بانکداری الکترونیکی عبارت است از ارایه ی خدمات بانکی از طریق یک شبکه بانکی رایانهای و قابل دسترس که از امنیت بالایی برخوردار است.
الف:مزایا از دید مشتریان
صرفه جویی در هزینه و زمان
جلوگیری از حمل پول
امکان دسترسی ایمن و بدون حضور فیزیکی به خدمات بانکی
ارایه مستقیم خدمات و عملیات بانکی جدید و سنتی به مشتریان از طریق کانال های ارتباطی متقابل الکترونیک.
ب:مزایا از دید مؤسسات مالی
ایجاد و افزایش شهرت بانکها در ارایه ی نوآوری
حفظ مشتریان علی رغم تغییرات مکانی بانکها
برقراری شرایط رقابت کامل
استفاده از راهبردهای تجارت الکترونیک
2- سیر تکاملی بانکداری الکترونیک را شرح دهید .
دوره اول: اتوماسیون پشت باجه
در این دوره که نخستین کاربرد رایانه در صنعت بانکداری است، با استفاده از رایانههای مرکزی اطلاعات و اسناد کاغذی تولید شده در شعب به صورت بستهبندی شده به مرکز ارسال و پردازش شبانه انجام میشود. در این دوره کاربرد اصلی رایانه محدود به ثبت دفاتر و تبدیل کاغذ به فایلهای رایانهای است. فناوری اتوماسیون پشت باجه این مکان را فراهم نمود تا دفاتر و کارتها از شعب حذف و گردش روزانه حسابها در پایان وقت هر روز به رایانههای مرکزی برای به روز شدن ارسال گردد.
دوره دوم: اتوماسیون جلوی باجه
این دوره از زمانی آغاز شد که کارمند شعبه در حضور مشتری عملیات بانکی را بهصورت الکترونیکی ثبت و دنبال میکرد. از اواخر دهه 1970 امکان انتقال لحظهای اطلاعات از طریق بهکارگیری پایانهها در جلوی باجه فراهم آمد. این پایانهها که به ظاهر شبیه به رایانههای شخصی امروزی بودند، از طریق خطوط مخابراتی به رایانههای بزرگ مرکزی متصل میشدند.در این دوره کارمندان شعب به صورت لحظهای به حسابهای جاری دسترسی داشتند. اما کماکان به روز رسانی حسابها و تهیه گزارشهای مربوط توسط پردازشگر مرکزی، به صورت شبانه انجام میشد. همچنین در این دوره نرمافزارها کماکان غیریکپارچه و پراکنده بودند و بهرغم امکان دسترس لحظهای کارکنان بانکها به حسابهای مشتریان، محصولات مختلف بانکها، اعم از حسابهای بانکی، وامها، خدمات بیمه و نقل و انتقال وجوه، مستلزم مراجعه مشتری به شعب بانکها بود و بانکها نمیتوانستند بهصورت شبکهای به ارائه خدمات بانکی بپردازند.
دوره سوم: متصل کردن مشتریان به حسابهایشان
این دوره که از اواسط دهه 1980 آغاز شد امکان دسترسی الکترونیکی مشتریان به حسابهایشان را فراهم ساخت. بدین ترتیب، مشتری از طریق تلفن یا مراجعه به دستگاه خودپرداز اتوماتیک (ATM) و استفاده از کارت هوشمند یا کارت مغناطیسی یا رایانه شخصی میتوانست به حسابهای خود دسترسی داشته باشد و عملیات دریافت و پرداخت، نقلوانتقال وجه را به صورت الکترونیکی انجام دهد. اما در این دوره هنوز به نیریوی انسانی نیاز است.
دوره چهارم: یکپارچهسازی سیستمها و مرتبط کردن مشتری با تمامی عملیات بانکی
دوره چهارم زمانی آغاز میشود که همه نتایج به دست آمده از دورههای قبل به طور کامل به سیستم الکترونیکی انتقال مییابد تا هم بانک و هم مشتریان بتوانند به طور دقیق و منظم اطلاعات مورد نیازشان را کسب نمایند. در این دوره نیروی انسانی به طور کامل از سیستم بانکی حذف می شود.
3- پول الکترونیکی را با توجه به تعریف کمیسیون اروپا شرح دهید.
این پول به صورت الکترونیکی بر روی ابزارهای الکترونیکی نظیر کارت های تراشه دار یا حافظه کامپیوتر ذخیره می شود.
از سوی سایر موسسات، به غیر از موسسه منتشر کننده آن به عنوان وسیله پرداخت پذیرفته می شود.
به منظور استفاده ی کاربران، به عنوان جایگزین الکترونیکی مسکوکات و اسکناس و اجرای انتقال الکترونیکی پرداخت های اندک تولید می شود
4- اجزای یک سیستم پرداخت الکترونیک را نام برده و نحوه عملکرد آن را شرح دهید.
اجزای یک سیستم پرداخت الکترونیک عبارتند از:
خریدار
فروشنده
موسسه ی ارایه کننده ی خدمات پرداخت الکترونیک
بانک مشتری
بانک فروشنده
دروازه ی پرداخت
- شبکه ی بین بانکی