تاریخچه تشکیل سازمان:
همانطور که مطلع هستید در هر چارچوب و مجموعهای نظم حاکم بر آن مجموعه حرف اول را می زند و تا نظم نباشد هیچ هماهنگی و شکل گیری در کارها و پیشبرد اهداف نخواهد بود.
منطق هر نظامی نظم است و در سایه نظم امنیت و آرامش نیز خود به خود برقرار می شود و در این راستا از همان دوران شکل گیری جوامع و دولتها سازمان ها و نهادهایی در این رابطه فعالیت خود را آغاز کرده اند که در مملکت عزیز ما ایران نیروی انتظامی این وظیفه خطیر و پر دغدغه را برعهده گرفته است که هدف آن رسیدگی به مشکلات و حل اختلافات و شکایات و پی گیریهای، پیش گیریها، کاهش و مبارزه با جرایم و غیره می باشد.
سال 1370 به طور اساسی سال ادغام شهربانی، ژاندارمری و کمیته انقلاب اسلامی در قالب نیروی انتظامی بوده است که خود از معاونتهای از قبیل: پلیس امداد، پلیس آگاهی، پلیس پیشگری، پلیس قضایی و پلیس خدمات تشکیل شده است.
بعد از این ادغام نیرویی به نام یگان ویژه پاسداران ناجا در سال 1375 تشکیل گردید که هدف آن مبارزه با اخلال گران مخل امنیت ملی و جلوگیری و برخورد با اختشاشات و شورشها و آشوبها بوده است.
لازم به ذکر است که این سازمان نیز در جهت پیشبرد اهداف و رسیدگی به امورات مالی، معیشتی و حقوقی کارکنان و پرسنل و رسیدگی به مشکلات آنها از دوائر مختلف تشکیل شده که کار حقوقی، بیمه، جایگاه، افزایش سنوات و حقوق و اضافه کاریها، ماموریتها و خواربار خانواده های پرسنل می پردازد که به طور کلی در مبحث مورد نظر مورد بحث قرار می گردد.
مقدمه
فصل اول : ورودی سیستم حقوق و دستمزد
از آنجایی که هزینه حقوق و دستمزد و مخارج مربوط به آن در صد تقریباً بالایی از هزینه ها را تشکیل می دهد ضروری است در این سیستم پیش بینی های لازم برای حصول اطمینان از پرداخت صحیح حقوق و دستمزد بعمل آید . از سوی دیگر سیستم حقوق و دستمزد باید بنحوی طراحی شود که اطلاعات لازم را بسرعت گردآوری ، کسورات لازم را محاسبه نموده و تدابیر مناسبی برای جلوگیری از پرداخت به افراد و سایر انواع سوء استفادهها فراهم نماید . برای رعایت قانون ، کارفرما موظف اطلاعات لازم در مورد کارکنان و میزان حقوق و مزایای آنان را به مراجع ذیصلاح ارسال نماید . در ایران نیز طبق قانون مالیات بر درآمد، کارفرما موظف است اسامی کارکنان و مشخصات آنها را به حوزه های مالیاتی محل ارسال و مالیات متعلق به کارکنان را به حساب مخصوصی واریز نماید . بعلاوه طبق قوانین تامین اجتماعی لازم است هر ماهه اسامی کارکنان و میزان حقوق و دستمزد آنها طی لیستی به ادارات تامین اجتماعی محل تسلیم و حق بیمه سهم کارمند و کارفرما به حسابهای مخصوصی واریز گردد .
هدف و انگیزه انتخاب موضوع
دلیل ارائه این تحقیق و اهمیت آن در این است ارائه لیست حقوق و دستمزد اگر چه در تمامی سازمان ها به یک نحو محاسبه می شود و بر مبنای قوانین وزارت کار و امور اجتماعی می باشد .
اما نحوه ارائه آن برای مدیران در تمامی سازمانها به یک شکل و یکسان نیست و در این تحقیق سعی بر این بوده است که یکی از راههای ارائه این لیست مورد برسی قرار گیرد . از آنجایی که حسابداری دارای یک علوم و چهارچوب خاص می باشد اما استفاده از این قوانین کاملاً سلیقهای می باشد که هر حسابدار بنا به نیاز و سلیقه خود روشی از این روشها را برای ارائه گزارشات خود مورد استفاده قرار می دهد .
سیستم حقوق و دستمزد
در سیستم حقوق و دستمزد به علت تراکم اطلاعات ، نحوه پردازش اطلاعات و اهمیت سرعت و صحت آن از اتوماسیون استفاده می شود اطلاعاتی نظیر نرخ ساعتی و یا روزانه حقوق و دستمزد که ممکن است برای مدت موقتی تغییر نکند . و همچنین برنامه هایی نظیر نحوه محاسبات کسورات مالیات و حق بیمه صندوق تامیناجتماعی که در طول سال ، قوانین آن ثابت می باشد را بهتر است در حافظه کامپیوتر ذخیره نمود . با استفاده از این اطلاعات می توان محاسباتی مانند حقوق و یا دستمزد ناخالص ، کسورات ، تعیین حقوق و دستمزد خالص و بروز در آوردن سابقه هر کارمند و کارگر رابطه الکترونیکی انجام داد .
اجزائ سیستم حقوقی و دستمزد
هر سازمانی در رابطه با حقوق ، مسئولیتهای پیدا می کنند و ناگزیرند مالیاتی مثل مالیات مربوط به حقوق را ظرف یک ماه پرداخت نماید . برای اینکه حسابداری حقوق و دستمزد بصورت صحیح و بموقع صورت گیرد ، حسابداران از سیستم حقوق و دستمزد استفاده می کنند . اجزاء سیستم حقوق و دستمزد عبارتند از : یک لیست حقوق و دستمزد ، یک حساب بانکی مخصوص برای حقوق ، دسته چک حقوق، و یک فیش حقوقی برای هر یک از کارکنان .
کنترلهای داخلی سیستم حقوق و دستمزد
کنترلهای لازم در رابطه با سیستم حقوق و دستمزد به تعداد کارکنان بستگی دارد هر چه کارکنان موسسه بیشتر باشد افراد بیشتری برای کنترل هزینه حقوق مورد نیاز می باشد . جهت کنترل و شناسایی دقیق هزینه حقوق و دستمزد ، کارت ساعت کارکنان متداولترین مدرک می باشد حتی در برخی از شرکت ها که کارکنان زیادی دارند جهت کنترل بیشتر لازم است یکی از افراد نگهبان در کنار ساعت کارت زنی حضور داشته باشد .
کنترل های لازم در هنگام تهیه لیست باید بنحوی باشد که حقوق و دستمزد به افرادی پرداخت نگردد برای این منظور باید هنگام پرداخت کنترل های بیشتر صورت گیرد یکی از شیوه های مناسب برای این امر گرفتن امضاء از هر یک از کارکنان به هنگام دریافت حقوق و یا فیش حقوقی می باشد .
پرداخت حقوق و دستمزد :
متداولترین اشکال پرداخت حقوق و دستمزد به شرح ذیل می باشد .
ب) واریز حقوق به حساب بانکی کارکنان :
اغلب سازمان ها که کارکنان زیادی دارند برای سهولت کارچکی معادل جمع حقوق و دستمزد قابل پرداخت صادر و به همراه اسامی کارکنان و شماره حساب بانکی آنها به بانک ارسال می دارند بانک نیز معادل مبلغ مندرج در لیست حقوق و دستمزد به حساب جاری هر یک از کارکنان واریز می نماید در این شعبه اگر چه دشواریهای ناشی از صدور چک برطرف می گردد ولی احتمال سوء استفاده بیشتر می باشد علاوه بر کنترلهای فوق لازم است ترتیبی اتخاذ شود که در صورت پرداخت نقدی عمل تهیه لیست ، ثبت سند حسابداری و پرداخت وجه به اشخاص مختلفی واگذار گردد . زیرا هر چه تعداد افراد مسئوول در این عملیات زنجیره ای و مرتبط بهم بیشتر باشد احتمال سوء استفاده کمتر می گردد .
حقوق
آنچه در ازای کار انجام شده توسط کارکنان و یا ارائه کنندگان خدمات به طور ماهانه به آنها پرداخت می شود که با توجه به مدرک تحصیلی و خانواده ایثار گران حقوق هر فرد متفاوت است.
(نرخ حقوق × ساعات کارکرد ) = حقوق ماهانه)
تهیه جدول حقوق
جدول حقوق کارکنان ثابت سازمان مورد نظر مشمول طرح طبقه بندی ، با استناد ماده چهارده آئین نامه استخدامی مصوب با توجه به رعایت نکات زیر تهیه شده است :
قسمت اول – در تعیین حقوق مراتب
الف – حداقل حقوق در پایه یک از مرتبه یکم با رقم (100) بعنوان مبنی مشخص شده و ضریب ریالی آن برابر ماده 15 آئین نامه استخدامی مصوب هر سه ساله یکمرتبه با توجه به عوامل زیر :
هزینه زندگی
امکانات مالی سازمان
حقوق و مزایای مشاغل مشابه در دستگاههای دولتی و خصوصی
تعیین می شود و بمحض اینکه مقدار ریالی عدد مبنی تعیین گردید ضریب ریالی که نسبت مقدار ریالی بعدد مبنی می باشد در کلیه (177) پیکره موجود در جدول ضریب شده و در نتیجه مقدار ریالی حقوق کلیه پایه ها در مراتب شانزده گانه مشخص و معین می گردد .
ب- حداقل حقوق در مرتبه شانزدهم (عالیترین مرتبه ) یازده برابر حداقل در مرتبه یکم می باشد که نسبت (11) به (1) و تناسب ارقام سایر مراتب در جدول حقوق نسبت معقولی است که با رعایت نکات زیر :
1- درجه اهمیت و دشواری وظایف مشاغل مرتبه مافوق نسبت به مشاغل مرتبه مادون
2- سطح زندگی شاغلین مرتبه مافوق نسبت به مشاغل مرتبه مادون
3- پرداخت حقوق و مزایای مشاغل مشابه در دستگاههای دولتی و خصوصی،از قبیل سازمان برنامه و سازمان اداری و استخدامی کشور
4- نسبت شرایط احراز مشاغل مراتب مافوق به نسبت مراتب مادون
قسمت دوم – تعیین حقوق پایه های مراتب
الف – در طرح جدول حقوقی سعی شده است که حداقل حقوق مراتب طوری تعیین شود که از حقوق دوره کار آموزی (موضوع ماده 18 آئین نامه استخدامی مصوب ) که صریحاً میزان ریالی آن قیده شده است کمتر نباشد .
ب- حقوق و اضافات پایه ها در هر مرتبه با توجه به عوامل اجتماعی و اقتصادی و تناسب شغلی بشرح زیر برقرار گردیده است :
1- اضافات پایه های مرتبه یکم جدول هشت درصد مبنی می باشد و بر این رقم مرتبه دهم بطور مشابه و مساوی دو درصد مبنی اضافه می گردد که در نتیجه اضافه پایه در مرتبه دهم به بیست و شش درصد مبنی می رسد و از مرتبه یازدهم تا مرتبه شانزدهم که مشاغل آن اکثر از نوع مدیریت است چهار درصد مبنی اضافه گردیده است بدلیل اینکه :
اولاً – چون طبق آئین نامه مصوب شاغلین مراتب یازده ببالا با آنکه کار مدیریت مستلزم انجام کار اضافی می باشد به لحاظ رعایت تبصره 3 ماده 26 آئین نامه استخدامی از دریافت اضافه کار محروم اند و این جهش مختصر در حداقل مراتب و اضافات داخلی از مرتبه دوازدهم ببالا سبب آن می شود که جبران اضافه کار شاغلین پنج گروه مذکور بشود .
ثانیاً – هر مرتبه تعلق بمشاغلی دارد که ارزش وظائف و مسئولیتهای آنها برابر و شاغلین آنها دارای شرایط احراز مساوی می باشند . بنابراین باید در هر سال از اضافه دریافتی مشابه استفاده نمایند و این تناسب در پایه های مراتب مزیتی را حائز است که اگر کارمندی بعللی نتواند و یا قادر نباشد که خود را برای احراز مشاغل مراتب بالا رأس مدت مقرر آماده کند ، بتواند همه ساله از پایه های بالاتر در همان مرتبه بسبب ابراز لیاقت و بالا رفتن تجربه و مهارتش استفاده نماید و پس از گذشت سالها از حقوقی معادل بیش از یک برابر ونیم حداقل رتبه مربوطه برخوردار شده و از جهت دیگر برای او همواره امید به ترقی وجود داشته باشد .
قسمت سوم – در ترفیع و تغییر مرتبه :
پرسنلی که با شرایط احراز در مرتبه شغلی وارد بخدمت می شوند ، می توانند با رعایت مدت توقف و شرایط احراز در هر مرتبه بشرط ابراز لیاقت و شایستگی بطور منظم تا آخرین پایه از مرتبه شانزدهم ترقی نمایند و با حقوقی که متناسب با موقعیت شغلی و تحصیلی و سابقه خدمت آنان باشد ، در وضع مطلوبی بافتخار باز نشستگی نائل شوند .
لیست بیمه : لیست بیمه لیستی است که مبلغ بیمه هر یک از کارکنان به صورت جداگانه در آن مشخص می شود .
دستمزد : پرداختی به کارگران ( ساده یا ماهر ) بر حسب ساعت ، روز ، ماه و یا مقدار تولید تعیین می گردد .
کسری کار : به ساعاتی گفته می شود که یک فرد در طول ماه کمتر از ساعت قانونی کار کرده باشد .