دانلود مقاله جوانان

‹‹بخش اول›› هویت یابی (یکی ازوظایف مهم درتعلیم وتربیت یک نسل، یاری دادن آن برای یافتن هویت خویش است .

روان شناسان، دوره نوجوانی یعنی حد فاصل بین 13 تا 18 سالگی را دوره حساسی برای یافتن هویت می دانند.درصورتی که نوجوان بتواند دراین مدت برای خویش تصویری رضایت بخش وامید آفرین بدست آورد، مراحل بعدی زندگی را با تعادل، پرشور وپرتحرک آغاز خواهد کرد.

نوجوان درچنین وضعیتی قدم دردوره های جهانی خواهدگذاشت، به گونه ای که می داند چه می خواهد ومی داند که چه راهی پیش رو دارد وچه باید بخواهد.

درصورت تحقق ناپذیری این هویت ، نوجوان دچار‹‹ آشفتگی نقش ›› خواهد شد.

یعنی درمورد خود ونحوه رفتاری که می بایدداشته باشد ، دچار تردیدی می شود.درچنین صورتی، انتخاب یک الگوی مشخص برای او مشکل خواهد شد به همین لحاظ ممکن است هرچند صباحی، به رنگی وشکلی درآید.

درجوامعی که پیچیدگی وتنوع رفتاری، زیاد به چشم می خورد، الگوهای متعددی درمقابل نوجوان وجود خواهدداشت، که او را درانتخا ب یک یاچند الگو برای همانند سازی، یعنی انتخاب شیوه ای برای زیستن باالهام از آن الگوها، با مشکل مواجه می سازد.درجوامع ساده، مانند جوامع روستایی وعشایری، هویت یابی نوجوانان با مشکلات کمتری مواجه خواهد بود.

دراین گونه جوامع معمولاً چند نوع شغل وشخصیت معدودبه منزله الگوهای قالبی درمقابل نوجوان قراردارند که نوجوان دربرخورد با مشکلات می تواندبا آنها همانند سازی کند.

از این رو درجوامع ساده ایران به فراوانی با نوجوانان 14 یا 15 ساله ای روبرو می شویم که مانند مردان وزنان آن جامعه رفتار می کنند ودرجمع آنان وتقریباً همپای آنان رفتار کرده، اظهار نظر می کنند.

یکی از مسائل مهم درهویت یابی ، ‹‹ هویت یابی جنسی›› است.وقتی سخن از هویت یابی است، می باید نوجوان درمورد جنسیت خویش ونقش های مربوط به آن نیز به تصور روشنی دست پیدا کند.

پسر باید به این نکته واقف شودکه مرد کیست وچه خصوصیاتی لازم است داشته باشد.

دختر نوجوان نیز لازم است درمورد اینکه زن کیست وچه خصوصیاتی باید داشته باشد، به تصور روشنی باید برسد.)1 ____________________ 1- روابط دختر وپسر درایران- دکتر علی اصغر احمدی- صحافی آرین- تهران- پاییز 80- ص 16و13و14.

‹‹بخش دوم›› معنی جوانی ونوجوانی مجموع فرازونشیب دوران زندگی بشر درسه مرحله خلاصه می شود: کودکی، جوانی، پیری.

جوانی منزل قوت ونیرومندی ایام زندگی است که از دوطرف محفوف به ضعف وناتوانی است ازطرفی ضعف ایام کودکی وازطرف دیگر ناتوانی دوران پیری.

بشردرپیمودن راه زندگی وطی کردن پستی ها وبلندی های آن مانند کوه نوردی است که یک روز دامنه ی فراز را می پیماید تاخود را به مرتفع ترین قله ی کوه برساند، وروز دیگر از دامنه ی نشیب عبور می کند تا با آخرین نقطه ی نزولی برسد.موقع پیمودن دامنه ی نماز، هرروزی که بروی می گذرد چشم اندازش وسیع تر می گردد، ونقطه ی تماشایی اش را بیشتر می بیند.

وقتی که برقله کوه قدم می گذارد به همه جا مسلط می شود وعالی ترین نازل را مشاهده می کنیم.

برعکس موقع پیمودن راه نشیب، هرروزی که براو می گذرد چشم اندازش محدودتر می شود ونقاط تماشایی یکی پس ازدیگری پنهان می گردند تا بکلی همه مناظر زیبا از نظرش غائب می شوند.

1 ___________________ 1- جوان ازنظر عقل واحساسات- هیئت نشر معارف اسلامی- تهران- آذرماه 44 - ص 1و2.

درباره جوان ایام جوانی رسیدن به مرتفع ترین وعالی ترین منازل زندگی است.

دردیدگاه جوان مناظر زیبا وچشم اندازهای مطبوع ودل پسند، بسیار است.

روح جوان لبریز از آمال وآرزو وسرشار از عشق وامید است.

ایام جوانی دوران درخشندگی وفروغ زندگی است.

دوران سرور وشادمانی، دوران قوت وقدرت، دوران نشاط وامید، دوران کار وکوشش ودوران شور وهیجان.

علی علیه السلام فرموده اند: دو چیز است که قدر وقیمتشان را نمی شناسند مگر کسی که آن دو را ازدست داده باشد، یکی جوانی ودیگر تندرستی وعافیت است.

در این حدیث علی علیه السلام نعمت جوانی را درردیف بزرگترین نعمت های الهی، یعنی صحت وسلامت آورده است وبه اندازه ای آنرا مجهول القدر دانسته که می فرماید تنها درموقع فقدان جوانی می توان به ارزش آن پی برد.

1 ___________________ 1- جوان ازنظر عقل واحساسات- هیئت نشر معارف اسلامی- تهران- آذرماه 44 - ص 3و7.

‹‹ بخش سوم›› بلوغ روانی وجنسی جوان ازنقطه نظر روابط شخصی درخانه معمولاً سال های بین 12 تا 16 سالگی برای جوان ودیگر اعضای خانواده بسیار دشوار است.

اغلب پدر ومادرها اوج این دوران را بین 13 تا 15 سالگی می دانند اما دراین دوره مشخصات به حد زیادی متغیر است.

اولین تجلی تغییر جوان درخواست استقلال است.

این مسئله دارای دامنه ی وسیعی است .

نوجوان از کنترل وراهنمایی می رنجد و می خواهد درمورد خود فکر کند وچون فردی مستقل عمل نماید وآنچه را که نشان دهنده بچگی اوست می کند.

آرزویش بزرگ جلوه کردن است.

از قبول الگو ومعیار خانوادگی به عنوان تنها چیز قابل پذیرش سر باز می زند.

درباره هر مطلب جزئی وبی ارزش زندگی روزانه به بحث می پردازذ.

از 13 سالگی به بعد نوجوان می خواهد دوستان خویش را خود انتخاب کند.

درانتخاب لباس اظهار رأی می کند درباره ی ضرورت وقت شناسی ودقت، زود خوابیدن، ظاهر تمیز، نظافت درمنزل، شرکت درکارهای عادی منزل و ....

وهزاران مسئله ی روزمره که درهر خانواده بوجود می آید بحث کند مخصوصاً نسبت به هرچیزی که سبب تبعیض بین برادران وخواهران گردد زود رنج وآزرده خاطر می شود.

نسبت به آزادی بچه های بزرگ تر رشک می برد واگر احساس نماید که والدین اجازه آزادی بیشتری به آنها می دهند حسادت می کنند ورنج می کشند.

نوجوان وجوان درحال رشداحساس کینه ودشمنی می کنند اما درمورد بچه های کوچکتر معتقدند که والدین انها را بیشتر آزاد می گذارند وتوجه کمتری دارند.

بنابراین جوان درگروه خانواده بین دو حد قرار گرفته واغلب احساس می کند که درخانواده مردود بوده ودرک نمی شود.

بنابراین جوان مستعد پذیرش هستند واحساس می کنند همه سعی دارند کوشش واعمال آنها را جهت رسیدن به استقلال بی اثر کنند.

تمام خانواده مایلند آنها را درهمان وضع نگه دارند.

نوجوان از احساس اعتقاد به خود به دورند وبرای آنها درک هماهنگی حرکات با، سن وچگونگی تفاوتشان از دیگر مردم ویا احساس درستی یا نادرستی عملی مشکل است.

هیجانات به علت تغییرات جسمی وروانی که جوان می گذراند، نامتعادل است.

احساس جوان خیلی شدید است وهمیشه کاملاً جدی است.

جوان مایل است تجربه جدید بیاموزد وسعی می کند زندگی را با دودست درچنگ گیرد.هنوز به مرحله ای نرسیده است که قادر باشد به آینده دور بنگرد.

اما خواهان همه چیز درهمان لحظه است.

بدون آنکه فکر کند، آیا آن لحظه برای آنچه که می خواهد درتحصیل آن بکوشد مناسب است یانه.

آنها کاملاً فاقد حضور ذهن هستند ومایلند به هرچیزی چون توپی درکنار دروازه حمله برند.

یکی ازخواص آنها تمنای خلوص وصداقت برای خودشان ودیگران است.

اما غالباً این تمنا منجر به بحث درباره ظرز تفکر آنها می شود که معمولاً سبب انتقاد می شود.

بزرگترها از آن چون نوعی گستاخی وبی تربیتی یا می کنند.

یادآوریش خیلی مهم است که جوان تازه بالغ هرچند ناجور باشد نسبت به پدر ومادر خود عشق می ورزندوبه آنها بیشتر ازقبل نیاز دارندوپس از یک صحنه تند خویی که معمولاً ازهیچ ناشی می شود ومنجربه بیرون رفتن طوفان جوانی ازاتاق وکوبیدن درمی گردد.

غرور خودرا به کناری گذاشتن ومعذرت خواستن مشکل است وبرای والدین توصیه می شود.

این کارعاقلانه نیست.

درخیلی ازمواقع بهتر است پس ازمدتی به اتاق بچه رفت ومثل معمول شب بخیر گفت .

درغیر او خیلی غمگین بوده وممکن است نتواند بخوابد.

برخورد صبح روزبعد باید با تبسم معمول همراه باشد.

اغلب نوجوانان فقط محبوسند ومشتاقانه درآرزوی رفع اختلاف وآشتی هستند.

بعضی پدر ومادرها اگر نادان ونا آگاه باشند، بچه ها را درموقعیتی قرارمی دهند که نمی توانند به راحتی روابط خوب خود را بدون تحقیر علنی خودشان درمحفل خانوادگی ازسرگیرند شاید بچه ها پیش پدر ومادراهمیت زیادی به تحقیرشدن ندهند، اما تحقیر دربرابر برادرها وخواهر ها غیر قابل تحمل است.

___________________ سیری درکتاب -دوریس اوداوم- انتشارات توس- تهران- اسفندماه 54- ص 30و31و32و37.

رشد اجتماعی رشد اجتماعی به تدریج صورت می گیرد و در دوره ی جوانی به کمال نسبی می رسد.

یک جوان که از نظر اجتماعی رشد یافته است: خود کفا و مستقل است.

میانه رو و معتدل است.

مسئولیت پذیر است.

با گذشت و افع کننده است.

صبور و شکیبا است آینده نگر، امیدوار و خوش بین است.

اهل تعاون و همکاری است.

زندگی را آسان می گیرد.

گشاده رو، متواضع و خوش خلق است.

از لحاظ اجتماعی، تحول نوجوان و جوان دلبستگی دارد به اینکه در چه شرایط اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی رشد نموده باشند، زیرا محیط های اجتماعی درساخت فکری و شخصیتی آنها تأثیرات مختلف به جای می گذارند.

در دوره جوانی، علی رغم رفتار و ظاهر کاملاً متغایر، والدین بیش از همیشه در زندگی نوجوان مطرح هستند.

آنها خانه ای محکم و استوار را مهیا می سازند که نوجوان با پذیرفتن خطر از آن جدا می شود اما می تواند در عین حال اطمینان خاطر داشته باشد که همیشه مکانی مطمئن و قابل تحمل برای بازگشت وجود دارد اتفاقاً، آنچه که والدین آن را بی احترامی نسبت به خود می دانند، تعریف و تمجید از آنهاست.

والدین اعتراض می کنند که: برای دوستانت هرکاری می کنی، اما نوبت به ما که می رسد ما را خیلی دست کم می گیری.

بله، دقیقاً همینطور است.اگرچه دوستان متفاوتی می آیند و می روند و دوستی های او بسیار ناپایدار است، اما خوانواده هر گز از بین نمی رود و عشق والدین به فرزند، بسیار به اثبات است.

_____________________ مسائل نوجوانان و جوانان-دکتر محمد خدایان فرد- صحافی بهمن- تهران- 1380- ص 21.

‹‹ بخش چهارم›› بررسی مشکلات سنی دوران بلوغ دوران آشفتگی فکر و در عین حال آرامش زندگی است.

آدمی در این سن به همه افراد و همه توانایی های آنها بدبین است ومعمولاً همه را با نظر حقارت می نگرد حتی نسبت به علم و عالم بی توجه است.

عالم شدن را امری بسیار آسان می بیند و حتی هیچ نسبت به آنها که از خود تعریف می کنند و احیاناً از علیت و شخصیت خود سخن می گوید متنفر است.

وضعی تقریباً نامتعادل دارد در جمع فوق العاده شاداند و در تنهایی ناراحت است و البته بسیاری از موارد خود طالب انزوا می شود و در عالم خود به فکر خود فرو می رود.

او کمتر با پدر و مادر می تواند کنار آید و اغلب در برابر فرمانهایشان حالت و مقاومت دارد.

در برابر مسائل جدید و آنچه که مطابق طبعش نباشد پرخاشگر است و در تبادل امر و نهی ها عاصی می شود.

دوست و رفیق جویی شیوه ی عادی اوست.

دوستی های عمیق توأم با دفاع از هم و همراه با گذشت و فداکاری که اغلب متکی به احساسات است دراین دوره به اوج می رسد.

فرد بالغ اغلب خیالبافی می کند و در رؤیا بسرمی برد خیالات او اغلب جنسی و در طلب جنس مقابل است.

گاهی این امردر او لوح پیدا می کند و وقتی که زمینه را مساعد نبیند همجنس گرا می شود و از اینجاست که انجرافات جنسی سدر فرد پدید می آید و دامنه پیدا می کند.

در چنین دوره ای است که والدین باید به کمکش بشتابند و او را از آشوب روانی دور دارند.

تهیه سرگرمی ها، واداشتن جوان به تفریحات مشروع، دادن کارهای دستی به آنان، سرگرم کردنشان به کارهای هنری، ورزش های سبک، پیاده روی ها، گلکاری، نقاشی های زیبایی های طبیعی و از این قبیل موجب تکلیف و تعادل آن می شوند.

وگر نه خیالاتش که اوج گرفته دست به استضاء می زند که عواقب مطلوبی ندارد.

___________________ خانواده و تربیت کودک- دکتر علی قائمی امیری- دارالتبلیغ اسلامی- تهران-شهریورماه 55- ص448.

‹‹بخش پنجم›› نیازهای دوره نوجوانی و جوانی نیازهای روانی دوره نوجوانی و جوانی که درجه اهمیت آنها معمولاً با توجه به محیط زندکی و موقعیت و آداب و رسوم اجتماعی در محیط های مختلف متفاوت می باشند عبارتند از نیاز به مهربانی و محبت: رابطه نزدیک محبت آمیز یا چند شخص مؤثر در زندگی غالباً ایجاد رضایت می کند.

خانوداده معمولاً یکی از کانون های گرم و محبت زا بوده است و نیاز به مهربانی و محبت شامل دوست داشتن و دوست داشت شدن می شود که همه سنین عمر ادامه دارد و کمبود و فقدان آن تأثیرات سوء و ضایعات دردناکی در روح افراد به وجود آورده، رابط آنها را با دیگران تحت تأثیر قرار می دهد.

اگر نوجوان و یا جوانی ازمحبت در کانون خانواده سیراب نشود، آنرا در خارج از خانواده جستجو می نماید که زمینه ای بسیاری از فریبها و انحرافات از همه جا فراهم می شود.

محبوبیت نوجوانان وجوانان در گروه همسالان تابع توانایی انجام دادن اموری است که در گروه اجتماعی آنها موجب کسب وجهه می شود.

نیاز به مذهب و فلسفه حیات، مذهب عامل آرامش و رضایت روح است وفرد را از بسیاری از تشویش ها، اضطراب ها وترس ها نجات می دهد وبه عنوان یک تکیه گاه روحی مورد نیاز می باشد.

نوجوان یا جوان که سر تسلیم دربرابر هیچ کس فرود نمی آوردوعلیه همه قدرت ها عصیان می کند، دردرون متوجه ضعف ها وحقارت های خود می باشد، عظمت ، قدرت وبقا ودوام را درمذهب می بیند، فلسفه زندگی وحیات خودرا درمذهب جستجو می کند وآن معنایی برای زندگی خویش می یابد.

نیاز به احساس هویت وشناخت خود؛ نیاز به احساس هویت وشناخت خود وحفظ تعادل روانی وعاطفی درمقابل عوامل فشارهای درونی وبیرونی نیز ازنیازهای اساسی می باشد؛ نوجوان می خواهد احساس کند شخصی منحصر به فرد وخاص است ومایل است اطمینان پیدا کند که خودش رانپذیرفته است.

افسردگی افسردگی اختلال شایعی است که دربین کودکان ونوجوانان مشاهده می شود.

عوامل متعددی دربروز افسردگی نقش دارند .

افسردگی با مشکلات زیادی مرتبط است.

که ازآن جمله می توان به مشکلات تحصیلی، مشکل درسازگاری با دیگران، وخودکشی اشاره کرد.

بنابراین شناخت علائم ونشانه های این اختلال به شما کمک خواهد کرد تا به محض مشاهده ای علائم اختلال به کمک کودکان ونوجوانان بشتابید.

1- احساس غمگینی وناراحتی دربیشتر اوقات روز.

2- کاهش قابل ملاحظه ای علاقه مندی به فعالیت های لذت بخش .

3- احساس بی ارزشی یا گناه .

4- احساس خستگی وفقدان انرژی.

5- اعتماد به نفس پایین.

6- احساس درماندگی وناتوانی .

7- کاهش یا افزایش قابل ملاحظه ای اشتها.

8- اختلال درخواب به شکل افزایش یا کاهش خواب.

9- کندی روانی حرکتی.

10- تحریک پذیری واز کوره دررفتن.

11- اختلال درتمرکز حواس.

12- ناتوانی درتصمیم گیری.

13- حساسیت بیش ازحد، به راحتی گریه کردن.

14- خودکم بینی .

15- افکار خودکشی.

16- احساس بدبینی وناامیدی.

17- کاهش فعالیت های اجتماعی.

18- افت کارکرد تحصیلی.

19- احساس طرد شدگی .

20- احساس نگرانی.

21- تغییرات رفتاری قابل ملاحظه .

22- شکایت های بدنی.

توجه داشته باشید، مشاهده این علائم الزاماً به معنای وجود اختلال افسردگی نیست.

بنابراین از برچسب زدن به کودکان ونوجوانان حداً خودداری کنید وبه منظور بررسی بیشتر مسئله ودریافت کمک مناسب ، فرد را به یک مشاوریا روانشناس ارجاع دهید.

ازسرزنش کردن نوجوانی که مشکوک به افسردگی است ، خودداری کنید سعی نمایید با فرد همدلی نمایید وبه او نشان دهید که مشکلش را درک می کنید وفرد را تشویق کنید تادرفعالیت های جذاب شرکت کند.

___________________ مشکلات روانی - اجتماعی.

اضطراب اضطراب به حالت هیجانی نگرانی ودلواپسی بعلت خطری نامعلوم اطلاق می شود.اضطراب یک حالت یا هیجان عاطفی ناخوشایند است وبا عدم اطمینان ازوقوع یک اتفاق همراه می باشد کودکان ونوجوانان دچار اضطراب معمولاً هراسان، نگران، وناآرام هستند وبه همین دلیل نمی توانند عملکرد عادی داشته باشند.

اغلب ترس واضطراب رابه جای یکدیگر به کارمی برند.

با این حال بینشان فرق وجود دارد.

ترس به احساس ناراحتی درحضور یک متحرک مشخص اطلاق می شود.

بنابراین منشأ ترس معلوم است.

ترس ها بخش به هنجار زندگی محسوب می شود، درحالی که اضطراب به احساس هیجانی ناخوشایند، بدون دلیل مشخص اطلاق می گردد.

ترس های مرضی یا هراس ها، ترس های اغراق آمیز وغالباً فلج کننده از یک رویداد یا اشیای مشخص هستند.

بنابراین هراس از نظر شدت، نامناسب بودن، طولانی بودن واختلال درزندگی فرداز ترس های طبیعی متمایز می شود.

اضطراب شامل احساس عدم اطمینان، درماندگی و بر انگیختگی جسمی است.

کودک یا نوجوانی که مضطرب است از عصبی بودن، تنش، بی قراری و تحریک پذیری شکایت می کند و اغلب در به خواب رفتن مشکل دارد، شخص مضطرب به آسانی خسته می شود، سردرد، تنش عضلانی و اشکال در تمرکز دارد.

علایم رایج اضطراب عبارتد از: 1- عصبی بودن، آرام و قرار نداشتن 2- تنش 3- احساس خستگی 4- سرگیجه 5- تکرار ادرار 6- تپش قلب 7- احساس درد در قفسه سینه 8- بی حالی 9- تنگی نفس 10- تعرق 11- لرزش 12- نگرانی و دلهره 13- بی خوابی 14- بی اشتهایی 15- در تمرکز حواس 16- گوش به زنگ بودن اختلالات اضطرابی ممکن است طولانی بوده و با زندگی کودک تداخل نمایند.

اختلالات اضطرابی در کودکان ممکن است به مشکلات متعدد منجر شود که از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد: 1- از دست دادن مدرسه 2- اختلال در روابط با دیگران 3- اعتماد به نفس 4- سوء مصرف مشروبات الکلی و مواد 5- مشکل در سازگاری با شرایط تحصیلی و شغلی 6- اختلالات عصبی در بزرگسالان اختلالات اضطرابی شایع ترین مشکلات روانی، عاطفی و رفتاری هستند که در دورهی کودکی و نوجوانی رخ می دهند.

اختلالات اضطرابی به شکل های مختلف نمایان می شوند.

شامل گروه وسیعی از مشکلات عاطفی هستند که همه ی آنها در خصیصه اضطراب و تنش مشترک هستند.

___________________ مشکلات روانی - اجتماعی - شهرام محمد خانی- ص 13.

‹‹ بخش ششم ›› نقش شخصیت در اعتیاد شخصیت: به دنبال تربیت خانواده این شخصیت کودک است که اینده او را می سازد اگر ترسو، خجالتی، سرخورده و بدون اعتماد به نفس باشد احتمال گرایش او به اعتماد نیز بیشتر خواهد بود.

در دسترس بودن مواد- فقز- بیکاری- عدم اطلاع رسانی جامع و کامل و باورهای نادرست اجتماعی- ضعف فرهنگ مشاوره می تواند احتمال گرایش نوجوان را به اعتیاد تشدید کند.

نوجوانان و جوانان ممکن است به مصرف مواد مخدر بپردازند چون: از اثرات فوری که بلافاصله پس از مصرف مواد حاصل می گردد، لذت می برند.

مصرف مواد در کنار دوستان و بودن در جمع ایشان نوعی تفریح است.

هیچ مشغولیت، کار و یا سرگرمی دیگری ندارد و مواد مخدر به سهولت در دسترس او قرار گیرد.

کنجکاو است و دوست دارد هر چیز جدیدی را بخصوص اگر احساس خطر و هیجان داشته باشد تجربه کند.

زمینه های اختلاف با پدر و مادر یا مسئولین مدرسه و مسلمان در او هست و با رفتارهایی مثل سیگار کشیدن و یا مصرف مواد مخدر، به نوعی لجبازی یا سرکشی در مقابل والدین یا مدرسه را نشان می دهد.

مصرف سیگار یا مواد را نشانه رشد یافتگی می داند در حالی که این حکایت از عدم تکامل شخصیتی در او دارد.

هدف مواد یا سیگار به عنوان سنت یا خرده فرهنگ در گروهی خاصی مطرح استو او دوست دارد عضو این گروه باشد پس برای پذیرفته شدن و ماندن در آن جمع این رفتار را تقلید می نماید.

در واقع او به دنبال یافتن هویت و شخصیت وارد اینگونه اجتماعات می گرددو این هویت و پرستیژ کاذب را به قیمت اعتیاد می خرد.

این کار را برای فراراز مشکلات و بحرانهای موجود انجام می دهدو اینگونه می پندارد که مصرف مواد مخدر و سرخوشی ناشی از آن می تواند راهی برای فرار کردن مشکلات خانوادگی، عاطفی، تحصیلی و ...

باشد .

فشارها و بیماریهای روانی: ارتباط میان برخی بیماری های روانی و اعتیاد مشخص شاده است: به طور مثال فردی که از بیماری افسردگی شدید رنج می برد یا شخصی که رفتار ضد اجتماعی دارد، در معرض خطر اعتیاد است بنابراین با تشخیص به موقع فشارهای روحی بیماریهای روانی و درمان آنها نمی توان احتمال آلودگی به مواد را کاهش داد.

___________________ پدر و مادرها حتماً بخوانند- جمعیت آفتاب- مشهد- 82- ص10 و 11 و 12 و 15.

اعتیاد و مواد مخدر در نوجوانان تمامی والدین، حداقل از 7 تجربه مهلک که می توانند زندگی فرزندشان را به مخاطره اندازد وحشت دارند.

این تجربه های هراس آور عبارتند از : 1- قربانی خشونت شدن 2- صدمات اتفاقی 3- شکست تحصیلی 4-فعالیت های غیر قانونی 5- پیشامدهای ناگوار جنسی 6- نا امیدی منجر به خود کشی 7- سر و کار پیدا کردن با مواد مخدر و الکل آرزوهای ما به تنهایی نمی تواند جلوی خطرات ناشی از مصرف مخدر را بگیرد امروزه چه بپذیریم و چه نپذیریم، مصرف الکل و مواد مخدر بخش از عادت اجتماعی گروهی از جوامع ما را تشکیل می دهد.

این مواد در تارو پود فرهنگ برخی ریشه دوانده و در زندگی روزمره ای بسیاری از افراد نقشی فعال ایفا می کنند.

در جوامع بسیار ثروتمند و یا بسیار فقیر، یعنی در جایی که به دلیل کسالت ناشی از ثروت بسیار و یا افسردگی ناشی از فقر بسیار تنها چیزی که جوانان را ارضاء می کند مصرف مواد مخدر است.

شاید تنها راه منطقی افزایش تعداد گزینه های گوناگون برای جوانان است.

فرصت های اجتماعی معنوی، تفریحی، هنری، تحصیلی، خدماتی و شغلی می توانند، جایگزینهای سالمی برای سرگرمی های پوش ناشی از مصرف مواد مخدر باشد.

بهترین شیوه برای مراقبت از جوانان این است که والدین آنها را با اسفاده از راه های زیر، آماده برخورد با مشکلات مورد بحث کنیم.

- روبه روشدن با این تهدیداجتماعی و نه این کار آن - آگاه کردن فرزندانشان در زمینه خطرات ناشی از مصرف مواد و ارائه توصیه های ایمنی لازم در صورت مصرف مواد مخدر - آگاهی شخصی برای تشخیص علائم و انجام واکنش های لازم به هنگامی که مصرف مواد به فرزندانشان آسیب می زند و زندگی خانوادگی را از هم می پاشد.

- بکار گرفتن شیوه های پیشگیری لازم برای آماده سازی فرزند در زمینه برخورداری از زندگی مناسب و مستقل و عاری از وابستگی به مواد مخدر و الکل.

- ارائه شیوه های پذیرش و برخورد بامشکلات احساسی و عاطفی و جلوگیری از تأثیر سوء آنها در زندگی جوانان.

رفتار فرزند، بازتاب مستقیم رفتار والدین است و تشخیص کافی بودن میزان مراقبت های والدین، از طریق موقعیت ها و شکست های فرزندهای آنها صورت می پذیرد و به این ترتیب، شکست فرزند به معنای عدم مراقبت های لازم از سوی والدین تعبیر می شود و مراقبت های نا کافی والدین سبب مشکلات و بدرفتاری های فرزندان به شمار می رود.

والدین، فقط به میزان محدودی بر مسیر زندگی و رفتارهای فرزندشان تأثیر دارند.

سه مسئله عمده ی زیر را که والدین هیچ کنترلی بر آن ها ندارند در نظر بگیرید: 1- ویژگی های ذاتی فرزندشان آنها ذاتاً به دنبال خطر می روند.

2- شرایط بیرونی و اجتماعی که فرزندشان باید با آنها مواجه شود .

(دوستی که امتحان کردن سیگار را پیشنهاد می کند.) 3- انتخاب های فرزند (پیوستن به دوستانش برای تجربه کشیدن حشیش) ___________________ اعتیاد در نوجوانان و جوانان- بیتر گرافی سیب- تهران- آبان 81- ص 7 و 8 و 9 و 10 و 13.

‹‹ بخش هفتم›› آسیب های اجتماعی دررابطه با جنس مخالف الگو پذیری و رابطه با جنس مخالف سازگاری یک پسر با همسالان و همکلاسانش معمولاً بستگی به رابطه او با پدرش دارد.

دختران هم بیشتر تحت تأثیر روابط با مادرشان قرار دارد.

این مسئله هم که فرهنگ یک جامعه جوانان را چگونه می پذیرد و تا چه حد به آنها آزادی می دهد نیز در شخصیت آنها تأثیر دارد.

بسیاری از پسران به صورت طبیعی تا سن دبیرستان توجهی به جنس مخالفشان نشان نمی دهند.

این مطلب در مورد دختران نیز صدق می کند.

مهمترین اضطرابی که باعس پرهیز از جنس مخالف می شود این واهمه است که مبادا شخص به اندازه کافی جذاب و خواستنی نباشد.

در بسیاری از موارد، عوامل عینی و عملی در این مسأله دخالت دارند منتها در شکل مسئولیت ها و موقعیت ها و شرایط.در اینگونه موارد برای فرار از انتقادهایی که به هر حال به تجرد وارد است آسانترین راه ابزار عدم تمایل و علاقه ب هجنس مخالف است.دختران، در مورد رفتار با پسران و عکس العمل پسران نسبت به خود، بیشتر روابط خود با پسران را الگو قرار می دهند و پران نیز متقابلاً روابط خود و مادر را برای رابطه با جنس مخالف الگو قرار می دهند.

هم پسران و هم دختران، زندگی روزمره ی پدر و مادر و عکس العمل های آنان را نسبت به یکدیگر سرمشق زندگی خانوادگی خود قرار می دهند.

___________________ مرشد شخصیت- آرین- تهران- تابستان 77- ص 13.

آسیب های اجتماعی دختر و پسر در چند دهه اخیر، به خصوص در سال های پس از انقلاب اسلامی، روابط میان دختر و پسران جوان ونوجوان، در کشور ما همواره به صورت یک مسئله و فصل اجتماعی مطرح بوده است.

اولیای خانه و مدرسه پیوسته به وضع حادی با این مسئله روبرو بوده اند.

تصور نوجوانان در مورد جنس مخالف و نیز طرز تلقی آنان در این مورد خاص، مسائلی را بوجود می آورد.

برخی پسران داشتن دوست دختر را توفیق و قدرت اجتماعی تلقی می کنند از این رو برای نشان دادن قدرت خویش، سعی می کنند به نحوی با دختر رابطه برقرار سازن.

دختران نیز داشتن رابطه با پسران را نوعی جاذبه به شمار می آورند.

در عین حال اغلب دختران قصدشان از ایجاد رابطه با پسران، ازدواج است.

دختری که حرمت و شأن خود را پایین می آورد و نسبت به پسری اضهار علاقه می کند و یا نامه یا عکس به او می دهد، اینک با بی وفایی پسر وترک وی، به شدت دچار سرخوردگی شده، تا مرز افسردگی پیش می رود.

اینگونه دختران شأن و کرامت خود را آنچنان آسیب دیده می انگارند که از خود متنفر شده، پیوسته به احساس بی ارزشی می کنند که این خود یک ‹‹آسیب روانی›› برای دختر به شمار می رود.

آسیب دیگری که دختران ما در چنین متحمل می شوند، نوعی ‹‹آسیب اجتماعی›› است.

برای مثال: دختری که در شهری کوچک نامه ای از پسری دریافت کرده بود، در حالیکه منحصراً وی یک نامه به پسر داده بود، به علت بروز اختلافات خانوادگی پسر نامه وی را در پانصد زیراکس و در سطح شهر پخش کرده بود.

دختر بعد از این واقعه، در وضعیتی قرار گرفته بود که حتی از خانه نیز نمی توانست خارج شود.

در نتیجه دخترانی که به نوعی در جامعه به عنوان کسی که دوست پسر دارد، معرفی می شوند، حتی اگر ازدواج نکنند، نمی توانند زندگی متعادلی داشته باشند، زیرا، به صور گوناگون، از طرف همسر وخانواده ی شوهر مورد سرزنش قرار می گیرند و به هر بهانه ای، لاقید بودن وی را به رخش می کشند.

برقراری ارتباط غیر متعارف، با افراد غیر همجنس، از طرف پسران، زاییده ی نوعی احساس نارضایتی از خویشتن است که هماهنگی نوجوان را با قواعد و اننتظارات اجتماع، مشکل می سازد، مانند بی علاقگی به درس، عدم موفقیت در کار، بی ثباتی در کاری معین و غیره.

چنین افرادی می توانند در معرض آسیبهای گوناگون روانی، اجتماعی و تربیتی قرار گیرند.

این گونه افراد در صورت وا خوردگی شدید از جامعه و تعلیم و تربیت، می توانند مستعد بزهکاری باشند.

___________________ روابط دختر و پسر در ایران- دکترعلی اصغر احمدی- صحافی آرین- تهران- خ انقلاب- پاییز80 - ص5 و6 و7 و10.

‹‹ بخش هشتم›› هنجاری هایی درتربیت روش پرورش نوجوانان و جوانان - سخنی ازامام علی (ع) درموردنقش معلم‹‹ کسی که خود را درمقام راهبری مردم قرار می دهد، باید بیش از آنکه به تعلیم دیگران بپردازد، به تعلیم خویش اقدام کند.

وتأدیب او به عملش، پیش از تأدیب بوسیله زبانش باشد.

کسی که معلم ادب کننده خویشتن است ، به احترام سزاوارتر از کسی است که (فقط) معلم ومربی مردم است››.

- ازدستوردادن مستقیم ومکرر به کودکان خودداری کنید.

بگذاریم که خودش آنگونه رفتاری راکه از او انتظار داریم درک واحساس کند .اولیاء باید دربرخورد رفتاری قابل ارزش وآگاهانه ومبتن برآزادی ارائه دهند نه ناگهانی وعکس العمل وانفعالی که موجب اختلالات روانی دررفتارهای بعدی آنان گردد.

باید بدانید مقررات مربوط برآنان به چه علت وبرای چه وضع شده است ودلیل کارها را بدانند تا بهتر پذیرا باشند ودراین راستا باید سعی شود.

دادن آزادی به نوجوان موجب ایجاد روحیه ای استقلال طلبانه وکنجکاو در آنان می گردد درنتیجه ، تلاش وکوشش آنان درتسلط به محیط افزایش یافته ودارای روحیه اعتماد به نفس می گردد.

بطوریکه دربرخورد با موقعیت های جدید آمادگی استفاده از شیوه مناسب برای انجام عکس العمل مناسب دروجودشان متبلور می گردد.

البته تشویق والدین به این امر کمک بسزایی می کند.والدین ومربیانی که ازآزادی وحرکت وتکاپوی جلوگیری می نمایند، باعث ازدست دادن یا ضعیف شدن روحیه کنجکاوی وانگیزه استقلال طلبی واعتماد به نفس آنان می گردد.

تا آنجا که بیشتر آنها حس ابتکارواستقلال خود را از دست داده ودرانجام کارها ناتوان شده وفاقد پایداری واستقامت درکارها می شود ولذا دربرابر مشکلات با سختی ودشواری روبروگشته وازانجام کارها سرپیچی نموده ومرتب شکایت می کنند.

به نظر می رسد علت این کارها فقدان تشویق وآزادی عمل برای کوشش های اولیه دوران نوجوانی باشند.

اختلافات والدین دردشواری های امور جنسی، عدم همکاری ودرک یکدیگر اختلاف سنی، اختلاف عقیده، وهمچنین اختلاف دوستان وفامیل وبطور کلی، فقدان روابط محبت آمیز بین والدین، درایجاد ارتباط بی دغدغه وسالم ویا دشواری های عاطفی وناسازگاری فردی ومشکلات یادگیری دانش آموز تأثیربسزایی دارد.

- همانند سازی یا الگوگیری: همانند سازی جریانی است ناخودآگاه که با احساس لذت وآرامش کودک تداعی می شودو روابط تنگاتنگ یا منبع پاداش دهنده وتشویق کننده دارد، بطوریکه کودکانی که همانند سازی شدید با والدین ومربیان خود دارند که آنان را گرمتر وپرمحبت تر وپاداش دهنده تر احساس کنند واین نکته گواه براین است که اساس وپایه همانند سازی، عشق ومحبت واحترام به والدین ومربی نسبت به شخصیت کودک نهفته است ووالدین هرقدر بتوانند با کودکان ارتباط نزدیک حاصل کنند، درایجاد این جریان موفقتر خواهند بود.

والدین پرخاشگر، فرزندان پرخاشگری را پرورش می دهند وهمچنین پدر ومادر مؤدب وبا مهر ومحبت ، کودکان باادب وپراحساس وبا محبتی را تربیت می کنند.

تحقیقات نشان داده است که به بغرنج ترین مسائل روانی درجوانان بعلت نقص وضعف تربیتی دردوران اولیه زندگی آنان ایجاد گردیده است.

- به تجربه ثابت شده که والدین بی توجه، وآنان که وقتی را صرف تربیت فرزندانشان نمی کنند ازسوی نونهالان خود جدی گرفته نمی شوند .

دخالت درکارهای کودکان باید بطور راهنمایی وارشاد باشد.

نه بصورت امر ونهی- تا روح لطیف کودک درسازگاری با عمل، توافق بیشتری ازخود نشان دهد.

برخورد با موقعیت های تازه بخصوص درروابط اجتماعی درصورت جذاب بودن به تجدید سازمان شخصیت کودک می پردازد.

- مربیان ووالدین باید واکنش ها ورفتارهای نوجوانان را ، که موجب ناسازگاری وناکامی می شود وآنها را تحت فشار قرار می دهد احساس کرده وفوراًبه گونه ای عاقلانه وی را از چنان موقعیتی خارج نمایند وهمواره باعث وگفتگوی دوستانه اورا راهنمایی وارشاد نمایند.

تنبیه وبرخوردهای خشن دراین موقعیت سبب پرخاشگری بیشتر شده، ایجاد بیماری ها و ناسازگاری های روانی دیگر خواهد شد.