دانلود مقاله منوگرافی روستای سیاهکلان

محیط جغرافیایی

هویت ده :

ده سیاهکلان در بخش مرکزی ، دهستان کمال آباد ، شهرستان کرج ، استان تهران واقع شده است .

حدود جغرافیایی :

در قدیم الایام شاید حدود 100 سال پیش کل این روستا جزو دهستان دماوند بوده است . در اوایل قرن جدید به ساوجبلاغ مرتبط بوده است همانطور که کل کرج به این شهرستان مرتبط بوده است . در حال حاضر ساوجبلاغ از حدود 5 کیلومتری بعد از روستای کمال‌آباد آغاز می شود . حدود 50 سال پیش منطقه سیاهکلان از خیابان هشتم گوهردشت (در حال حاضر) یا خیابان برغان (سابق) از ناحیه‌ای که بدان جاده برغان می گفتند آغاز می شده و به منطقه ای که اکنون سیاهکلان نامیده می شود ختم می شده است . اما بعدها قسمتهای پایین این منطقه یا به عبارتی از خیابان برغان تا بلوار مؤذن توسط دولت خریداری می شود . درحال حاضر ملک اصلی سیاهکلان از بلوار مؤذن به بالا شروع می شود . محدوده انرژی اتمی و قسمتی از دانشگاه آزاد و زندان گوهردشت را در بر می گیرد . این منطقه از شمال غربی به کوه وبرال و آتشگاه از شمال شرقی به کوههای پورکان ، جاده چالوس و از شرق به باغستان و از غرب به کوههای بیلغان منتهی می گردد . از جنوب غربی به زمین های حسن‌آباد که شامل دانشگاه آزاد اسلامی و دانشگاه هنر است ختم می شود و جنوب آن به گوهردشت یا وردگرد سابق منتهی می شود . در جنوب این منطقه که گوهردشت کنونی محسوب می شود . دو خانواده اصیل به نامهای منصورخاکی و ناصرخاکی زندگی می کردند .

زبان محاوراتی روستا :

زبان اصلی محاوراتی این روستا گیلکی است . به طور کلی در کوههای اطراف کرج ، مردمانی که از جاده به بالا اقامت دارند گیلکی و از جاده به پایین ترکی صحبت می‌کنند .

آب و هوا

آب و هوای این ده کوهستانی است . دمای آن به دمای جاده چالوس و طالقان نزدیک است . در تابستان خنک و در زمستان بسیار سرد است . در فصل زمستان به دلیل کوهستانی بودن این منطقه برف تمامی این روستا را سفیدپوش می کند .

جنس خاک

جنس خاک این ده رس و ماسه است . در بعضی از مکان ها غلبه خاک رس دیده می‌شود اما جنس خاک اغلب مناطق ماسه است . جنس خاک باغ ماسه خاکی است که برای باغداری بالاخص برای درختان هسته دار بسیار مناسب است .

منابع آب

به گفته اهالی ده دو یا سه چشمه در این روستا منبع اصلی آبیاری باغهای این منطقه را تشکیل می دهد . این چشمه از بالای کوه سرازیر می شوند و به درون آببندها و رودهای ساخته شده توسط باغداران هدایت می گردند و سرانجام داخل استخرهایی به نام عسل می شوند که به منظور آبیاری درختان باغ در نظر گرفته شده است . معمولاً این استخرها را قبل از پر کردن آب لایروبی می کنند تا آب بدست آمده پاکیزه و زلال باشد . در مورد آب شرب روستاییان می توان از چاهی نام برد که اهالی روستا در گذشته از آن استفاده می کردند . اما چند سال به دلیل خشکسالی آب این چاه قابل استفاده نبود . سرانجام سازمان انرژی اتمی چاهی بزرگ و عمیق در قسمت پایین روستا زد . هم اکنون لوله کشی آب که از بالای سازمان انرژی اتمی به این روستا می‌‌آید از داخل چاه نشأت می گیرد . از نظر سرویس های بهداشتی اکنون هر خانواری یک چاه فاضلاب مختص خود دارد. آب ضرفشویی و حمام نیز داخل یک لوله اصلی شده ، این لوله به باغات هدایت می‌گردد و یکی از منابع آبیاری شناخته می شود .

پوشش گیاهی

پوشش گیاهی دامنه کوههای سیاهکلان گون است که از آن کتیرا بدست می آید . کما و کرزنگ از دیگر گیاهان این منطقه کوهستانی است که در گذشته از آن برای سوخت حمام و چرای دام استفاده می شد . از دیگر سبزی های کوهی شنگه و آلک است که برخی از اهالی روستا هنوز هم آن ها در غذاهایی چون آش و برنج استفاده می کنند .

حیوانات :

سگهای وحشی - گرگ - روباه از جمله حیوانات وحشی هستند که به گفته اهالی ده در مناطق بالای کوه به تعداد زیادی یافت می شوند . در میان برخی از اهالی که به کار دامداری اشتغال دارند حیوانات اهلی چون گاو نیز وجود دارد . اردک ، مرغابی ، مرغ ، خروس ، از دیگر حیوانات اهلی است که توسط بسیاری از اهالی در محوطه حیاط خانه نگهداری می شود .

تاریخچه ده :

نام ده

بر اساس آنچه مشهور و مشهود است این روستا بالغ بر 800 سال قدمت دارد . مکان‌های مختلفی تغییر یافته است و مهاجرت های مختلفی بدین مکان صورت گرفته است . بنابرگفته بزرگان عده ای از اکراد و عده ای از شیراز به سیاهکلان آمده اند و سکونت کرده اند . این روستا دارای دو خانواده اصیل بومی به نام های کهن ترابی و میربزرگی است که اعضای اصلی این روستا را تشکیل می دادند . جمعیت طایفه میربزرگی ها که جزو سادات بحساب می آمدند بر جمعیت کهن ترابی ها غلبه داشت. مردان میربزرگی به نشانه سادات بود نشان کلاههای سیاه بر سر داشتند به همین دلیل این ده نام سیاهکلان یا افرادی با کلاه سیاه به خود گرفت .

اماکن تاریخی

گفته می شود به دلیل اینکه مکان این روستا جابجا و در واقع محدود شده است و قسمت عمده ای از آن توسط دولت تسخیر شده است . اماکن تاریخی زیادی ندارد . تاریخی ترین مکان این روستا درخت هفت چنار است . این درخت دقیقاً 7 تنه دارد که از یک ریشه رشد کرده اند . کنار این درخت مسجدی ساخته شده است . قدمت این درخت به 600 تا 700 سال می رسد که نشان دهنده قدمت روستا نیز هست . مردم این درخت را مقدس می دانند . بسیاری از اهالی بدان دخیل می بندند و در صورت گرفتن حاجت در کنار این درخت بساط چایی یا اش راه می اندازند . بسیاری معتقدند این درخت به آنها حاجت داده است . از دیگر اماکن تاریخی جای پای سپهسالار است که به گفته اهالی در واقع جای پای پسر امام زین العابدین است . حکایت است که آن امامزاده از دست مأمورین حکومتی فرار می کرده است و از جای پای او چشمه ای سرازیر می شود . مکان آن در دامنه کوهی است که بدان بیشه می‌گویند مردم غالباً برای نذر و نیاز به آنجا می روند .

ویژگی‌های جمعیتی

جمعیت این روستا به طور تقریبی 1000 نفر تخمین زده می شود . روستا به طور کلی به دو قسمت بومی و غیربومی تقسیم شده است . 60% جمعیت بومی و 40% آن غیربومی محسوب می شوند . این روستا حدود اً دارای 200 خانوار است .

با معیار قرار دادن حداقل سواد مکتبخانه ای 90% جمعیت روستا از سواد خواندن و نوشتن برخوردارند . به طور تقریبی این روستا دارای 200 نفر با تحصیلات دانشگاهی است .

تحصیلات تا مقطع دیپلم نیز 10% کل جمعیت را در بر می گیرد .

حدوداً 80% اعضای این روستا در سن فعالیت شغلی قرار دارند یا به عبارتی جزو جمعیت فعال محسوب می شوند . به جز خانم ها تقریباً تمام آقایان ده مشغول به کار هستند .

- حرکات جمعیت

میزان مرگ و میر       : 2-4 نفر در سال

میزان تولد                : 2-4 نفر در سال

میزان ازدواج             : 1-3 نفر در سال

سن ازدواج در این روستا بالا رفته است . حدوداً 30 تا 40 نفر از دختران این روستا بالای 20 سال هستند و هنوز ازدواج کرده اند . وقتی علت این تغییر در سن ازدواج را از اهالی ده جویا شدم ، پاسخ دادند «چون توقعاتشان زیادی بالا رفته است ، پرسیدم به نظر شما چه چیزی باعث بالارفتن توقعاتشان شد ، در حالی که سطح تحصیلات دانشگاهی دختران در این روستا بسیار ناچیز است ؟ برخی تأثیر منفی ماهواره را مطرح کردند و برخی دیگر تأثیر نزدیک به شهر و وارد شدن آسانتر فرهنگ شهری به روستا را پسرانی که در سن ازدواج هستند بیش از دختران در سن ازدواج تن به ازدواج می دهند . علت این امر شاید امکان راه یابی آسانتر آنها به شهر باشد ، زیرا ورود به دانشگاههای کرج که اغلب مختلط است خود می تواند زمینه ای را در جهت بالا رفتن گزینه های انتخاب همسر آینده را برای فرد فراهم آورد .

سن

میانگین سن بومیان روستا حدوداً 80 سال است .

در میان بومیان حتی پیرزن ها و پیرمردهایی با سن 90 سال یا بالاتر نیز یافت می‌شوند. میانگین سنی در میان غیربومی ها حدوداً 65 سال است .

مهاجرت

40% اهالی این روستا را غیربومیان تشکیل می دهند که به دلیل ارزان بودن قیمت زمین به منظور خرید یا اجاره از شهرهای اطراف به این روستا مهاجرت کرده اند از 14 سال پیش مهاجرت به این روستا آغاز شده است . فشار مهاجرت از سال 76-77 به بعد بوده است .

بیشترین مهاجرین از روستا به شهر و از شهر به روستا را جوانان تشکیل می دهند . بیشترین تعداد مهاجرت به شهرستان کرج است . اغلب جوانان بالاخص پسران پس از گذراندن تحصیلات عالیه در شهر در صورت یافتن شغل مناسب و پر درآمد تغییر مکان داده و برای همیشه از روستا خارج می شوند .

معیشت و اقتصاد

به طور عمده معیشت و اقتصاد این روستا را می توان در دو سطح مورد بررسی قرار داد . یکی تأمین معیشت و اقتصاد خانواده از طریق پرداختن به شغل های عمدتاً شهری چون اشتغال در کارخانه ، سازمان انرژی اتمی ، و یا تامین معاش از طریق مسافربری و دیگری شغل های عمدتاً روستایی چون باغداری و دامداری