گروه 8 کشور در حال توسعه روز 15 ژوئن سال 1997 و طى اجلاس سران دولتهاى عضو در استانبول موجودیت خود را اعلام کرد.
هدف گروه 8، بهبود وضعیت اقتصادى کشورهاى در حال توسعه، تنوع بخشیدن و ایجاد فرصتهاى جدید در روابط تجارى، تقویت مشارکت کشورها در فرآیند تصمیمگیرى در سطح بینالمللى و فراهم کردن استانداردهاى زندگى بهتر است .
کشور هاى درحال توسعه گروه 8 از جمعیت جوان فراوانى برخوردارند و بازار نیروى کار به سرعت در حال رشد بوده و بر شمار نیروى کار متبحر افزوده شده است.
در سالهاى اخیر صادرات و واردات کشورهاى گروه D8که حدود 4 درصد کل تجارت جهانى را در برمىگیرد - همواره سیر صعودى داشته است. در خلال دوره شش ساله 1996 - 1990 جمع کل صادرات این کشورها 87 درصد رشد داشته است.
حجم عمدهاى از صادرات این کشورها را نفت وگاز، تولیدات کشاورزى و نساجى تشکیل مى دهد.
8Dکه 8 کشور در حال توسعه: بنگلادش، مصر، اندونزى، ایران، مالزى، نیجریه، پاکستان و ترکیه را شامل مىشود، ترتیباتى براى گسترش همکاریها میان اعضا است. همچنین تقویت روابط اقتصادى و اجتماعى میان کشورهاى عضو را باید از دیگر وظایف 8D دانست.
به دنبال برگزارى «کنفرانس همکارى براى توسعه» در 22 اکُتبر سال 1996 و بعد از یک سلسله نشستهاى مقدماتى، گروه 8 کشور در حال توسعه روز 15 ژوئن سال 1997 و طى اجلاس سران دولتهاى عضو در استانبول موجودیت خود را اعلام کرد.
هدف گروه 8، بهبود وضعیت اقتصادى کشورهاى در حال توسعه، تنوع بخشیدن و ایجاد فرصتهاى جدید در روابط تجارى، تقویت مشارکت کشورها در فرآیند تصمیمگیرى در سطح بینالمللى و فراهم کردن استانداردهاى زندگى بهتر است .
گروه 8 پیش از آن که ترتیبات منطقهاى باشد، در زمره ترتیبات جهانى قرار مىگیرد. این امر با نگاهى سطحى به ترکیب کشورهاى مؤسس آن، کاملاً آشکار است. عضویت سایر کشورهاى در حال توسعه در این گروه نیز آزاد است.
ارکان
ارکان عمده گروه 8 عبارتند از: اجلاس سران، شورا و کمیسیون .
اجلاس سران عالىترین رکن گروه 8 است که از سران دولتهاى عضو تشکیل شده و سالى یک بار برگزار مىشود. شورا از وزیران خارجه کشورهاى عضو تشکیل شده و رکن اصلى تصمیمگیرى سیاسى گروه 8 محسوب مىشود و با برگزارى اجلاسى، به طور گسترده به مسائل و موضوعهاى روز مىپردازد .
کمیسیون رکن اجرایى گروه 8 است و از مقامات عالى رتبهاى که از سوى دولتهاى عضو معرفى شدهاند، تشکیل شده است. هر کمیسیونر در قبال همکاریهاى ملى کشورش مسئول است.
یک مدیر اجرایى نیز براى کسب اطمینان از برقرارى ارتباطات مناسب و به منظور شتاب بخشیدن و تسهیل جریان اطلاعات و برگزارى اجلاس نظارت مىکند.
فعالیتها
از ابتداى شکلگیرى 8D، 10 بخش به منظور گسترش همکاریها و توسعه طرحها ایجاد شده است که عبارتند از: تجارت، صنعت، ارتباطات راه دور و اطلاعات، تأمین مالى، بانکدارى و خصوصى سازى، توسعه روستایى، علوم و فنآورى، کاهش فقر، توسعه منابع انسانى، کشاورزى، انرژى و بهداشت.
براساس تقسیم بندیهایى که در داخل گروه صورت گرفته، مسئولیت هر یک از بخشهاى یادشده به یک کشور عضو واگذار شده است.
گرچه در اجلاس نخست سران 50 تا 60 پروژه براى اجرا در نظر گرفته شده بود، ولى 6 پروژه زیر اولویت یافتند تا هرچه سریعتر به آنها پرداخته شود:
تأسیس یک شرکت بازرگانى و بازاریابى بینالمللى
برگزارى کارگاههاى آموزشى براى کاهش فقر
ایجاد برنامههاى تکفل (بیمه) از جمله همکاریهاى مشترک بین شرکتهاى وابسته به گروه 8
همکارى در زمینه توسعه کشت آبى و ساحلى در کشورهاى عضو
طراحى، توسعه، تولید و بازاریابى کشاورزى
گفتنى است که پروژههاى یادشده در حال اجرا است.
جمعیت
کشورهاى درحال توسعه گروه 8 از جمعیت جوان فراوانى برخوردارند و بازار نیروى کار به سرعت در حال رشد بوده و بر شمار نیروى کار متبحر افزوده شده است. کشورهاى عضو گروه 8 در سال 1998 در مجموعه 800 میلیون نفر جمعیت را در خود جاى داده بودند و این رقم حدود 5/13 درصد کل جمعیت جهان را شامل مىشود. 4 کشور از 8 کشور عضو، جمعیتى بالغ بر100 میلیون نفر را در خود جاى دادهاند و یک کشور نیز بیش از 200 میلیون نفر جمعیت دارد . بعد از رشد سالانه نسبتاً بالایى که در دهههاى گذشته حاصل شد، انفجار جمعیت به تدریج در تمام کشورهاى گروه 8 روبه کاهش نهاد و این مشابه پدیدهاى است که در سایر نقاط جهان نیز رخ داده بود. به واسطه رشد سریع جمعیت درگذشته، اینک خیل عظیمى از جمعیت این کشورها در رده سنى «جوان» قرار مىگیرند و این خود به عنوان یک عامل مهم و پویا در جوامع یادشده تلقى مىشود.
علاوه بر این، شمار فزایندهاى از این جمعیت جوان، تحصیل کردهاند و دوره آموزش عالى را در دانشگاهها و مراکز تحقیقاتى گذرانیدهاند تا نیازهاى صنایع برخوردار از فن آورى پیشرفته و نیروى کار ماهر را فراهم آورند .
کشورها |
1997 |
میانگین رشد سالانه (درصد) |
کشورها |
1997 |
میانگین رشد سالانه (درصد) |
میلیون نفر |
90-1980 |
95-1990 |
میلیون نفر |
90-1980 |
95-1990 |
بنگلادش |
2/122 |
2-Apr |
1-Jun |
نیجریه |
1/107 |
3 |
1-Sep |
مصر |
### |
2-May |
2 |
پاکستان |
8/137 |
3-Jan |
2-Sep |
اندونزى |
3/204 |
1-Aug |
1-Jun |
ترکیه |
Jul-63 |
2-Mar |
1-Jul |
ایران |
### |
|
|
جمع کل |
4/788 |
|
|
مالزى |
21 |
2-Jun |
1-Sep |
جمعیت جهان |
000/840/5 |
|
|
کشورهاى در حال توسعه عضو گروه 8 داراى منابع زیرزمینى بسیار غنى هستند. علاوه بر منابع انسانى قابل توجه، این کشورها از منابع طبیعى با ارزشى برخوردارند. برخى از این منابع در حال حاضر مورد استفاده قرار مىگیرند، اما بخش عظیمى از آنها نیز دست نخورده باقى مانده و تاکنون از آنها بهره بردارى نشده است.
بنگلادش بزرگترین صادرکننده کنف در دنیا است و به تنهایى 80 درصد کل کنف تولیدى جهان در این کشور تولید مىشود. چاى و برنج نیز سایر اقلام عمده صادرات کشاورزى این کشورند. اکتشاف گاز طبیعى در خلیج بنگال مشخص کرد که منابع گاز عظیمى نیز در منطقه براى بهره بردارى وجود دارد.
نفت و گاز عمدهترین منابع طبیعى کشور مصر را تشکیل مىدهند. گرچه حجم ذخایر نفت این کشور چندان چشمگیر نیست، ولى منابع گاز طبیعى این کشور قابل توجه است. در میان منابع معدنى متنوع این کشور ذخایر فسفات بسیار حایز اهمیت است. در زمینه کشاورزى مصر تولید کننده و صادر کننده بهترین پنبه، برنج، نیشکر، مرکبات و سبزیجات در جهان است.
اندونزى هم از لحاظ منابع کشاورزى و هم از لحاظ منابع نفت و گاز بسیار غنى است. منابع معدنى شامل زغال سنگ، قلع، بوکسیت، مس و نیکل است. اندونزى یکى از تولید کنندگان عمده روغن نارگیل، قهوه، کاکائو، کائوچوى طبیعى و فراوردههاى چوبى محسوب مىشود.
ایران اولین و قدیمىترین صنایع نفت منطقه را در اختیار دارد و ذخایر نفت این کشور 9 درصد کل ذخایر نفتى شناخته شده جهان را شامل مىشود. ذخایر گاز طبیعى ایران نیز بسیار قابل توجه است و این کشور دومین ذخایر گاز جهان را در اختیار دارد. ایران همچنین داراى منابع سرشار زیرزمینى همچون سنگ آهن، سنگ معدن و بوکسیت است.
مالزى نیز نقش عمده خود را در بازارهاى جهانى به عنوان یکى از عرضه کنندگان قلع و لاستیک حفظ کرده است .
تولید نفت و گاز طبیعى مالزى نیز به تدریج جایگاه خود را باز مىیابد. این کشور به عنوان یکى از عرضه کنندگان الوار از جنگلهاى استوایى شناخته مىشود.
نیجریه داراى ذخایر نفتى بسیار مطلوب با کیفیت عالى و سولفور پایین است. در این کشور ذخایر فراوان گاز طبیعى و منابع زیر زمینى متنوعى وجود دارد. در زمینه کشاورزى، این کشور عمدهترین صادرکننده کاکائو است و این محصول بعد از نفت داراى اهمیت فراوانى در اقتصاد نیجریه است. گرچه منابع انرژى در پاکستان به نسبت اندک است، اما این کشور نیز به سبب داشتن منابع سرشار زیرزمینى از قبیل مگنزیت )Magnesite( ، سنگ آهن و سنگ مرمر معروف است. در زمینه کشاورزى، پاکستان یکى از عمدهترین تولیدکنندگان میوه، پنبه و برنج است.
ترکیه نیز داراى منابع معدنى متنوعى است. برخوردارى از منابع فراوان آب، ظرفیت تولید انواع مختلف محصولات کشاورزى و باغى را به این کشور بخشیده و امروزه ترکیه یکى از معدود کشورهاى جهان است که در زمینه تولید مواد غذایى خودکفا است. علاوه براین براى تأمین نیازهاى انرژى، این کشور 46 درصد انرژى مورد نیازش را از صنایع برق آبى مىگیرد. در این کشور منابع با ارزش زیرزمینى از قبیل: بوکسیت، کروم، سنگ آهن و لیگنیت وجود دارد.