قسمت اول، شامل پی و سازه انتقالی است که زیر سطح زمین و از تراز 00/14_ متر تا تراز 00/0 ± برج میشود. پی برج یک پی گسترده دایرهای شکل به قطر 66 متر و ضخامت متوسط 4 متر است و در محیط آن کابلهای پسکشیدگی، کار گذاشته شده است.
سازه انتقالی به ارتفاع 15 متر شکلی شبیه به هرم ناقص دارد و شامل یک هسته مرکزی توپر و 8 دیوار مایل پشت بنددار است. به منظور تعیین رفتار پی و شناخت نیروها و تنشهای موجود در آن، ابزار دقیقی مانند تنش سنج و کرنش سنج در نقاط مختلف آن تعبیه شده است. حجم بتن ریزی پی و سازه انتقالی تقریبا 21000 مترمکعب است.
قسمت دوم ساختمان پای برج است که 6 طبقه دارد و تا تراز 4/28 + متری ساخته میشود. این ساختمان به طور عمده شامل فضاهای تاسیساتی، اداری، خدماتی، هنری، تفریحی و مراکز خرید است و مساحت طبقات آن در مجموع به حدود 15000 متر مربع میرسد.
قسمت سوم، بدنه اصلی برج است که سازهای از جنس بتن مسلح دارد و از تراز 00/0 ±، تا 315+ متر امتداد مییابد. شکل کلی آن عبارت است از یک هشت ضعلی مرکزی به همراه تعدادی دیوار داخلی و چهار باله ذوزنقهای شکل که به آن متصل میشود. بزرگترین قطر بدنه در تراز 00/0±؛ 28 متر است که با افزایش ارتفاع به تدریج کاهش مییابد و در تراز 240 متر، به حدود 5/16 متر میرسد و تا تراز 302 متر امتداد مییابد. در ضمن ضخامت دیوارها هم متغیر است و با افزایش ارتفاع، کاهش مییابد.
در داخل سه حفره بدنه اصلی برج، 6 آسانسور 21 نفره با سرعت 7 متر در ثانیه نصب میشود و حفره چهارم نیز به پله اضطراری اختصاص دارد و همزمان با ساخت بدنه، قطعات آن نیز نصب شده است.
در بدنه اصلی برج علاوه بر آرماتورهای A3 از آرماتورهای خاص نیز استفاده میشود. این آرماتورهای خاص با بست مکانیکی به هم متصل میشوند و در چهار باله بدنه تا تراز 240 متری مورد استفاده قرار میگیرند.
عیار بتن مصرفی در بدنه برج 420 کیلوگرم بر مترمکعب است و مقاومت 28 روزه آن 350 کیلوگرم بر سانتیمتر مربع تعیین شده است.
سیمان مصرفی سیمان نوع II و مواد افزودنی بتن شامل فوق روانکننده، دیرگیر کننده و هوازاست. بتن مصرفی دری بچینگهای مجاور برج ساخته میشود و پس از آن که با میکسر به پای بدنه آورده شد در زمانی حدود 5 دقیقه توسط ویچ به محل تخلیه در بالای قالب حمل میشود. دو آزمایشگاه مستقل کیفیت مصالح و بتن را به طور مرتب بررسی کرده و گزارش میدهند.
بدنه اصلی برج با روش قالب لغزان اجرا میشود. این روش برای ساخت سازههای بلند بتنی بسیار مناسب است و سرعت اجرا را به حدود 4 متر در هر شبانهروز میرساند. حرکت قالب و به تبع آن، آرماتوربندی - بتنریزی و دیگر عملیات اجرایی به طور پیوسته است و توقف جز در موارد از پیش طراحی شده، امکانپذیر نیست.
قالب لغزنده موجود در بدنه اصلی برج با توجه به پیچیدگیهای خاص آن طراحی و پس از ساخت بعضی قطعات آن در داخل کشور در پاییز سال 1377 نصب شد. مجموعه قالب از سه عرشه کاری تشکیل شده است.
عرشه فوقانی که بتنریزی و هدایت قالب در آن انجام میشود.
عرشه میانی که مخصوص آرماتوربندی و ویبره زدن بتن است و عرشه آویزان که نگهداری، عملآوری و ترمیم احتمالی بتن در آن صورت میگیرد. بدنه اصلی برج از تراز 00/0± تا 315+ متر طی 9 مرحله کاری انجام شد و تمام حجم بتنریزی آن حدود 31000 مترمکعب است.
مراحل اجرا
نخستین مرحله اجرا در تاریخ 12 دی ماه سال 1377 آغاز شد. پس از پایان این مرحله، آسانسور حمل پرسنل با ظرفیت 25 نفر در بخش مرکزی بدنه نصب شد. هنگام اجرای بدنه، در هر 12 متر یک سقف دسترسی در بخش مرکزی ساخته میشد. بازشوها و صفحات مدفونی که در نقشهها پیشبینی شدهاند، به دقت اجرا میشوند. برای حفاظت از برج در مقابل صاعقه، سیمهای مسی در بدنه برج کار گذاشته شده که تا کف پی امتداد دارند و در نهایت به شبکه هم پتانسیل کف پی متصل میشوند. علاوه بر این به منظور بررسی عملکرد نیروها، در زیر پی و بدنه برج ابزار دقیق استاتیکی و دینامیکی در مکانهای مختلف بدنه جایگذاری میشوند که از نتایج آنها برای کسب اطلاعات بیشتر، برای نگهداری برج و همچنین کارهای تحقیقاتی میتوان استفاده کرد. به همین ترتیب و برای اطلاع از هرگونه حرکت احتمالی بدنه برج و محدوده اطراف آن یک شبکه میکروژئودزی در بدنه و اطراف برج ایجاد شده است، تا در هنگام لزوم توسط دوربینهای دقیق نقشهبرداری بتوان اطلاعات لازم را ثبت و ضبط کرد.
قسمت چهارم ساختمان سازه رأس است که ساختمانی 12 طبقه و از جنس اسکلت فلزی است و از تراز 245+ تا 315+ متری ساخته میشود. نمای بیرونی این ساختمان شیشهای است و طبقات مختلف آن علاوه بر کاربردهای تاسیساتی، مخابراتی و تلویزیونی دارای جاذبههای تفریحی شامل رستوران گردان، سکوی دید روباز و گنبد آسمان در آخرین طبقه است. مساحت طبقات ساختمان راس برج در مجموع حدود 12 هزار مترمربع است و بیشترین قطر آن 60 متر است. وزن کل اسکلت فلزی این ساختمان 2 هزار تن است که توسط تیرهای شعاعی و اتصالات صفحه فلزی به بدنه بتنی متصل میشوند.
سازه شش قسمتی
به منظور ایجاد یک روند عملی در مراحل ساخت و نصب، این سازه به شش قسمت تقسیم شده است. روش بالابری و نصب سه بخش این سازه روش بالابری سنگین نامیده میشود. در این روش قطعات از قبل ساخته شده، در روی زمین و در پای برج مونتاژ شده و توسط کابل به یکدیگر بسته میشود. مجموعه حاصل توسط کابلهایی که به نقاط مشخصی از آن اتصال مییابد، به عرشهای در قسمت فوقانی برج متصل میشود. این کابلها به جکهای مخصوصی متصلند که برای عملیات بالابری سنگین از آنها استفاده میشود.
اعضای باقیمانده نیز توسط بالابری سبک به بالای برج حمل شده و نصب میشوند. سبد اصلی سازه راس سنگینترین قطعهای است که با این روش در برج بالابری میشود و وزنی حدود 3 هزار تن دارد. به منظور حصول اطمینان از کیفیت ساخت سازه در کارخانه سازنده، روند ساخت و بازرسیهای موردنیاز طی نظامی مدون انجام میشود. این نظام شامل موارد بازرسی نقشهها و قطعات، تطابق با استانداردهای موردنظر و گواهینامههای مربوط به دستاندرکاران ساخت است.
قسمت پنجم، دکل به طول 120 متر است که از تراز 315 متر شروع میشود و تا تراز 435 متری ادامه مییابد. در قسمت تحتانی پایه این سازه به میزان 7 متر در بتن مدفون شده است. قطر این دکل در پایه 6 متر است و در نهایت به 60 سانتیمتر میرسد و به گونهای ساخته میشود که آنتنهای مختلف رادیویی و تلویزیونی روی آن نصب میشوند.
بنا به پیشبینی مشاور، دکل در دو قسمت 70 متری و 50 متری در داخل بخش مرکزی بدنه برج ساخته میشود. پس از ساخته شدن، هر بخش توسط جکهای بالابر به مکان خود منتقل میشود و در آن مکان نصب میشود.
کارکردهای عمده این برج به شرح زیر است.
ایجاد و گسترش شبکه دسترسی بدون سیم به اطلاعات Wireless Access Network
زیرساخت مناسب برای سیستم های جدید تلویزیونی دیجیتال MVDS , DVB
بهینه سازی پوشش رادیو تلویزیونی FM,UHF,VHF
گسترش و بهینه سازی پوشش شبکه های بی سیم و پی جو .
ایجاد جاذبه گردشگری و بهره مندی از فضاهای گردشگری، تجاری و فرهنگی (رستوران گردان، سکوی دید ، گالری هنری ، گنبد آسمان ، موزه انقلاب اسلامی)
برج میلاد با ارتفاع کل 435 متر چهارمین برج بلند مخابراتی - تلویزیونی دنیا است که شامل ساختمان سرسرا (لابی) در پای برج با زیربنای 16000 مترمربع ، شافت بتنی به ارتفاع 315 متر ، سازه راس 12 طبقه با زیربنای بیش از 12000 مترمربع که یکی از بزرگ ترین سازه راس برج های مخابراتی تلویزیونی دنیا است و یک دکل فلزی 120 متری است . در سه طرف بدنه برج 6 آسانسور شیشه ای ، هر یک با ظرفیت 25 نفر قرار خواهند گرفت که با سرعت متوسط 7 متر بر ثانیه ، بازدید کنندگان را به بالای برج منتقل خواهد کرد.
مطالعات میکروژئودزی و رفتارسنجی ژئوتکنیک برج میلاد:
این مطالعات از اواخر سال 1377 و هم زمان با شروع بتنریزی بدنه برج ، آغاز و سیستم مربوط به آن طراحی شد و هدف آن ، بررسی حرکتهای احتمالی افقی و ارتفاعی محوطه پیرامون برج و بدنه بتنی آن میباشد.
سیستم طراحی شده شامل شبکه سه بعدی خارج برج (9پیلار میکروژئودزی که در محوطه اطراف برج مستقر شده) است. شبکه سه بعدی روی بدنه برج (20 نقطه نشانه در 5 تراز مختلف ارتفاعی برج) و شبکه ترازیابی (8 نقطه در محوطه اطراف و 7 نقطه پای بدنه برج) است. این نقاط به عنوان نقاط مبنا هستند و در مقاطع مختلف زمانی و براساس پیشرفت عملیات اجرایی برج ، مختصات آنها قرائت و با مراحل قبل مقایسه میشود. به این ترتیب ،کلیه حرکتهای افقی و ارتفاعی محوطه و بدنه برج به دست میاید. این حرکتها با مقادیر تئوری مقایسه میشوند و سپس تصمیمات لازم فنی و اجرایی گرفته میشود. لازم به ذکر است دستگاههایی که در این مشاهدات مورد استفاده قرار میگیرد دارای دقت و حساسیت بسیار زیادی میباشد ، ضمن آن که هر مشاهده چندین بار صورت میگیرد تا خطاها به حداقل برسد.
تاکنون چهار مرحله مشاهدات میکروژئودزی انجام شده و گزارشهای مربوط ارسال گردیده است. زمان این مراحل خردادماه 78 ، مهرماه 78 ، اسفندماه 80 و اردیبهشت ماه 82 بوده است. مقدار جابجایی های مسطحاتی و ارتفاعی بر اساس آخرین مشاهدات به شرح ذیل می باشد :
شبکهی سه بعدی خارج برج
حداکثر جابجایی مسطحاتی پیلارهای 9 گانه نسبت به اولین مرحله مشاهدات خرداد ماه 78 حدود 4 میلی متر و نسبت به مرحله قبلی مشاهدات ( اسفند 80 ) حدود 2 میلی متر است . ضمن آن که هیچ کدام از پیلارها حرکت ارتفاعی نداشته اند .
شبکهی سه بعدی روی بدنهی برج
تراز 2/49 متر :
نقاط نشانه در این تراز برج حرکت مسطحاتی معادل حداکثر 7/4 میلی متر نسبت به مهر ماه 78 و 6/1 میلی متر نسبت به اسفند ماه 80 داشته اند . مقدار جابجایی عمودی ( نشست ) این نقاط حدود 25 میلی متر نسبت به مهر ماه 78 سه میلی متر نسبت به اسفند ماه 80 می باشد .
تراز 2/145 متر:
نقاط این تراز حرکت مسطحاتی معادل حداکثر 25 میلی متر نسبت به مهر ماه 78 و 6 میلی متر نسبت به اسفند ماه 80 داشته اند و مقدار نشست این نقاط نیز حدود 51 میلی متر نسبت به مهر ماه 78 و 3 میلی متر نسبت به اسفند ماه 80 می باشد .