دانلود تحقیق عفونت مجاری ادراری

مقدمه

عفونت های مجاری ادراری یکی از مشکلات و معضلات بهداشت عمومی همه کشورها بخصوص جهان سوم می باشد. ارگانیسم های متعدد مانند ویروس ها ،‌باکتری ها ، قارچ ها و انگل ها عفونت مجاری اداری ایجاد می نمایند و باکتری ها شایع ترین آن هستند (1، 2 ،‌3 ، 4) تصویر بر این بود که با کشف داروهای ضد باکتریایی مشکل درمان بیماریهای عفونی بشر حل شود ولی بعد از گذشت نه چنان طولانی، ظهور گونه های مقاوم به داروها و افزایش آن این امید به ناامیدی بدل شد ولی با تداوم کوشش و تلاش به کشف داروهای جدید مانند کوتریموکسازول و جنتامایسین ، سفالوتین و سفالوسپورین با نسل های جدید منجر شد. باکتری هایی ماند آنترویاکتریاسه آ ، استافیلوکک ها، سالمونلاها، شیگلاها ، کلیسئلا، اتتروباکتر، سیتروباکتر، ادوارد سیئلا، سراتیا،‌پسودوموناس ها ، کلامیدیاها و مایکوپلاسماها عامل عفونت مجاری ادراری هستند که E.Coli مهمترین عامل بخصوص در خانم ها می باشد (3 ، 5).

عوارض ناشی از عدم درمان یا بد درمان عفونت مجاری ادراری منجر به از کارافتادگی کلیه و در خانم های حامل منجر به تولد نوزادان کم وزن،‌نارس و یا سقط می شود؛ لذا تشخیص و درمان مناسب و به موقع آن از اهمیت خاص برخوردار می باشد (6، 7، 8) . هدف این تحقیق بررسی میزان فراوانی عامل عفونت های مجاری ادراری، مقاومت و حساسیت آنها با آنتی بیوتیک های مورد تجویز جامعه پزشکی و نقش سن و جنس در فراوانی این بیماری می باشد.

عفونت مجاری ادراری (Urinary tract infeetions)

تعریف عفونت مجاری ادراری (Definition)

عفونت های مجاری ادراری سالیانه میلیون ها انسان را مبتلا می کند که میزان شیوع آن از عفونتهای تنفسی بیشتر است. در سال 1997، پزشکان ، 8-3 میلیون نفر انسان مبتلا به عفونت مجاری ادراری گزارش کردند (6). در ابتلا به عفونتهای مجرای ادراری زنان نسبت به مردان مستعدتر می باشند؛ زیرا هم اطلاعات کم دارند و هم طول مجاری ادرای آنان کوتاه بوده و به وسیله باکتری های روده ای آلوده می گردند. یک زن در طول زندگی ممکن است 5 بار به UTI مبتلا گردد که در زمان حاملگی بیشتر است. UTI در مردان کمتر معمول است؛ ولی وقتی به عفونت مجاری ادراری متبلا شدند بیماری در آنها خیلی جدی است. سیستم اداری تشکیل شده است از :‌کلیه ها ، حالب ها ، مثانه و پیشابراه، کلید اصلی این سیستم کلیه ها هستند. لوله های باریکی بنام حالب وجود دارند که ادرار را از کلیه به مثانه می برند. افراد میان سال در روز 1-5/0 لیتر ادرار می کنند که مقدار ادرار بستگ به مایعات و غذاها دارد که فرد مصرف می کند (3،4،6،9،10،11).

چگونگی ابتلا به عفونت مجاری ادراری (How getting UTI)

ادرار استریل است و عفونت هنگامی رخ می دهد که میکروارگانیسم از لوله های گوارشی به ابتدا پیشابراه بچسبد و شروع به تکثیر نماید. عامل بیشتر عفونتهای مجاری ادراری Ecoli است که بطور معمول در کولون زندگی می کند. در بیشتر موارد باکتری ابتدا در پیشابراه شروع به رشد می کند. عفونت محدود به پیشابراه را urethrist گویند وقتی باکتری به مثانه مهاجرت و باعث عفونت مثانه شد را ›غسفهفهس گویند. اگر عفونت سریعا درمان نشود باکتری ممکن است به حالب ها رفته و کلیه ها را به عفونت مبتلا نماید که در اینصورت به آن Pyelonephritis و  میکروارگانیسم های کلامیدیا و مایکوپلاسما می توانند در مجاری تناسلی مردان و زنان عفونت مجاری ادراری ایجاد نمایند. کلامیدیا ومایکوپلاسما برخلاف E.Coli میتوانند به مجاری تناسلی رفته و عفونت مجاری تناسلی – ادراری نیز ایجاد نمایند؛ که هر دو عفونت نیازمند درمان می باشند. در مردان غدد پروستات موادی تشرح می کند که رشد باکتری را کاهش می دهد. در هر دو جنس سیستم ایمنی از عفونت جلوگیری می کند با وجود این محافظت ها، هنوز هم به عفونت مبتلا می شویم (11،12،13).

عوامل مؤثر بر عفونتهای مجاری ادراری

(Factors affecting on urinary tract infections)

عوامل متعددی در ایجاد عفونتهای مجاری ادراری دخالت دارند که مهمترین آنها عبارتند از: سن (AGE)

عفونت مجاری ادراری (UTI) در سنین سه ماهگی در مردان بیشتر از زنان است. نسبت میزان شیوع باکتریوری مشخص در بین دختران محصل قبل از مدرسه و بعد از آن 2/1% و در حالیکه در بین پسران نسبت 3/1% است (14).

بسیاری از خانم های جوان، عفونتهای مجاری ادراری ساده دارند و احتمال بیشتر دارد که زنان مسن عفونتهای مجاری ادراری پیچیده تری داشته باشند.

باکتریوری بدون علامت ، در بیشتر از 20% مردان و زنان سن بخصوص آنهایی که در خانه تحت مراقبت هستند، رخ می دهد (15). حدود 20-15% زنان 70-65 ساله ، 50-20% زنان بیشتر از 80 سال سن ،‌باکتریوری بدون علامت دارند (11) و گروههای سنی 5-1 سال و 40-16 سال بیشتر در معرض ابتلا به عفونت مجاری ادراری هستند (16). با افزایش سن، شیوع باکتریوری در هر دو جنس افزایش می یابد و نسبت زنان به مردان 22 به 1 است. در مردان نیز میزان ابتلا به سن افراد، بستگی دارد. میزان ابتلا در مردان بالای 70 سال 10 ، 5% بوده که این میزان در کشورهای در حال توسعه 17-15% می یابد. اکثریت عفونتهای مجاری ادراری در 80-75% زنان جوان بدون علامت بوسیله E.coli ایجاد می شود (14، 15).

جنس (Genus)

تحقیقات نشان داد که خانم ها نسبت به مردان حدود 5 برابر در معرض ابتلا به عفونت های مجاری ادراری هستند (16 ) و میزان شیوع عفونت های مجاری ادراری در خانم های مسن در مقایسه با مردان مسن 2 به 10 است. میزان شیوع باکتریوری در دختران 2/1% و در پسران 4/0 % است. میزان ابتلا به عفونتهای مجاری ادراری در خانمها در تمام سنین از مردان بیشتر است (17). یک بررسی نشان داد که 82% بیمار مبتلایان به عفونتهای مجاری ادراری مؤنث و 18% مذکر بودند (10) . 5-3% دخترها و 2-1% پسرها قبل از بلوغ دست کم یک بار به عفونت مجاری ادراری مبتلا می شوند (12 ، 13).

عفونت حاد دستگاه ادرارییک مشکل سلامت عمده در بین زنان است. تقریباً میتوان انتظار داشت که 2-1% پسر تا 10 سالگی عفونتهای دستگاه ادراری داشته و این عفونتها اکثرا در تازه متولدین ها و افراد مسن رخ می دهد (17، 18 ، 19 ، 20).

ختنه (Cricumcision)

عفونتهای مجاری ادراری در تازه متولد شده که ختنه نشده اند در مقایسه با تازه متولیدن که ختنه شده شایع تر بوده به عبارت دیگر افراد ختنه نشده در ابتلاء به عفونت مجاری ادراری مستعدترند بطوریکه 2/79% UTI دریچه های زیر 5 سال که ختنه نشده اند گزارش گردید (21). تحقیقات نشان داد که ختنه نکردن میزان ابتلا به عفونتهای مجاری ادراری هم در مردان فعال جنسی و هم دریچه ها را افزایش می دهد (13 ، 22).

حاملگی (Pregnancy)

عفونتهای مجاری ادراری در دوران حاملگی افزایش نشان می دهد، زیرا حاملگی با ایجاد تغییرات آناتومیکی و هورمونی زمینه را برای توسعه UTI مناسب کرده و در سیستم موکوسی تغییرات ایجاد می نماید. نکته حایز اهمیت اینکه در خانمهای حامله عفونتهای مجاری ادراری باید قبل از ظهور علایم درمان شند زیرا اگر به مرحله حاد برسد روی جنین و نوزاد اثر سوء داشته و موجب تولد نوزاد زودرس و با وزن کم می گردد (23 ، 24).

یائسگی (Menopause)

یائسگی یکی از عوامل مهم در ایجاد عفونت های مجاری ادرای UTI است زیرا در دستگاه موکوسی ادراری – تناسلی تغییرات ایجاد شده عامل مساعد کننده (Predisposing factors) عفونت مجاری ادراری است (16 ، 19 ، 20).

آسیب مغزی (SCI=Spinal Cord injury)

یکی از عوامل مهم دیگر ایجاد کننده عفونتهای مجاری ادراری (UTI) ، آسیب مغزی سالانه بیش از یک میلیون بیمار UTI بستری در بیمارستان گزارش می شود که منشأ حدود نیمی از آن عفونتهای اکتسابی بیمارستانی بوده و در افرادی که از سوندادراری و یا دیگر وسایل تخلیه ادراری استفاده می کنند ،‌ایجاد می گردد. در بیماران SCI بستری در بیمارستان،‌سونداسیون، شایع ترین و مهمترین منشأ UTI می باشد زیرا آسیب نخاعی، دینامیک دفع را تغییر می دهد. چون از سوند جهت تخلیه مثانه،‌استفاده می شود؛ لذا فشار داخل مثانه یی را بالا رفته و با افزایش دفع های بعدی ، خطر و شدت علایم عفونتهای دستگاه ادراری افزایش می یابد. بنابراین عفونتهای مجاری ادراری ، یکی از عوامل عمده مرگ و میر در بیماران SCI می باشد (23 ، 25).

بیماریهای رفتار جنسی ، دیافراگم و اسپرمیسدها

(Genital behaviour diseases , Diaphragm & Spermicide)

رفتار جنسی ممکن است در ابتلا افراد مونث به عفونت مجاری ادراری (UTI) نقش داشته باشد. بیماریهایی نظیر دیابت،‌آنمی داسی شکل (Sickle cell amemia) بیماری پلی سیمتمیک کلیه و پروستات، عوامل مساعد کننده عفونتهای دستگاه ادراری هستند. از دیگر فاکتورهای مساعد کننده عفونتهای مجاری ادراری، کاربرد دیافراگم و داروهای ضد اسپرم (Spermicide) هستند (20 ، 26).

کاندوم (Candom)

دیگر فاکتور مؤثر در ایجاد عفونتهای مجاری ادراری ، استفاده از کاندوم است. در زنانی که از کاندوم استفاده می نمایند در مقایسه با زنانی که بکار نمی برند میزان شیوع عفونت مجاری ادراری، بیشتر است. در زنانی که در طی یک دوره زمانی 5 بار بیشتر، کاندوم استفاده می نمایند، میزان UTI 5 برابر است (27).

مقاومت دارویی باکتری ها (Drug resistance of bacteria)

بیش از چهارده سال است که آنتی بیوتک ها برای درمان بیماریهای باکتریایی به کار می روند. در اولین سال کشف پنی سنیل در سال ؟؟ اکثر باکتری ها منجمله استافیلوکک اورئوس به آن حساس بودند ولی دیری نگذشت که مقاومت به پنی سیلین گزارش گردید. ظهور مقاومت دارویی باکتری ها مشکلاتی را در کشورهای مختلف جهان ایجاد نمود (16). در کشورهای در حال توسعه، میزان مقاومت آنتی بوتیکی در مقایسه با کشورهای پیشرفته بوده ولی اطلاعات کافی در مورد میزان مصرف آنتی بیوتیک ها در کشورهای در حال توسعه وجود ندارد (28-16).

مقاومت آنتی بیوتیکی در باکتری ها به روش های زیر انجام می شود:

1- مصرف بی رویه و زیاد و دائمی آنتی بیوتیک ها (Overuse and Misuse Antibiotics) در محیطهای بیمارستانی، سبب می شود تا گونه های وحشی به این آنتی بیوتیک ها مقاوم شده که ممکن است ویرولانس قوی نداشته باشند؛ اما به آنتی بیوتیک های متعدد مقاومت نشان دهند (چندمقاومتی).

2- باکتری های فرصت طلب ممکن است بر اثر مصرف به داروهای مورد مصرف در جامعه در طی سالیان دراز، مقاومت نشان دهند که این مقاومت ها ممکن است با منشأ پلاسمیدی، کروموزومی و یا ترانسپوزومی باشد.

مکانیسم مقاومت باکتری ها به داروها شامل تجزیه دارو، غیر فعال نمودن دارو با ترشح آنزیم ها، تغییر آنزیماتیکی ، تغییر هدف یا تحمل پذیری است که همه این مکانیسم ها براساس نوع دارو و باکتری متفاوت بوده و کاملاً اختصاصی می باشد.

مقاومت باکتری های عامل UTI به مواد ضد میکروبی متفاوت بوده و به نوع مواد ضد میکروبی بستگی دارد. میزان شیوع مقاومت باکتری های عامل UTI به مواد ضد میکروبی براساس محل جغرافیایی و زمان تفاوت دارد؛ زیرا در جایی که مصرف مواد ضد میکروبی زیاد بی رویه باشد، کسب مقاومت دارویی نسبت به محیطهایی که مصرف دارو کمتر است، سرعت بیشتری دارد.

مقاومت باکتری ها به مواد ضد میکروبی (آنتی بیوتیک ها ) شامل:

1- وراثتی (Intrinsic)

2- اکتسابی (Acquired)

است.