چرا CPOE بوجود آمد؟
قرون متمادی پزشکان –پرستاران و بیماران عادت کرده اند تا دستورات پزشکی در صفحات کاغذی در قالب نسخه (برای بیماران سرپایی ) یا فرم های درج دستورات پزشکی (برای بیماران بستری) نوشته شود.سپس پرسنل پزشکی این دستورات را خوانده و برای بیمار اجرا کنند. در این پروسه احتمال بروز خطا در هر مرحله وجود دارد.
Medication Errors: وقوع هر گونه اشتباه در مراحل تجویز دارو (نسخه نویسی- نسخه پیچی – توزیع دارو – تجویز دارو و پایش آن بدون توجه به نتایج و عواقب آن (مثلا آسیب به بیمار) . مثلا تجویز آموکسی سیلین بدون اشاره به روش مصرف آن.
CDSS(Clinical Decision Support System):
CPOE سامانه ای است که روند دستی و مبتنی بر کاغذ نسخه نویسی را به شکل الکترونیکی تبدیل می کند و به تنهایی نقش مهمی در کاهش خطا های پزشکی ایفا نمی کند. وجود یک سیستم هوشمند و موثر حمایت کننده از تصمیم- DSS- در زمینه موارد بالینی در کنار CPOE نه تنها کمک کننده، که ضروری می باشد.
آمار آمریکا
طبق آمار سال 1999، در 55 ایالت امریکا تعداد 97 هزار فوت ناشی از قصور پزشکی و بیمارستانی ثبت شد که این رقم در سال 2003 به 195 هزار مورد رسید. هزینه تحمیلی ناشی از اشتباهات پزشکی بر جامعه امریکا بین 6/37 تا 50 میلیارد دلار در سال است که از این مبلغ 17 تا 29 میلیارد دلار آن ناشی از اشتباهات قابل پیشگیری است.
آمار ایران
سال 85 حدود 5 هزار شکایت به سازمان نظام پزشکی و حدود 7 هزار شکایت به سازمان پزشکی قانونی ارائه شد. در این میان تنها 20 مورد تخلف جدی از سوی پزشکان شناسایی شد.
20 مورد این خطاها در پی اشتباه پزشک در انجام اقدامات تکنیکی و عدم انجام مراحل ضروری بوده که به جان بیمار آسیب وارد کرده یا موجب معلولیت وی شده است.
دارو در صدر
بر اساس آمار موجود خطاهای دارویی شایعترین نوع خطاهای پزشکی در کشور محسوب میشوند.
یکی از رایجترین خطاهای کادر پزشکی تجویز، تحویل و مصرف داروی اشتباه برای بیماران است.
بررسیهای صورت گرفته نشان داده که بیشتر اشتباهات در مورد ارائه دارو در داروخانهها به علت
در حال حاضر حدود ۱۵% از مراکز بیمارستانی آمریکا از CPOE استفاده می کنند با این حال علی رغم گزارش منافع زیاد در جهت کاهش خطا های پزشکی سرعت گسترش CPOE بعلت دلائلی از قبیل :
· هزینه زیاد نصب و نگهداری سیستم
· زمان بر بودن نصب و نگهداری سیستم
· صرف زمان جهت آموزش به کاربران
· مقاومت پزشکان و پرستاران
چندان زیاد نیست .
شاید بتوان گفت لازمه یک CPOE موفق برنامه ریزی موفق- آموزش منعطف و مشارکت قوی پرسنل می باشد.