مقدمه:
این آزمایش برای تعیین سرعت و مقدار فشردگی خاک بکار می رود. وقتی که تحت تاثیر بارگذاری محوری از تغییر شکل افقی خاک جلوگیری به عمل آید و زهکشی نیز در جهت قائم انجام می شود.
مقدار تراکم پذیری خاک که با این آزمایش مشخص می شود از مهمترین خواصی است که از طریق تجارب آزمایشگاهی بدست می آید. اطلاعات بدست آمده از آزمایش تحکیم می تواند در گسترش یا تخمین سرعت و مقدار نشستهای غیر یکنواخت و نشست کل یک سازه یا یک توده خاک مورد استفاده قرار گیرد. این اطلاعات که از خاک بدست می آید در انتخاب نوع پی اهمیت بسیار دارد.
وسایل لازم:
1- دستگاه تحکیم
2- دستگاه بارگذاری
3- ترازو
4- کولیس
5- کرنومتر
6- قالب نمونه گیری
شرح آزمایش:
ابتدا سنگ متخلخل زیرین را در بدنه دستگاه تحکیم و در محلی که درست به اندازه آن تعبیه شده قرار می دهیم. سپس رینگ نمونه را روی آن می گذاریم. در این حالت باید دقت شود که حد فاصل بین رینگ نمونه و بدنه دستگاه، واشر لاستیکی آب بندی وجود داشته باشد، در غیر این صورت اشباع نگهداشتن نمونه حین آزمایش مقدور نخواهد بود. سنگ بالایی را درست روی نمونه قرار می دهیم، معمولاً برای جلوگیری از مسدود شدن سوراخهای سنگ تخلخل در حین آزمایش در بالا و پایین نمونه از کاغذ صافی استفاده می شود. صفحه سربار را روی سنگ تخلخل بالایی قرار داده و اطراف نمونه را پر از آب می کنیم. دستگاه تحکیم را در دستگاه بارگذاری قرار داده و عقربه گیج تغییرشکل را روی صفر میزان می کنیم.
در دستگاه بار گذاری سه نقطه به فواصل مختلف جهت قرار دادن وزنه ها وجود دارد که اگر وزنه ای معادل 1 کیلوگرم در آن قرار داده شود به ترتیب نیروهای قائم 9 و 12 و 20 کیلوگرم بر نمونه اعمال میشود. بارگذاری روی نمونه را باید آنقدر ادامه داد تا خاک به منطقه فشردگی بعد از فشار پیش تحکیمی برسد، در این صورت در هنگام رسم منحنی لگاریتم تنش در برابر نشان تخلخل شیب منحنی بکر فشردگی بدست می آید. عملیات قرائت تغییر ضخامت در فواصل زمانی15 ثانیه، 30 ثانیه، 1 ، 2 و4 دقیقه تا 24 ساعت با ید انجام می شود و سپس عملیات بار بر داری انجام می شود. قرائتهای تغییر ضخامت با زمان در هر دوره بارگذاری آنقدر باید ادامه یابد تا اینکه شیب منحنی تغییر ضخامت لگاریتم زمان در قسمت تحکیم ثانویه آشکار شود.
پس از خاتمه آزمایش و قبل از بیرون آوردن نمونه برای اینکه تورم ناشی از باربرداری به حداقل برسد، بهتر است نمونه را تحت یک فشار کم قرار داده و به محض برداشتن فشار نمونه خارج کرد. سپس با پارچه آب اطراف رینگ نمونه و آب اضافی روی سطح نمونه را خشک کرده و نمونه را از رینگ خارج و به دقت وزن می کنیم و داخل اون قرار می دهیم و بعد از 24 ساعت وزن خشک نمونه را جهت محاسبه درصد رطوبت نمونه بدست می آوریم.