به طور کلی می توان گفت امروزه جهت تعیین وتشخیص قطعی نوع وعوامل بیماریها انجام آزمایشات مختلف امری لازم واجتناب ناپذیراست.
ضرورت این مقوله به میزانی است که وجود آن در تمامی مکان های بهداشتی درمانی محسوس و حایز اهمیت میباشد.
شناخت وبرخورد با این فضا وچگونگی قرارگیری عناصر سازنده آن وارتباط آنها با یکدیگر در یک مکان بهداشتی درمانی موضوعی است که به آن خواهیم پرداخت.
مطالعات فیزیکی و شناخت فضاهای مورد استفاده درطراحی کلینیک تخصصی آشنایی با عملکرد آزمایشگاه در کلینیک خط مشی ها : 1- انجام آزمایش های روتین و تخصصی 2- ارائه خدمات آزمایشگاهی به بیماران اورژانس ،سر پائی و بستری 3- ارئه گزارش نتایج آزمایشگاهی به پزشکان به صورت اورژانس یا به صورت معمول 4- ارائه خدمات آموزشی به انترن ها ، رزیدنت های پاتولوژی و دانشجویان رشته علوم آزمایشگاهی 5- ارائه خدمات پژوهشی به منظور پیشرفت و توسعه علوم پزشکی 6- انتخاب افراد حائز شرایط جهت اهدای خون 7- وجود حفاظت و ایمنی شغلی روش ها : 1- روش تهیه محلول های استاندارد .
2- آماده سازی بیماران قبل از نمونه برداری قوانین و مقررات : 1- کارکنان آزمایشگاه مجوز نمونه گیری را دارا باشند .
2- ظروف حاوی نمونه ها به درستی علامتگذاری و بر چسب نویسی شود .
3- نسخه دوم گزارش نتایج کلیه آزمایش ها در آزمایشگاه ضبط ونگهداری شود .
4- کنترل و تنظیم وسایل و تجهیزات آزمایشگاهی به درستی انجام شود .
شرایط محیطی : 1- وجود هوای تازه و کافی ، خارج کردن گازها ، بخارات سمی و زیان آور برای حفظ سلامتی کارکنان ضرورت دارد 2- نور و روشنایی باید به اندازه کافی برای تشخیص رنگ ها از یکدیگر و خواندن صحیح اعداد و درجه بندی ها وجود داشته باشد وسایل و تجهیزات 1- وسایل شیشه ای در آزمایشگاه 2- وسایل و تجهیزات الکترونیکی و اتوماتیکی 3- دوش آب سرد جهت مقابله با آتش سوزی و آسیبهای ناشی از اسیدها و بازها 4- سایر لوازم مسولیت سازمانی ، تعداد مشاغل مورد نیاز و شرایط احراز آنها مسولیت سازمانی ، تعداد مشاغل مورد نیاز و شرایط احراز آنها 1- پاتولوژیست به عنوان رهبر و اداره کننده آزمایشگاه با مدرک تخصصی پاتولوژی و دارا بودن پروانه اشتغال به کار و عضویت در انجمن های علمی و تخصصی 2- متخصصان رشته های مختلف آزمایشگاه جهت احراز مسئولیت هر یک از بخش ها با داشتن مدارک دکترا در رشته مربوطه 3- تکنولوژیست آزمایشگاه جهت انجام آزمایش های تخصصی ، آزمایش های مربوط به بانک خون و حتی مدیریت اجرایی آزمایشگاه به عنوان ناظر فنی یا سوپروایزر به شرط داشتن حداقل مدرک کارشناسی علوم آزمایشگاهی و عضویت در انجمن های علمی و تخصصی و معرف های ازمایشگاهی 4- تکنسین آزمایشگاه برای انجام آزمایش های روتین ، نمونه برداری از بیماران ، تهیه محلول ها به شرط داشتن حداقل مدرک کاردانی علوم آزمایشگاهی و عضویت در انجمن های علمی و تخصصی 5- منشی بخش به شرط داشتن حداقل دیپلم دبیرستان و آشنا بودن با ماشین نویسی ، رایانه و اصطلاحات پزشکی فضای فیزیکی 1- دفتر کار پاتولوژیست در مدخل در ورودی بخش 2- اتاق انتظار بیماران در مجاورت ناحیه پزیرش 3- ناحیه پذیرش در مجاورت اتاق انتظار بیماران 4- فضای اصلی با بخش های مختلف آزمایشگاه مثل خون شناسی ، میکروب شناسی ، بیوشیمی ، سرم شناسی ، بانک خون و آسیب شناسی ، 5- بانک خون و اتاق ذخیره سازی خون برای نگهداری از فراورده های خون و انجام آزمایشهای بانک خون 6- اتاق نمونه گیری و توزیع نمونه ها برای بیماران سر پایی 7- اتاق نمونه گیری از اهداء کنندگان خون 8- اتاق ریکاوری جهت اهداء کنندگان خون 9- اتاق استقرار متخصصان و مسئولین بخش های مختلف آزمایشگاه 10- انبار مخصوص نگهداری مواد ، معرف ها ، وسایل و تجهیزات آزمایشگاهی 11- رختکن به صورت جداگانه برای کارکنان زن و مرد 12- توالت و دستشویی بصورت جداگانه برای کارکنان و بیماران نیازهای فیزیکی و روحی و روانی کارکنان 1- هماهنگی چشم ها با دست ها ، هماهنگی انگشتان با یکدیگر ، قدرت بینایی و قدرت تشخیص و تمییز دادن رنگ ها 2- دقت و درستی در انجام کار 3- داشتن خونسردی و اعتماد به نفس و روابط عمومی خوب با بیماران و همکاران کمیته خون : موظف به باز نگری و ارزشیابی درخواست تهیه فراورده های خون و ارائه توصیه ها و پیشنهادات به پزشکان برای استفاده مطلوب از خون کامل و فراورده های خون است نظارت یا کنترل کنترل کمیت : 1- تعیین تعداد و نوع آزمایش های انجام شده در دورهای معین 2- مقدار مواد مصرفی در بخش های مختلف آزمایشگاه 3- محاسبه هزینه کلی انجام آزمایش ها کنترل کیفیت : 1- رنگ ها و معرف های بیوشیمیایی باید از استاندارد های شناخته شده ای برخوردار باشند 2- انجام آزمایش ها در چهار چوب زمان استاندارد به منظور جلوگیری از ایجاد خطا و به هدر رفتن زمان و سایر منابع 3- تکنسین ها و تکنولوژیست ها اجازه تفسیر نتایج آزمایش ها را برای بیماران ندارند 4- علل افزایش یا کاهش تعداد آزمایش های انجام شده به دلایل مختلف مثل افزایش یا کاهش تعداد بیماران سوابق و مدارک : 1- برگه درخواست آزمایش با مشخصات استاندارد 2- برگه گزارش نتایج آزمایش ها با مشخصات استاندارد 3- دفتر های ثبت اطلاعات مربوط به بخش ها و قسمت های مختلف آزمایشگاه (دفتر بخش ) 4- دفتر ثبت اسامی اهدا کنندگان خون 5- دفتر کل جهت ثبت نام بیماران با روش دستی ویا با استفاده از رایانه 6- دفتر ثبت تعداد واحدهای خون کراسمچ شده و تزریق شده 7- شناسنامه مربوط به هر یک از دستگاه ها 8- سوابق و مدارک مربوط به کنترل کیفیت و تضمین کیفیت معمولا در آزمایشگاههای طبی آزمایشات متعددی امر تشخیص را یاری می دهند که عبارتند از: آزمایشات بیوشیمی آزمایشات باکتری شناسی(باکتریولوژی) آزمایشات خون شناسی (هماتولوژی) آزمایشات انگل شناسی (پاراسیتولوژی) آزمایشات بافت شناسی(هیستولوژی) آزمایشات آسیب شناسی(پاتولوژی) آزمایشات ویروس شناسی(ویرولوژی) آزمایشات سرم شناسی خون(سرلوژی) آزمایشات هورمون شناسی آزمایشات بیوشیمی: آزمایشات روتین قند وچربی و...که تجزیه وتحلیل شمیایی از نمونه های خون ادرارومدفوع وسایر عناصر بدنی به عمل می آید.این آزمایشات نیاز به یک آزمایشگاه شیمی آلی با مقادیر قابل ملاحظه ای تجهیزات دارد .
اجزای مورد استفاده در اتاق دستگاه نگهداری خون بن ماری ( حمام آب گرم ) برای تحلیل.
باید نور کافی داشته باشد .
سانتری فیوژ میکرودور تا 5000 دور در دقیقه جداسازی کپسول در سرم ( با ته نشین شدن ) در سانتری فیوژ که سدیم , پتاسیم و لیتیم خون را می گیرد.
FlawePhoto Meter Pipettor برای اندازه سختی نمونه ها دستگاه SpectroPhotoer به منظور رنگ سنجی ( شدت رنگ خون ) به کار می رود.
RA 1000 دستگاه تمام اتوماتیک بمنظور انجام تحلیل داده ها و انجام آزمایش های قند , اوره , تری گلسیرین , کراتین , کلسترول , اوریک اسید , فسفر , آلکالاین دستگاه آب مقطر گیری از آب شهری به روش Dionizer نکته مهم ارتفاع پیشخوانها ومیزهای کارکه در این قسمت است باید 90سانتیمتر(36اینچ)باشد.
آزمایشات باکتری شناسی: آزمایشات باکتریولوژی تقریبا همگی با میکروسکوپ بوده ومی توان آنرا در حال نشسته پشت پیشخوان به ارتفاع 75 سانتیمتر (30اینچ)انجام داد.
این مکان معمولا با آزمایشگاه انگل شناسی ادغام میگردد.
برای انجام این اعمال فضا جهت آماده نمودن محیط کشت ضروری خواهد بود.(محیط کشت میتواند به صورت فضایی تفکیک شده باشد که میزان آن 8متر مربع می باشد.) آزمایشات خون شناسی: آزمایشات هماتولوژی در رابطه با شمارش گلوبولهای سفید وقرمز وشیمی خون می باشد.بیشتر کار با میکروسکوپ بوده و می توان در حال نشسته پشت پیشخوان به ارتفاع 75 سانتیمتر انجام داد .
* اجزای مورد استفاده در اتاق - یخچال °4-°8 برای نگهداری نمونه خون - دستگاه استریل و بخار آب (Auto clav( )- دستگاه مخلوط کن Mixer Hemato Logi( * دراین قسمت 13 نوع آزمایش خون انجام می شود که عبارتند از - قطره ضد انعقاد : برای حرکت دادن و دوران و جلوگیری از انعقاد خون -مشخص کردن شماره گلبول سفید WBC) , گلبول قرمز (RBC, نوع سرباز خون , پلاکتها ,( شناسایی , غلظت خون ) - آزمایش CBC - آزمایش ESR - آزمایش قند و چربی , اوره , کراتیتی , اسید اوریک , کلسترول , تری گلیسرین , کلسیم , فسفر , سدیم , پتاسیم , CPK, CDH - آزمایش PT , PPT برای کسانی که سکته قلبی می کنند.
آزمایشات انگل شناسی : آزمایشات پاراسیتولوژی که معمولا با بررسی مدفوع انجام می شود وبه طور عمده از شیمی ومیکروسکوپ استفاده میشود وهمانگونه که در قسمت آزمایشگاه باکتری شناسی ذکر گردید می توان این دو فضا را با یکدیگر ادغام نمود.
آزمایشات بافت شناسی: آزمایشات هیستولوژی الگوی سلولی نمونه های بیمار شده می باشد که معمولا با مالیدن روی شیشه یا با مقاطع بسیار نازک از نمونه های یخ زده انجام می پذیرد.این فضا با قسمت فرمالین و آسیب شناسی میتواند ادغام شود.
آزمایشات آسیب شناسی: آزمایشات پا تولوژی عبارت است از بررسی های ضروری در مورد کل نمونهای که از عنصر بیمار به دست آمده که معمولا این قسمت نیز با آزمایشگاه بافت شناسی ادغام میگردد.
اجزای مورد استفاده در اتاق - هود , سینک , روشویی , کامپیوتر و قفسه نگهداری نمونه های عمل شده - دستگاه میکروتن ( برش نهایی ) برای برش قالب ها به اندازهای مختلف - دستگاه بن ماری که نمونه را روی لام گذاشته و برای متخصص به منظور آزمایش فرستاده می شود.
- یخچال برای نگهداشتن نمونه های برش خورده - یخچال برای نگهداشتن نمونه های برش خورده - فایل برای نگداری بلوک ها و لام ها تا 15 سال و نگهداری نمونه ها تا 3 ماه *نحوه کار - اول نمونه ها پذیرش می شوند سپس بصورت ژله مانند برش داده می شوند ( پاس دادن ) بعد داخل دستگاه فور می گذارند تا پارافین مرحله قبل ذوب شود و توسط دیسپنسر داخل قالب نهایی می شود.
اجزای مورد استفاده در اتاق : - یخچال °4-°8 برای نگهداری نمونه خون - دستگاه استریل و بخار آب (Auto clav( )- دستگاه مخلوط کن Mixer Hemato Logi( آزمایشات ویروس شناسی: آزمایشات ویرولوژی در ارتباط با امراضی است که علت آن ویروسها می باشند.معمولا به عنوان یک واحد آزمایشگاهی در نظر گرفته می شود.
آزمایشات سرم شناسی خون و بانک خون آزمایشات سرولوژی که به شناخت خون وفراورده های خونی مرتبط با آن می پرداذد.
فضاهای مختلف آزمایشگاهی فضای اصلی آزمایشگاه که کلیه آزمایشات در آن صورت میگیرد.
خدماتی : محل رفت و آمد بیمار – اتاق پرسنل و فضاهای خدماتی و تاسیسات .
ارتباطی : اتصال فضاهای مختلف آزمایشگاهی .
عناصر وفضاهای تشکیل دهنده آزمایشگاه : ` انواع سیر کولا سیون در آزمایشگاه فضاهای مرتبط با آزمایشگاه دیاگرام ارتباطی فضاها منابع: اصول اولیه در طراحی بیمارستان ..........
دکتر جعفر زاد کوش فنون وتکنیکهای آزمایشگاهی...................
دکتر حمیده حقانی برنامه ریزی وطراحی بیمارستان..............
شیخ الاسلامی مدیریت وبرنامه نویسی بهداشت ...............
آصف زاده استانداردهای بیمارستان ..........................
دکتر حسین درگاهی برنامه ریزی و طراحی بیمارستان ...............
بیژن شیخ الاسلام برنامه ریزی و طراحی درمانگاه ...............
بیژن شیخ الاسلامی استاندارد برنامه ریزی بیمارستان در انگلیس ..
بیژن شیخ الاسلامی استفاده از تجربیات وتخصصهای مسؤلین آزمایشگاه مرکزی اردکان- آزمایشگاه کلینیک تخصصی شهرآرا شاهین شهر-رضوی وفارابی مشهد Time.
Sever standards for building types joseph de chiana , john cahhender , ………… تعریف کلی کلینیک: کلینیک را می توان مجموعه درمانی تخصصی تعریف کرد که می تواند جوابگوی مراجعه کنندگان در حد تشخیص و یا درمان های سرپایی باشد.
با توجه به تحقیقات انجام شده یک درمانگاه می تواند شامل فضاهای درمانی زیر باشد: بخش قلب چشم بخش اطفال بخش گوش و حلق و بینی بخش داخلی شنوایی سنجی بخش زنان ارتوپدی الزامات کلی مجموعه کلینیک های تخصصی دارای ورودی مجزا از ورودی اصلی ورودی ترجیحا نزدیک به ورودی اصلی مجموعه تعریف شده باشد.
برای دسترسی به بخش های دیگر مجموعه نیازی نباشد از مجموعه کلینیک ها عبور کرد.( خود کلینیک در یک فضای مشخص قرار داده شده باشد که در عین حفظ ارتباط با بخش های مربوطه درمانگاه، یک حریم قابل تشخیص داشته باشند).
دارای ارتباط مستقیم با آزمایشگاه و ارتباط غیر مستقیم با مجموعه اداری 3- فرایند انجام کار اتاق پزشک انتظار پذیرش صندوق بیمار خروج داروخانه انجام آزمایش، عکس برداری ، سونوگرافی و ...
4-روابط فضایی: 5- بررسی نمونه های موجود: اجزای فضایی: مجموعه های تخصصی ورودی ترجیحا یک فضای ورودی تعریف شود (جهت حفظ تعادل دما و جلوگیری از ایجاد مزاحمت صوتی توسط دیگر بخش ها).
صندوق رهنمود طراحی: دارای یک فضای تعریف شده و نزدیک ورودی به صورت مرکزی برای این مجموعه فضایی (قابل استفاده مراجعین به کلینیک ها ) دارای ارتباط مستقیم با انتظار اصلی انتظار رهنمود طراحی: دارای فضای کافی متناسب با تعداد مراجعه کنندگان در نظر گرفتن یک انتظار مجزا برای هر 4-3 اتاق پزشک در ارتباط مستقیم با پذیرش و اتاق پزشک و ارتباط غیر مستقیم با ورودی ، سرویس ها، صندوق حتی الامکان دارای دید و منظر به فضای بیرون استفاده از مبلمان ( صندلی ) راحت با فضای کافی در نظر گرفتن فضای تعریف شده در انتظار اصلی برای آبخوری و تلفن عمومی پذیرش رهنمود طراحی: دارای فضایی تعریف شده با ابعاد متناسب دارای ارتباط مستقیم با انتظار و اتاق پذیرش ترجیحا 3-2 پذیرش کوچک برای هر چند اتاق پزشک به صورت مجزا در کنار انتظار خصوصیشان در نظر گرفته شود.
آبدارخانه رهنمود طراحی: دور از دسترس مراجعین دور از سرویس های بهداشتی دارای ابعاد کافی جهت استفاده پرسنل سرویس های بهداشتی رهنمود طراحی: در نظر گرفتن سرویس های بهداشتی مجزا برای پرسنل که در دسترس مراجعین نباشد.
( ترجیحا کنار یا نزدیک رختکن و استراحت پرسنل) الزاما وجود سرویس معلولین دسترسی آسان به سرویس ها الزاما تی شور خانه برای سرویس ها در نظر گرفته شود.
دید از سالن انتظار به سرویس ها وجود نداشته باشد.
استراحت و رختکن پرسنل رهنمود طراحی: دور از دسترس مراجعین به صورت مجزا برای خانم ها و آقایان ترجیحا با آبدارخانه و سرویس پرسنل ارتباط آسان داشته باشد.
مجموعه قلب جز فضاها: اتاق پزشک: عملکرد: تشخیص بیماری از طریق مشاوره و معاینه بیمار، در صورت لزوم معرفی به بخش های مربوطه مبلمان فضایی: میز و صندلی پزشک، صندلی بیمار، تابلوی نور ، دستگاه فشار سنج پیشنهاد: استفاده از وسائل تزئینی ، وجود کتابهای تخصصی در اتاق ابعاد پیشنهادی: 12 تا 15 متر مربع رهنمود طراحی: قرارگیری دستگاه فشار سنج بین بیمار و پزشک ، قرارگیری تابلوی نور نزدیک به میز پزشک.
اتاق اکو کاردیو گرافی: عملکرد: تست دریچه های قلب مبلمان فضایی: تخت بیمار، دستگاه اکو و صندلی پزشک، ترالی، صندلی برای بیمار، سطل زباله، روشویی و فضای رختکن پیشنهاد: استفادی از رنکهای آرامش بخش برای دیوارها ، قرار ندادن وسایل روشنایی در سقف اتاق.
ابعاد پیشنهادی: 12 تا 15 متر مربع رهنمود طراحی: دید خارجی حدالامکان محدود باشد .
روشویی در قسمت رختکن تعبیه شود.
اتاق الکترو میو گرافی( نوار قلب) عملکرد: گرفتن نوار قلب مبلمان فضایی: تخت،ترالی، دستگاه نوار قلب و میز مخصوص، روشویی، فضایی برای رختکن، صندلی برای بیمار، سطل زباله و صندلی پزشک.
پیشنهاد: استفاده از رنگهای آرامش بخش برای دیوارها ، قرار ندادن وسایل روشنایی در سقف اتاق.
ابعاد پیشنهادی: 12 تا 15 متر مربع رهنمود طراحی: دید خارجی حد ا لامکان محدود باشد .
رهنمود طراحی مجموعه جدا بودن بخش های فوق الذکر در ارتباط بودن فضاهای ذکر شده با هم تعبیه فضای انتظار مجزا برای مجموعه جانمایی در بخش آرام درمانگاه مجموعه چشم پزشکی جز فضا ها: اتاق پزشک (اپتومتریست) عملکرد:تعیین نمره عبنک معاینه چشم و تشخیص ضایعات و مشکلات چشمی مبلمان فضایی:میز و صندلی پزشک صندلی بیمار دستگاه اتورفلکشن برای معاینه چشم دستگاه E-CHART ، قفسه نگهداری لنزهای مربوطه ابعاد پیشنهادی: 5.7 متر مربع رهنمود طراحی:واقع شدن در قسمت کم نور، در نظر گرفتن فضای رفت و آمد بین دستگاه ها، در نظر گرفتن فاصله 5 متر دستگاه E-CHART تا چشم بیمار، عدم استفاده از رنگ های تیره یا خیره کننده یا تحریک اعصاب چشم.
2 .
اتاق معاینه عملکرد: دیدن قرنیه چشم، تعیین لنز، خارج کردن اجسام خارجی از چشم مبلمان فضایی: تخت، ترالی، صندلی، کمد، دستگاه های مربوطه، روشویی رهنمود طراحی: جدا بودن از قسمت اپتومتریست، دارای ارتباط مستقیم با اتاق اپتومتریست، قرارگیری در قسمت کم نور متخصص اطفال عملکرد: معاینه کودکان، کنترل قد و وزن نوزادان مبلمان فضایی: میز و صندلی پزشک، صندلی نراجعه کننده، ترازوی توزین نوزاد، تخت، روشویی، ترازوی تورین کودک به همراه متراژ برای تعیین قد.
رهنمود طراحی: طراحی جذاب فضا برای کودکان استفاده از رنگ های شاد در فضا قرارگیری این فضا به دور از فضاهای آرام و در ارتباط با بیماری های ویروسی و عفونی، جلوگیری از ایجاد کوران هوا در این فضا و فضای انتظار مربوط به آن متخصص گوش و حلق و بینی جز فضاها: اتاق پزشک: عملکرد:معاینه بیمار و تشخیص بیماری های مربوط به گوش و حلق و بینی اتاق معاینه و درمان: عملکرد: تشخیص مشکلات مربوط به گوش و حلق و بینی و درمان در حد سرپایی مانند شستشوی گوش و قطع خونریزی های اعضا های مربوطه مبلمان فضایی: تخت بیمار، صندلی پزشک، کمد، ترالی، ساکشن و میز مربوطه، روشویی رهنمود طراحی:در ارتباط مستقیم با اتاق پزشک ابعاد پیشنهادی: 12 تا 15 متر مربع برای هر کدام از جز فضاها بخش بیماریهای داخلی: جز فضا ها: متخصصین گوارش،ریه،غدد،بیماریهای عفونی ،نفرولوژی(کلیه)،رماتولوژی ،پونکسیون(نمونه برداریFNA) سازماندهی فضا ها: غدد،گوارش،نفرولوژی ، ریه و بیماریهای عفونی :یک اتاق پزشک رماتولوژی و پونکسیون :یک اتاق پزشک و یک اتاق معاینه مبلمان فضایی: اتاق پزشک : میز و صندلی پزشک ،صندلی بیمار،کمد و روشویی اتاق معاینه: تخت بیمار ،صندلی ،کمد ،ترالی و روشویی رهنمودهای طراحی مجموعه: در نظر گرفتن فضای تی شور و انیار جانمایی فضای انتظار در ارتباط بودن اتاق نمونه برداری و غدد و روماتولوژِی بخش شنوایی سنجی: جز فضاها : ادیومتری: عملکرد:تشخیص میزان شنوایی و مهارتهای گفتاری سازماندهی فضا:یک اتاقک با پنجره ای بزرگ واقع در اتاق اصلی شامل:میز و صندلی برای مراجعه کننده در روبروی پنجره :میز و صندلی ادیومتریست ،دستگاه سنجش و رایانه ضوابط طراحی: اکوستیک بودن کامل فضا جانمایی در قسمت ساکت ساختمان رعایت فاصله 1 متر بیمار تا میکروفن ابعاد پیشنهادی کل ادیومتری:12 متر (3*4) ابعاد پیشنهادی اتاقک : 3 متر (1.5*2) آزمایش ABR: عملکرد:تشخیص ضایعه مغز و عصب شنواییدر حالت ریلکسینگ سازماندهی فضا :یک اتاقک داخلی شامل تخت و دستگاه در بیرون از اتاقک میز و صندلی ادیولوژیست ضوابط طراحی: اکوستیک بودن فضا جانمای در قسمت ساکت ساختمان ارتباط بصری اتاقک داخلی با ادیولوژیست رعایت فاصله 1 تا 0.5 متر بین تخت تا دستگاه آزمایشOAE: عملکرد:بررسی سلولهای مویی در حلزونی مغز سازماندهی و ظوابط ABRپیشنهاد میشود رهنمودهای طراحی در ارتباط بودن فضاهای ذکر شده(قرار گیری در یک بخش) در نظر گرفتن فضای انتظار جانمایی در قسمت ساکت مجموعه(در صورت امکان در زیر زمین) عدم نیاز به نور طبیعی بخش زنان: جز فضا ها: اتاق پزشک: عملکرد:مشاوره با بیمار و تشخیص مشکل اتاق معاینه: عملکرد :تشخیص بیماری از طریق معاینه و جراحی بدون بیهوشی مبلمان فضایی:تخت ژینکولوژی2 عدد(تخت مخصوص معاینه زنان)،چراغ متحرک ،ترالی،کمد،رختکن،روشویی رهنمودهای طراحی: نداشتن دید مستقیم به اتاق ها قرار دادن پارتیشن بین تخت ها اتاق کولپوسکوپی و کرایو: همان عملکرد و مبلمان اتاق معاینه پیشنهاد می شود رهنمودهای طراحی بخش: دور از دسترس عموم مراجعه کنندگان در معرض دید مستقیم نبودن بخش دارای توالت مجزا و تی شو ارتباط غیر مستقیم اتاق ها در نظر گرفتن اتاق رختکن و تعویض لباس بخش ارتوپدی: جز فضا ها: اتاق پزشک: عملکرد:معاینه و تشخیص شکستگی سازماندهی فضا:میز و صندلی پزشک صندلی بیمار تابلوی نور روشویی اتاق گچ گیری عملکرد:گچ گیری و باز کردن گچ مبلمان فضایی:تخت ترالی کمد صندلی روشویی رهنمود طراحی: ترجیحا همراه با اتاق پزشک برای تشخیص در ارتباط با بخش تشخیصی درمانگاه شبانه روزی عملکرد: ارائه خدماتی نظیر پزشک عمومی تزریقات و پانسمان در طول شبانه روز جز فضا: انتظار پذیرش و صندوق پزشک تزریقات و پانسمان سرویس بهداشتی استراحت پرسنل آبدارخانه نمازخانه رختکن مبلمان فضایی: تزریقات و پانسمان: تخت بیمار ترالی صندلی پزشک روشویی کمد پزشک عمومی: میز و صندلی پزشک صندلی بیمار تخت ترالی کمد روشویی رهنمود طراحی: در نظر گرفتن تهویه مناسب برای تزریقات و پانسمان جدا بودن از کلینیک تخصصی جهت کنترل دسترسی ها مقدمه: بخش تشخیصی این بخش شامل 1ـ رادیولوژی 2ـ مامو گرافی 3ـ سونوگرافی 4ـ سی تی اسکن و انژیو گرافی می باشد که در ادمه به توضیح هر کدام می پردازیم.
واژه نامه: 1ـ رادیولوژی (Radiology): بر حسب اینکه از چه عواملی استفاده می شود پزشکی هسته ای : بر اساس مواد رادیو اکتیو رادیولوژی واقعی: بر اساس اشعه x که رادیولوژی پزشکی واقعی نام دارد.
رادیولوژی پزشکی واقعی: 1ـ رادیولوژی تشخیصی 2ـ رادیولوژی درمانی رادیولوژی تشخیصی: 1ـ فلوئورسکوپی 2ـ رادیوگرافی 3ـ توموگرافی کامپیوتری معنی واژه های فوق را در ادامه توضیح خواهیم داد.
رادیولوژی درمانی: 1ـ دستگاههای رادیوتراپی 2ـ مقادیر درمانی در تابش پرتوها 3ـ حساسیت بافت در پرتوها 1 ـ 1 ـ فلوئورسکوپی: ( fluoroscopy ) ساده ترین روش رادیولوژی است.
برای انجام آن نیازی به فیلم و تاریکخانه و ...
نیست.
با قرار دادن بیمار در پشت دستگاهی که به فلورسکوپ مجهز است می توان در عرض چند دقیقه قسمت مورد نظر بدن را بررسی کرد.
در مقایسه با رادیولوژی را فلورسکوپی بیمار تشعشع بستری دریافت می کند و این عامل محدود کننده این تکنیک است که برای بررسی عضوی مانند ضربان قلب، حرکات تنفسی ریه و دیافراگم و ...
استفاده می شود.
2 ـ 1 ـ رادیوگرافی: (Radiography) در رادیو گرافی با تنظیم شرایط الکتریکی تابش پرتونتگن و قرار دادن فیلمی در مسیر خروج پرتو ها و در عین حال به کار بستن وسایل فرعی برای جمع و جور نمودن تابش می توان از حالات سلامت و یا مرضی قسمتی از بدن مدرک مطمئنی برای مطالعه در دست داشت.
منظور از عکس یا رادیو گرافی ساده عکسی است که بدون کاربرد کاده خارجی به بدن گرفته می شود.
در این روش تفکیک حدود اعضا از یکدیگر مشکل خواهد بود.
رادیوگرافی با مواد کنتراسی دارای تکنیک های جداگانه و به کار بردن مواد مختلف برای بررسی اندام های بدن می باشد.
یکی از این روش ها آنژیوکاردیوگرافی است که با تزریق مواد کنتراست به درون قلب از راه لوله های باریک که از رگ های مختلف بدن وارد شده به حفرات معینی از قلب می رسند.
رادیو گرافی از مراحل مختلف ضربان قلب به عمل آمده و امکان بررسی حفرات درونی قلب و دریچه ها فراهم می شود.
3 ـ 1 ـ توموگرافی کامپیوتری: (computerized tomography) مبنای این روش به اندازه گیری مستقیم بقیای انرژی یک رشته پرتونتگن، پس از عبور آن از قسمتی از بدن است.
در این جا یک اندازه گیری حساس میزان انرژی باقیمانده را حساب کرده و به کامپیوتر می دهد و کامپیوتر برای تمام نقاطی از بدن که در مسیر عبور پرتو ایکس قرار گرفته اند، عدد جذبی را حساب می کنند.
عکسی که از این دستگاه های سی تی اسکن بدست می آید مثل یک برش تشریحی عرضی از بدن است که در تمام نقاط آن، همه قسمت ها را می توان به خوبی بررسی کرد.
2ـ ماموگرافی تشخیصی: (Mammography) ماموگرافی تشخیصی یک رادیوگرافی از پستان ها برای رد یا تایید شکایات یا آنبرمالیهای پستان است که در معاینات فیزیکی با ماموگرافی تشخیصی از نظر تعداد نماهای (view) گرفته شده با ماموگرافی معمولی متفاوت است.
از این نظر که تعداد نماها در ماموگرافی تشخیصی بسیار بیشتر از ماموگرافی معمولی است.
از این نظر که تعداد نماها در ماموگرافی تشخیصی بسیار بیشتر از ماموگرافی معمولی است (در ماموگرافی معمولی فقط دو نما انجام می شود) بنابراین ماموگرافی تشخیصی وقت و هزینه بیشتری در بر دارد.
هدف ماموگرافی تشخیصی: هدف تشخیصی دقیق سایز (اندازه) و موقعیت (مکان) آنبرمالیهای پستان و به تصویر کشیدن بافت تطراف توده می باشد.
در بسیاری از موارد ماموگرافی تشخیصی به تشخیص آنبرمالیهای خطرناکی که بسیار شبیه بافت غیر کاسز هستند کمک می کند.
دستگاه ماموگرافی شامل تیوپ اشعه ایکس مخصوص ماموگرافی و وسیله کمپرس است.
3ـ سونوگرافی: (Sonography) در این بخش بیماران برای رویت جنین، بیماری های کلیوی، تشخیصی بیماری هایی همچون آپاندیس و ...
رجوع می کنند.
4ـ سی.تی.اسکن (ct.scan) سی تی اسکن نوعی روش تصویر برداری است که در آن اشعه ایکس تولید شده متوسط به بیمار برخورد نموده سپس توسط Detector اشعه دریافت می شود و بر اساس اندازه گیری میزان تضعیف پرتو ایکس در عبور از ناحیه مورد نظر طیف تصویری Gray scde بدست می دهد.
این شیوه در حقیقت به معنی تصویر گیری مقطعی و عرضی از اعضای بدن می باشد.
Cts : 1ـ با تزریق ماده حاجب (بیشتر در موارد ct با تزریق است) (با تزریق ماده حاجب عروق در تمام نقاط بدن حاجب شده ارگانهای مختلف قابل احتراق می گردند) (تشخیص بیماری های مغز و اعصاب، بیماری اعضای داخلی شکمی مانند کبد، لوزالمعده، غدد فوق کلیوی، بررسی بیماری های ریه.) 2ـ بدون تزریق ماده حاجب (استفاده محدود) تصادفات دستگاه های کلیوی دستگاه سی تی اسکن یک دستگاه اسکن توموگرافی کامپسوتری از یک میز برای قرار گرفتن بدن بیمار یک گانتری که سر بیمار در آن قرار می گیرد، یک منبع تولید اشعه ایکس سیستمی برای آشکار کردن تشعشع خارج شده از بدن، یک ژنراتور اشعه ایکسع یک کامپیوتر برای بازسازی تصویر و کنسول عملیاتی که تکنولوژیست رادیولوژی بر آن قرار می گیرد تشکیل شده است.
لازم به ذکر است بخش سی تی اسکن غالباً در یک سری اتاق های جداگانه ای که شامل اتاق عملیات، اتاق کنترل، فضای تجهیزات کامپیوتری و فضاهای دستیابی انجام می گیرد.
اعمال تشخیص جدید NB پیوسته رو به گسترش است.
طراحی باید به گونه ای باشد که برای خدمات جدید، اتاق های جدید تأمین گردد.
پیش گفتار: بخش تشخیصی از مهم ترین قسمت هایی است که در طراحی یک بیمارستان باید در نظر گرفته شود.
بخش تشخیصی است.
این بخش به نوبه خود نیز شامل قسمت هایی است که توضیح داده شد.
بخش رادیولوژی: هر بخش رادیولوژی بسته به تعداد اتاق دستگاه نیاز دارد چون این دستگاهها فضای زیادی اشغال می کنند و بزرگ است.
اتاق ها در ابعاد 4*6 طراحی می گردند.
به ازای هردستگاه رادیولوژی یک اتاق کنترل و یک تاریکخانه احتیاج داریم.
بخش تاریکخانه نقش رابط بین اتاق رادیولوژی و اتاق کنترل به عهده دارد.
از نظر ابعاد، بزرگترین اتاق، اتاق رادیولوژیسپس تاریکخانه و در نهایت اتاق کنترل است.
به دلیل اینکه در اتاق رادیوگرافی اشعه زیادی وجود دارد جنس شیشه موجود سربی می باشد.
هر اتاق گراف احتیاج به یک رختکن و یک دستشویی و در بعضی از جاهابه یک اتاق استراحت احتیاج داردهمچنین نیاز به یک قسمت طی شو نیزداریم.
یک دستگاه به اسم نوگاکوسکوپ که عکس در آن روئت می شود و اندازه آن تقریباً 140*150 سانتی متر می باشد.
این بخش احتیاج به پذیرش و انبار بایگانی دارد.
این اتاق باید سرب کوبی باشد به خاطر اینکه میزان اشعه را پایین بیاورد و به دو در نیازمند است در اول یک در معمولی و در دوم یک در سرب کوب شده است.
در تاریکخانه هم دو در وجود دارد که باید هر دو تای آن الکتریکی باشد و در یان صورت اگر قرار باشد الکتریکی باشد باید یکی از آن باز و دیگری بسته باشد.
اگر قرار باشد دو در نداشته باشد باید برای طراحی آن راهرویی به نماد Z در نظر بگیریم که شکست نور انجام شود و نور به هیچ طریقی راه ورود نداشته باشد.
برای تهویه اتاق تاریکخانه اصلاً نباید نور وارد شود و تنها نوری که در این اتاق وجود دارد نور قرمز است و این اتاق کاملاً تاریک است و عکس هایی که از مریض می گیرند در این اتاق ظاهر می کنند.
رنگ دیوارهای این اتاق بهتر است از مصالح سیاه رنگ باشد.
لازم به ذکر است در این بخش برای حفظ سلامتب بیمار به ویژه کودکان از حفاظ سربی دار استفاده شود.
Radiology اصول تاریکخانه مقدمه: وقتی که ما از اشعه x برای تصویر برداری از اندام های بدن استفاده می کنیم، پس از عبور از بدن، بایستی اطلاعات آنها به صورتی که برای انسان قابل فهم باشد در آوریم.
این تبدیل توسط گیرنده های تصویر یا Image Receptors انجام میگیرد.
گیرنده های تصویر در این رادیولوژی انواع مختلفی دارد.
مانند فیلم رادیو گرافی، صفحات فلورسکوپی، تقویت کننده های تصویر، دوربین و غیره.
در این میان فیلم های رادیو گرافی بیشترین مصرف را دارند و معمولترین نوع گیرنده های تصویری می باشند.
نیز اولین نوع گیرنده های تصویر است که توسط رونتگن استفاده شد.
تاریخچه: در اوایل تاریخ رادیوگرافی فیلم ها به صورت صفحات شیشه ای بودند و امولسیون روی آن ها کشیده می شد.
پس از اکسپوز شدن توسط اشعه ایکس ظهور و ثبوت می شود و سپس تفسیر می شد.
در آن زمان از اسکرین استفاده نمی شد.
همزمان با شروع جنگ جهانی اول در سال 1914 م.
منبع صفحات شیشه ای که بیشتر از کشور بلژیک تولید می شد رو به کاستی گذاشت و این در صورتی بود که تقاضا برای رادیوگرافی از سربازان رو به افزایش گذاشته بود.
سپس به ماده جدید به نام نیترات سلولز روی آورده شد.
در آن زمان از نیترات سلولز به عنوان پایه فیلم های یک طرفه با یک صفحه تقویت کننده استفاده می شد.
نیترات سلولز بسیار آتش گیر بود و موجب آتش سوزی می گردید.
به همین دلیل در دهه های 20 و 30 موجب چندین آتش سوزی در چند بیمارستان گردید.
در اواخر دهه 1920 تری استات سلولز به عنوان پایه فیلم های یک طرفه با یک صفحه تقویت کننده جایگزین آن شد که کمتر آتش گیر بود.
سپس در دهه 1960 پایه ای از جنس پلی اتیلن تر فنالات رزین توسط Du Pont معرفی شد و به عنوان پایه استاندارد فیلم های رادیوگرافی استفاده شد.
از پلی استر به علت استحکام زیاد می توان پایه هایی به ضخامت های کمتر تولید کرد که هنگام پروسس نیز آسیبی به آن نمی رسد و با گذشت زمان پایداری بیشتری دارد.
تقسیم بندی فیلم های رادیوگرافی: در یک تقسیم بندی فیلم های رادیولوژی به دو گروه کلی تقسیم بندی می شوند: 1ـ فیلم های بدون صفحه تقویت کننده 2ـ فیلم های با صفحه تقویت کننده سایز فیلم ها: فیلم های مصرفی در رادیولوژی دارای سایز های مختلفی می باشند و بسته به عضو مورد نظر و اندازه آن برای تصویر برداری انتخاب می شوند.
سایز های معمول مصرفی در بخش ها در سایز های زیر است که به علت این که انبار فیلم بر حسب انبار این فیلم ها طراحی می شود حائز اهمیت می باشد.
30*25 , 24*24 40*20 , 25*20 43*18 40*15 , 30*15 , 18*13 , 91*35 40*40 35*30 35*28 .
نگهداری و انبار کردن فیلم ها: طرز صحیح نگهدار و انبار کردن فیلم های رادیولوژی بسیار مهم است.
به چند دلیل: ـ تهیه فیلم های رادیوگرافی هزینه زیادی در بر می گیرد و گران است و در نتیجه بودجه زیادی برای این کار در نظر گرفته می شود که نباید هدر رود.
ـ چون فیلم یک دتیکتور است هرگونه عاملی مثل نور، اشعه و غیره روی آن تأثیر گذاشته و باعث ایجاد مه آلودگی، آرتی فکت و درنتیجه اشکال در تصویر و تفسیر آن می شود.