دانلود مقاله منوگرافی برای عملکرد اقتصادی- اجتماعی- فرهنگی شرکت تعاونی تولیدی چینی بهداشتی ایساتیس

ارزش های اساسی تعاونی ها

کرایک استاد دانشگاه کانادا که مطالعات زیاد در باب تعاون ها دارد ارزش ها اساسی تعاونی را به صورت زیر دسته بندی کرده است :

1-  کمک متقابل : الف) تعاون یا یکپارچگی    ب) اقتصاد        ج) مسئولیت اجتماعی

2-  برابری : انصاف، حقوق و آزادگی : الف) مشارکت           ب) دموکراسی

ج) آزادگی

3- عدالت اقتصادی : الف) برابری        ب) مشارکت اقتصادی             ج) تأمین کیفیت زندگی (طالب 1382‌: 118)

کی ون سو پس از ارائه دلایل چندی برای طرح ارزش های تعاونی در کشورهای آسیایی تحت عنوان ارزش های اسیایی به مقولات زیر اشاره دارد :

الف ) ارزشهای اقتصادی :

1- ارتباط منافع

2- پیشرفت اقتصاد زندگی

3- تدارک خدمت واحد

4- توسعه اقتصادی منطقه

ب) ارزش های اجتماعی :

1-اجرای اصل انسانگرایی

2- یاری متقابل

3- همبستگی اعضا

4- نوع دوستی اعضا

5- خود باوری در زندگی ( طالبی 1382: 120-119)

احترام به رأی و نظر دیگران

این امر زیر بنای دموکراسی است وتعاونی پرچمدار آن است زیرا در جلسات مجمع عممی و هیأت مدیره رأی اکثریت ملاک است. اقلیت باید به نظر اکثریت احترام بگذارند و هرگاه این امر در جامعه نهادینه شود زمینه برقراری دموکراسی در جامعه برقرار می شود.(مهرانفره :‌159)

نقش اجتماعی تعاون :

تعاونی از تعدادی انسان به عنوان عضو تشکیل می گردد.سپس تعاوی ماهیتی اجتماعی دارد و نتایج حاصله از کار دسته جمعی اعضا به جامعه باز می گردد به عبارت دیگر اساس کار تعاونی همیاری، همفکری، همکاری، وحدت عملی و اتحاد است و اگر از طریق آموزش این مفاهیم به نحو شایسته به اعضا منتقل گردد، مسلماً اعضا با توان بیشتری در امور تعاونی همکاری خواهند نمود و تعاوی شکوفا می گردد. اصول و مفاهیمی مانند مسئولیت پذیری اجتماعی، خودیاری، همبستگی فلسفه ذخیر قانونی و مازاد برگشتی در تعاونی و عدالت اجتماعی دارای اهمیت زیادی می باشند. اگر این مفاهیم در اعضای تعاونی نهادینه گردد اثرات مبتنی در رشد و شکوفای تعاونی خواهند داشت . ( مهرانفر  : 58)

ذخیره قانونی :

اصلی است که در تعاونی برای امور اجتماعی و عالم المنفعه در نظر گرفته شده است، و پول آن قابل تقسیم بین افراد نیست از این اصل اقتصادی در جامعه، تأثیرات زیادی خواهد داشت و یکی از آثار اجتماعی تعاون است. ( همان : 60)

عدالت اجتماعی

از آنجا مالکیت در تعاونی مختلط است و صرفاً مالکیت خصوصی حاکم نیست و مالیکتی تعاونی و اجتماعی در تعاونی حاکم است و درآمد تعاونی به مقدار محدودی به عنوان سود به سهم تعلق می گیرد و بیشتر درآمد تعاونی به عنوان مازاد برگشتی، ذخیره قانونی و ذخیره آموزش بین اعضاء فعالیت های اجتماعی و  فعالیت های خیریه و  فعالیت های آموزش تقسیم می شود. لذا عدالت اجتماعی از طریق تعاونی در جامعه برقرار خواهد شد، زیرا قانون شرکت های تعاونی میزان سهام قابل خریداری در شرکت های تعاونی را برای اعضا مساوی تعیین نموده است این محدودیت موجبات تعادل نسبی را در میزان سرمایه و سهام عادی اعضا تضمین می کند و عدالت اجتماعی را در جامعه برقرار می نماید. (همان : 66)

آزادی و برابری :

آزادی در جامعه موقعی برقرار می شود که اقتصاد پشتوانه آن باشد و مردم از لحاظ اقتصادی زیاد اختلاف نداشته باشند و این نظام تعاونی است که از ماندن ثروت دردست عده ای خاص جلوگیری می کند و اعضای تعاونی عادلانه ازفواید تعاونی بهره مند می شوند و برابری نسبی اقتصادی در جامعه برقرار می شود تا بتواند به صورت نسبتاً مساوی از آزادی بهره مند شوند و جامعه ای با همبستگی اجتماعی بوجود آید. ( همان : 61)

عملکرد اجتماعی شرکت

را در موضوعات زیر بررسی کرده ایم :

1- اشتغال زایی در شرکت :

درزمینه اشتغال از زمان تأسیست تاکنون فقط یک نفر حسابدار، آن هم در سال جاری استخدام کرده و به جز آن فرصت شغلی نداشته است.

2- رابطه شرکت با محیط زیست :

با توجه به اینکه شرکت پروانه بهره برداری دارد محیط زیست منطقه را تأکید کرده است و از راه صنایع و معادن مجوز تهیه کرده است. رفت و آمد زیاد کامیون به علاوه مجاور بودن در کنار پایانه بار باعث شده که این مکان در داخل شهر نباشد تهیه و در انتخاب این زمین خود اعضا اختیاری نداشته اند بلکه اداره صنایع و معادن و سازمان مسکن این زمین را به این شرکت واگذار کرده اند

3- نقش معلولین در شرکت :

در این شرکت معلولین حضوری ندارند.

4- نقش زنان در اشتغال :

حضور زنان یکی از شاخص های توسعه اجتماعی است. اما در این شرکت شاهدان هستین که زنان حضوری نداشته و همه اعضا و کارکنان شرکت مرد هستند.

عدالت اجتماعی در شرکت :

این در شرکت برقرار می شود. به طوری که سود سهام و بازار برگشتی به نسبت سهام به هر کس تعلق می گیرد.

احترام به رأی و نظر دیگران در شرکت : در مجمع عمومی حدود 500 تا 800 نفر از اعضا حضور پیدا می کنند. و می توان گفت این 800 نفر نماینده این 2000 نفر می باشند در اینجا ما به لحاظ تئویک می توانیم بگوییم اعضا در مواقع برگزاری مجامع عمومی هیأت مدیره را از طریق حضور بیشتر خودشان انتخاب کرده اند. همچنین به نظر می رسد که مدیریت شرکت یک مدیریت موفق بوده است. سود سهام شرکت معادل اوراق قرضه دولتی یعنی 5/17 درصد می باشد.

مازاد برگشتی به نسبت خرید اعضا است با توجه به اینکه اعضا به نسبت سهام خود از شرکت خریداری می کنند مازاد برگشتی به نسبت بین آنها تقسیم می شود.

فصل هشتم : عملکرد سیاسی تعاون

اصل بی طرفی :

پاره ای از نمایندگان در کنگره اتحادیده بین المللی تعاون در 1907 علناً اظهار کردند که تعاونی ها را باید به عنوان حربه ای برای مبارزه طبقاتی به شمار آورد. به نظر می رسد که اتحادیه بین المللی تعاون، در سراشیب از دست دادن خصوصیت و کیفیت خود به عنوان نماینده وحدت و جهان شمولی و استقلال لباس نهضت تعاون افتاده است. دکتر «هانس مولر» نماینده سویس که بعداً دبیر کل اتحادیه تعاونی نیز شد در گزارش که در 1910 به کنگره اتحادیه بین المللی تعاون عرضه داشت، اهمیت اصل بی طرفی را بریا نهضت تعاونی تأکید کرد و اظهار داشت که بی طرفی بی معنی این است که تصمیمات در درون تعاونی ها باید اختصاصاً از طرف خود تعاونی ها به موجب اصول تعاون اتخاذ شود و از خارج و از جانب مقامات حزبی دیکته نشود علاوه بر این دکترت «مولر» متذکر شده که افراد تعاونی دارای علایق سیاسی  نیز می باشند و ما نمی توانیم امتناع سیاسی را به عنوان یکمی از اصول تعاون اشاعه دهیم . بی طرفی در معنی و مفهوم نسبت آن، معادل استقلال است. استقلال در مقابل هر نوع فشار و اعمال نفوذی که از خارج وارد می شود. در این معنی نه تنها بی طرفی موجب سستی و بی تفاوتی اعضای تعاونی نمی شود بلکه هرچه بیشتر آنها را فعال می کند.(واتکینز، 1372 : 171 – 169) سازمان تعاون باید افراد دارای عقاید مختلف و مذاهب گوناگون را به توافق او دارد. این اصل از انتشار عقاید سیاسی افراد جلوگیری نمی کند ولی شرکت تعاونی به عنوان یک سازمان، در صف یک حزب سیاسی یا گروه مذهبی قرار نمی گیرد و اعضا نیز مجبور به پذیرفتن مذهب خاص یا دکترین سیاسی معینی نیستند(همان: 176)

تساوی حق رأی و تساوی زن و مرد

در تعاونی هر فرد یک رأی دارد و حق رأی با انسان است نه سرمایه  و مقدار سرمایه در آراء نقشی ندارد بلکه هر عضو با سهم کم یا زیاد فقط یک رأی دارد. مفهوم آن این است که قوی و ضعیف و غنی و فقیر در تعاونی از حق رأی مساوی برخور دارند. بخش دیگر این اصل این است که در تعاونی جنسیت ملاک نیست و زن و مرد فرقی ندارند، و اصل شایستگی و لیاقت افراد مورد توجه است و جنسیت، نژاد، قوم فرقی ندارد و همه برابرند و این همان چیزی است که دموکراسی آن را ترویج می کند. ( همان : 55)

اصل قانون گرایی و رشد سیاسی :

در تعاونی باید همه براساس قوانین و مقررات  و اساسنامه تعاونی و تصمیمات مجمع عمومی عمل نمایند و خارج از این ها هیچ کس نمی تواند کاری انجام دهد. تا کلیه اعضا هیأت مدیره و مسئولین تعاونی کم کم به رعایت قانون عادت کنند و پیرو قانون باشند و بدین ترتیب تعاونی فرهنگ قانونگرایی را در جامعه آموزش می دهد و رشد سیاسی جامعه افزایش می یابد . ( همان : 56)

ارزش و مفاهیم سیاسی تعاون :

تعاون نهضتی آموزشی است و اعضای خود را در زمینه مسایل آموزش می دهد تا اعضا در رهبری تعاونی همکاری نمایند و تعاونی شکوفا گردد، اصول و مفاهیمی که اعضای تعاوی به صورت تئوری و عملی و جریان امور تعاونی فرا می گیرند عبارتند از : دموکراسی تعاونی، انتخابات تعاونی.

مفاهیم دموکراسی به صورت عام به شرح زیر می باشد :

1- بینش سیاسی

2- وفاداری سیاسی

3- تحمل دیدگاه های دیگران

4- احترام به نظرات مختلف

رشد سیاسی اعضای تعاونی به طریق زیر انجام می گیرد :

الف – دموکراسی تعاونی

ب- انتخابات تعاونی : اعضای تعاونی وقتی در زمینه انتخابات اظهار نظر می کنند و در زمینه تساوی حق رأی و تساوی زن و مرد آموزش می بیننند و این امور را در فعالیت های تعاونی تجربه می کنند بهتر می توانند در این امور تعاونی همکاری نمایند و باعث می شود که در انتخابات بهترین ها انتخاب گردند.

ج – سایر مفاهیم : مانند؛ رشد سیاسی، قانون گرایی، اصل بی طرفی و …( همان : 57)

عضویت آزاد و اختیاری :

آزادی عضویت را باید از دو جنبه نگاه کرد : یکی از دید فردی که قصد عضویت در تعاونی را دارد و دیگری از دید شرکت تعاونی که می خواهد آن فرد را به عضویت بپذیرد. در مورد فردی که می خواهد به عضویت شرکت تعاونی درآید، معنای آزادی این است، که او در عضو شدن یا عضو نشدن آزاد باشد، یعنی او را مجبور به عضویت نکنند. این جنبه‌ی آزادی عضویت بیشتر می تواند تحت عنوان « اصل اختیار عضویت» و یا «عضویت داوطلبانه» مطرح گردد. در مورد آزادی عضویت از دیدگاه گروه تعاونی یا شرکت تعاونی، در این زمینه دو حالت ممکن است مقصود باشد : یکی این که هنوز شرکتی تشکیل نشده است و گروهی گرد هم آمده اند و می خواهند تعاونی تأسیس کنند. در حالت دوم که شرکت تعاونی تشکیل شده است باز هم نظر ورأی کسانی که موسس شرکت بوده اند و در حال حاضر عضو آن هستند در پذیرش عضو جدید باید موثر افتد. اگر نظر اعضای شرکت در پذیرش عضو جدید مؤثر باشد،‌در این صورت آزادی عضویت یعنی آزادی اعضای شرکت در پذیرش یا عدم پذیرش عضو جدید.

( طالب ، 1382: 124- 122) : مفهوم این اصل این است که تعاونی برای افراد جامعه آزادی کامل را تأمین کند تا آنان خود آزادانه تصمیم بگیرند و این باعث رشد فرهنگی و سیاسی جامعه می شود. ( همان : 54)

نقش سیاسی تعاون :

در اصول هفت گانه‌ی جهانی تعاون 3  اصل زیر جنبه‌ی سیاسی دارند :

1 – عضویت آزاد و اختیاری

2- نظارت دموکراتیک

3- استقلال و خودکفایی

تعاون می تواند اثرات زیادی در توسعه سیاسی جامعه داشته باشد و نقش مهمی در این زمینه نیز ایفا نماید. برخی از ابعاد سیاسی تعاون در جامعه عبارتند از :

1- دموکراسی :‌اصطلاحی یونانی است. Demo یعنی مردم و Cracy به معنای حکومت می باشد و معنای کامل آن حکومت مردم است و هدف حکومت دموکراسی دستیابی به اهداف زیر است :‌الف – افزایش قدرت مردم در جامعه ب- برقراری قوانینی عادلانه در جامعه ج- سهیم شدن طبقات پایین جامعه در تصمیم گیری ها تعاونی نظامی است که هر سه اصل فوق را در جامعه برقرار می سازد :

ثانیاً قوانین عادلانه و عاقلانه را در مجمع عمومی به تصویب می رسانند حاکم بر تعاونی می گرداند و مدیران باید طبق تصمیمات مجمع عمومی عمل کنند.

ثالثا : اعضای تعاونی مردم عادی جامعه هستندکه در مجمع عمومی تصمیمات مناسب را اتخاذ می کنند و این تصمیمات مصوب جهت اجرا به هیأت مدیره ابلاغ می گردد ( همان : 53)

قدرت سیاسی اعضا :

تعاونی باعث تقویت قدرت اقتصادی و سیاسی اعضا می شود زیرا وقتی قدرت اقتصادی جامعه بالا رفت و آگاهی های فردی، اجتماعی افزایش یافت. قدرت سیاسی مردم افزایش می‌یابد. به طور کلی تعاونی نیازمند تفاهم و اتحاد و اعضا است و همین تفاهم و اتحاد خود تولید نیرو و قدرت می کند. ( همان : 58)

فصل نهم : عملکرد فرهنگی شرکت تعاونی

عملکرد فرهنگی شرکت در موارد زیر بررسی می کنیم :

1- آموزش اعضا و کارکنان :

کلاس آموزشی به ندرت دوبار در سال تشکیل می شود. استقبال از کلاس آموزشی نمی شود. دامداران وقت آن را ندارند چون دامداران شیری هستند بیشترین اعضا، اعضای سنتی و قدیمی هستند و دامداران صنعتی کمتر عضور هستند و شاگر ندارند و مجبور هستند که خوشات کار دامداران را انجام دهند. لذا وقت کافی را برای شرکت در این کلاسها را علیرغم اینکه شرکت درپی برگزرای آنهاست را ندارند.