در رابطه با WTO و GATT بطور خلاصه توضیح دهید.
جنگ جهانی اول تخریب های شدید عمرانی و اقتصادی برای کشورها به همراه داشت و اقتصاد و تجارت آن ها را دچار مشکل کرد.در سال های بعد تلاش هایی برای بازساری آن ها شد.
10 سال پس ازجنگ جهانی اول تخریب هاترمیم شد و صنعت و تجارت رونق یافت. در 1927 میلادی اولین گردهمایی با حضور 50 کشور در ژنو با موضوع جهانی سازی تجارت برپا شد که در آن گردهمایی کشور ها به توافق رسیدن که باید یک سازمان جهت یکپارچه سازی تجارت جهانی به وجود آید.
در سال 1947 میلادی با پیشنهاد شورای اقتصادی-اجتماعی سازمان ملل کنفرانس تجارت بین المللی هاناوا با حضور 56 کشور تشکیل شد که در آن بخشی از منشور هاناوا توسط23 کشور به تصویب رسید که گات نام گرفت.
این موافقتنامه که در مورد آزاد سازی تجارت خارجی بود فقط شامل صنعت می شد در حالی کهWTO علاوه بر بخش صنعت بخش کشاورزی و خدمات را نیز شامل می شود.
زمانی تشکیل شد که در یکی از جلسات GATT در تاریخ 1993 میلادی در اروگوئه یک موافقت نامه 550 صفحه ای توسط 117 کشور به تصویب رسید.
در سال 1995 زمانی که ملاحضه شد 117 کشور می توانند به توافق برسند سازمان جهانی تجارت با هدف آزاد سازی تجارت در بستری امن در ژنو تاسیس شد.
اصولی که در سازمان WTO رعایت می شود ، چیست؟
عدم تبعیض:
بسیاری را عقیده بر آن است که عدم تبعیض مهمترین اصل نظام تجارت چند جانبه است، چرا که شرط اصلی برقراری این نظام، پیش از هر چیز اطمینان اعضا از رفتار غیر تبعیض آمیز دیگر اعضا با آنهاست.
الف) قاعده رفتار دولت کامله الوداد: که اعضا سازمان جهانی تجارت را از اعمال تبعیض میان اعضای دیگر در روابط تجاری منع می کند، به نحوی که هر یک از اعضا باید با سایر اعضا همچون بهترین دوستان خود رفتار کند. در نتیجه، اعضای سازمان جهانی تجارت به طور یکسان از بهترین شرایط تجاری ایجاد شده در نظام تجارت یکدیگر (چه در رژیم تعرفه ای و چه در سایر مقررات تجاری)برخوردار خواهند بود. در واقع،این قاعده محصولات تمامی شرکای تجاری کشورهای عضو را در موقعیت برابر قرار می دهد.
مهمترین استثناهای قاعده دولت کامله الوداد عبارتند از اجازه برقراری ترتیبات تجاری منطقه ای و تجویز اعطای رفتار مطلوبتر به دولت های در حال توسعه(شرط توانمندسازی).
ب) قاعده رفتار ملی: که مکمل قاعده رفتار دولت کامله الوداد است، مقرر می دارد کشورهای عضو سازمان جهانی تجارت باید با محصولات وارداتی که با پرداخت عوارض گمرکی و هزینه های دیگر از مرز عبور کرده وارد بازار داخلی آنها می گردند، رفتاری اعمال کنند که نا مطلوبتر از رفتار اعمال شده با کالاهای داخلی نباشد. این قاعده عملاً کالاهای وارداتی شرکای تجاری کشورهای عضو را با کالاهای تولید شده در داخل در موقعیت برابر قرار می دهد.
تمام اصول قبلی اگر چه موجب تسهیل تجارت می گردند، ضرورتاً متضمن آزادسازی تجارت یعنی کاهش موانع تجاری نیستند. آنچه این هدف را محقق می سازد، عبارت است از دو تعهد ذیل:
الف) تعهد مربوط به کاهش تعرفه ها: در جریان ادوار مذاکراتی که به تبادل امتیازات تعرفه ای بر اساس دو اصل رفتار متقابل و منافع مشترک منتهی می گردند. کشورهایی که به تازگی قصد عضویت در سازمان جهانی تجارت را دارند نیز باید در فرآیند الحاق مذاکراتی را برای کاهش موانع تعرفه ای خود، با این سازمان انجام دهند.
ب) تعهد مربوط به ممنوعیت استفاده از سایر اشکال حمایت : در قالب عوارض یا مقررات ناظر بر خرید، فروش، حمل یا توزیع کالا، مانند روشهای ارزشگذاری گمرکی ١٠ ، اخذ هزینه ها یا تشریفات مربوط به واردات و صادرات و الزامات مربوط به نصب علائم مبدا.
3- تجارت منصفانه:
شاید بتوان این اصل آخر را ضمانتی برای کارامد و نتیجه بخش بودن اقدامات صورت گرفته بر اساس دو اصل قبلی دانست، زیرا اولاً با منع کشورهای عضو از اتخاذ روشهای تجاری غیر منصفانه همچون اعطای یارانه های صادراتی، امکان عملکرد مناسب محیط رقابتی ایجاد شده بر اساس اقدامات فوق را فراهم می آورد و ثانیاً با تجویز روشهای منصفانه برای اعمال حمایت از منافع اساسی کشورهای عضو، به ایشان اطمینان می دهد که مشارکت در نظام تجارت چند جانبه متضمن از دست دادن تمامی ابزار های حمایتی نخواهد بود.
4- قابلیت پیش بینی:
عبارتست از اطمینان دادن به طرفهای تجاری نسبت به عدم تغییر شرایط موجود و اعلام قبلی تغییرات در صورتیکه این تغییرات ضروری باشد. سازمان جهانی تجارت این اصل را در تعهدات ذیل تضمین کرده است:
الف) تثبیت تعرفه ها : به نحوی که افزایش آنها به بیش از سقف تعیین شده، مگر در شرایطی خاص، ممنوع می گردد.
ب) منع برقراری موانع غیر تعرفه ای فر راه تجارت، مگر در شرایطی خاص و با اعلام قبلی.
مراحل عضویت در WTO چیست؟
ارجای تقاضای رسمی کشورمتقاضی به مدیر کل
طرح در شورای عمومی
تشکیل گروه کاری از سوی شورا و مذاکره با کشور متقاضی
امضای پروتکل نهایی الحاق به WTO
(توضیحات اضافی در اسلاید ها موجود است.)
ایران در راستای پیوستن به WTO باید اصلاحات ساختاری انجام دهد ، 6 مورد از آنها را ذکر کنید.
ایجاد شرایط ثبات سیاسی و اقتصادی برای کشور.
ایجاد هماهنگی در سیاستهای پولی، مالی، ارزی و تجاری کشور.
فراهم ساختن شرایط لازم برای رشد صادرات.
اصلاح گمرکات کشور.
مشارکت در مذاکرات سازمان تجارت جهانی از طریق مطالعات مستمر و تحقیقات دقیق بازرگانی حقوقی توسط گروه‌های کاری منسجم و متخصص.