دانلود تحقیق حسابداری وجوه نقد

مقدمه

 

وجوه نقد یکی از اقلام مهم ترازنامه میباشد که در گروه داراییهای جاری طبقه بندی می گردد .

باتوجه به سرعت دستیابی به وجوه نقد توسط مدیران هر موسسه  استفاده کنندگان از صورتهای مالی مانند سهامداران و  بانکها میزان تسلط مدیریت برسرمایه درگردش را یکی از مبناهای مهم فعالیت آینده موسسه یا  شرکت ارزیابی می نمایند .

 

تعریف  وجه نقد

 

وجه نقد از دیدگاه حسابداری عبارتست از پول در قالب سکه و اسکناس وموجودی حسابجاری در بانک وهرگونه  اوراق بهاداری که بدون قید و شرط بجای پول پذیرفته می شود . وجه نقد معیار ارزش مبادله و گردش انواع کالاها و خدمات است . وجه نقد شروع وپایان دوره عملیات موسسه می باشد به این صورت که هر دور از عملیات  واحد تجاری باپرداخت یا تعهد پرداخت وجه نقد شروع وبا دریافت یا اخذ تعهد وجه نقد پایان میابد .  حسابداری عملیات نقدی واحدهای تجاری در حسابهای صندوق بانک و تنخواه کردان  ثبت می گردد.     

انواع وجه نقد

 

1-  اسکناس  و سکه                                        4-  چک  بانکی

2-  چکهای شخصی                                        5-  وجوه سپرده شده در حسابجاری بانک

3-  حواله بانکی

.

اقلام  ذیل جزو وجه نقد محسوب نمی گردد. لذا نحوه انعکاس در ترازنامه بشرح ذیل می باشد :

تمبر پستی  تحت عنوان پیش پرداختهای کوتاه مدت

چکهای وعده دار تحت عنوان حسابهای دریافتنی

رسید پرداخت موقت تحت عنوان  حسابهای دریافتنی  مانند رسید مساعده

وجوه استهلا کی  تحت عنوان  سپرده بازخرید اوراق قرضه مانند پرداخت مزایای پایان خدمت کارکنان .

سپرده ثابت تحت عنوان سرمایه گذاری های کوتاه مدت . درصورتیکه  برداشت فوری امکان پذیر

نباشد .

نکته :

معیار کلی برای تشخیص وجوه نقد

الف )  باید وسیله مبادله باشد .

ب  )  بی درنگ  و بدون صرف وقت قابل استفاده در باز پرداخت دیون باشد .

ج   )  مدیریت در استفاده از آن برای ایفای هر گونه تعهدی با هیچ محدودیتی مواجه نباشد .

 

کنترل وجوه نقد

 

از آنجاییکه وجه نفد بیشتر از هر دارایی دیگری در معرض اختلاس و سواستفاده  قرار دارد لذا نظارت دقیق و مستمر بر معاملات نقدی از اهمیت بسزایی بر خوردار است .

مدیریت وجوه نقد بر دو محور استوار است :

برنامه ریزی وجوه نقد .

کنترلهای داخلی آ ن مانند کنترل توسط حسابرسان داخلی

 

مراحل کنترل وجوه نقد

 

بودجه نقدی مشروحی که دریافتها و پرداختهای نقدی برنامه ریزی شده را مشخص گرداند .

نگهداری حساب مشروح دریافت و پرداخت نقدی بگونه ای که از استفاده بی مجوز وجوه یا پرداختهای نقدی نادرست جلوگیری شود .

ایجاد سیستم کنترل داخلی به نحوی که مسئولیت دریافت و پرداخت پول از عمل ثبت و نگهداری مدارک مجزا شود .

تهیه و ارایه گزارش نقد برای استفاده مدیریت  به منظور حصول اطمینان از اینکه وجوه نقد طبق برنامه به مصرف رسیده است .

تهیه گزارشهای هفتگی یا روزانه وضعیت نقدی .   " پیوست شماره یک  "

 

 

کنترل دریافتهای نقدی

 

جدا نمودن مسئولیت دریافت وجوه نقد از مسئولیت ثبت و نگهداری مدارک آن . این عمل مانع از آن می شود که یک فرد بتواتند اختلاس وجوه نقد را با ثبت ساختگی پنهان کند .

تعیین مسئولیتهای جداگانه برای دریافت  و ثبت بگونه ای که پیوستگی رویدادهای  مذ بور از مرحله دریافت وجه تا واریز آن  به حساب بانکی  واحد تجاری مشخص گردد. اجرای این دستورالعمل مستلزم شمارش فوری وجه نقد ثبت فوری و واریز روزانه وجوه دریافت شده  به حساب بانکی است .

کلیه دریافتهای نقدی در دایره صندوق تمرکز یابد .

در برابر کلیه دریافتهای نقدی رسید صادر شود .

دریافت وجوه نقد وگزارش ها ییکه روزانه از دریافت وجوه  به مدیریت ارایه می شود تحت نظارت مداوم قرار گیرد .

 

 

 

 

کنترل  پرداختهای  نقدی

 

مسئولیت های مستند سازی پرداختهای نقدی ۀ  صدور چک ۀ  امضای  چک  ۀ  تحویل یا ارسال چک و ثبت و نگهداری مدارک از هم جدا شوند .  بعنوان مثال امضای چک توسط چند نفر از مسئولین انجام شود .

همه پرداختها بجز مبالغ جزئی که از محل تنخواه گردان پرداخت می شوند با صدور چک انجام شوند .

         3  - ایجاد تنخواه گردان منوط به اثبات  ضرورت آن و تصویب مدیریت باشد .

4-  چک تنها با اتکا به مدارک کافی و پس از انجام بررسیهای لازم صادر و امصا شود .

5-  هیچ پرداختی بدون مجوز صورت نگیرد .

6-  همه پرداختهای نقدی و کار ثبت و نگهداری مدارک تحت نظارت باشد .

 

صندوق

حساب صندوق در موسساتی استفاده میشود که عملیات جاری آنها دریافت وپرداخت به صورت نقد را ایجاب می نماید .

عملیات دریافت و پرداخت صندوق به طور روزانه توسط صندوقدار در دفاتر مخصوص بخود ثبت و در پایان هر روز مانده این حسابها طبق دفتر با موجودی نقد شمارش شده مطابقت داده می شود تا از صحت عملیات اطمینان حاصل گردد . واریز وچوه صندوق  به حساب بانکی شرکت و دریافت وجه توسط صندوقدار باید به استناد مدارک صورت گسرد و در هر دریافت حساب صندوق بدهکار و در هر پرداخت نیز حساب مذبور بستانکار می گردد .

 

اضافه یا کسر صندوق

باتوجه به حجم عملیات دریافتها و پرداختها ممکن است صندوقدار در پایان هر روز با اضافه یا کسری صندوق مواجه گردد . چنانچه مبلغ اضافه یا کسر با اهمیت باشد باید بررسی لازم به عمل آید . ولی  در صورتی که این مبلغ نا چیز باشد و یا ناشی از اشتباهات تشخیص داداه شود باید در دفاتر ثبت گردد . برای این کار از حسابی بنام کسر واضافات صندوق استفاده می شود . چنانچه صندوق کسری داشته باشد حساب مذکور بدهکار و حساب صندوق بستانکار می گردد و در صورتی که حساب صندوق اضافه داشته باشد حساب صندوق بدهکار و حساب کسری و اضافات صندوق بستانکار می گردد .

 

تنخواه  گردان

تعریف تنخواه گردان :  وجوهی است امانی که طبق ضوابط ما لی در اختیار اشخاص حقیقی برای رفع نیازمندیهای جزئی و ضروری  قرار داده می شود .  تاخریدهای جزئی بدون انجام تشریفات معمول پرداخت و سپس اسناد و مدارک مربوطه به حسابداری تحویل شود . " نمونه ای از فرم تحویل اسناد پیوست شماره دو "

 

اخذ تضمین از دارندگان تنخواه گردان

 

معمولا در قبا ل  مبلغ واگذاری تنخواه گردان از مسئول تنخواه گردان تضمین کافی اخد می شود و پس از تسویه نهایی کلیه وجوه تنخواه گردان نسبت به ابطال و استرداد آنها به اشخاص دریافت کننده تنخواه گردان افدام می گردد.

 

 

انواع تنخواه گردان

 

تنخواه گردان با مبالغ  ثا بت و از قبل تعیین شده .

تنخواه گردان با مبالغ متغیر یا تعیین حد ا کثر .

 

توضیح  هر یک از موارد فوق  بشرح ذیل می باشد :

 

تنخواه گردان با مبالغ ثابت و از قبل تعیین شده

 

در این روش مبلغ تنخواه گردان تعیین شده طی چک به مسئول تنخواه گردان پرداخت می شود . مسئول تنخواه گردان از محل مبالغ دریافتی هزینه های انجام شده را پرداخت و مدارک مثبته این هزینه ها را جهت تجدید مبلغ تنخواه گردان به اداره حسابداری ارایه مینماید . حسابداری نیز پس از کنترل و رسیدگی به مدارک و حصول اطمینان از اسناد ارایه شده چکی معادل هزینه های انجام شده صادر و به مسئول تنخواه گردان تسلیم می نماید . بدین ترتیب رقم موجودی تنخواه گردان بدون تغییر و ثابت باقی می ماند.

 

تنخواه گردان با مبالغ متغییر یا تعیین حداکثر

 

در این روش مبلغی به عنوان تنخواه گردان طی چک به مسئول تنخواه گردان پرداخت شده و هر بار که اسناد مربوط به هزینه ارایه می شود از حساب وی کسر می گردد . مبلغ پرداختی به مسئو ل تنخواه گردان بابت تجدید آن در هر بار معادل اسناد هزینه ارایه شده توسط وی می باشد . البته در این نوع از تنخواه گردان پرداخت وجه لزوما همزمان با ثبت هزینه های انجام شده نبوده بلکه وجه با درخواست مسئول تنخواه گردان صورت می پذیرد .

 

تسویه تنخواه گردان

 

باتوجه به اینکه تنخواه گردان حساب موقت می باشد لذا بایستی در پایان سال ما لی کلیه مبالغ واگذاری تنخواه گردان تسویه گردد.

. مسئول تنخواه گردان یا بطور کامل وچه نقد به حسابجاری واحد تجاری واریز و تسویه می نماید ویا مقداری وجه نقد ومابقی آن طی ارائه اسناد هزینه تسویه می گردد .

ثبت هر یک از موارد فوق بشرح زیر می باشد :

 

    بانک     ****                                                                                            بانک    ****

                    تنخواه گردان    ****                                                                هزینه    ****

                                                                                                                                         تنخواه گردان     ****

 

نمونه ای از تنخواه گردان در شرکت ملی نفت

 

شرکت ملی نفت ایران باتوجه به نوع عملیات گسترده صنعتی وفعالیت مختلف واحدهایی نظیر پتروشیمی و پالایشگاهها ایجاب می نماید که جهت انجا م  کارهای فوری و ضروری تنخواه گردانهای متعدد با مبالغ نسبتا بالایی واگذار نماید . نحوه ایجاد و گردش عملیات و بازپرداخت هزینه ها و تسویه تنخواه گردان طبق اصول و استانداردهای حسابداری عمل می گردد . اما باتوجه به حجم عملیات کنترل تنخواه گردان و جلوگیری از هر گونه استفاده نا درست بطور مستمر تحت بررسی قرار می گیرد که به نمونه ای از آنها به شرح زیر اشاره می گردد :

 

ایجاد و یا افزایش تنخواه گردان فقط با مجوز کتبی مدیریت عامل انجام می پذیرد .

کنترل گردش تنخواه گردان متناسب با مبلغ واگذاری .

به این صورت که گردش تنخواه گردان در ماه نبایستی در ماه بیشتر از 4وکمتر از 2بار انجام گردد.

چنانچه بیشتر از 4بار باشد بایستی طبق هماهنگی بامدیرعامل نسبت به افزایش آن اقدام و چنانچه کمتر از 2بار باشد نسبت به کاهش و یا تسویه آن اقدام شود . گردش تنخواه گردان از فرمول زیر بدست می آید:

 

 

                                                                                                     گردش کل تنخواه گردان درپایان ماه

                تعداد دفعات گردش تنخواه گردان              =   ---------------------------------

                                                                                                                    مبلغ تنخواه گردان

 

کنترل هزینه ها بر اساس مجوز شرح خرج پیش بینی شده .

       مبلغ تنخواه گردان بایستی جهت هزینه هایی که در شرح خرج پیش بینی شده به مصرف برسد و خارج از هزینه های پیش  نشده  نبایستی مصرف شود     .

کنترل نحوه نگهداری وجوه تنخواه .

نگهداری وجوه نقد تنخواه بایستی در گاو صندوق محل کار انجام گیرد . به این دلیل که با وجوه شخصی ادغام نگردد و وجه نقد تنخواه فقط به مصرف هزینه های شرکت برسد .

کنترل ثبت در دفاتر

کلیه پرداختهای تنخواه گردان بایستی بطور روزانه در دفاتر ثبت شود و اسناد هزینه در پرونده ای نگهداری شود .

کنترل حسابرسان داخلی

معمولا حسابرسان داخلی به منظور تقویت کنترلهای داخلی و شناسایی نقاط ضعف کلیه اسناد ومدارک تنخواه گردان را کنترل می نمایند تا طبق مجوزات و دستورالعملهای ما لی عملیات تنخواه گردان انجام شده باشد .

 

 

مسا ئل حسابداری وجوه نقد

 

 

1-   در تاریخ  1/6/2+13شرکت گازر به منظور پرداختهای جزئی صندوق تنخواه گردانی را ایجاد کرد . در همان تاریخ شرکت سرمایه گذاری وجوه بلا استفاده در سهام قابل خرید و فروش را شروع کرد . پایان سال ما لی شرکت 31شهریور است . عملکرد تنخواه گردان در آخرین ماه سال ما لی بعد وهمچنین خرید سهام قابل خرید و فروش در زیر خلاصه می شود :

 

1 شهریور    تنخواه گردان با صدور چک شرکت به مبلغ  250000ریال  در وجه مسئول تنخواه گردان ایجاد گردید  .

 

1شهریور    شرکت 1000سهم عادی شرکت سهامی خوان گستر را به عنوان سرمایه گذاری موقت از قرار سهمی 4050ریال به علاوه 82500ریال حق العمل کارگزار خریداری کرد .

19 شهریور  درخواستی برای تجدید وجوه تنخواه گردان به دایره حسابهای پرداختنی رسید که اسناد امضا شده معتبر به شرح زیر ضمیمه آن بود :                                                                    ریال

                                                                                                       ------

      

                  هزینه های  فروش                                                       46800 

                   هزینه های اداری                                                       67800  

                  هزینه های سربارکارخانه                                           38300

                 ابزارهای ویژه                                                              19200

                 هزینه تلفن و تلگراف و پست                                     4800

                  هزینه های متفرقه                                                     30800  

                                                                                               ---------

                     جمع                                                                    207700   

                                                                                                ========

 

20  شهریور   چکی به مبلغ 207700 ریال در وجه مسئول تنخواه گردان صادر شد .

20  شهریور   نتیجه شمارش تنخواه گردان توسط حسابرس مستقل در رابطه با حسابرسی پایان سال از این قرار بود :

                                                                                                                    ریال                                                                   ریال

                                                                                                             --------                                                       -------

 

وجه  نقد                                                                                                                                                                        101000  

چکهای مدت دار دریافت شده از کارکنان به تاریخ مهر ماه                                                                                    18000

اسناد هزینه تایید شده ومعتبر به شرح زیر :

هزینه های فروش                                                                                 24900

هزینه های اداری                                                                                  38700

هزینه های سربار کارخانه                                                                   8900

هزینه های لوازم اداری                                                                         9600

هزینه های تلفن وتلگراف و پست                                                      5600 

هزینه های متفرقه                                                                                 42800

                                                                                                  -------------

                                                                                                                                                                                  130500

                                                                                                                                                                              ---------

  جمع                                                                                                                                                                     249500

                                                                                                                                                                             ==========

تنخواه گردان در 31/6/2+13 تجدید نشد .

 

31 شهریور  حسابرس مستقل همچنین منوجه گردید که قیمت بازار هر سهم شرکت خوان گستر در آخر روز 31 شهریور 3500ریال است .

15 مهر      چکهای دریافت شده از کارکنان که در 31/6/2+13 در تنخواه گردان نگهداری می شد نقد گردید و وجه انها به تنخواه گردان اضافه شد .

30  مهر    درخواست تجدید تنخواه گردان به دایره حسابهای پرداختنی رسید و چک برای تجدید موجودی نقدی تنخواه گردان به میزان اولیه اش یعنی 250000 ریال صادر شد . اسناد مخارج انجام شده به قرار زیر است :

                                        

                                                                                                          ریال

                                                                                                 ----------

 

                 هزینه های فروش                                                     14900 

                 هزینه های اداری                                                       16400

                  هزینه های سربار کارخانه                                        34900

                  هزینه های تلفن و تلگراف و پست                         3500

                  هزینه های متفرقه                                                       33800

                                                                                                ---------

                       چمع                                                                     103500

                                                                                               =========

 

مطلوب است :

 

الف  )  ثبت دفتر روزنامه برای رویدادهای وصف شده فوق یه علاوه هر گونه ثبت اصلاحی پایان سال ما لی منتهی به 31/6/2+13

ب  )  ارزیابی استفاده شرکت گازر از تنخواه گردان .

 

حل مسئله 1

 

 الف ) 

اول شهریور                  تنخواه گردان                         250000

                                                  بانک                                                250000

                                           ثبت ایجاد تنخواه گردان

                                  -----------------------------------------

اول شهریور               سرمایه گذاری در سهام          4132500

                                                     بانک                                              4132500

                                        خرید سهام  82500+1000*4050

            

2

19  شهریور                ثبت ندارد

20  شهریور              هزینه فروش                                      46800

                                   هزینه اداری                                       67800

                                   هزینه سربار کارخانه                         38300

                                   ابزارهای ویژه                                    19200

                                   هزینه تلگراف و تلفن                        4800

                                   هزینه متفرقه                                        30800

                                                         بانک                                                      207700

                                         مخارج انجام شده و تجدید تنخواه گردان