‫پروژه مطالعات طرح -آموزش معماری در غرب و جهان

-بوزار فرانسه

دراین مدرسه اصل کار تکیه بر کارهای قدیمی است ، قواعد و تناسبات و بررسی نظام های شناخته شده نویان و دوره کلاسیک بوده است ، سیستم آموزشی کارگاهی یا به عبارتی آتلیه ای بود و هر کارگاهی تحت راهنمایی و سرپرستی استاد مشخصی قرار داشت . سنگ بنای سیستم آموزش مدرسه بوزار طرح مسئله طراحی بود که تقریبا" در ابتدای ترم به دانشجوها داده میشود و با کنترل و حمایت نزدیک در پیشرفت آن دقت می‌شد . مساله بصورت اسکیس شروع می‌شد و بصورت شارت تمام می‌شد . روش آموزش بوزار کاملا" متکی به استادان فاضل و برجسته و یاد گرفتن عمل بوده ، کارهای نهایی بصورت پروژه به سبک سنتی و زیبایی کشیده می‌شد و معمولا" فقط براساس مفهوم خوب و قابل فهم دفاع می‌شد . شیوه رایج سبک نئوکلاسیک بود . اساس داوری در مورد پروژه‌ها دانشجویان در نظر گرفتن مفهوم کلی بود که دانشجویان در طراحی استفاده می‌کردند . در این نوع آموزش مسئله رقابت جدی بود .

2- باهاوس

باهاوس مدرسه حرفه‌ای طراحی و ساختمان در سال 1919 بوسیله گروپیوس پایه گذاری شد . یکی از اهداف ایجاد وحدت بین هنر و حرفه بود و معتقد بود که هنرمند یا معمار می‌بایست در عین حال صنعتگر باشد . آموزش در این مدرسه تولید صنعتی را شامل می‌شود  گروپیوس معتقد بود ماشین باید مطلقا" براساس خواسته‌های یک طراح خلاق بکار گرفته شود . گروپیوس به ماشین صرفا" به عنوان ابزار تکامل یافته وسایل کاردستی یک صنعتگر می‌نگریست . تعلیم و تربیت در این مدرسه نه تنها به کار حرفه‌ای بر روی مواد پرداخت . بلکه ساختن نمونه‌هایی را که بعنوان مدل برای تولید انبوه بکار می‌رفت مدنظر داشت .

دوره تعلیمات باهاوس شامل دو دوره آموزشی بود ، دوره اول به مطالعه‌ی مواد و کار با دست بر روی آنها اختصاص داشت و در دوره‌ی دوم نظریه‌های شکل و طراحی مطالعه می‌شد . در آغاز کار هر شاگرد دو معلم داشت که یکی صنعتگر و دیگری هنرمند بود .

مدرسه با دوره مقدماتی 6 ماهه آغاز می‌شد و در طی آن شاگردان با مواد مختلف آشنا می‌شوند و منظور این بود که بدانند هر دانشجو به چه چیزی علاقه دارد . هر دانشجو نخست برای استفاده از وسائل دستی و سپس برای کار با ماشین هایی که در صنعت و جانشین این وسایل دستی می‌شد آموزش می‌دید .

اصول سیستم آموزشی بعد از اصلاح

تعلیم و تربیت در طراحی ، تکنیک ، صنعت گری برای همه انواع کارهای خلاقه به‌ویژه ساختمان و اجرای کارهای تجربی بویژه ساختمان و مبلمان داخلی و ساخت مدل و فروش به کارخانه‌ها برای تولید صنعتی . انستیتو طراحی شیکاگو ، مدرسه معماری دانشگاه‌ها وارد ، مدرسه طراحی صنعتی نیویورک ، مدرسه طراحی کالیفورنیای جنوبی به روش باهاوس کار می‌کند .

برنامه آموزشی : به دو قسمت تقسیم می‌شود  .

1 آموزش درفن        

الف آموزش مصالح و ابزار               ب _ اصول تهیه صورت وضعیت ها

2 آموزش در مسائل شکل

الف   مشاعره                     ب عرضه کار 

ج کار هنری

باهاوس با این فکر اداره میشد

1 هر کارآموز بوسیله دو استاد آموزش داده میشد . یکی صنعتگرو دیگری هنرمند.

2 دوره آموزش فنون و نظریه شکل ضروری است .

باهاوس معتقد است که ماشین باید واسطه مدرن طراحی کردن ما باشد واحمقانه است که یک کارآموز مستعد را بی آنکه در یک فن آمادگی پیدا کرده باشد روانه کار در صنعت  کنیم .

هدف دوره آموزشی باهاوس

نقطه اوج آموزش  باهاوس تمایل به وابستگی کاری قدرتمند و نوین همه روندهای کار خلاق است . دانشجویان با  استعداد باید علاقه به رشته‌های درهم بافته کار عملی و شکل را دوباره بدست آورند .

لذت ساختن بنا ، در گسترده ترین مفهوم این واژه باید جای گزین کار کاغذی طراحی شود .

معماری در یک کار جمعی همه کارگران خلاق ، از صنعتگر ساده تا هنرمندان متعالی را وحدت می‌بخشند . بدین دلیل بنیادهای آموزشی جمعی باید به اندازه کافی گسترده باشند تا گسترش هر نوع استعدادی را اجازه دهد .

از آنجا که یک روش مقبول جهانی برای کشف استعدادها وجود ندارد فرد در دوره تکامل خویش باید برای خود آن زمینه فعالیتی را بیابد که مناسب‌ترین زمینه برای او در محدوده جامعه است .

3-دانشکده معماری لندن

اولین مدرسه معماری که بعنوان دانشکده معماری مطرح شد در لندن بود . این مرکز شیوه‌ای نسبتا" مستقل و جنبه‌های فنی و علمی کار معماری را بیشتر مورد توجه قرار می‌داد . اما در سال‌های اخیر جنبه‌های فلسفی و هنری را مدنظر قرار داده است .

4- مدارس معماری ایتالیا

مدارس معماری ایتالیا تا حدودی مانند بوزار دانشجویان را با دیدی هنری تر با مسائل معماری آشنا می‌کرد . اما تفاوت عمده در ایتالیا این بود که بیشتر به مسائل اقلیمی ، محیطی و بومی توجه شد و نظامنامه جدید دانشکده‌های معماری ایتالیا چنین مقرر می‌کند . آموزش دوره دیپلم معماری متشکل از یک بخش تکوینی یا ساختاری است که به یادگیری نظریه‌ها ، روش ها و دیسپلین ها اختصاص دارد و یک بخش نظری – عملی که به یادگیری و تعلیم در حوزه فعالیت‌های حرفه‌ای اختصاص دارد . به‌منظور تحقق یافتن به بخش نظری – عملی کارگاه ها به منزله ساختارهای آموزشی با هدف خاص خود ، در دانشکده‌های معماری دایر می‌شوند .

این هدف چنین است : دانش طراحی ، فرهنگ طراحی و کار طراحی … در این کارگاه ها ارتباطی نزدیک بین دانشجو و استاد برقرار خواهد بود . بنابراین هر کارگاه نباید بیش از 50 دانشجو داشته باشد .

5- روش آموزش معماری در آمریکای شمالی

آنچه دولت آمریکا از دانشگاهها خواست این بود که به جوان های آمریکا آموزش علمی و کاربردی بدهند . این نحوه نگرش به‌شدت با سنت اروپا در تضاد بود . در اروپا آموزش به روشنی از تربیت حرفه‌ای جدا بود .

سنت اروپا از نظر سیر تفکر تاریخی به هر صورت در مرحله‌ی دوم اهمیت آموزش معماری در آمریکا قرار داشت .

با آغاز معماری مدرن در اروپا و گسترش شهرت اصطلاح آسمان خراش شیکاگو و مدرسه معماری پریری طراحی شده توسط رایت ، فشار زیادی برای تغییر برنامه آموزش معماری آغاز شد .

دانشکده‌های معماری دانشگاه اورگن اولین مدرسه‌ی معماری در آمریکا بود که دو اصل اساسی را در حرکت آموزش معماری بکار گرفت .

1- ارتباط داشتن با همه رشته‌های وابسته 2- عدم رقابت دانشجویان

در تمام این دانشگاه‌ها دوره آموزش 4 ساله بود ولی وقتی آموزش معماری توسعه یافت و در کنار آن هنر تصویرسازی معماری و مبحث تأسیسات و سازه  به میان آمد، بنظر رسید 4 سال برای آموزش کافی نیست .

1992 : دانشکده کرنل اولین دانشکده‌ای بود که برنامه‌ی آموزش حرفه‌ای 5 ساله را اختیار کرد و مدرک لیسانس می‌داد .

1960 : در دهه 1960 برنامه‌ی 2 + 4 برای گسترش برنامه آموزش حرفه‌ای استفاده شد این برنامه معمولا" بصورت یک برنام درسی 4 ساله در طراحی محیط است که با یک برنامه دو ساله که بطور مشخص بر معماری تاکید دارد دنبال می‌شود  . این برنامه در دانشگاههای کالیفرنیا ، برکلی و واشنگتن در سن لوییز پیاده شد .

مدل مطلوب دیگری در سال 1960 مطرح گردید که در آن آموزش معماری تنها می‌توانست برای مدرک بالاتر از لیسانس ارائه شود و بعنوان تحصیلات تکمیلی ارائه می‌دهند و منظور از برنامه‌های حرفه‌ای معماری که فقط در سطح بالاتر از لیسانس ارائه می‌شد . این است که یک آموزش کامل دانشگاهی قبل از شروع آموزش حرفه‌ای کسب شود .

تمایل جالب دیگری که در سال‌های 1960 تبلور یافت . فکر یا مفهوم کلینیک رایگان بود .

بررسی سیستمها و اهداف آموزشی در دانشکده های مهم خارج از کشور

1-دانشگاه برکلی امریکا:

     به طور کلی به دوره های 4و6و7 ساله تقسیم می شود.در دوره چهارساله دانشجویان لیسانس می گیرند و مدرک آنها مدرک حرفه ای به حساب نمی آید و باید 5 سال سابقه کار حرفه ای داشته باشند. دوره 6 ساله باید دوسال و دوره 7 ساله باید یک سال سابقه کار حرفه ای داشته باشند. دوره های آموزش معماری در امریکا با هم تفاوت زیادی دارند.

   دانشگاه های امریکا از نظر تاکید شان بر مسائل مختلف معماری شامل تکنولوژی فلسفه هنر مسائل انسانی  با یکدیگر فرق دارند.

   دو مسئله برای تحصیل در دانشگاه های آنجا مهم است:

مهندس معمار تازه فارق التحصیل شده باید از همان روز اول وارد محیط حرفه ای کار شود و به نحوه کار در دفتر آشتایی داشته باشد.

درسی که دانشجو خوانده است در راستای کارش و هماهنگ با هدفی خاص باشد(جامعه تخصصی)

  درس طراحی معماری در 90% دانشگاه های امریکا محور اصلی تمام دوره تحصیل است و از ترم اول ارائه می شود.

  تمام مسائلی که یک دانشجو معماری یاد می گیرد در ظرفی است که ظرف معماری است. یعنی دانشجو کلی گرایی نمی کند.فلسفه ، هنر روان شناسی.

 دروسی نظیر: ریاضیات,تاریخ,تاریخ معماری,فلسفه,روانشناسی,جامعه شتاسی,اقتصاد در ترم اول ارائه می شود.

  در سال دوم : تکنیک و روشهای ساختمانی به صورت نسبتا" خلاصه ارائه می شود. و درس تاریخ به عنوان تئوری معماری(در واقع سبک شناسی )برای شناخت سبک است، که درس تئوری معماری تا سال آخر وجود دارد.