دانلود ‫پروژه کاربرد عکس های هوایی

بخش اول تعریف عکس هوایی ثبت انی جزییات عوارض زمین را روی صفحه کاغذ "توسط دوربینی که کف هواپیما استقرار یافته " عکس هوایی گویند که از فاصله کانونی عدسی ، ارتفاع دوربین از سطح زمین و لحظه عکس برداری و فیلم و فیلتر بکار رفته متابعت می کند .

هر عکس هوایی را ترکیبی از تصاویر می دانند که عوامل لازم برای تفسیر را در اختیار مفسر می گذارد .

ویژگی عکس های هوایی اندازه متعارف عکس های هوایی معمولی 23 در 23 سانتی متر است .

برای شناسایی و تفسیر بهتر عکس های هوایی اطلاعاتی بر روی ان درج شده است .اطلاعاتی چون : شماره خط پرواز ، شماره عکس در خط پرواز ، سال عکس برداری در تقویم میلادی ، شماره بلوک عکس ، نشانه های اطمینان که مرکز عکس را برای مان مشخص می کند .

ارتفاع پرواز ، ساعت عکس برداری ، مقیاس عکس و در نهایت شماره حلقه فیلم نشان داده می شود .

انواع عکس های هوایی عکس های هوایی را بر اساس زاویه بین محور دوربین و صفحه عکس ، به دو دسته عکس های هوایی عمودی و مایل تقسیم کرده اند.

در عکس های هوایی عمودی دوربین بر صفحه عکس عمود است .

در صورتی که در عکس مایل ، محور دوربین با صفحه عکس زاویه ای کمتر از 90 درجه تشکیل می دهد .

در عکس های هوایی مایل محور دوربین با خط شاقول زاویه ای تشکیل می دهد که به ان زاویه کجی می گویند .اندازه این زاویه نباید از 4-6 درجه بیشتر باشد ، خط شاقولی که از مرکز عدسی دوربین بگذرد .

صفحه عکس را در نقطه ای به نام نقطه شاقول قطع می کند .در عکس های هوایی عمودی ، مرکز عکس و نقطه شاقول منطبق هستند .عکس های هوایی معمولی به صورت عمودی گرفته می شوند .

از عکس های مایل فقط در موارد خاص استفاده می گردد.

مقیاس عکس در عکس هوایی عمودی تقریبا در همه جا یکنواخت است .

اما در عکس هوایی مایل مقیاس عکس در قسمت عقب عکس کوچکتر و در فسمت جلو بزرگتر است.

موزاییک عکس های هوایی اگر عکس های هوایی یک منطقه را با توجه به همپوشی طولی و عرضی انها کنار هم قرار داده و منطبق کنیم موزاییک منطقه تهیه می شود که به ان موزاییک کنترل نشده می گویند .

اگر تعدادی از فاصله های روی موزاییک را با توجه به مقیاس عکس با فاصله های روی زمین تنظیم کنیم ، موزاییک نیمه کنترل شده به دست می اید .در صورتی که تمام فاصله های روی موزاییک با فاصله های روی زمین منطبق گردد .

موزاییک کنترل شده حاصل می شود .اغلب نام عوارض را بر روی موزاییک کنترل شده مشخص می کنند در این صورت به ان نقشه عکس گویند.

درنقشه عکس ، عوارض به صورت سه بعدی و در محل دقیق خود نشان داده شدهاند.بنابرین نقشه عکس دقیق تر و مستند تر از نقشه توپوگرافی می باشد.

مقیاس عکس های هوایی و انواع ان مقیاس عکس های هوایی را به چند روش می توان محاسبه کرد .

متداول ترین روش برای محاسبه مقیاس عکس استفاده از ارتفاع پرواز و فاصله کانونی دوربین است .چون هر دو پارامتر در اختیار عکاس بوده و معلوم است .

زیرا اغلب عکس های هوایی از منطقه ای تهیه می شود که نه می توان به محل عکس برداری رفت و نه نقشه تو پو گرافی منطقه در دسترس است .

مقیاس عکس های هوایی به سه دسته تقسیم می شود : مقیاس های بزرگ که از 200/1 تا 10000/1 فرق می کند .

اغلب عکس های هوایی با مقیاس بزرگ معمولا 5000/1 تا 6000/1 تهیه می شود .

این گونه عکس ها برای شناسایی عوارض و مطالعات محلی بسیار مناسب است .

مفیاس های متوسط که از 10000/1 تا 25000/1 فرق می کند .

این عکس ها برای تهیه نقشه های توپوگرافی بسیار مناسب هستند و برای مطالعات منطقه ای و تعیین محدوده شهرها و روستاها به کار می روند .

مقیاس های کوچک که کوچکتر از 25000/1 هستند و برای تهیه نقشه های توپوگرافی و تعیین محدوده نواحی جغرافیایی به کار می روند.

برجسته بینی برجسته بینی یا رویت سه بعدی عبارت از دیدن عوارض روی عکس های هوایی به شکل طبیعی انها با مقیاس کوچکتر .هر عکس هوایی به تنهایی یک تصویر دو بعدی از طبیعت است .

اگر هدف بررسی عکس های هوایی شنا سایی عوارض باشد.تصویر دو بعدی نمی تواند این هدف را تامین کند برای ارزیابی بلندی ساختمان ها ، شیب دامنه ها بلندی درختان ، عمق دره ها و غیره بایستی عکس ها را به صورت سه بعدی مشاهده بکنیم.

برجسته بینی عکس های هوایی نه تنها تصویری واقعی تر از طبیعت می دهد بلکه در اندازه گیری بعضی ویژگی ها مانند بلندی عوارض و شیب دامنه ما را یاری می کند.

محصول اصلی عکس های هوایی تهیه نقشه های تو پو گرافی است .و این عمل هم بدون رویت سه بعدی عکس های هوایی امکان پذیر نیست .حتی شناسایی و تفسیر بعضی عوارض روی عکس های هوایی بدون رویت سه بعی انها امکان پذیر نیست .

برجسته بینی عوارض ، مهمترین امتیاز عکس های هوایی است ، در روی عکس های هوایی ما وقتی می توانیم عوارض طبیعت را به صورت سه بعدی ببینیم که چشمانمان ، دو تصویر جداگانه از انها بگیرد و مغز این دو تصویر جداگانه را با هم ترکیب کند و یک برداشت سه بعدی به دست دهد این کار ، در عکس های هوایی از طریق 60 در صد همپوشی طولی فراهم می گردد.

یعنی اینکه اگر ما دو عکس هوایی متوالی از یک خط پرواز را طوری جلو خود قرار دهیم که هر کدام از چشمانمان یک تصویر جداگانه از یک عارضه مشترک به مغز بفرستد ، مغز ما این دو تصویر را با هم ترکیب می کند ما عوارض روی عکس ها را به صورت سه بعدی می بینیم.

درست مثل اینکه ما از هواپیما به منطقه مزبور نگاه می کنیم .

رویت سه بعدی عکس های هوایی به طرق مختلف و با استفاده از دستگاه های گونا گون انجام می شود .

استریوسکوپ و انواع ان مناسب ترین دستگاه برای برجسته بینی عکس های هوایی ، استریوسکوپ است .

استریوسکوپ جیبی ساده ترین نوع ان استریوسک جیبی است .استریوسکوپ جیبی مانند یک عینک معمولی است.

هنگام برجسته بینی عکس های هوایی ، استریوسکوپ را روی دو پایه اش به روی عکس های متوالی قرار می دهیم .

با چشم راست استریوسکوپ تصویر راست و با چشم چپ ان تصویر چپ یک عارضه را می بینیم .

فاصله بین دو عدسی چشمی استریوسکوپ ، حدود 50 تا 70 میلی متر تنظیم می شود .

این فاصله معادل فاصله بین دو مردمک چشم های انسان است .که اندازه ان در انسانها متفاوت است .

استریوسکوپ اینه ای استریوسکوپ اینه ای نسبتا پیشرفته تر و مجهز تر از استریوسکوپ جیبی است .

همانطور که از اسمش پیداست برای رویت سه بعدی عوارض از اینه های بزرگ و کوچک استفاده می کنند .

در این استر یوسکوپ ، انرژی انعکاسی تصویر ابتدا به یک اینه بزرگ که در داخل پایه استریوسکوپ نصب شده است می تابد و از ان به اینه کوچک دیگری منعکس می گردد.

انرژی پس از انعکاس از اینه کوچک به عدسی استریوسکوپ می رسد .

محدوده دید استریوسکوپ اینه ای وسیع تر از استریوسکوپ جیبی است به طوری که می توان همه عکس های هوایی را در زیر استریوسکوپ دید.

در صورتی که با استر یوسکوپ جیبی فقط می توان نوار باریکی از حاشیه عکس را دید.

استریوسکوپ های اینهای طوری ساخته شده اند که می توان بر روی انها اندام چشمی ذره بین دار سوار کرد و برجسته بینی را چندین برابر درشت تر نمود .

در بازار انواع استریوسکوپ های مجهز ویشرفته وجود دارد.

از این استریوسکوپ های پیچیده برای ترسیم نقشه های توپو گرافی از روی عکس های هوایی استفاده می شود.

اثر استریوسکوپ بر روی مقیاس عمودی عکس های هوایی موقعی که از هواپیما بر رویزمین نگاه می کنیم مقیاس عمودی و افقی منطقه را به حالت طبیعی خود می بینیم .یعنی به همان نسبتی که فاصله ها کوچکتر به نظر می اید بلندی عوارض هم کوچکتر شده است .به عبارت دیگر مقیاس افقی و عمودی منظره برابر است .اما در عکس های هوایی در زیر استریوسکوپ این طور نیست .

مقیاس عمودی عکس چندین برابر مقیاس افقی ان است ساختمان ها و درختان بلندتر از حد معمول به نظر می رسند شیب دامنه ها بسیار تندتر از حالت عادی به نظر می اید.

درشت نمایی مقیاس عمودی عکس های هوایی با نسبت فاصله اساس هوایی عکس ها بر روی ارتفاع پرواز متناسب است ، هر قدر این نسبت بزرگتر باشد میزان درشت نمایی نیز بیشتر است.

به طور کلی می توان گفت که میزان درشت نمایی شیب ظاهری دامنه ها در زیر استریوسکوپ به شیب واقعی انها سه برار نسبت تانژانت زاویه انها است .

Tga = 3 tgb که در ان a زاویه شیب ظاهری دامنه در زیر استریوسکوپ و b زاویه شیب واقعی دامنه در طبیعت است .

که در ان a زاویه شیب ظاهری دامنه در زیر استریوسکوپ و b زاویه شیب واقعی دامنه در طبیعت است .

بخش دوم کاربرد عکس های هوایی با توجه به خاصیتی که عکس های هوایی در ایجاد دید سه بعدی دارند و نیز نیاز به دید جامع زمین در هر مقیاسی که مورد نظر استفاده کننده باشد ، عکس های هوایی را در مطالعات و کارهایی نظیر تهیه نقشه های توپوگرافی ، نقشه زمین شناسی ناحیه ای ، نقشه ناحیه ای خاک ، دانش مربوط به جنگل ، مطالعات مربوط به کاربرد و استفاده از زمین ، اطلاعات نظامی ، باستان شناسی و مهندسی شهرسازی مفید و با ارزش ساخته است .

کاربرد عکس های هوایی در مطالعه پدیده های شهری شهر به جایی گفته می شود که اغلب ساکنین ان از طریق اشتغال در فعالیت های صنعتی و یا خدماتی امرار معاش می کنند .

با انکه قسمت عمده شهرها را منطقه مسکونی تشکیل می دهد بخش های دیگری نیز چون قسمت خدمات و فضای سبز در ان دیده می شود مناطق داخل شهر را از نظر نقش انها به بخش های مسکونی ،صنعتی ، خدماتی ، فضای سبز و .

.

و از نظر خدمت انها به بخش های مرکز شهر، بخش مسکونی قدیمی ، بخش مسکونی جدید و شهرک های حومه تقسیم می کنند .خانه های منطقه مسکونی ممکن است یک طبقه یا چندین طبقه باشد .

مراکز خدماتی شهر عمدتا عبارتند از مراکز اموزشی ، بیمارستان ها ، مساجد ، هتل ها ، پارک ها .

خیابان های شهر شبکه ارتباطی ، پارک ها ، میادین و فضای سبز و مراکز تفریحی را تشکیل می دهند تمامی این عارضه ها با استفاده از معیار های مخصوص خود در روی عکس های هوایی شناسایی می شوند .

از روی عکس های هوایی اطلاعات بسیار درباره موقعیت و اندازه هر کدام از پدیده های شهری استخراج می گردد که به اطلاعات مستقیم و سودمند به صورت مستقیم و ویژگی های دیگر عارضه ها را به روش غیر مستقیم استنتاج می کنند .

کاربرد عکس های هوایی در مطالعه مسکن مسکن به عنوان محل زندگی انسان ، همراه با تمام ویژگی ها و شرایط خود در زندگی و فعالیت انسان نقش بسزایی دارد ، و بدین جهت در مطالعات جغرافیایی جایگاهی خاص و مهم دارد .

جغرافیدان همیشه سعی کرده است که ویژگی های محل انسان را از نظر وسعت ، تراکم نسبی ساکنین ان ، وضع خانه ها ، روش زندگی و .

مطالعه و بررسی نماید .

در گذشته ، اطلاعات لازم برای اینگونه مطالعات از طریق مشاهدات مستقیم صحرایی و مصاحبه با افراد و یا مراجعه به دفاتر امار تهیه می شود.

این روش ها احتیاج به صرف هزینه و وقت زیادی دارند و در بیشتر موارد هم تحت تاثیر امیال شخصی قرار می گیرند که سبب کاهش درجه دقت و اعتبار انها می گردد.

در نتیجه پس از رایج شدن عکس های هوایی ، بیشتر جغرافیدانان اطلاعات مورد نیاز خود را از عکس های هوایی استخراج می کنند.

عکس های هوایی ارزان تر تهیه می شوند و از دقت مناسب و مکفی برخوردارند و از همه مهمتر ، به دفعات فراوان می توان تهیه کرد .عکس های هوایی مناطق مسکونی ، به صورت سندی معتبر و مستند مورد استفاده جغرافیدانان و مسولین جامعه قرار می گیرند .از روی عکس های هوایی می توان محدوده شهرها و نقش انها را تعیین کرد.

محاسبه تراکم نسبی خانه ها و جمعیت وضعیت ترافیک شهری و تعیین میزان گسترش و توسعه شهر و روستا از معمولی ترین موارد کاربرد عکس های هوایی در مطالعه جغرافیایی شهرها و روستا است .امروزه ، تهیه نقشه های دقیق شهرها و روستاها فقط از روی عکس های هوایی امکان دارد .

از طرف دیگر برای تهیه تصویری جامع از پراکندگی مناطق شهری و روستایی و رابطه بین انها از عکس های هوایی استفاده می شود .

برای شناسایی عوارض سکونتی از معیارهای معمولی تصویر عکس های هوایی استفاده می شود.

برای شناسایی عوارض سکونتی از معیار های معمولی تفسیر عکس های هوایی استفاده می شود.

مثلا مناطق تازه ساز شهر بر اساس معیار هایی چون ارایش مکانی و زمینه عکس از قسمت های قدیمی شناخته می شود .

از روی اندازه ساختمان ها نوع استفاده انها مشخص می گردد .

موقعیت نسبی عارضه ها نیز معیاری مهم در شناسایی انها می باشد .

البته نوع و درجه اهمیت هر کدام از این معیارها در جوامع شهری با جوامع روستایی فرق می کند در واقع ، شهر نوع بسیار پیشرفته و پیچیده روستا است .

ساختار اصلی روستا را عمدتا خانه های مسکونی یکنواخت تشکیل می دهد .

در شهر علاوه بر منطقه مسکنی ، مناطق دیگری نیز چون بخش تجارت ، بخش صنعتی و .

وجود دارد .

در این فصل تاکید عمده بر شناسایی و تفسیر مناطق شهری می باشد .

برای اینکه پس از پیدا کردن تسلط کافی در شناسایی شهر ، روستا را هم می توان شناسایی کرد .

ساختار شهر شهر به جایی اطلاق می شود که اغلب ساکنین ان از طریق فعالیت های صنعتی و یا خدمات امرار معاش می کنند .

در صورتی که شغل اکثر روستانشینان کشاورزی می باشد .

بدیهی است که معمولا سرزمین های اطراف شهر زیر کشت محصولات کشاورزی می باشد و قسمتی از نیازهای غذایی مردم شهر را تامین می کند .

مرز بین شهر و زمین های اطراف چندان دقیق نیست .

در قسمت حاشیه، شهر به تدریج به منطقه کشاورزی تبدیل می شود .

در منطقه مرز شهر به جایی گفته می شود که بیش از 50 در صد مساحت ان زیر فعالیت ها و یا خانه های شهری قرار گرفته باشد .

بخش هایی که ساختار عمده شهری را تشکیل می دهند عبارتند از : منطقه مسکونی ، منطقه تجاری ، بخش صنعتی ، بخش خدمات ، فضای سبز و شبکه ارتباطی .

از نظر ارایش مکانی ، بخش های زیر در داخل شهرهای ایران یافت می شود : بخش مرکزی شهر، منطقه قدیمی شهر ، منطقه جدید شهر و شهرک های حومه .

این بخش ها به صورت دوایر متحد المرکزی هستند که در بیرون همدیگر قرار دارند .

تقسیم بندی اول ، نقش شهر را مشخص می کند در صورتی که در تقسیم بندی دوم وضعیت تاریخی و رشد شهر ارزیابی می گردد .

البته هیچکدام از این مدل ها در همه شهر های ایران صدق نمی کند ، بلکه اینها مدل هایی کلی و عام هستند .

برای مثال در شهر های فعلی ایران ، کمتر شهری پیدا می شود که توسعه ان در همه جهات و به یک اندازه صورت می گردد .در نتیجه مشاهده دوایر متحدالمرکز بسیار مشخص چندان اسان نیست .

امکانات توسعه در بعضی قسمت های شهر بیشتر از نواحی دیگر وجود دارد و سبب می شود که شهر در ان جهت و به صورت زبانه ای رشد پیدا کند .

در هر قسمت از شهر ممکن است انواع فعالیت های تجاری و یا صنعتی و خدماتی وجود داشته باشد ولی در مجموع ودر چهار چوب کلی شهر ، فعالیت های شهری تمرکز مکانی پیدا می کنند و در هر کدام در قسمتی از شهر شکل غالب را پیدا می کند .

به طوری که می توانیم در اکثر شهرهای ایران بخش هایی چون بخش مسکونی ، تجاری و غیره را مشخص نماییم .

منطقه مسکونی منطقه مسکونی به ان قسمت از شهر گفته می شود که قسمت عمده مساحت ان ( حداقل 50 درصد ) به واحد های مسکونی ساکنین شهر اختصاص داده شده است .در واقع قسمت اعظم شهر ها را در بخش مسکونی ، خیابان ها و مراکز خدماتی و فضای سبز و خطوط ارتباطی نیز دیده می شود .

البته ممکن است واحد های صنعتی و تجاری کوچک در داخل منطقه مسکونی پراکنده شوند ولی واحدهای بزرگ معمولا مساحت نسبتا وسیعی را در داخل و یا بیرون مناطق مسکونی به خود اختصاص می دهند در عکس های هوایی با مقیاس کوچک، تشخیص واحدهای خدماتی و فضای سبز پراکنده در داخل منطقه مسکونی دشوار است.

در هر صورت نام گذاری یک منطقه به عنوان منطقه مسکونی یا تجاری و .

بستگی به مقیاس عکس هوایی و اندازه کوچکترین واحد شناسایی دارد.

در عکس های کوچک مقیاس ، اندازه کوچکترین واحد شناسایی بیشتر است و دقت را کمتر می کند .

دراین عکس ها محاسبه مساحت کوچه ها و خیابان های کوچک عملی نیست وچه بسا که فقط به صورت یک خط باریک دیده شوند .

در صورتی که در مقیاس های بزرگ ، عرض ، طول و مساحت انها قابل محاسبه است .

بنابرین ممکن است منطقهای وسیع در عکس هوایی با مقیاس کوچک به صورت منطقه ای مسکونی دیده شود ولی در عکس هوایی با مقیاس بزرگ به چندین بخش مسکونی ، تجاری، خدمات و .

تجزیه می شود .

واحد های مسکونی شهری در انواع مختلف ساخته شده اند .

اغلب خنه ها در شهرهای ایران به صورت خانه های تک خانواری هستند که به وسیله دیواری از خانه های مجاور و خیابان یا کوچه کنارش جدا می گردد .

تقریبا نصف مساحت خانه به زیر ساختمان رفته است و نصف دیگرش حیاط خانه را تشکیل می دهد .

دیوار،عمده ترین ویژگی خانه های مسکونی ایران است .

وسعت و عظمت خانه ها نشان دهنده وضع اقتصادی مالک ان است .افراد ثروتمند خانه های بزرگ و مجلل دارند .

در صورتی که ساکنین خانه های کوچک و محقر را طبقه کم در امد شهر تشکیل می دهند.شرایط طبیعی نیز بر وسعت خانه های مسکونی تاثیر دارند .مثلا در مناطق سرد خانه ها روی هم رفته کوچکتر از خانه های مناطق گرم است.مساحت خانه افراد کم درامد یزد به اندازه مساحت خانه طبقه ثروتمند تهران می رسد .در مجموع ، اندازه خانه از شهری به شهر دیگر فرق می کند ولی در هر شهری خانه طبقه پر در امد بزرگتر و مجلل تر از خانه طبقه کم درامد است خانه های تک خانواری اغلب یک طبقه است و به ندرت دیده می شود که در یک خانه یک طبقه ،دو خانوار در جوار هم زندگی کنند.تعداد کمی از خانه های تک خانواری به صورت دو طبقه دیده می شود که اغلب طبقه بالا به عنوان قسمت پذیرایی استفاده می شود .

اغلب خانه های دو طبقه یا چند طبقه مرد استفاده چندین خانوار قرار می گیرد .

در این واحدها هر طبقه محل سکونت یک خانوار می باشد.

این خانه های دو طبقه جزو بافت قدیمی شهرهای ایران محسوب می شود و حتی در روستاها هم به وفور یافت می شود .در سالهای اخیر در اکثر شهرها ، به ویژه در شهرهایی که توسعه امکانات شهری چندان اسان نیست ، اینگونه ساختمان ها چندین طبقه از نشانه های معماری جدید است و در شهرهای پر جمعیتی چون تهران ، اصفهان ، تبریز و .

.متداول است .

در شهرهای کوچک کمتر یافت می شوند .بهترین نشانه تعیین طبقات ساختمانها ردیف های پنجره است .

هر طبقه حتما یک ردیف پنجره دارد که از روی شمارش ردیف های پنجره ها تعداد طبقات معلوم می گردد.

تعیین تعداد خانوارهای ساکن در هر طبقه چندان اسان نیست .

مساحت واحد مسکونی تنها معیار متناسب برای این منظور است .در اینگونه ساختمان ها ، مساحت هر خانه مسکونی از 80 تا 150 متر مربع فرق می کند و به طور متوسط حدود 125 متر مربع می گردد.بنابرین از تقسیم مساحت پشت بام ساختمان بر عدد 125 تعداد خانه های هر طبقه معلوم می گردد.

قسمتی از مساحت دانشگاه ها و پادگان های نظامی هم به سکونت دانشجویان و سربازان اختصاص دارد ولی چون در مجموع ، کمتر از 50 درصد مساحت کل واحد مربوط است جزو مناطق مسکونی به حساب نمی ایند .

با توجه به بحث بالا ، خانه ها بر اساس تعداد خانوارها به دو گروه تک خانواری و چند خانواری تقسیم می کنند.

از نظر کیفیت خانه نیز ، به خانه های گران قیمت و ارزان قیمت تقسیم می شوند.

خانه های گران قیمت مساحت نسبی بیشتری دارند و از مصالح مرغوب ساخته شده اند .حیاط وسیع و باغچه خوب دارند .

در اغلب خانه های ارزان قیمت ، مساحت کل خانه کوچک است و از این مساحت کوچک هم نسبت کمتری به حیاط اختصاص یافته است.نمای بیرونی خانه ها بسیار ساده و از مصالح نسبتا ارزان ساخته شده اند.

پوشش گیاهی داخلخانه هاو خیابان هی منطقه کمتر است.

منطقه مسکونی شهر از نظر موقعیت مکانی و قدمت ساختمانها هم به بخش های جداگانه ای تقسیم می شوند .

بخش قدیمی شهرکه در اغلب شهرهای ایران در قسمت مرکزی شهر واقع شده است، از خانه های قدیمی با دیوارها و پشت بام های گلی تشکیل شده است.

در بخش قدیمی شهر خانه ها قدیمی و رنگ زمینه انها نسبتا تیره است.

اغلب خانه ها یک طبقه هستند و دارای پنجره های کمتری هستند .

کوچه ها باریک وغیر مستقیم هستند.

اغلب خیابان های بزرگ به مرکز شهر ختم می شوند و ارزش شعاعی دارند .

کوچه ها و خیابان های کوچکتر با زاویه کمتر از 90 درجه به خیابان های بزرگتر وصل می شوند.

کل منطقه از پوشش گیاهی کمتری برخوردار است و فقط در بعضی خانه ها تک درخت هایی مانند توت و یا چنار مشاهده می شود .در مرکز شهر میدانی نسبتا وسیع وجود دارد که اغلب حمام ، مسجد و درختی بزرگ در ان دیده می شود .در، در مجموع ، علائم مشخص منطقه قدیمی شهر ، وجود خانه های کوچک گلی،کوچه های تنگ و خیابان های شعاعی ، یک میدان مرکزی و پوشش گیاهی کمتر می باشد .دیگر ویژگی منطقه قدیمی شهرهای ایران وجود بازار سر پوشیده است که در بخش تجارت بررسی خواهد شد .قسمت جدید ششهر در بیرون منطقه قدیمی به صورت کمربندی دورادور ان مشاهده می شود .

در این منطقه خیابان ها وسیع ، منظمو دارای پوشش گیاه ی می باشند .

مصالح ساختمانی از موادی به غیر از گل میباشند و اغلب خانه ها از اجر و یا سنگ درست شده اند .پشت بام خانه ها به وسیله موزاییک ، اسفالت و یا شیروانی پوشیده شده است .

خانه ها از یک طبقه تا سه یا چهار طبقه دیده می شوند .

کنار بیشتر خیابانها به مغازه و واحد های صنعتی کوچک اختصاص یافته است .

فضاهای سبز فراوان یافت می شود .

فضاهای پارکینگ خودرو در کنار خیابانها یا در فضاهای به خصوص مشاهده می شود .ساختمان های نسبتا بزرگ که اغلب بیمارستان یا مرکز اموزشی می باشند در داخل این منطقه پراکنده شده اند .

حاشیه بیرونی منطقه مسکونی جدید در حال توسعه است .

در نتیجه زمین های خالی ، ساختمان های در دست احداث ، و مواد زیاد فراوان پراکنده شده در داخل مزارع بیرون شهر بسیار دیده می شود .

توسعه اغلب شهر های ایران در دو شکل کاملا متمایز و در دو جهت متفاوت انجام می گیرد.

در یک طرف شهر خانه های گران قیمت با خیابان های وسیع ،مشجر ومنظم توسعه می یابد .

این جا تمام خانه ها با مصالح خب ساخته می شوند و توسعه شهر طبق برنامه تنظیم شده قبلی بر اساس اصول معماری و شهرسازی جدید انجام می گیرد .

در طرف مقابل ، خانه های ارزان قیمت توسعه می یابند .

در این جا توسعه طبق برنامه قبلی انجام نمی گیرد .خانه ها و خیابان ها بر اساس اصول معماری و مهندسی ساخته نمی شوند و به اصطلاح، افراد متناسب با توان اقتصادی خود سعی می کنند که یک سرپناهی برای خود بسازند .خیابان ها منظم و حساب شده نیستند و اغلب کج موج ونا منظم می باشند .

چون فرایند توسعه بر اساس برنامه قبلی انجام نمی گیرد امکانات شهری از قبیل اب و برق و مراکز اموزشی و بیمارستانی کمتر و نا مرتب می باشد .

توسعه بسیار پراکنده می باشد و زمین های خالی و مزارع وسیعی بین خانه ها دیده می شود .

مصالح ساختمانی خانه ها اغلب از مواد ارزان قیمت مانند خشت و تیرچه بلوک و .

می باشد .

ویژگی عمده و علایم شناسایی این منطقه در عکس های هوایی وجود خانه های کوچک و ساده و پراکنده، شیر های اب عمومی که زنان و بچه های زیادی در کنار انها دیده می شود .خیابان های نا منظم ،وسایل نقلیه ارزان قیمتی چون موتور ، دوچرخه و وانت ، و زمین های خالی بین خانه ها می باشد .

در سال های اخیر توسعه شهر های ایران به صورت شهرک های اقماری صورت می گیرد .

یعنی در حومه شهر ، بعضی نقاط به دلیل امتیازات خاص خود به عنوان یک مرکز مسکونی جدید منظور می گردد.و به تدریج و طبق برنامه تنظیم شده تسعه می یابند .

اغلب این شهرک ها به صورت واحدهای جداگانه و دایره شکلی هستند که به وسیله یک راه ارتباطی بهقسمت اصلی شهر مربوط می گردند .

ساکنین این شهرک ها در مراکز اداری و صنعتی داخل شهر اصلی و یا در مراکز صنعتی مجار کار می کنند .

این شهرک ها در واقع خوابگاه شبانه کارگران ،کارکنان و کارمندان می باشد .علایم شناسایی این شهرک ها بر روی عکس های هوایی ، وجود راه ارتباطی با شهر ، خیابان های منظم و مشجر و خانه های جدید ساخت با قیمت های متوسط ، گران و یکنواخت می باشد .

منطقه تجاری منطقه تجاری مراکز خرید و فروش شهر را تشکیل می دهد .مراکز تجاری شهرهای قدیمی ایران به صورت بازارهای سر پوشیده است که در مرکز قسمت قدیمی شهر مشاهده می شود .

بازار مرکزی تهران وتبریز نمونه های بسیار جالبی هستند .

معیار شناسایی این بازارها در عکس های هوایی وجود گنبد های کوچکی است که در منطقه ای وسیع و در خطوط منظم مشاهده می شوند بازار مرکزی ، محل اصلی داد و ستد های عمده شهر می باشد .

امروزه به علت مشکلات ترافیک و ارزش بالای زمین در مرکز شهر ، انبار فروشگاه های بازار مرکزی در حومه شهر قرار دارد و در این جا فقط عمل داد و ستد انجام می گیرد و کالا در جای دیگر رد و بدل می شود .توسعه شهر و مشکلات فزاینده ترافیک شهری سبب شده است که امروزه ، مراکز تجاری در نقاط دیگر شهر هم پراکنده گردد .این مراکز تجاری یا به صورت مغازه های کنار خیابان و یا به صورت مجتمع های تجاری به اسم "پاساژ" دیده می شوند .پاساژ شکل جدید بازار است که با معماری وسبک جدید ساخته می شود .

اغلب پاساژ ها چندین طبقه می باشند و پشت بام انها از موزاییک و اسفالت پوشیده می شود و در وسط ام به جای گنبد های کوچک بازار قدیمی ، پنجره های شیشهای بزرگ گذاشته شده است .پاساژها نقش مراکز خرده فروشی دارند و داد و ستدهای کلی در بازار مرکزی انجام می گیرد .ارتفاع ساختمان و وجود پنجره های شیشه ای پشت بام از علائم مشخصه شناسایی پاساژها بر روی عکس های هوایی است .

در کشور های غربی ، مراکز خرید وفروش به صورت ساختمان های بزرگی هستند که در حومه شهر واقع شده اند و دارای فضای وسیع پارکینگ خودرو می باشند .

شناسایی مراکز تجاری کنار خیابانها چندان اسان نیست .

تنها معیار شناخت انها وجد وسایل جلوی انها و یا وجود یک ردیف طولانی بام ها در امتداد و کنار خیابان می باشد .

بدین جهت است که شناسایی و محاسبه مساحت این گونه مراکز بر روی عکس های هوایی نسبتا دشوار است .

مراکز خدماتی مراکز خدماتی شهر شامل ادارات ،مدارس و دانشگاه ها ، بیمارستان ها و درمانگاه ها ، مساجد ، مهمانخانه ها ،و مراکز تفریحی می باشد که به صورت واحدهای پراکنده در داخل منطقه مسکونی دیده می شود .معیار شناسایی انها اغلب اندازه بزرگ و ارایش ساختمان ها و وجود حیاط بزرگ می باشد .مساجد و امامزاده ها توسط گنبد و مناره بلند انها شناخته می شود .اغلب مدارس دارای میدان بازی و امکانات بازی مانند دروازه های میدان فوتبال و خط کشی های میدان والیبال و یک میله بلند پرچم می باشند .بیمارستان ها با حیاط وسیع و گل کاری شده و ساختمان چندین طبقه شناخته می شوند .شناسایی ادارات بر روی عکس های هوایی مشکل تر از واحد های خدماتی دیگر است .تنها معیار مناسب برای شناسایی انها تجربه مفسر و اندازه نسبتا بزرگ انها در مقایسه با خانه های مجاور است .

بعضی از مراکز خدماتی شهری مانند دانشگاه ها ، منطقه بسیار وسیعی را به خود اختصاص داده اند .معیار شناخت دانشگاه ها ، وجود ساختمان های بزرگ و چندین طبقه همراه با فضای سبز وسیع بین انها است .

مراکز تفریحی عبارتند از میدان های ورزشی ، استخر های شنا ، وباشگاه های تفریحات سالم .

استخر های شنای سرباز به اسانی شناخته می شوند .اغلب میدان های ورزشی دارای چمن فوتبال ، تورهای والیبال ،زمین های تنیس و سکوهای تماشاچیان و در مجموع فضاهای وسیع می باشند .شناسایی باشگاه ها و استخرهای شنای سرپوشیده درروی عکس های هوایی نسبتا دشوار است .

فضای سبز فضای سبز شهری شامل پارک ها و میدان ها و مناطق درخت کاری شده کنار خیابان ها می باشد .این مناطق به دلیل وجود درختان به اسانی قابل تشخیص هستند .

در روی عکس های هوایی با مقیاس بزرگ می توان تعداد و نوع درختان را مشخص کرد در قسمت های قدیمی شهر فضای سبز کمتر است اما در بخش های تازه ساخت علاوه بر پارک ها و کنار خیابان ها ، وسط خیابان ها نیز درخت کاری شده است .فضای سبز برای تبدیل هوای شهر و تصفیه الودگی های ان لازم است در شهرهایی که فضای سبز داخل تکافوی نیاز های حیاطی ان را نمی کند در شهر هم منطقه ای به نام کمربند سبز زیر کشت درختان رفته است.

شبکه ارتباطی شهر میدان ها ، خیابان ها و کجه ها شبکه ارتباطی شهر را تشکیل می دهند .خیابان ها معمولا به تناسب بزرگی و عرض انها به خیابان های یک طرفه و دو طرفه تقسیم می شوند .بعضی خیابان های دو طرفه عریض به وسیله دیوارهای سیمانی و یا نوار سبز کاشته شده به دو مسیر تقسیم می شوند .این گونه خیابان ها را بلوار گویند خیابان های کوچکتر از خیابان های بزرگتر منشعب می شوند و کوچه ها کوچکترین واحد ارتباطی هستند که در داخل منطقه مسکونی به جهات مختلف خزیده اند .