مقدمه
انتشارات آزاده در تاریخ اول آذر ماه 1355 با سرمایه 50 میلیون ریال تأسیس شده است و تحت شماره ای در اداره ثبت شرکتها و مالکیت صنعتی تهران به ثبت رسیده و بهره برداری از کارخانه از تاریخ 1/9/1355 تحت مجوزی در مورخ 20/12/1354 از سوی وزارت صنایع و معادن گردیده است.
هدف و انگیزه انتخاب موضوع
دلیل ارائه این تحقیق و اهمین آن در این است ارائه لیست حقوق و دستمزد اگر چه در تمامی شرکتها به یک نحو محاسبه می شود اما نحوه ارائه آن برای مدیران و استفاده کنندگان در تمامی شرکتها به یک شکل و یکسان نمی باشد و در این تحقیق سعی بر این بوده است که یکی از راههای ارائه این لیست مورد بررسی قرار گیرد. از آنجایی که حسابداری دارای یک علوم و چهار چوب خاص می باشد اما استفاده از این قوانین کاملاً سلیقهای می باشد که هر حسابدار بنا به نیاز شرکت و سلیقه خود روشی از این روشها را برای ارائه گزارشات خود مورد استفاده قرار می دهد
فرضیه تحقیق
فرضیه این تحقیق بررسی و تنوع ارائه لیست حقوق و دستمزد می باشد.
روش تحقیق
روش این تحقیق به صورت مشاهده عینی بوده است زیرا تمامی مدارک و اطلاعات از حسابداری این شرکت تهیه و ارائه شده است.
نمونه آماری
بررسی و ارائه لیست حقوق و دستمزد شرکت زمزم واقع در خیابان رسالت می باشد.
استفاده کنندگان از تحقیق
استفاده کنندگان از این تحقیق اشخاص بخصوصی نمی باشند دانشجویان، اساتید و کلیه کسانی که علاقمند به ارائه لیست حقوق و دستمزد هستند می توانند از این تحقیق استفاده و یا مورد مطالعه قرار دهند .
تعریف واژه ها
سیستم: مجموعه ای به هم پیوسته است که به دنبال هدفهای معینی با هم هماهنگی دارند.
حقوق: آنچه در ازای کار انجام شده توسط کارکنان و یا ارائه کنندگان خدمات به طور ماهانه به آنها پرداخت می شود.
دستمزد: پرداختی به کارگران (ساده یا ماهر) بر حسب ساعت، روزه، ماه و یا مقدار تولید تعیین می گردد.
کسری کار: به ساعاتی گفته میشود که یک فرد در طول ماه کمتر از ساعت قانونی کار کرده باشد.
فصل دوم
مطالعات نظری
مقدمه
از آنجایی که هزینه حقوق و دستمزد و مخارج مربوط به آن در صد تقریباً بالایی از هزینهها را تشکیل می دهد ضروری است در این سیستم پیش بینی های لازم برای حصول اطمینان از پرداخت صحیح حقوق و دستمزد بعمل آید. از سوی دیگر سیستم حقوق و دستمزد باید بنحوی طراحی شود که اطلاعات لازم را بسرعت گرد آوری، کسورات لازم را محاسبه نموده و تدابیر مناسبی برای جلوگیری از پرداخت به افراد و سایر انواع سوء استفاده ها فراهم نماید.
برای رعایت قانون، کارفرما موظف است اطلاعات لازم در مورد کارکنان و میزان حقوق و مزایای آنان را به مراجع ذیصلاح ارسال نماید. در ایران نیز طبق قانون مالیات بر آمد، کارفرما مؤظف است اسامی کارکنان و مشخصات آنها را به حوزه های مالیاتی محل ارسال و مالیات متعلق به کارکنان را به حساب مخصوصی واریز نماید. بعلاوه طبق قوانین تأمین اجتماعی لازم است هر ماهه اسامی کارکنان و میزان حقوق و دستمزد آنها طی لیستی به ادارات تأمین اجتماعی محل تسلیم دو حق بیمه سهم کارمند و کارفرما به حسابهای مخصوص واریز گردد.
سیستم حقوق و دستمزد
در سیستم حقوق و دستمزد به علت تراکم و استمرار اطلاعات، نحوه پردازش اطلاعات و اهمیت سرعت و صحت آن از اتوماسیون استفاده می شود. اطلاعاتی نظیر نرخ ساعتی و یا روزانه حقوق و دستمزد که ممکن است برای مدت موقتی تغییر نکند و همچنین برنامه هایی نظیر نحوه محاسبات کسورات مالیات و حق بیمه صندوق تأمین اجتماعی که در طول سال، قوانین آن ثابت میباشد را بهتر است در حافظه کامپیوتر ذخیره نمود. با استفاده از این اطلاعات ، میتوان محاسباتی مانند حقوق و یا دستمزد ناخالص، کسورات، تعیین حقوق و دستمزد خالص و بروز در آوردن سابقه هر کارمند و کارگر رابطه الکترونیکی انجام داد.
حسابداری حقوق و دستمزد
حقوق بخشی از هزینه هر شرکت است در واحدهای خدماتی نظیر مؤسسات حسابرسی، بنگاههای معاملات املاک و آژانسهای مسافرتی عمده ترین هزینه، حقوق می باشد. از آنجایی که واحدهای خدماتی، خدمات کارکنان خود را می فروشند، لذا هزینه حقوق کارکنان هزینه اصلی فعالیت این واحد ها را همانند بهای تمام شده کالای فروش رفته در مؤسسات بازرگانی که بزرگترین هزینه می باشد، تشکیل می دهد. حقوق کارکنان می تواند شکلهای مختلفی داشته باشد. بعضی از کارکنان حقوق خود را بصورت سالانه، ماهانه و یا هفتگی دریافت می کنند. بعضی دیگر بر اساس ساعتهای کار حقوق دریافت می کنند. ممکن است کارکنان بخش فروش، تمام یا قسمتی از حقوق خود را بر مبنای درصدی دریافت کنند. بعضی دیگر از واحدهای تجاری نیز علاوه بر حقوق عادی کارکنان به آنها پاداش نیز پرداخت می کنند. اغلب واحدهای تجارتی بر مبنای ساعت کارکنان ، برای آنها حقوقی در نظر می گیرند که حقوق عادی نام دارد. و به ازاء ساعات اضافی کار کارکنان، برای آنها اضافه کاری در نظر می گیرند.
لیست حقوق و دستمزد
لیست حقوق و دستمزد عبارت است از فرم چند ستونی که برای خلاصه کردن، گرد آوری و سهولت گزارش اطلاعات مرتبط با حقوق و دستمزد مورد استفاده قرار می گیرد. فرم و طرح این لیست به تعداد و گروههای کارکنان، اطلاعات مندرج در آن و نحوه استفاده از ماشینها و ابزار مکانیکی و الکترونیکی بستگی دارد.
اطلاعات مندرج در این فرم عبارتند از : اطلاعات مربوط به مشخصات فردی کارمند ، ساعات و نرخ دستمزد مزایای مستمر و غیر مستمر ، کسورات و نحوه تسهیم هزینه حقوق و دستمزد به واحدهای مختلف شرکت.
شرکتهای مختلف بر حسب روال خاص خود لیست حقوق و دستمزد تهیه می کنند. بدین معنی که ممکن است در شرکتی هر 15 ماه روز یکبار حقوق کارکنان پرداخت گردد و در شرکت دیگر هر 25 روز یکبار و شرکتهای دیگر به روال دیگر حقوق کارکنان خود را پرداخت نمایند. نمونه لیست حقوق و دستمزد در صفحه چاپ شده است.
نظریه کارآیی
عامل اصلی سطح دستمزد ها را میزان کارآیی کارکنان و بازدهی کار آنان می داند.
نظریه عرضه و تقاضا
این نظریه به خدماتی مانند کالا و تعیین قیمت می نماید یعنی با فرض عدم دخالت سایر عوامل (دولت، مقررات، فشارهای اجتماعی و .. ) نرخ دستمزد ها در محل تلاقی منحنی عرضه و تقاضا تعیین می شود.
نظریه قوانین و مقررات دولتی
در سیستم های اقتصاد ارشادی معمولاً دولتها بوسیله تصویب قوانین و مقررات دولتی، برای تأمین حقوق و دستمزد عادلانه عاملان کار، اقدامات وسیعی را به مرحله اجرا در می آورند. و این بر اساس قوانین کار و مقررات دولتی حداقل حقوق و دستمزد، شرایط محیط کار، ساعات کار، قوانین و مقررات، بیمه ، بازنشستگی و از کار افتادگی و سایر مزایای مادی را برای عاملان کار تعیین می کند و آنان را در سود کارخانجات شریک می نماید.
کنترلهای داخلی سیستم حقوق و دستمزد
کنترلهای لازم در رابطه با سیستم حقوق و دستمزد به تعداد کارکنان بستگی دارد. هر چه کارکنان مؤسسه بیشتر باشد افراد بیشتری برای کنترل هزینه حقوق مورد نیاز می باشد. جهت کنترل و شناسایی دقیق هزینه حقوق و دستمزد، کارت ساعت کارکنان متداولترین مدرک می باشد. حتی در برخی از شرکتها که کارکنان زیادی دارند، جهت کنترل بیشتر لازم است یکی از افراد نگهبان در کنار ساعت کارت زنی حضور داشته باشد.
کنترلهای لازم در هنگام تهیه لیست باید بنحوی باشد که حقوق و دستمزد به افرادی پرداخت نگردد. برای این منظور باید هنگام پرداخت کنترلهای بیشتر صورت گیرد. یکی از شیوه های مناسب برای این امر گرفتن امضا از هر یک از کارکنان به هنگام دریافت حقوق و یا فیش حقوقی می باشد.
حقوق و دستمزد کارکنان در شرکتهای مختلف به اشکال متفاوتی پرداخت می گردد. متداولترین اشکال پرداخت حقوق و دستمزد به شرح زیر می باشد:
الف) صدور چک عهده بانکی شرکت: در این صورت ابتدا چکی معادل جمع مبلغ قابل پرداخت به کلیه کارکنان صادر و به حساب مخصوص که برای این منظور افتتاح شده است واریز و سپس از محل حساب مذکور برای هر یک از کارکنان چک صادر می گردد.
ب) واریز حقوق به حسب بانکی کارکنان:
اغلب شرکتهایی که کارکنان زیادی دارند برای سهولت کار چکی معادل جمع حقوق و دستمزد قابل پرداخت صادر و به همراه اسامی کارکنان و شماره حساب بانکی آنها به بانک ارسال می دارند. بانک نیز معادل مبلغ مندرج در لیست حقوق و دسمتزد به حساب جاری هر یک از کارکنان واریز می نماید. در این شیوه اگر چه دشواریهای ناشی از صدور چک برطرف می گردد ولی احتمال سوء استفاده بیشتر می باشد.