مقدمه : در عصر کنونی جهان در حال تغییرات سریع در همه عرصه های زندگی بشری و کره خاکی است و علوم بشری به شدت در حال تغییر و تکامل می باشند .
به تبع این تغییرات در زندگی و ارتباطات بشری، علم ساختمان و معماری نیز مانند کلیه علوم دیگر دستخوش تغییر و تکامل و دگرگونی است به طوریکه از آثار تاریخی در عرصه های مختلف پیداست این تغییرات در طول تاریخ متناسب با رانش و نحوه زندگی انسان ها تغییراتی داشته اند که این تغییرات در همه علوم در عصر کنونی شدت بیشتری دارد .
بلکه لاینقطع می باشد این فراگیری بطور تخصصی از دانشگاه شروع می گردد و به دنبال فراگیری علوم طبعاً بکارگیری آن ها و تجربه کردن ضروری است و به دنبال به کار گیری این علوم و روش هاست که پایه گذار تغییرات بعدی و به تبع آن ایجاد زمینه پیدایش تئوریها و بینش ها و تکامل علوم مربوط پیش می آید .
پس کارآموزی ما دانشجویان به دنبال پایان تحصیلات دانشگاهی ، سر آغازی است برای تجربه و به کار گیری علوم فرا گرفته شده و به کار بستن روش ها و علوم یاد گرفته شده با این دید که سبب تغییراتی در عرصه علمی این علوم می باشد و خود سبب و زمینه ساز این عرصه از علم و عمل باشیم.
فصل اول : آشنایی کلی با مکان کارآموزی تاریخچه سازمان : شهرداری دزفول یکی از قدیمی ترین شهرداری های کشور است و اولین شهرداری است که در استان خوزستان تآسیس گردیده است .
بر اساس مدارک موجود این مکان در سال 1299 هجری شمسی تآسیس گردیده است.
درجه این شهرداری درجه 10 و تعداد پرسنل آن جدای از سازمانهای وابسته به آن بیش از 1000 نفر می باشد .
شهرداری دزفول در حال حاضر شامل دو منطقه و سه سازمان وابسته به نام های عمران - اتوبوس رانی و فضای سبز است و بودجه سالانه آن برای سال 72 بیش از 5/4 میلیارد ریال تنظیم گردیده است .
این نهاد در طول عمر پر تلاش خود خدمات ارزشمندی را به مردم خوب دزفول عرضه داشته و در زیبایی و سر بلندی گام های بلندی برداشته است .
نمودار سازمانی و تشکیلات : نمودار تشکیلاتی این مؤسسه به صورت زیر است : وزارت کشور استانداری خوزستان شهرداری دزفول اهم اقدامات شهرداری : سازمان دهی به وضعیت املاک و تعیین تکلیف بسیاری از زمین ها در توسعه شهری .
حل مشکلات حقوقی تعدادی از پروژه های مهم نظیر ترمینال های بار و مسافر .
روشن شدن وضعیت بافت قدیم ، شامل تهیه طرح مرمت توسط مشاور و برخورد مناسب با مخروبه ها .
به کارگیری و توسعه خدمات کامپیوتری در ابعاد مختلف شهرداری اجرای طرح سراسری ممیزی کاهش پرسنل و افزایش در آمد نسبت به سالهای قبل ایجاد زمینه و دعوت از علاقه مندان به سرمایه گذاری در پروژه های شهری تهیه و تصویب محدوده قانونی شهر اجرای طاق نمای خیابان های اصلی دزفول تآمین روشنایی خیابان ها اجرای زیر سازی جاده ها شهرداری مرکزی دزفول - واحد مشاوره فنی : مشاوره در امور فنی و عمرانی و شهر سازی در شهر دزفول و همچنین طراحی و محوطه سازی میادین ، پارکها ، حاشیه گذاری اصلی ، سازمان دهی بخش هایی از ساحل دز - انجام می گیرد .
به عنوان مثال: پارک دولت - پارک ولیعصر ، ورودی بهشت علی ، محوطه ورودی بیمارستان گنجویان ، محوطه ترمینال هوایی و حاشیه اتوبان دزفول - اندیمشک همچنین پارکهای محلی در منطقه فرهنگ شهر و جنوب شهر .
نظارت عالیه بر اجرای پروژه های فوق و ساختمان اداری شهرداری مرکزی در حال احداث و شهرداری منطقه دو ، در بخش بهسازی و نوسازی بافت قدیم ، تهیه طرح و نظارت بر مرمت و باز سازی حمام کرناسیان - آسیاب های آبی و غیره و همکاری با میراث فرهنگی در زمینه های فوق الذکر فصل دوم : ارزیابی بخش های مختلف بارشته علمی کار آموز معمار و هنر معماری با بخش های مختلفی در ارتباط است که برای رسیدن به هدف و مقصد و خلق اثر به آن ها نیاز مند است .
از جمله : وجود نقشه کش ماهر ، پیمانکار و مجری با تجربه و همچنین مشاورانی که او را در رسیدن به هدف یاری رسانند .
در محیط های معماری مانند دفتر فنی شهرداری مرکزی دزفول افراد متعددی در حال فعالیت هستند .
از جمله : طراح : که مسئولیت اصلی دفتر فنی بر عهده اوست و همچنین یک نفر مترور جهت محاسبه پروژه افراد دیگری نیز مانند نقشه بردارها و تکنسین ها ( جهت نظارت از طرف رئیس دفتر فنی ) فعالیت دارند و نیز کسیکه مسئول کامپیوتری کردن نقشه های موجود است .
به طور کلی شهرداری دزفول از قسمتهای مختلفی تشکیل شده است که مهمترین آنها عبارتند از : شهردار : مسئول مستقیم دستگاه اجرایی طرح جامع و تفصیلی و سایر معاونتها روابط عمومی : هماهنگ کننده کلیه معاونت ها و دستگاه اجرایی طرح جامع و تفصیلی .
معاونت اداری مالی : معاونت فنی شامل ادارات شهر سازی و نگهداری تآسیسات وابسته و تهیه طرح های فنی و نظارت بر اجرای آنها میباشد .
اداره شهر سازی : صدور پروانه ساختمانی و نظارت بر اجرای ساختمان سازی و تعیین برو کف ها و دیگر مسائل ساختمانهای در حال احداث .
اداره نگهداری تاسیسات و ابنیه وترافیک: نگهداری شبکه ارتباطی و تعمیر و تجهیز آنها در نصب چراغ راهنمائی و خط کشی و غیره و تجهیزات و تآسیسات عمومی شهر .
اداره طرح های فنی و نظارت : تهیه طرحهای اجرائی خیابانهای جدید الاحداث و سایر تآسیسات عمومی شهر مانند پارک ها ، آبریز گاهها عمومی و غیره .
فصل سوم: آزمون آموخته ها ، نتایج و پیشنهادات عمده فعالیتهای اینجانب در واحد مشاور فنی در شهرداری مرکزی دزفول طراحی و تهیه و ترسیم نقشه های مورد نیاز شهرداری بوده است .
از جمله : تهیه نقشه شهرداری مرکزی و ترسیم پلان ها پلان ستون گذاری ، ستون گذاری و جزئیات ستون ها و پلان محور بندی ستون ها و نوشتن اندازه و ارتفاع همراه با دسنی که چندین جلسه به طول انجامیده است .
همچنین ترسیم پلان فونداسیون - تیپ بندی جزئیات فونداسیون به همراه دسن که چندین جلسه به طول انجامیده است .
ترسیم پلان تیر ریزی - تیپ بندی و جزئیات تیرچه ها به همراه دسن که چندین جلسه به طول انجامیده است .
ترسیم پلان باد بندها و جزئیات بادبندها همراه بادسن که چندین جلسه به طول انجامیده است .
طراحی و نظارت محوطه سازی شهرداری (سیویل ) ترسیم نماها و مقاطع پلان شهرداری مرکزی همراه با دسن طراحی و ترسیم پلان پارک ولیعصر واقع در دزفول پیشنهاد کاربری برای سایت پارک ولیعصر نظارت بر اجرای پارک ولیعصر و بازدید های مکرر بر آورد مقداری از هزینه طرح طراحی و محوطه سازی حاشیه رودخانه دز در مجاورت مقبره رود بند نظارت و بازدید از سایت حاشیه رودخانه دز در مجاورت رود بند تهیه نقشه شهرداری مرکزی : کار فرما : شهرداری دزفول مشاور: سازمان خدمات طراحی استان پیمانکار: شرکت پی ریز پویای جنوب محل اجرا : مجاور خیابان 60 متری (ترمینال مسافر بری قدیم اهواز ) محل اجرا : مجاور خیابان 60 متری (ترمینال مسافر بری قدیم اهواز ) مدت کارآموزی اختصاص به تهیه نقشه های شهرداری مرکزی داده شده است .
کاربری این ساختمان : اداری (شهرداری منطقه 2 دزفول ) ساختمان دو طبقه است آجری است و اسکلت آن فلزی می باشد با متراژ 31×20 و مساحت هر طبقه 600 متر مربع و زیر بنای 1200 متر مربع با مشخصات زیر : ساختمان دارای فضایی مراجعی - اداری است .
مراجعی در طبقه همکف و شامل دفتر فنی ، نوسازی ، معاونت و سرویس ها اداری در طبقه اول و شامل مدیریت ، بخش های حقوقی ، املاک ، بایگانی ترسیم نماها و مقاطع پلان : ترسیم نماها و چندین جلسه به طول انجامید .
مصالحی که در نما به کار برده شده است : نمای خارجی : آجر پلاک 4cm با بند کشی سیمان سفید اندازه ترکیبی از سنگ چینی صیقلی 40cm و سنگ باد بر کفسازی داخلی : ترکیبی از سنگ گرانیت 40cm×40 و گوهره به ابعاد 40cm×40 دیوارهای جداکننده به ارتفاع 1m حد واسط فضای مراجعین و اداری که ترکیبی از سنگ گرانیت ، سنگ چینی ، با پوشش کف سنگی چینی می باشد .
بدنه سازی و کف سازی سرویس ها از سرامیک نمای داخلی از پلاستر سیمانی با روکش اندود گچ و رنگ روغنی مات پله ها از سنگ چینی صیقلی به عرض 40 و ارتفاع 17cm پنجره ها از پروفیل آهنی طبق نقشه های تهیه شده شیشه ها : شیشه دودی 4mm پنجره و درهای سرویس ها از آلومینیوم عرض درهای سرویس 75cm و ارتفاع 210 cm و ابعاد پنجره توالت 40cm×40 در اتاق ها چوبی به عرض 110cm با چهارچوب - روکش راست یا گردویی و با پوشش رنگ سیلر کیلر ضخامت دیوارهای خارجی 25cm و دیوارهای داخلی 15cm 1-ترسیم پلان ها (همکف و اول ) تهیه و ترسیم پلان ها و اجرایی کردن آن ها حدوداً یک هفته طول کشید .
پلان ساختمان به صورت مستطیل شکل به ابعاد 20×30 متر مربع و مساحت مر طبقه متر مربع ورودی اصلی پلان در جبهه غرب با دسترسی از خیابان 16 متری طبق پلان موقعیت اطراف بنا آزاد و منتهی به خیابانهای فرعی و فضای سبز می باشد .
فضای سبز شمال 16 مسکونی متری خیابان اصلی تعداد راه پله ها 2عدد که اولی در نزدیکی های ورودی برای کادر اداری و مراجعین ( ارباب رجوع ) راه پله دوم در انتهای اداری در ضلع شرقی مختص به کارمندان سرویس ها در مجاورت راه پله انتهایی در دو طبقه هر کدام دارای دو چشمه با فضاهای مربوطه می باشد .
2- ترسیم پلان فونداسیون - تیپ بندی و جزئیات فونداسیون چندین روز اختصاص به ترسیم پلان فونداسیون داشت .
پس بتنی و به صورت منفرد است ترکیبی از شناژ و زیر سازی ابعاد تقریبی پس 50 ×1/5×1/5 و ابعاد تقریبی شناژ 50 ×50 ×50 3- ترسیم پلان ستون گذاری و جزئیات ستون ها اسکلت فلزی و ستون ها به صورت جفت از نوع 18 و LPE16 و پله ها به صورت تکی و دوتایی ترکیبی از تیرهای لانه زنبوری 16 و 14 بادبندها به صورت ضربدری و K از نبشی چندین روز از مدت کارآموزی برای این کار صرف شد .
4- محوطه سازی (سیویل ) محوطه سازی: کفسازی ترکیبی از سیمان رنگی ، بتن و سنگ تیشه ای فضای سبز شامل: درختکاری و گلکاری و چمن حصار کشی از دیوار و نرده با مشخصات تهیه شده 5- ترسیم پلان تیر ریزی ترسیم پلان تیر ریزی چندین جلسه به طول انجامید .
مشخصات : سقف سنگین ( تیرچه بلوک ) طراحی و ترسیم و نظارت بر اجرای پارک ولیعصر دزفول : موقعیت منطقه : این منطقه در قسمت غرب دزفول واقع شده و تا جنوب غربی امتداد پیدا می کند .
در قسمت غربی بافت قدیم شهر را مشاهده می کنیم و رفته رفته قسمت جنوب غربی بافت جدید شهر را به خود اختصاص می دهد .
سابقه منطقه : منطقه ای که سایت مورد نظر در آن واقع شده است با توجه به رودخانه دز و پل قدیم و نیز شکل بافت شهری موجود در این منطقه ، حکایت از آن دارد که پیدایش شهر و شروع شهر نشینی از حاشیه این رودخانه ازاین منطقه آزاد شده و در طی سالیان متمادی به جهات مختلف گسترش پیدا کرده است.
از آنجایی که پل قدیم در این منطقه واقع شده است و در حال حاضر یکی از شریانهای ارتباطی شهر است .
اکنون نیز این منطقه از اهمیت خاص برخوردار است ، تراکم جمعیتی زیاد را به خود اختصاص داده و از نظر تجاری خدمات شایانی را به شهر ارائه می دهد .
معرض اراضی پارک : این زمین ادامه زمین های کشاورزی منطقه بود که البته چون در حاشیه رودخانه می باشد با زمین های همجوار خود که هم اکنون در آن ها کشت می شود از نظر مقدار خاک و نوع آن متفاوت است .
این زمین در طی سالیان متمادی شسته شده و خاک آن ها فرسایش پیدا کرده و اکنون بصورت زمین های سنگلاخی دیده می شود البته در حال حاضر مقداری از زمین ها را درختکاری کرده اند و جواب مطلوبی گرفته اند .
مشخصات زمین : این زمین تا حدودی سنگلاخی است البته در بعضی قسمتها مقدار سنگ کم و خاک آن بیشتر می شود .
از لحاظ ناهمواری نیز پستی و بلندی ناچیزی دارد.
شیب ملایمی سمت رودخانه دارد که آن هم به مستطیلی که انجام خواهد شد شیب استاندارد خود را پیدا خواهد کرد .
کاربری زمین : با توجه به اینکه سایت در حاشیه رودخانه قرار دارد و از موقعیت مناسبی در جهت استفاده بهینه از رودخانه برخوردار می باشد و در جهت حفظ و احیای پیرامون رود و توسعه فضاهای شهری در طرح جامع و تفضیلی کاربری فضای سبز به این زمین داده شده است مسیل های اطراف و داخل زمین به لحاظ تغییرات در بافت طبیعی منطقه و عملیات تسطیح و کشیدن جاده و مسیل های اطراف زمین به سمت سایت مورد نظر می باشد .
و مسیل های داخل زمین نیز با توجه به شیب زمین به سمت رودخانه قرار گرفته اند .
تفکیک کاربری ها و عملکردها : A ) عملکردهای تفریحی زمین بازی کودکان استخر شنا غرفه های بازیهای کامپیوتری محل قایق سواری محل های ماهیگیری B ) عملکردهای خاص زمین های ورزشی قفس پرندگان بوفه چای خانه سنتی مدیریت پارک C ) عملکردهای عمومی محل پارکینگ آبنما فضای سبز سرویس های بهداشتی نیاز اول به مساحت تقریبی 5 هکتار در مجاورت ضلع جنوب غربی پل قدیم دزفول و جاده سنجر فضاها: معابر پیاده با پوشش آجر ( ماسه آهکی ) و آجر فشاری به صورت هره چینی جداکننده معابر از فضای سبز جداول 50cm هستند .
دیوار جداکننده ترازهای مختلف با توجه به شیب عمومی به سمت رودخانه و دیوارهای سنگی با ارتفاع 1 تا 1/5 متر و ضخامت متوسط 80cm است.
برای جلوگیری از سیل به عنوان (سیل بند رودخانه ) در ماههای اردیبهشت و فروردین دیوار مجاور رودخانه ارتفاع و ضخامت بیشتری نسبت به سایر دیوارها دارد .
پیاده روی مجاور سیل بند به لحاظ هماهنگی با بستر رودخانه از قلوه سنگ با قطر تقریبی 5cm با بند کشی سیمانی و در قسمت پایین : طرح هندسی شامل آب نماها قرار دارد .
برآورد هزینه طرح : حدود خدمات و قیمت گذاری فضاهای ابنیه (دسته ساختمان ) خاکبرداری، پخش، تسطیح، رگلاژ، آبپاشی، کوبیدن، مخلوط ریزی، عملیات زیر سازی دوباره و آسفالت کاری قسمتهای ماشین رو از قرار هر متر مربع 000/50 ریال زیر سازی با مخلوط ریزی و عملیات مربوطه و روسازی پیاده رو ها از بتن - آجر سیمانی از قرار هر متر مربع 000/50 ریال نصب جدول پریفا بریکه با پی کنی و بتن مگر 150kg و بتن پشت بندو ماهیچه 250kg و قالب بندی مربوطه و خاک نباتی رفوژهای فضای سبز از قرار هر متر مربع 000/50 ریال آبنماها و آبرو و احداث منبع آب مشابه از قرار هر متر مربع 000/100 ریال احداث ساختمان نگهبانی و سرویس بهداشتی در حد معمول از قرار هر متر مربع زیر بنا 000/60 ریال.
محوطه سازی حاشیه رودخانه دز در مجاورت مقبره رودبند طراحی و ترسیم پلان سایت و بازدید از محل و نظارت از جمله کارهایی بود که طی چندین هفته برای اجرای این پروژه در مدت زمان کارآورزی من صورت گرفت.
این منطقه در دزفول واقع شده است با متراژ 150×100 و به مساحت 1/5 هکتار.
پارک در لول ها و ترازهای مختلفی اجرا شده است.
کـاربری زمین : با توجه به اینکه سایت در حاشیه رودخانه قراردارد و از موقعیت مناسبی در جهت استفاده بهینه از رودخانه برخوردار می باشد و در جهت حفظ و احیای پیرامون رود و توسعه فضاهای شهری در طرح جامع و تفضیلی کاربری فضای سبز به این زمین داده شده است.
تفکیک کاربری ها و عملکردها: A ) عملکردهای تفریحی زمین بازی کودکان محل قایق سواری محل های ماهیگیری آمفی تئاتر B ) عملکردهای خاص : زمین های ورزش بوفه قفس پرندگان C) عملکردهای عمومی : محل پارکینگ آبنما فضای سبز سرویس های بهداشتی فضــاها: معابر پیاده با پوشش آجر ماسه آهکی و آجر فشاری به صورت هره چینی و جداکننده معابر از فضای سبز جداول هستند.
دیوارهای جداکننده با توجه به شیب تند کنار رودخانه در ترازهای مختلف و دیوارهای سنگی هستند.