مقدمه: پروژهای در این گزارش مورد بررسی قرار میگیرد.
ساختمان با اسکلت فلزی میباشد.
سازه های اسکلت فلزی به علت مزایای زیاد، کاربرد فراوان پیدا کرده است.
از آن جمله میتوان مزایای زیر را نام برد: استحکام و خواص خوب مکانیکی و مقاومت بالای فولاد در کشش و فشار، همچنین به علت تولید فولاد در کارخانه شرایط بهتری برای کنترل کیفیت نسبت به بتن و مصالح بنایی وجود دارد.
از مزایای دیگر اسکلت فلزی میتوان به امکان توسعه سازه، اتصال چند قطعه به یکدیگر ، امکان پیش ساخته کردن قطعات و سرعت نصب اشاره کرد.
از معایب اسکلت فولادی نیز میتوان موارد زیر را ذکر کرد: به علت حساسیت فولاد در مقابل رطوبت هوا و امکان زنگ زدگی آن لازم است برای حفاظت از آن اقداماتی از قبیل رنگآمیزی با ضد زنگ و سایر روشهای حفاظتی خصوصاً در بنادر مبادرت نمود، همچنین بر حفاظت فولاد در مقابل آتشسوزی و به کارگیری دقت لازم و کافی در ایجاد اتصالات مناسب و با کیفیت جوشکاری خوب تاکید شود.
مواردی که در این پروژه مورد بررسی قرار میگیرند عبارتند از: 1.
شمع های فلزی، 2.
قالببندی، 3.
بتنریزی، 4.
جوش، 5.
سقف کمبوزیت شمعهای فلزی: شمعهای فلزی به ارتفاع m40 /8 که میلگردهای آن 14 میباشد و خاموت به صورت گرد(مارپیچ) به ارتفاع cm25 گذاشته میشود و در ارتفاع m1 مانده به سر شمع اضافه میکنیم که مقاومت کششی آن زیاد گردد.
بعد دوباره قیف را پایین برده و بتنریزی میشود و مرحله آخر پنج و یا شش بار قیف را جابجا میکنیم تا بتن و یبره شود.
حال قیف را برداشته و با استفاده از دستگاه ویبره تا جایی که بتوانیم ویبره میکنیم.
بتن آن با اسلامپ مشخص که از قبل تعیین شده محاسبه میگردد.
قالببندی: ضوابط آییننامه: *: قالبها در نهایت باید سازهای را ایجاد کنند که از نظر شکلها، خطوط، و ابعاد اعضاء با آنچه در نقشهها و مشخصات طرح خواسته شده است مطابقت داشته باشد.
*: قالبها باید محکم و به اندازه کافی نفوذ ناپذیر باشند تا از نشت شیره بتن به بیرون جلوگیری کنند.
*: قالبها باید به بطور مناسب مهار به یکدیگر بسته شده باشند تا شکل و موقعیت خود را حفظ نمایند در اینجا به ذکر خرابیهایی که در بتن قالببندی شده امکان وقوع دارند میپردازیم: انواع بسیاری تز نقصها در بتن قالببندی شده بروز میکنند که عبارتند از: کرمو شدن، رنگ رفتگی (زنگزدایی)، چالههای سطحی، شوره زدن، شکفتگی، ترک نشستی، شفافیت سنگدانه، شنزدگی، دررفتگی قالب، درزهایسرد، خطوط ناشی از درز، تشکیل پوسته، که این عیوب را در ادامه شرح میدهیم.
1.
کرمو شدن: کرمو شدن ایجاد حفرات نامنظم در سطح بتن است که نتیجه پرنشدن موثر فضای بین سنگدانهها با ملات طی ارتعاش است.
وقوع کرمو شدن به خاطر کم ماسه بودن مخلوط بتن و یا شیوههای ضعیف جایدهی آن است.
افزایش ارتعاش، افزایش میزان ملات، تراکم کمفولاد و دسترسی به لرزاننده قوی سبب بهبود پرداخت میشود.
2.
رنگ رفتگی: رنگرفتگی (رنگزدایی) تغییر رنگ در سطح بتن است که بخاطر عوامل زیر رخ میدهد: 1.
تفاوتهای موجود بین نوع سیمان 2.
کاربرد بیش از اندازه روغن قالب 3.
تغییر در نوع روغن قالب 4.
دانهبندی نا منجسم 5.
مخلوط کردن ناقص 6.
آب انداختن و جداشدگی و ...
3.
ترکهای نشستی: ترکهای نشستی هنگامی رخ میدهند که بتن بعد از گیرش اولیه یا نزدیک به گیرش اولیه دچار نشست شود.
ترک زمانی رخ میدهد که تنش کششی در مرحله اولیه گیرش ایجاد شود و بتن توانایی تعدیل و تطبیق با این تنش را به دلیل چسبندگی زیاد مخلوط نداشته باشد.
4.
درزهای سرد: درزهای سرد غالباً به آن علت رخ میدهد که سفتشدن بتن در جا پیش از جایدهی مخلوط بعدی باشد و توانایی ارتعاش لایه قبلی بتنریزی وجود نداشته باشد.
5.
انحراف(جابجایی) قالب: انحراف قالب به معنی برداشتن پلکانی یا هر انحراف دیگر از پیکربندی مورد نظر است که نتیجه کافی نبودن سختی قالب و تغییر شکل آن در اثر بار است یا هنگامی رخ میدهد که درزهای قالب محکم جفت و جور نمیشوند.
بتنریزی بسیار سریع یا استفاده از لرزاننده قوی نیز میتوانند منجر به انحراف قالب شود.
6.
شن زدگی: شنزدگی معمولاً باعث ایجاد قسمتهایی با رنگ تیره و لکدار به شکل و اندازههای شبیه به سنگدانههای درشت دارد و غالباً هنگامی این پدیده رخ میدهد که قالببندی به اندازه کافی صلب نیست، و نیز زمانی که مخلوط دارای دانهبندی ناپیوسته و فضای خالی و با میزان ماسه کم باشند، یا آنکه ارتعاش بیرونی بیش از اندازه طی بتنریزی بکار برده شده باشد.
انواع قالب: 1.
قالب آجری: در اغلب ساختمانهای مسکونی کوچک برای پیسازی از قالب آجری استفاده میشود.
نحوه کار بدین صورت است که پس از گود برداری آمادهسازی کف پیها و اجرای بتن مگر در دو طرف پی دیوارهایی با ارتفاع معین ساخته میشود در بعضی موارد سطح داخلی دیوارها را اندود کرده و یا با صفحات پلاستیکی پوشش میدهند.
این دیوارها در بعضی موارد بعد از خودگیری بتن برداشته شده و در بعضی مواقع دیگر بعنوان قالب دائمی در زمین باقی میماند.
در اجرای خوب معمولاً آجرها را زنجاب کرده و از ملات سیمانی جهت اندود نمای داخلی استفاده میکنند.
.
قالب چوبی: چوب یکی از متداولترین و قدیمیترین مصالح مصرفی 0 در قالببندی است سبکی و سهولت کاربرد آن را عوامل مهمی است که باعث شده چوب به عنوان یکی از مصالح قالببندی شناخته شده است.
( به علت مقاومبودن، تاب بر نداشتن، صیقلیبودن سطحی و نفوذ ناپذیری) قالبهای چوبی در پیها، قسمتهای باربر ساده، تیر، سقف، نما، دیوارهای باربر و غیر باربر و ...
کاربرد وسیع دارند.
بعضی قالبهای چوبی بصورت پیشساخته ساخته شده و بصورت قطعاتی آماده شده و در محل اجرا قطعات به یکدیگر متصل میشوند.
قالببندی: با پیشرفت صنعت قالبسازی، استفاده از قالبهای فلزی در دنیا رواج بیشتری یافته است.
اکثر قالبهای قطعات پیش ساخته بتنی، فلزی هستند.
قالبهای ویژه برای تکرار ساخت قطعات بالای 60 مرتبه طراحی میشوند، بعضی از قالبها 10 هزار بار ضریب تکرار دارند( ضریب تکرارگیری از یک قالب مشخص برای ساخت سازه بتنی یکنواخت با ابعاد محدود) و از یک کیفیت و کارآیی بسیار بالایی برخودار هستند.
برخی از قالبها بصورت مجموعهای ( مانند قالبهای تونلی که همزمان مجریان شامل دیوار و سقف را اجرار کنند) میتواند سرعت اجرا را در سرعت اجرا را در ساخت مجموعههای مسکونی و برجهای بلند ساختمانی تا حد زیادی افزایش دهند.
قالبهای از جنس مواد شیمیایی (فایبرگلاس، پلیاتیلن و غیره): این قالبها معمولاً در قسمت بدنه کاربرد بیشتری دارند ولی در بعضی میشوند.
مزیت ویژه آنها، سبکی فوقالعاده و نفوذ ناپذیری و سرعت اجرایی زیاد است.
قالبهای رونده و یا قالبهای لغزنده: ارن قالبها عموماً هیدرولیک بوده و برای بتنریزیهای یکنواخت و در ارتفاع یا در سطح افقی مورد استفاده قرار میگیرند.
اساس حرکت در این قالبها، لغزش میلههای نگهدارنده قالب در داخل پمپهای هیدرولیکی است و با تنظیم سرعت حرکت قالبهای لغزنده میتوان در برخی سازههای بتنی، بتنریزی پیوسته اجرا کرد( مانند کندوهای بتنی در سیلوهای گندم) برچیدن قالبها: قالبها باید به گونهای برچیده شوند که به ایمنی و قابلیت بهرهبرداری سازه خدشهای وارد نشود.
بتنی که پس از برداشتن قالبداری سطح نمایان خواهد بود باید مقاومت کافی دارا باشد تا بر اثر عملیات بر داشتن قالب خسارت نبیند.
مدت زمان لازم از موقع بتنریزی تا هنگام جداسازی قالبها، د رکارهای مختلف متفاوت است، مقدار آن بستگی به نوع بتن استفاده شده، آب و هوا، شرایط محیطی محل اجرا و نحوه عملآوردن بتن دارد.
به طور کلی بهترین زمان برای بازکردن قالبها، براساس مقاومت بتن و نحوه تاثیر این مقاومت بر سایر قسمتها تعیین میشود.
زمان بازکردن قالب های زیر تیر ها و سقف ها تعیین میشود.
زمان بازکردن قالب های جانبی است.
برای جداسازی باید دقت لازم بعمل آید، تا به گوشهها و لبههای بتنی آسیبی وارد نشود.
پس از جداسازی قالب نیز باید تا مدتی از برخورد هر نوع جسمی به سازه بتنی جلوگیری نمود.
قبل از آزادسازی بخشهای زیرین قالببندی و حائلها، لازم است با دقت درگیری بین قالب و سطح بتن را آزاد ساخته، پس از اطمینان کافی از استحکام بتن، قالبها را به آرامی از یکدیگر جدا کنیم.
لازم است بلافاصله پس از جداسازی قالب از بتن، عملآوردن بتن آغاز شود.
مدت زمان لازم از موقع بتنریزی تا هنگام جداسازی قالبها، د رکارهای مختلف متفاوت است، مقدار آن بستگی به نوع بتن استفاده شده، آب و هوا، شرایط محیطی محل اجرا و نحوه عملآوردن بتن دارد.
به طور کلی بهترین زمان برای بازکردن قالبها، براساس مقاومت بتن و نحوه تاثیر این مقاومت بر سایر قسمتها تعیین میشود.
زمان بازکردن قالبهای زیر تیرها و سقفها تعیین میشود.
زمان بازکردن قالبهای جانبی است.
برای جداسازی باید دقت لازم بعمل آید، تا به گوشهها و لبههای بتنی آسیبی وارد نشود.
قبل از آزادسازی بخشهای زیرین قالببندی و حائلها، لازم است با دقت درگیری بین قالب و سطح بتن را آزاد ساخته، پس از اطمینان کافی از استحکام بتن، قالبها را به آرامی از یکدیگر جدا کنیم.
لازم است بلافاصله پس از جداسازی قالب از بتن، عملآوردن بتن آغاز شود.
نحوه اجرایی قالببندی در کارگاه بعد از آماده شدن شبکه که ارتفاع بتن 20/1 میباشد قالبها را که قبلاً به شکل مستطیل ابعاد مختلف هستند با روغن یا مواد دیگر آغشته کرده و کنار گذاشته و با استفاده از یوغ و گیرهها آنها را به یکدیگر محکم میکنند.
ضوابط آیین نامه: * - آمادهسازی وسایل و محل قبل از بتنریزی باید موارد زیر را در برگیرد: الف) کلیه وسایل اختلاط و حمل بتن باید تمیز باشند ب) کلیه مواد اضافی خارجی و یخها را باید از فضایی که بتنریزی میشود خارج نمود.
ج) مصالح بنایی پرکننده که در تماس با بتن خواهند بود باید به خوبی مرطوب شوند.
د) آرماتورها باید به خوبی از یخ و هر گونه مواد مضر سطحی پاک شوند.
هـ) قبل از بتنریزی باید آن را از محل بتنریزی خارج نمود مگر اینکه قیف مخصوص بتنریزی در زیر آب استفاده نمود، یا مگر اینکه بوسیله بازرس ساختمان بگونهای دیگر اجازه داده شود.
و) قبل از بتنریزی مجدد باید دوغاب خشکشده و سایر مصالح غیر سالم را از روی بتن سختشده قبلی پاک نمود.
* اختلاط بتن: *) بتن باید تا وقتیکه توزیع یکنواختی از مصالح ایجاد گرد مخلوط کن، باید آنرا کاملاً تخلیه نمود.
*) بتن مخلوط شده در کارگاه باید مطابق ضوابط زیر مخلوط گردد: الف) اختلاط باید در مخلوطکن پیمانهای از نوعی که مورد تایید باشد انجام گیرد.
ب) مخلوط کن باید با سرعت توصیه شده از طرف کارخانه سازنده آن چرخانده شود.
ج) عمل اختلاط باید تا حداقل 5/1 دقیقه پس از ریختن کلیه مواد بداخل مخلوکن ادامه یابد.
( باید از زمانهای اختلاط بیش از حد طولانی پرهیز نمود تا از سایش سنگدانهها جلوگیری شود) * انتقال بتن: *) انتقال بتن از مخلوطکن به محل نهایی بتنریزی باید توسط روشهایی انجام گیرد که از جداشدن و هدر رفتن مصالح جلوگیری میکنند.
*) وسایل انتقال باید به گونهای امکان رسیدن بتن به محل بتنریزی را مهیا سازند که مواد تشکیل دهنده جدا نشوند و نیز از ایجاد وقفههایی که سبب از رفتن حالت خمیری بتن بین بتنریزیهای متوالی میشود، جلوگیری نماید.
*- بتنریزی: *) آهنگ بتنریزی باید به گونهای باشد که بتن همواره حالت خمیری خود را حفظ کند و بتواند براحتی به داخل فضای بین آرماتورها جریان یابد.
*) بتنی که تا اندازههای سخت شده یا به مواد خارجی آلوده گشته نباید در بتنریزی سازه مورد استفاده قرار گیرد.
*) بتنی که مجدداً آب داده شده یا بتنی که بعد از گیرش اولیه دوباره مخلوط شده است نباید بکار برده شود مگر اینکه توسط مهندس مسئول اجازه داده شود.
*) پس از شروع بتنریزی، عملیات باید بطور مداوم تا ریختن یک قسمت یا پانل، که توسط حدود مرزی آن یا درزهای از پیش تعیین شده آن مشخص میشود، ادامه یابد مگر مواردی که توسط قسمت * مجاز یا ممنوع شدهاند.
*) سطوح فوقانی لایههایی که بصورت قایم بتنریزی میشوند عموماً باید تراز باشد.
*) در صورتی که در درزهای اجرایی مورد نیاز باشد این درزها باید مطابق بند* اجرا گردد.
*)بتن باید در حین عملیات بتنریزی با استفاده از وسایل مناسب بطور کامل متراکم شود و همچنین باید اطراف آرماتورها یا قطعات تعبیه شده در بتن و همچنین گوشههای قالب را کاملاً پر کند.
آیین نامه ضوابطی را در مورد آب و همچنین سنگدانه های بتن به شرح ذیر دارد: سنگدانه ها: حداکثر اندازه اسمی سنگدانه های درشت نباید بزرگتر از : (الف):یک پنجم بعد قالب ها، و (ب):یک سوم ضخامت دالها، و (ج):سه چهارم حداقل فاصله آزاد بین میلگردها یا سیم های تقویت کننده منفرد،گروههای میلگرد، تندانها یا غلافهای پیش تنیدگی باشد.
از این حدود می توان صرفنظر کرد به شرطی که به نظر مهندس، کارایی و روشهای تراکم بتن به گونه ای باشند که بتوان بتن را بدون کرمو شدن یا ایجاد خلل و فرج جا انداخت.
(تندان:عضو فولادی نظیر سیم، کابل، میلگرد، میله یا رشته یا یک گروه از چنین اجزایی که جهت انتقال پیش تنش به بتن به کار می رود) محدویت های اندازه دانه ها به این منظور تعیین گردیده است که محصور شدن کامل آرماتور تضمین شود و کرمو شدن بتن به حداقل برسد.
آب: آب به کار برده شده در مخلوط بتن باید تمیز بوده و عاری باشد از مقادیر مضر روغن ها، اسیدها، بازها، نمک ها، مواد آلی، یا دیگر موادی که ممکن است برای بتن یا آرموتور مضر باشد.
آب غیر شرب نباید در ساخت بتن به کار رود.
مگر اینکه موارد زیر رعایت گردد: 1-انتخاب نسبت های اختلاط بتن باید براساس مخلوط های بتنی باشد که آب آنها از همان منبع تامین شده است.
2-مقاومت های 7و28 روزه نمونه های مکعبی از ملات ساخته شده از آب غیر آشامیدنی باید حداقل برابر باشد با 90 درصد مقاومت نمونه های بتن ساخته شده از آب آشامیدنی.
مقایسه بین آزمایش های تعیین مقاومت باید بر روی ملات های یکسان (به غیر از آب مصرفی در آنها) انجام گیرد.
درزهای اجرایی: سطح بتن درزهای اجرایی باید تمیز شود و دوغ آب خشک شده از روی آنها پاک گردد.
بلافاصله قبل از اینکه بتن جدید ریخته شود، کلیه درزهای اچرایی باید خیس شده و آب اضافه تخلیه گردد.
درزهای اجرایی باید به گونه ایجاد شده و در محلی قرار گیرد که به مقاومت سازه خدشه ای وارد نشود.
برای انتقال برش و سایر نیروها از طریق درزهای اچرایی باید پیش بینی های لازم انجام گیرد.{(11-7-9):هنگامی که بتن در مجاورت بتن سخت شده قبلی ریخته می شود، سطح تماس برای انتقال برش باید تمیز و عاری از دوغاب خشک شده باشد.} عمل آوردن بتن: بتن(غیر از بتن تندگیر) باید برای مدت حداقل 7روز پس از بتن ریزی در دمای بالاتر از 10 درجه سانتیگراد و در شرایط مرطوب نگهداری شود.
بتن ریزی با دستگاه: دستگاههای مخلوط کن(بتونیر): الف):دستگاههای مخلوط کن ثابت: 1-بتونیر: معمولا با ظرفیت 750-50 لیتر ساخته می شود و دارای موتور الکتریکی و یا گازوئیلی است.
بتونیر از یک دیگ مخلوط کن، تیغه و پره های فلزی مخلوط کن(حلزونی شکل) اهرم تخلیه و جابجایی، پمپ آب، جام پر کننده و قیف تخلیه تشکیل شده است و در موقع کار کردن می تواند با جک زدن به صورت ثابت بر جای بماند.
در این عکس و در عکس شماره 2 می توان تیغخ و پره های فلزی مخلوط کن بتونیر را مشاهده کرد.
2-دستگاه بتن ساز مرکزی: ماشین بتن ساز ثابتی است که در مرکز تهیه بتن نصب می شود، این دستگاه به نحوی استقرار می یابد که بتواند از مخازن مختلف، شن و ماسه دانه بندی شده را انتخاب کرده برای اختلاط به وسیله تسمه نقاله های افقی و بالبر های کاسه ای عمودی، به دیگ مخلوط کن هدایت نماید.
دستگاه تشکیل شده است از: دیگ های مخلوط کن، بارکن که شن و ماسه را به داخل دستگاه می برد، ترازوها و سیستمهای مخصوص تغذیه آب و سیمان و کنترل مرکزی(دستگاه کنترل امکن تهیه بتن های استاندارد و دانه بندی شده را از طریق سیستم کامپیوتری و برنامه های داد شده فراهم می سازد) ب):دستگا های مخلوط کن متحرک: تراک میکسرها:تراک میکسرها مخازنی هستند که روی کامیون ها، یدک کشها و تریلر ها نصب می شود، و جابجایی و اختلاط مخلوط بتنی را امکان پذیر می کنند برای انتقال بتن در مسافت های طولانی، معمولا مصالح خشک را داخل تراک میکسرها می ریزند و در حین حمل به وسیله یک منبع و یک پمپ هیدرولیک، آب لازم به داخل میکسر ریخته شده و پس از اختلاط مصالح بتن آماده می شود، به نحوی که زمانی که ماشین به پای کار می رسد عمل اختلاط پایان یافته باشد.
برای انتقال بتن در فواصل کوتاه به جای مصالح خشک، داخل تراک میکسرها را با بتن پر می کنند.
برای تاخیر در خود گیری بتن در زمان انتقال تراک میکسرها که تیغه هایی در داخل آن نصب شده به حرکت در می آورند تا بتن را به طور مرتب مخلوط کند.
بتونیرها قادر هستند در مدت 8 ساعت کار از 20 الی 60 متر مکعب بتن بسازند.
ایستگاه های مرکزی بتن می توانند در طول 8 ساعت کار از 100 الی 2500 متر مکعب بتن را ساخته و آماده بارگیری کنند.
وسایل بتن ریزی: وسایل انتقال افقی بتن: الف):چرخ دستی و ارابه: مقدار محدودی از حجم بتن را می توان به وسیله آن و با کمک نیروی کارگر جابجا کرد.
حداکثر وزن مصالح جابجایی حدود 150 کیلو گرم است.
نمونه ای از چرخ دستی که در محل استفاده می شد در عکس شماره 4 قابل ملاحظه است.
عکس شماره 4 ب).دامپر: وسیله ای است که می تواند حجم معینی از بتن را به وسیله آن حمل کرد دارای مخزن به ظرفیت تا 250 متر مکعب است تخلیه بتن از این دستگاه می تواند از مقابل، از پهلو و یا از هر سه طرف( پهلو ها و مقابل) انجام شود.
ج)کامیون کمپرسی: برای حمل بتن در حجم زیاد از کامیون کمپرسی استفاده می شود.
در موقع حمل بتن با کامیون باید دقت کرد تا بتن دچار جابجایی نشود و فاصله حمل کوتاه باشد برای مسافت های زیاد کامیون وسیله مناسبی نیست.
د)تراک میکسر: برای انتقال بتن در مسافت های طولانی کاربرد دارد.
وسایل انتقال بتن در سطوح شیبدار و انتقال عمودی بتن: الف)سطوح شیب دار: در نقاط مرتفع که ارتفاع بتن ریزی از 3 متر تجاوز کند باید سطوح شیبداری ساخت(ناودانی های مختلف) کخ بتن در داخل قالب از ارتفاع کمتری تخلیه شود، تا در اثر تخلیه بتن جابجایی مصالح ریز و درشت صورت نگیرد.
برای انتقال بتن در مسافت های نسبتا طولانی و با اختلاف ارتفاع قابل ملاحظه (به عنوان مثال انتقال بتن از دامنه یک عارضه و یا تپه و یا کوه به قسمت های بالاتر) از تسمه نقاله استفاده می شود.
ب)جرثقیل و جام حمل بتن: در ساختمان های بلند برای جابجایی بتن از جرثقیل و جام حمل بتن استفاده می شود به نحوی که مقادیر متنابهی از بتن به داخل جام ریخته، آن را به ارتفاع مورد نظر حمل می کنند.
جام ها می توانند تا ظرفیت 2متر مکعب بتن را در هر متر مکعب جابجا کنند.
بتن داخل جام از طریق دریچه ای که در زیر آن قرار دارد به وسیله اهرمی باز شده و تخلیه می گردد(یا جام به صورت قیچی باز شده و تخلیه می گردد) ج)پمپ بتن: در مکان هایی که امکان هایی که امکان حمل بتن با وسایل معمول وجود ندارد یا حمل بتن با شیوه هایی دیگر غیر اقتصادی است، از پمپ بتن استفاده می شود.
پمپ از پیستونی قوی تشکیل شده که بتن را به داخل لوله های 6،7،و8 اینچی تلمبه می کند و ظرفیت اسمی آن می تواند انتقال بتن به مقدار 30 الی 50 متر مکعب در ساعت باشد.
ظرفیت حمل بتن در فاصله های افقی تا 400 متر و فاصله های عمودی تا 60 متر با پمپ امکتن پذیر است.
در پمپ کردن بتن اول باید ملات شل کم سیمانی را تلمبه کرد تا لوله های پمپ لیز شود.
بزرگترین اندازه دانه های شن برای پمپ های 7،6،و8اینچی به ترتیب برابر 6،5،و7.5 سانتیمتر است.
لوله های پمپ تا حد امکان باید مستقیم بوده و شعاع زانوهای آن حداقل 1.5 متر باشد .
در هوای داغ لازم است که لوله های انتقال به طریقی خنک نگه داشته شوند در انتهای لوله وسیله مخصوصی قرار دارد که به وسیله دستگا های مکانیکی یا الکترونیکی قادر است عمل تخلیه را با دقت و سرعت بیشتر هدایت و تنظیم کند(بلافاصله پس از خاتمه عملیات پمپ باید لوله ها و وسایل آن با دقت با آب شسته شود) پمپ ها می توانند به صورت ثابت و یا نصب شده بر روی کامیون عمل کنند، تحرک پمپ های متحرک بسیار زیاد است و سرعت اجرای بتن ریزی را بالا می برد.
بتن ریزی فونداسیونها و ستون ها: قبل از بتن ریزی باید سطح قالب با آب مرطوب شود یا با مواد رها ساز آغشته گردد تا آب بتن را به خود جذب نکند.
در بتن ریزی فونداسیونها باید دقت شود که هنگام اجرای عملیات بتن با ضربه به بدنه قالب برخورد نکند و حداکثر در لایه های 30 سانتیمتری ریخته شده و پس از ویبره شدن هر لایه،لایه بعدی ریخته شود.
تا آنجا که ممکن است باید بتن را با سرعت ریخت و در هنگام ریختن هر لایه دقت کرد که لایه قبلی به خوبی متراکم شده باشد.
سرعت در هنگام بتن ریزی: سرعت در بتن ریزی باید به نحوی باشد که وسایل متراکم کننده بتوانند با مقدار بتن ریخته شده هماهنگ باشند.
معمولا بتن ریزی به صورت منظم باید انجام شود و از توقف در کارباید اجتناب شود.
به علت آنکه اتصال لایه های جدید با لایحه های قدیم دچار مشکل می شود.
سرعت بتن ریزی در تمام طول عملیات باید یکنواخت باشد تا عوامل اجرایی بتوانند عملیات بعدی را برنامه ریزی و اجرا کنند.
اجتناب از ضربه زدن به میلگردها: در هنگام ویبره کردن به هیچوجه نباید ویبراتور به میلگردها ضربه بزند و یا با جسمی نظیر چکش به میلگردها ضربه زده شود، زیرا ممکن است باعث جابجایی شبکه فولادی و میلگرد از محل اصلی خود شود.
به علت ارتعاش ممکن است مواد ریزدانه و دوغ آب سیمان در اطراف میله ها جمع شده مواد درشت دانه اطراف آن پراکنده شوند.
این امر باعث کاهش مقاومت بتن در جوار میلگردها شده و در نهایت موجب ایجاد ضایعه در بتن می شود.
درزهای ساختمانی در بتن ریزی: مواقعی که بتن تازه بر روی بتن سخته شده و یا قدیمی و یا در کنار آن ریخته می شود،از درز ساختمان یا درز کار پایان کار روزانه استفاده می شود.
به علت مشکلات اجرایی معمولا نمی توان از ابتدا تا انتهای کارهای اجرایی بتن ریزی را به طور مداوم انجام داد.
به علت وقفه در کار ناگزیر از درزهای ساختمانی استفاده میشود.
دلیل دیگر،محدویت مقدار قالب موجود است.
به هر حال در این حالت اتصال مناسب و اجرای صحیح باعث جلوگیری از حرکت یا تراوش بتن از محل درز می شود.
اگر اجرای درز به طور صحیح انجام گیرد مقاومت آن میتواند نزدیک به مقومت بتن اصلی باشد.
اولین نکته تمیز بودن سطح بتن سخت شده است(تمیز و عاری از گرد و غبار)که چسبندگی مناسب را فراهم می سازد همچنین در سطح بتن سخت شده ی قبلی باید سنگدانه ها نماین باشد(یا در اصطلاح سطح بتن قدیمی زبر باشد).در ضمن برای اتصال و چسبندگی بهتر باید بتن تازه به نحوی مطمئن مصرف ومتراکم شود.
روش های دیگری نیز پیشنهاد شده است:1- استفاده از چسب بتن (که معمولا در حالت خشک معادل 2 تا 3 درصد وزن سیمان و در حالت مایع برابر 1 تا 2 درصد حجم بتن مصرف میش ود)روش اجرای کار به این صورت است که ابتدا سطح بتن قدیمی شسته شده تا کمی زبر گردد سپس چسب بتن روی سطح کار ریخته شده و بتن ریزی مرحله دوم شروع می شود.2- استفاده از دوغاب سیمان، پیش از تمیز کردن سطح موجود یا سطح بتن قدیمی، تمامی سطح قدیمی با دوغاب سیمان اندود شده و سپس بتن جدید ریخته و عمل آورده میشود.
محل درزهای بتن ریزی: محل درزها همیشه باید به شکل یک مسیر مستقیم وبا فاصله یکنواخت بر روی سطح ساخته شوند.درزها همیشه در بین اتصال دو لایه قدیم وجدید یا در محل های خاص که برای انقباض و انبساط در نظر گرفته شده است( سازه های طویل)دیده می شوند.
باید توجه کرد که در هنگام بتن ریزی و ارتعاش بین آب اضافی آن به سطح بتن منتقل مسشود( و به همراه خود کمی سیمان و مصالح سنگی ریز دانه می آورد که در اصطلاح به آن شیره بتن می گویند).
این لایه به علت داشتن اب زیاد بسیار متخلخل و کم مقاومت است.
در بتن ریزی های عمودی اگر بین اجرای دو لایه بتن ریزی وقفه ای پیش آید ابتدا باید دوغاب سیمان از روی لایه قبلی پاک شده و یا از سطح بتن قدیمی تراشیده یا برداشته شود تا عمل چسبندگی بین دو لایه بهتر صورت گیرد.
جهت پاک کردن لایه زاید از بالای دیوار ها و ستون ها از روش های مختلفی استفاده می شود، اما در نهایت باید سطحی تمیز و با مصالح نمایان داشت.
آسان ترین راه ، برس زدن لایه زاید وقتی بتن هنوز تازه است(بهترین زمان برس زدن 1تا 2 ساعت پس از تبخیر شدن آب در سطح بتن است) برای پاک کردن لایه زاید می توان همزمان با پاشیدن آب بر روی سطح بتن از یک برس کوچک سیمی (که به آرامی بر روی سطح بتن کشیده می شود تا مصالح سنگی جدا نشود) استفاده کرد می توان با پاشیدن آب و هوا به صورت ترکیبی،لایه قدیمی را برای اتصال به با بتن جدید آماده کرد (در اجرا دقت زیادی لازم است تا مصالح سنگی از سطح بتن جدا نشود).
متراکم کردن بتن: تراکم عبارتند است از خارج کردن هوای بتن و نزدیک کردن ذرات جامد به یکدیگر و هدف از آن کاستن هوای محبوس نا خواسته تا حدود 1.5 درصد و کمتر،در این حالت مقدار هوای محبوس شده متناسب با کارایی بتن است.
هر چه اسلامپ بتن بیشتر باشد،درصد مقدار هوا در بتن کمتر است.
معایب وجود هوا در بتن: 1-حباب های هوا به ازای هر 1 درصد هوای محبوس شده مقاومت بتن را 5 تا 6 درصد کاهش می دهد.
2-حباب ها نفوذ پذیری را افزایش داده و موجب کاهش دوام بتن و کاهش قدرت دفاعی در برابر تهاجم مایعات می شود( مخصوصا بتن هایی که به اندازه کافی متراکم نشدهاند).
3-حباب های هوا تماس بین بتن، میلگرد و سایر فلزات مدفون در بتن را کاهش داده و پیوستگی لازم میان بتن و فولاد را به خوبی برقرار نکرده و باعث کاهش مقاومت می شود.
4-حباب ها باعث به وجود آمدن ترک هایی بر روی سطح تمام شده بتن می شوند.
وسایل تراکم: 1-لرزاننده های درونی: که تشکیل شده اند از یک سر یا خرطوم مرتعش کننده که به وسیله یک لوله انعطاف پذیر به یک موتور متحرک اتصال دارد.
سر خرطوم شکل وارد بتن شده و با ایجاد لرزش یکنواخت سبب تراکم بتن می شود(این میله از داخل شیلنگ پلاستیکی ضخیمی عبور داده شده است).
فرکانس ارتعاش دستگاه بین 70 تا 200 هزار هرتز (hz) با شتابی بیشتر از g4 (9.81=g) است ( به عبارتی دیگر ویبراتور از 3 تا 7000 دور در دقیقه می چرخد و این حرکت دورانی در انتهای شیلنگ ایجاد ارتعاش می کند).
در هنگام کار باید سر شیلنگ را به آهستگی از بتن خارج کرد تا سوراخ ایجاد شده به خودی خود پرشود.
بر حسب نوع کاربرد و محل مصرف قطر میله های لرزاننده درونی از 15 تا 20 میلیمتر تفاوت می کند.
2-لرزاننده های خارجی: دستگاه مرتعش کننده بر روی یک تکیه گاه ارتجاعی به قالب ها متصل می شود، و قالب و بتن هر دو به طور همزمان با هم لرزانده می شوند.
برای نمونه می توان چکش الکتریکی را نام برد که برای قالب نمونه های آزمایشگاهی به کار می رود.
3-میزهای لرزاننده(میزهای ویبره): مناسب ترین وسیله برای مرتعش کردن و تراکم قطعات پیش ساخته محسوب می شود در این سیستم قالب ها به ویبراتور بسته می شود(بر خلاف لرزاننده های خارجی)، اما اصول ارتعاش و لرزش همان ویبراتور های خارجی است.
میزها با فرکانس 25 تا 125 هرتز و شتابی بین g 4-7 کار می کنند.
4-غلتک ها:در بتن ریزی های با سطح وسیع و افقی کاربرد دارد.
اندازه لرزاننده ها: برای اغلب کارهای بتن آرمه، میله هایی به قطر 25 تا 75 میلیمتر ساخته شده است.
برای کارهای حجیم مانند سدها، میله هایی به قطر 100 تا 150 میلیمتر نیز وجود دارد که به علت سنگینی به دوکارگر احتیاج دارد.
شعاع عمل و فرم ویبره کردن قطعات بتن ریزی شده در جدول 1 داده شده است.
میزان تاثیر میله های ویبراتور بستگی به موقعیت کار، کارایی بتن و مسخصات میله دارد هر چه قطر میله بزرگتر باشد ،شعاع عمل آن بیشتر خواهد بود.
جدول شماره 1 مشخصات و کاربرد لرزانندههای داخلی هنگام اجرا می توان شعاع عمل را با چشم مشاهده کرد.
شکل یک نحوه قراردادن صحیح لرزاننده در داخل بتن وشکل 2 محدوده شعاع تراکم ،را نشان می دهند.
شکل 1: قرار دادن لرزانندههای درونی در داخل بتن مدت زمان تراکم کامل: مدت زمان تراکم کامل، به طوری که بتن در تمام قالب قرار گیرد و یا بتنی که قبل ریخته شده به صورت یکپارچه عمل کند، برای کارهای مختلف متفاوت است در عمل به محض مشاهده هوا بر روی سطح بتن و رویت غشای درخشان از ملات بر روی سطح،ویبره را باید متوقف کرد.
شکل 2 حداقل زمان اختلاط: به علت خواست کارگاه مبنی بر اجرای کار، مجری تمایل دارد که بتن در اسرع وقت ساخته شود( بتن مقاوم و مرغوب).
حداقل زمان ساخت بتن از نظر اقتصادی اهمییت زیادی دارد زمان بهینه برای مخلوط کردن مصالح در مخلوط کن بستگی به نوع و ظرفیت دستگاه، سرعت دوران، کیفیت مصالح مخلوط و چگونگی پرکردن مخلوط کن دارد.
به طور کلی زمان اختلاط کمتر از 1.25 دقیقه سبب تولید مخلوطی غیر یکنواخت می شود.
عمل آوردن بتن: برای دستیابی بتنی که با کیفیت خوب و مطلوب، باید عملیات بتن ریزی مخلوط را با عمل آوردن آن در محیطی مناسب و در طول مراحل اولیه سخت شدن دنبال کرد.
عمل آوردن به سلسله اقداماتی اطلاق می شود که برای تکمیل و پیشرفت هیدراتاسیون و افزایش مقاومت بتنی مورد استفاده قرار گرفته به مرحله اجرا در میآید این اقدامات در حقیقت نوعی مراقبت و نگهداری در جهت پرورش و عمل آوردن بتن است که از طریق آن می توان دمای بتن، ورود آب به جسم بتن، افزایش درجه اشباع، خروج آب از جسم بتن و کاهش در جه اشباع را کنترل کرد.
تغییرات احتمالی مقدار رطوبت بتن در مراحل اولیه سرد شدن نه تنها بر مقاومت، بلکه بر دوام و پایداری بتن نیز اثر می گذارد.
روش های عمل آوردن: عمل آوردن بتن در دمای معمولی آن است که تن در حالت اشباع یا نزدیک به اشباع نگهداری شود و این نگهداری تا آنجا ادامه یابد که فضای موجود در خمیر سیمان تازه که از همان ابتدا از آب پرشده است، مقدار کافی به وسیله فراورده های هیدراتاسیون سیمان اشغال و پر شود(هیدراتاسیون سیمان تنها در حفره های مویینه و مملو از آب امکان پذیر است).
آب دادن مقطع بتنی ورود آب به بتن از کاهش درجه اشباع جلوگیری به عمل می آورد.
عمل آوردن مرطوب از طریق تماس مستمر قطعه بتنی با آب به مرحله اجرا در می آورد.
این مرحله با آب پاشی یا خیس کردن کامل بتن و یا با پوشاندن سطح بتن تازه با ماسه، خاک،خاک اره، و کاه مرطئب امکان پذیر است.
برای مثال می توان یک پوشش جاذب آب را بر روی سطح بتن قرار داد و سپس با آب پاشی، آب را به درون پوشش مزبور وارد ساخت.
آب رسانی مداوم و پیوسته از آب رسانی غیر مداوم و غیر پیوسته بهتر و مناسب تر است.