، صنعت و خدمات به ترتیب4/26، 26 و 6/44 درصد بوده است.

چنین روندی منجر به افزایش بیکاری پنهان و اشتغال کاذب و غیر مولد شده است.

مشکلات و چالش‌های فوق اقداماتی به شرح زیر را ضروری می‌سازد: چاره‌جوئی‌های علمی وعملی در زمینه کار آفرینی و اشتغال زائی ایجاد زمینه‌ها و ساختار اجتماعی و اقتصادی مناسب برای استقبال از مشاغل فنی و میدانی و پرهیز از مشاغل اداری و پشت میز نشینی .

توجه و تاکید بر ایجاد اشتغال بیشتر در بخش صنعت و صنایع زیر بنایی.

تنظیم خانواده و بهداشت و باروری هر چند کاهش سریع باروری در دو دهه اخیر به تدریج بار برنامه‌های تنظیم خانواده با هدف تحدید موالید و تعدیل رشد جمعیت را سبک تر کرده است ولی مسائل مرتبط با بهداشت باروری کماکان مطرح است و با توجه به تحولات اخیر جمعیتی و پیامدهای آن به تدریج ابعاد گسترده‌تری نیز خواهد یافت.

پیامدهائی چون: به هم خوردن تعادل موجود در تعداد مردان وزنان در معرض ازدواج.

افزایش سن ازدواج، به ویژه در مورد دختران افزایش فاصله سن بلوغ و سن ازدواج.

افزایش باروری ناخواسته و امکان افزایش سقط جنین.

خطر افزایش بیماری های مقاربتی و بیماری مهلک ایدز.

با توجه به چالش های مرتبط با تنظیم خانواده و بهداشت باروری، لازم است در برنامه‌ریزی ها اولویت ‌های زیر مد نظر قرار گیرد: 1 تداوم ارائه خدمات تنظیم خانواده به صورت فعال و رایگان .

2 افزایش کیفیت برنامه‌های تنظیم خانواده و تعیین جهت برنامه‌ها به سمت برنامه‌ جامع بهداشت باروری.

3 توجه به ویژگی های خانواده و بهداشت باروری.

4 افزایش نقش مشارکت مردان در برنامه‌های بهداشت باروری و تنظیم خانواده 5 ارائه خدمات مشاوره‌ای و بهداشتی برای جوانان به ویژه جوانان در آستانه ازدواج 6 برنامه‌ریزی در جهت استفاده بیشتر و گسترده‌تر از توانائی و تخصص زنان تحصیلکرده.

هرم سنی جمعیت کشور شکل توزیع جمعیت در گروههای سنی مختلف را هرم سنی جمعیت می گویند.

در این هرم فراوانی جمعیت در هفده گروه سنی نشان داده می شود.

در هرم سنی هرچه فراوانی جمعیت در قسمت پایین (قاعده) هرم بیشتر باشد، جامعه جوانتر خواهد بود.

بر اساس هرم سنی جمعیت کشور در سال 1385، همانطوری که گروه سنی 20-24 سال به تعداد 9 میلیون نفر و سهم 77/12 درصد از کل جمعیت کشور بوده و این حکایت از فراوانی جمعیت در این گروه سنی که در دوران جوانی و فعالیت هستند دارد.

(24-20 سال)در سرشماری قبلی (سال 75)7 /8 % از جمعیت یعنی 4 درصد کمتر بوده است.

مقایسه هرم های سنی جمعیت در 3 سرشماری گذشته یعنی سالهای 65، 75 ،85 نشان می دهد نرخ زاد و ولد از بیست سال گذشته تا کنون کاهش معنی داری داشته است چرا که سهم گروه سنی 4-0 سال از کل جمعیت کشور در این سه مقطع به ترتیب 3/18 ،3/10 ،75 /7 درصد بوده است.

میانگین گروه سنی 14-0 سل از کل جمعیت کشور میباشد .

در بین ستانهای کشور ،استان تهران در این گروه سنی با 9/20 %کمترین فراوانی و ستان سیستان و بلوچستان با 5/37 % بیشترین فراوانی را دارد.فروانی گروه سنی مذکور در خراسان رضوی 9/25 %یعنی قدری بیشتر از میانگین کشور می باشد.

نرخ رشد جمعیت کشور متوسط نرخ رشد سالانه جمعیت کشور طی دهه 75 تا 85 ،معادل 61/1 درصد دوره است .این در حالیست که شاخص مذکور یطور میانگین در نقاط شهری 74/2 و در نقاط روستایی منفی 44/0 بوده است.

بعبارتی طی ده سال گذشته به جمعیت نقاط شهری کشور ،5/11 میلیون نفر ضافه شده لیکن در جمعیت نقط روستایی کشور نه تنها افزیشی وجود نداشته بلکه جمعیت با کاهش بیش از 1 میلیون نفر نیز مواجه بوده است.

در بین استانهای کشور،بیشترین نرخ رشد سالانه طی دهه گذشته مربوط به استان سیستان و بلوچستان (4/3%)و بعد از آن استانهای کرمان و هرمزگان و کمترین آن مربوط به استان همدان (15/0 %) و بعد از آن ستانهای اردبیل و کرمانشاه می باشد.

نرخ رشد سالیانه استان خراسان رضوی 71/1 % بوده که شامل 83/12 % در نقاط شهری و 3/0 - % در نقاط روستایی بوده است .

تغییرات جمعیتی طی دهه های گذشته تغییرات جمعیت کشور از سال 1260 تا کنون یعنی طی 125 سال گذشته ، حدود 10 برابر افزایش داشته است.

سهم جمعیت شهری و روستایی در حال حاضر حدودا به نسبت دو سوم و یک سوم می باشد.

این در حالیست که در 50 سال قبل یعنی در سال 1335 ، این نسبت ها دقیقا عکس بوده است یعنی یک سوم جمعیت کشور در شهر ها و دو سوم در روستاها ساکن بوده اند.

50 ساله ـ کاهش مرگ و میر و متعاقب آن کاهش زاد و ولد و باروری منجر به تغییراتی در مسیر و دوره‌های زندگی می‌شود.

در شرایط باروری کنترل شده، معمولاً هنگامی که والدین به سنین حدود 50 سالگی می‌رسند فرزندان آنها استقلال نسبی پیدا کرده و پدر و مادر از مسئولیت های مستقیم فرزندان در ارتباط با بهداشت و آموزش فارغ‌ شده‌اند.در یک جامعه توسعه یافته، با توجه به کاهش مرگ و میر و نیل به امید زندگی بالا( حدود 75 سال)، یک فرد 50 ساله بطور متوسط حدود 30 سال از زندگی را پیش رو دارد.

بدین ترتیب دوره جدیدی از زندگی که جمعیت شناسان اجتماعی آن را دوره "بعد از پدر و مادری" نامیده اند در جوامع نوین نمود پیدا کرده است.

تأمین نیاز‌های خاص این دوره اعم از نیاز‌های اقتصادی و رفاهی و یا نیازهای روانی، اجتماعی و فرهنگی اهمیت خاصی پیدا کرده است.

15 تا 24 ساله از نظر روند تحولات ساختاری ناشی از کاهش مستمر باروری آنچه در حال حاضر مسئله محوری است تراکم نسبت زیادی از جمعیت در سنین نوجوانی و جوانی یعنی 15 تا 24 سالگی است.

افراد واقع در این گروه سنی هنگامی که سطح باروری کشور بالا بوده(دهه اول بعد از انقلاب اسلامی) بدنیا آمده‌اند و به همین لحاظ تراکم نسبی بالا را با خود به این سنین منتقل کرده‌اند.

نسبت درصد جمعیت 15 تا 24 ساله از کل جمعیت برای اولین بار در سال 1375 به بیش از 20 درصد رسید و از آن پس نیز روندی‌ رو به افزایش داشته است.

بطوریکه در حال حاضر نسبت مذکور به رقمی نزدیک 25 درصد رسیده و در طول دهه 1380 نیز این افزایش ادامه خواهد داشت.

تأمین نیاز‌های مرتبط به آموزش عالی،‌ایجاد اشتغال و بالاخره ازدواج و تشکیل خانواده خیل عظیم نوجوانان و جوانان در دهه جاری از مسائل اصلی و محوری کشور است.

در دهه 1380 میزان ازدواج و به تبع آن باروری افزایش خواهد یافت که این منجر به نوعی مقاومت موقت در مقابل روند رو به کاهش باروری خواهد شد.

علاوه بر چالش‌های مرتبط به تغییرات ساختار سنی جمعیت، کشور در سالهای آتی با چالش‌های دیگری در ارتباط با مهاجرت و توزیع مکانی جمعیت، نیروی انسانی و اشتغال، تنظیم خانواده و بهداشت باروری، تحولات خانواده و بالاخره تأثیر تحولات جمعیتی بر روابط اجتماعی و فرهنگی مواجه است.

هرم سنی سالخورده در حال حاضر هرم سنی جمعیت ایران در حال انتقال از جوانی به سالخوردگی است.

بدین ترتیب اگر نقطه شروع کاهش اساسی و مستمر باروری در ایران را سال1365 در نظر بگیریم تا پایان ربع اول قرن پانزدهم هجری شمسی (1425) ساختار جمعیت ایران ساختاری کاملاً سالخورده خواهد بود.

در حالیکه تا سال 1375 همواره کمتر از 5 درصد از کل جمعیت ایران در سنین بالاتر از 65سال قرار داشته و هنگام نیل به سالخوردگی کامل جمعیت ( دهه سوم قرن پانزدهم) نسبت درصد جمعیت 65 ساله به بالا به حدود 15 درصد رسیده و در واقع بیش از سه برابر خواهد شد.

ساختمان سنی جمعیت ایران به دلیل کاهش باروری در حال متحول شدن است و از جمعیت خیلی جوان به سمت جمعیت میانسال می‌رود و بعد از 20 یا 25 سال دیگر ممکن است جمعیتی سالخورده داشته باشیم.

در فاصله دهه 1330 تا دهه 1360 ایران با رشد بی‌سابقه و شتابان جمعیت مواجه بود.

به طوری که معدل رشد سالانه جمعیت در این چهار دهه به رقمی حدود 3 درصد بالغ می‌شد.

رشد سالانه 3 درصد، سبب شد جمعیت هر 23 سال یکبار دو برابر و در طول یک قرن بیش از شانزده برابر شود.

رشد سالانه 3 درصد سبب شد، جمعیت ایران از رقمی کمتر از 19میلیون نفر در سال 1335 به رقمی در حدود 50 میلیون نفر در سال 1365 بالغ شود.

پیشرفت بهداشت و گسترش آن و به تبع آن کاهش میزان‌های مرگ ومیر به ویژه مرگ ومیر نوزادان و اطفال نقش اصلی و تعیین کننده در شتاب رشد جمعیت داشته‌اند.

چنین روندی میزان سالانه رشد طبیعی جمعیت در فاصله سالهای 1355 تا 1365 را به رقم بی‌سابقه2/3 درصد رساند.

جالب آنکه با توجه به ورود مهاجرین و معاودین عراقی و هجوم آوارگان و پناهندگان افغانی در این فاصله، مهاجرت هم حدود 8/.

واحد میزان رشد سالانه جمعیت را افزایش داد و رقم رشد مطلق سالانه جمعیت به 4 درصد بالغ شد.

پس از انجام سرشماری 1365 و وقوف به جمعیت 50 میلیونی کشور، و از آن مهم‌تر وقوف به روند بی‌سابقه رشد شتابان جمعیت،‌دولت ودستگاه های برنامه‌ریزی لزوم اتخاذ سیاست هائی در جهت تعدیل میزان رشد جمعیت از طریق تشویق و ترغیب برنامه‌های تنظیم خانواده و کاهش سطح زاد ولد و باروری را اجتناب ناپذیر دانستند، به طوری که از سال 1367 این سیاست ها در متن اولین برنامه توسعه اقتصادی و اجتماعی بعد از انقلاب اسلامی قرار گرفت.

خانواده‌ها و زوجین با آشنایی قبلی با برنامه‌های تنظیم خانواده و توجه به بهداشت و آموزش فرزندان و به طور کلی توسعه خواهی و توجه به کیفیت زندگی هم از برنامه‌های تنظیم خانواده و تحدید موالید استقبال کردند.

بدین ترتیب برنامه‌ریزی و مساعدت دولت و‌آمادگی و استقبال خانواده ها و زوجین، در دهه1370 سطح باروری را در ایران با سرعتی استثنائی که در سطح بین‌المللی کم سابقه و شاید هم بی‌سابقه بود کاهش داد.

بطوریکه در حال حاضر شاخص های باروری و به تبع آن میزان رشد سالانه جمعیت در مقایسه با سال 1365 به کمتر از نصف تقلیل یافته‌ است.

میزان باروری کل از 5/6 نوزاد زنده برای هر زن در سال 1365 به کمتر از 3 نوزاد زنده و به تبع آن میزان رشد طبیعی سالانه جمعیت از 2/3 درصد در سال 1365 به کمتر از 5/1 درصد در حال حاضر تنزل یافته است.

کاهش سطح زاد و ولد و باروری علاوه بر تأثیر قاطعی که بر میزان رشد جمعیت و از آن طریق تعدیل شتاب افزایش تعداد جمعیت داشته بر ترکیب و ساختار جمعیت نیز تأثیر خواهد گذاشت.

کاهش مستمر زاد و ولد و انتقال از باروری طبیعی به باروری کنترل شده به تدریج ساختار سنی جمعیت را از وضعیت جوانی خارج و به طرف سالخوردگی سوق می‌دهد.

به همین لحاظ هرم سنی جمعیت ایران که به جرأت می‌توان گفت در طول تاریخ همواره قاعده‌ای گسترده داشته و به لحاظ تمرکز بیش از 40 درصد از کل جمعیت در سنین کمتر از 15 سال از ساختاری جوان برخوردار بود، در دو دهه اخیر به سبب کاهش باروری تغییر شکل داده و نوعی فرورفتگی درقاعده هرم سنی ایجاد شده است .

به همین سبب تغییر شکل هرم سنی نسبت جمعیت کمتر از 15 سال از رقمی بیش از 45 درصد در سال 1365 به رقمی اندکی بیش از 30 درصد در حال حاضر کاهش و در واقع در فاصله کمتر از 20 سال با روندی بی سابقه به دو سوم تقلیل یافته است.

روند کاهش جمعیت کمتر از 15 ساله تا چند دهه دیگر ادامه خواهد داشت و به حدود 20 درصد نیز خواهد رسید.

تعداد خانوار‌های کشور را در سال 85 ، 17 میلیون و 495 هزار و 646 خانوار عنوان کرد و تعداد خانوار‌ها در سال 75 به 12 میلیون و 398 هزار و 235 خانوار بوده است.

از سوی دیگر 15 میلیون و 972 هزار و 61 واحد مسکونی در سال 85 در کشور وجود دارد که تعداد آن‌ها در سال 75، 10 میلیون و 770 هزار و 112 واحد بوده است.

نسبت خانوار به واحد مسکونی در سال 85، 09/1 و در سال 75، 15/1 بوده است.

جمعیت شهری کشور 48 میلیون و 245 هزار و 75 نفر و این جمعیت در سال 75، 36 میلیون و817 هزار و 789 نفر بوده است.

در عین حال جمعیت روستایی در سال 85، 22 میلیون و 227 هزار و 771 نفر است این جمعیت در سال 75، 23 میلیون و 237 هزار و 699 نفر بود.

کاهش جمعیت روستایی به این معناست که روستاییان طی 10 سال گذشته به شهر‌ها مهاجرت کرده‌اند یا تعدادی روستا به شهر تبدیل شده‌اند.

بعد خانوار در سال75 به میزان 8/4 بود که در سال 85 به 03/4 کاهش یافته است.

این آمار بدان معنی است که میزان جمعیت در یک خانوار کاهش یافته است.

نرخ رشد جمعیت در دهه 75، 96/1 درصد بوده که در دهه 85 به 61/1 درصد رسیده است، بدین ترتیب نرخ رشد جمعیت نسبت به دهه گذشته 35/0 درصد کاهش یافته است مهاجرت باعث می‌‌شود باروری پایین بیاید.

آمار نشان می‌دهد میزان موالید در نقاط روستایی از نقاط شهری کمتر شده است.

وزارت بهداشت امکانات پیشگیری از بارداری را در روستاها رایگان در اختیار افراد قرار می‌دهد.

در شهرها خانه بهداشت نیست و مراجعه کمتر است، ولی در روستا همه تحت پوشش قرار دارند و پرونده دارند.

در مطالعات جمعیتی معمولا جمعیت‌ها را به چند گروه تقسیم می‌کنند.

جمعیت را ابتدای امر از نظر ساختمان جنسی و سنی یعنی تعادل میان زن و مرد و توزیع سنی مطالعه می‌کنند.

در بیشتر جوامع تعادل میان زن و مرد وجود دارد، چون در بدو تولد در مقابل هر 205 نوزادی که متولد می‌شوند 105 نوزاد پسر است و 100 نوزاد دختر؛ البته میانگین این رقم در تمام جهان فرق زیادی ندارد، ولی ممکن است در یک نقطه خاص یا در یک سال بخصوص دختر یا پسر بیشتر به دنیا بیاید، اما در میانگین کل این نسبت وجود دارد.

حالا هر چقدر هم به سمت سالخوردگی می‌رویم مرگ و میر نوزادان پسر یا مردان براثر سوانح ناشی از کار بیش از زنان است، در نتیجه نسبت جنسی به مرور به 100 می‌رسد یا در سالخوردگی حتی مثلا ما در کشور‌های پیشرفته در مطالعه نسبت جنسی به رقم 84 هم بر می‌خوریم، چون هر چه قدر جامعه سالخورده‌تر می‌شود میانگین مرگ و میر مردان بیش از زنان می‌شود، یعنی امید به زندگی مردان کمتر از زنان است بنابر این، این از نظر ساختمان سنی است که مطالعه خاصی را می‌طلبد و خیلی هم دقیق است، ولی از نظر ساختمان سنی، جمعیت به 3 گروه تقسیم می‌شوند‌: کشورهایی که جمعیت جوان دارند یعنی باروری آنان بالاست، قاعده هرم سنی‌شان وسیع است و هر چه به سمت سالخوردگی می‌روند مرگ‌ومیر بالاست.

معمولا در جامعه‌ای که موالیدش بالاست مرگ و میرش هم بالاست.

هرم سنی قاعده‌اش وسیع است ولی برخی کشور‌ها بینابین هستند، یعنی موالیدشان را دارند کم می‌کنند، ولی هنوز به آن کاهش بالا نرسیده‌اند.

مرگ‌ومیرشان هم در حال کم شدن است و هرم سنی‌شان در حد متوسط است، اما هنوز مثلثی شکل است و برخی جوامع هستند که جمعیت سالخورده دارند مثل انگلیس، فرانسه، آلمان که این مراحل را در سده‌های قبل طی کرده‌اند، مثلا جمعیت آنها در قرن هجدهم مثل کشورهای آفریقایی بود، در قرن نوزدهم مثل کشور ما بود و الان جمعیت سالخورده دارند.

تنها کشوری که این مراحل را خیلی سریع طی کرده، ژاپن است.

ژاپن توانسته است این مرحله را در عرض 4030 سال طی بکند.

کشور ما هم از نظر ساختمان سنی جمعیت در مرحله‌گذار است، یعنی از مرحله قاعده وسیع هرم به مرحله وسط رسیده و در دو دهه آینده مرحله وسط را هم طی می‌کند.

محاسبه ی مفاهیم اولیه ی جمعیت برای شهر چناران نسبت جنسی اگر آمار وارقامی در باره ی نسبت جنسی موجود نباشد،رقم ثابت 105 را که در جمعیت شناسی برای نسبت جنسی تعیین شده است، در نظر می گیریم .نسبت جنسی با استفاده از آمار و ارقام اینگونه محاسبه می شود: S.R که در آن M تعداد مردان و F تعداد زنان است.

نسبت جنسی برای شهر چناران برابر است با: میزان موالید میزان موالید به شکل زیر حاسبه می شود: که در آن B تعداد متولدین زنده در یک سال و P جمعیت در میانه سال است .با توجه به این که جمعیت در میانه ی سال به طور دقیق در داده های آماری مشخص نیست ، جمعیت کل را به عنوان جمعیت میانه ی سال در نطر می گیریم.تعداد متولدین زنده در یک سال نیز برابر تعداد افراد کمتر از 1 سال است : میزان باروری عمومی : که در آن B تداد متو.لدین زنده در یک سال و تعداد زنان در سنین 15 تا 49 است.

میزان باروری عمومی دربرای شهر چناران برابر است با : میزان باروری کل : برای محاسبه ی میزان باروری کل می بایست ابتدا میزان باروری عمومی را در 7 رده ی سنی از 15 تا 49 سال محاسبه کرد سپس با جایگذاری در فرمول زیر میزان باروری کل رامحاسبه نمود.

=.29 =.32 =.40 .062 تحلیل ترکیب سنی جمعیت عوامل موثر بر ترکیب سنی جمعیت تغییرات مهم واساسی در سطح باروری یک جامعه ترکیب سنی را به شدت دگرگون می کند.به عوان مثال اگر باروری کاهش یابد،در دراز مدت ترکیب سنی جمعیت،مسن می شود.

مرگ ومیر بر ترکیب سنی اثر زیادی دارد.در جوامعی که میزان مرگ و میر در آنها بالا باشد،افزایش سطح بهداشت و بهبود سطح زندگی در درجه ی اوّل به کاهش مرگ ومیر کودکان منجر می شود.این امر نسبت افراد کم سال را به کل جمعیت افزایش داده و موجب جوانتر شدن ساخت سنی می گردد.

وقایع خارجی نظیر جنگ، کشتار، مهاجرت و بیماری ها نیز ترکیب سنی را دچار تغییر می کنند.

روش تحلیل سنی جمعیت : در حال حاضر جمعیت ها از نظر ترکیب سنی به 3 دسته تقسیم می شوند(تست ورت هایم): جمعیت های دارای ساخت سنی جوان که افرادکمتر از 15 سال حداقل 40% جمعیت کل را تشکیل می دهد.نسبت افراد 60 ساله به بالابه کل جمعیت نیز از 4% تجاوز نمی کند.

جمعیت های دارای ساخت سنی سالخورده که در آنها افراد کمنتر از15 سال بین 15 تا 25 % جمعیت کل را تشکیل می دهند.در این جوامع باروری عموما سطح پایینی دارد.(کمتر از 3 بچه برای کل دوران بارداری)و در مقابل افراد جامعه از امید زندگی بالاتری برخوردار هستند.نسبت افراد 60 ساله به بالا به کل جمعیت از12% تجاوز نمی کند.

جعیت هایی که از لحاظ ترکیب سنی در حال گذار از جوانی به سالخوردگی می باشند.

تحلیل ترکیب سنی جمعیت برای شهر چناران : از آنجا که در محاسبات به دست آمده ،نسبت افراد زیر 15 سال به کل جمعیت 40% و نسبت افراد 60 سال به بالا به کل جمعیت 5% می باشد با توجه به موارد مذکور در تست ورت هایم و آمار به دست آمده،ترکیب سنی شهر چناران دارای ساخت جوان است.

حوزه نفوذ شهر چناران (اوت) شامل 26 روستا و جمعیت معادل 6310 نفر در سال 1375 است.

سرشماری عمومی نفوس و مسکن ـ شناسنامه آبادیهاـ سال 55- 65- 75 کمبودهای اساسی و ارائه پیشنهادات حوزه نفوذ مستقیم شهر در زمینه خدمات رفاهی.

کلیه روستاها دارای خدمات اولیه (زیربناهی، رفاهی) می‌باشند و برای دریافت خدمات بالاتر به چناران مراجعه می‌نمایند با توجه به کمبودها در خدمات وضع موجود و نیازهای آینده همچنین برنامه‌های در دست اقدام از جمله تاسیس شهرک صنعتی در جنوب شهر و برنامه افزایش تولید کارخانه قند نیز که به مهاجرپذیری شهر چناران شدت می‌بخشد، از عواملی هستند که در تعیین امکانات و پتانسیل سازی‌های آینده مورد توجه این مشاور قرار گرفته است.

تراکم ناخالص جمعیتی نسبت جمعیت به مساحت کل محدوده مشخصی تراکم ناخالص جمعیت گفته می‌شود.

تراکم ساختمانی مسکونی نسبت سطح زیربنای ساختمانهای مسکونی به مساحت کل منطقه مسکونی تراکم ساختمانی مسکونی تعریف می شود.

تراکم خالص جمعیتی نسبت جمعیت به مساحت کاربری مسکونی در یک محدوده مشخص تراکم خالص جمعیتی گفته می‌شود.

4-2-3الگوی توزیع شاغلان بر حسب بخش ها و گروه های عمده فعالیت بخش خدمات نیز بعد از صنعت دومین بخش عمده و جاذب شهر چناران می باشد .

چنانچه 2658 نفر یا 8/38 درصد از کل شاغلان در این بخش به فعالیت مشغول هستند .

وجود سرمایه های کوچک ، الگوی دسترسی به کالا ها و خدمات مصرفی ، عدم نیاز به مهارت خاص ، سهولت پرداختن به فعالیت های خدماتی ، سود آوری قابل توجه و ریسک پذیری کم و .

.

عواملی هستند که موجب گرایش بخش قابل توجهی از نیروی انسانی به سمت فعالیت های خدماتی خصوصا" خرید و فروش و مبادله کالا می شود .

از این رو فعالیت های عمده فروشی و خرده فروشی یکی از فعالیت های مهم اشتغال زا در اقتصاد شهری چناران است در سال 1375 از کل شاغلان شهر چناران 3/19 درصد در بخش کشاورزی ، 3/40 درصد در بخش صنعت و 8/38 درصد در بخش خدمات اشتغال داشته اند.

در مقایسه با شهرستان چناران ، شهر چناران به صورت طبیعی از نظر کشاورزی بسیار پایین تر ( بخش کشاورزی شهرستان چناران 4/59 درصد ) و بخش صنعت و خدمات شهر چناران در مقایسه با شهرستان از حد بسیار بالا تری برخوردارند .

بالا ترین میزان شاغلان در بین بخش های اقتصادی مربوط به بخش صنعت با 3/40 درصد می باشد ، که ناشی از وجود کارخانه های بزرگی چون کارخانه قند چناران است.

5-2-3الگوی توزیع شاغلان برحسب سواد و تحصیلات 6-2-3الگوی توزیع شاغلان برحسب وضعیت شغلی از کل شاغلان شهر چناران 4416 نفر یا 4/64 درصد آنها جذب بخش خصوصی شده اند و تنها 7/27 درصد به بخش عمومی و 7/0 درصد به بخش تعاونی اختصاص دارند .

در بخش خصوصی کارفرمایان حدود 6/2 درصد ، کارکنان مستقل 3/23 درصد ، مزد و حقوق بگیران بخش خصوصی 1/28 درصد و کارکنان فامیلی 4/1 درصد کل شاغلان را به خود اختصاص داده اند .

2-3میزان و نسبت درصد جمعیت فعال در بخش های مختلف اقتصادی و میزان و نسبت درصد اشتغال درآن بخش ها و نسبت درصد بیکاری در شهر 1-2-3میزان فعالیت عمومی آمار نشان می دهد که از تعداد جمعیت ده ساله و بیشتر شهر ، حدود 7330 نفر محصل (4/21 درصد) 9200 نفر خانه دار(8/26درصد) و 980 نفر دارای درآمد بدون کار (9/2درصد) بوده اند .

بنا براین تحصیل و خانه داری دو عامل مهم و تاثیر گذار در پایین آوردن میزان فعالیت عمومی در شهر چناران قلمداد می شود .

بر پایه نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1385 ، از کل جمعیت 34273 نفری ده ساله و بالا تر شهر چناران 13785 نفر آن جزو جمعیت فعال و 20163 نفر غیر فعال هستند .

به عبارتی دیگر 2/40 درصد از جمعیت ده ساله و بیشتر فعال و 8/58 درصد غیر فعال می باشد .

میزان فعالیت عمومی یعنی درصد سهم جمعیت فعال از جمعیت ده ساله و بیشتر معادل 2/40 درصد می باشد.

این میزان فعالیت برای مردان در همین سال 1/68 درصد و برای زنان 5/12 درصد بوده است .

میزان فعالیت عمومی طی سال 1375-1365 سیر نزولی داشته است در سال 1385 این میزان برابر 2/40 درصد شده است .

1-2-3میزان فعالیت عمومی نسبت درصد اشتغال درآن بخش ها و نسبت درصد بیکاری در شهر 2-3میزان و نسبت درصد جمعیت فعال در بخش های مختلف اقتصادی و میزان و 2-2-3میزان اشتغال و بیکاری میزان بیکاری برای 65 عبارت است از 8/10 درصد درکل و 7 درصد برای مردان و 8/46 درصد برای زنان ، این شاخص در سال 75 کاهش داشته و در کل به 6/9 ، برای مردان 7/4 درصد و برای زنان به 5/23 درصد و در سال 85 به ترتیب به 7/9 و 5/9 و 6/10 درصد کاهش یافته است .

میزان اشتغال در شهر چناران برای جمعیت فعال 10 ساله و بیشتر معادل 3/90 درصدی می باشد .

این میزان برای مردان در همین سال برابر 5/90 و 4/89 درصد می باشد نام روستـــاتعداد جمعیتتعداد جمعیتتعداد جمعیتمتوسط رشد سالیانهمتوسط رشد سالیانهمتوسط رشد سالیانهنام روستـــا13551365137565 - 5575 – 6575 - 55شترپا2022373006/13/29/1نهرآباد2021771513/1-5/1-4/1-صفی آباد235235233008/0-04/0-قل قوچان1673203157/615/0-2/3کبیر3002351806/1-3/3-5/2-کلاته میان1341531333/13/1-30/0-کمبلان29239432404/39/1-52/0حسن آباد عامل زاده11711712305/02/0جوکال302752188/12/2-26/0-گلشن آباد7294947/203/1گوه خالصه2344294772/606/16/3رضا آباد سرهنگ3194413572/309/2-5/0قزلر15816817961/063/062/0رضاآباد طاهری2693062712/12/1-30/0خرم آباد5847687897/227/05/1خیج3123374247/03/25/1جمع آب3052862596/0-9/0-8/0-محمدآباد بلوچ200130872/4-9/3-07/4-زناقل2653012042/18/3-3/1-گلک81451096/338/2-9/13کرنگان3973692407/0-2/4-4/2-جوقان9215011655/2-16/1یوسف اباد1011099376/05/1-4/0-نومهن2702932508/01/3-38/0-گلم1501461042/0-3/3-8/1-حیطه طلا43748228098/02/5-2/2-جمع کل60527115631063/119/1-20/0