دانلود تحقیق بمب آتشفشانی

بمب آتشفشانی قطعاتی دوکی شکل یا کروی با قطر چند سانتی‌متر تا چندین متر که در انفجارهای شدید آتشفشانهای اسیدی و حد واسط دیده می‌شوند.

شکل خاص این قطعات جامد در اثر چرخش گدازه در هنگام صعود در هوا ایجاد می‌گردد.

در صورت غلیظ بودن ماگما اثر چرخش در آن مشاهده نمی‌شود ولی پس از سرد شدن در روی سطح بمب شکافهایی دیده می‌شود که به نام بمبهای قرص‌نانی معروفند.

نوعی بمب آتشفشانی اسکوری Scorie در آتش‌فشانهای بازالتی که گدازه گرانروی کمتری دارند گاهی قطعات از گدازه به هوا پرتاب می‌گردد و در اثر سرمای محیط به سرعت منجمد شده و در نتیجه به صورت اجسامی سرخ رنگ و نامنظم با تخلخل نسبتاً کم به نام اسکوری در می‌آیند.

اسکوری Scorie مواد مایع آتشفشانی گدازه:ماده ای داغ، جوشان و متشکل از سییلکاتهای مختلف که نسبت به ماگما گاز و بخار آب بسیار کمتری دارد.

به دلیل گرمای زیاد در زمان خروج از دهانه آتشفشان به رنگهای قرمز، زرد و سفید دیده می‌شوند.

گدازه‌ها می توانند اسیدی حدواسط و یا بازیک باشند.

گدازه‌های بازیک نسبت به گدازه‌های اسیدی گرانروی کمتر و سرعت بیشتری داشته و سطح وسیع‌تری را می‌پوشانند.

در گسترش گدازه غلظت، حجم گازها، شیب و شکل محل حرکت گدازه و فشار نقش بسیار مهمی دارند.

هر چه به دهانه آتشفشان نزدیکتر ‌شویم غلظت گدازه کاهش و حرارت آن افزایش می‌یابد.

در اثر سرد شدن تدریجی گدازه‌ها، کانیها شروع به تبلور می نمایند، اما به علت کافی نبودن زمان رشد معمولاً سنگهای ریز بلور را می‌سازند.

شیشه‌های آتشفشانی مانند ابسیدین حاصل انجماد سریع گدازه‌ها هستند حفرات بسیاری که در برخی از سنگهای آتشفشانی چون پامیس دیده می‌شود در اثر خروج گازها از گدازه در زمان انجماد آن پدید آمده‌اند.

قدیمی‌ترین گدازه‌های آتشفشان ایران دارای سن پرکامبرین هستند و تقریباً دگرگون گشته‌اند.

سنگ آتشفشانی پامیس خاکستر:مواد دانه‌ریز (کوچکتر از 2 میلی‌متر) سبک، نرم و شبیه به پودر از جنس فلدسپات، لوسیت، اوژیت، منیتیت و .....

هستند که از دانه‌های ریزگدازه و خرد شدن سنگهای جدار دودکش و حتی در اثر برخورد ذرات جامد موجود در غبار آتشفشان ایجاد می‌گردند و در حین فوران ماگما از دهانه خارج می‌گردند.

گاهی خاکسترهای بسیار دانه ریز می توانند مدت زمان طولانی در هوا به صورت معلق باقی بمانند، مانند خاکسترهای آتشفشان کراکوتوا (1883) و بزلسانی (1956) که پیش از ته‌نشست چندین مرتبه دور کره زمین گردش کردند.

ریزش خاکستر باوجود خساراتی که می‌تواند وارد نماید، به دلیل حاصلخیز نمودن زمینهایی که در آن ته‌نشست نموده برای انسان ارزشمند می‌باشد.

خاکستر شنهای آتش‌فشان نوعی از مواد خروجی آتش‌ فشانند که مانند خاکستر ایجاد می‌گردند اما اندازه آنها بزرگ‌تر است.

از رسوب خاکستر در حوضه‌ های رسوبی سنگهای آذرآواری به نام توف ایجاد می‌گردد.

گازها: گازها در همه مراحل آتشفشانی دیده می شوند و یکی از نشانه‌های فعال و یا نیمه‌فعال بودن یک آتشفشان محسوب می‌شوند.

میزان محلول بودن گازها به فشار وحرارت ماگما بستگی دارد و بر اساس میزان گازهای محلول یاگار ماگما را به سه دسته تقسیم نموده است.

تقسیم‌بندی یاگار بر حسب مقدار گاز موجود در ماگما، آن را به سه دسته تقسیم نموده است.

1- هیپوماگما Hypomagma: ماگمای تحت فشار بسیار زیاد که سرشار از گازهای محلول است.

2- پیرو ماگما Pyro magma: ماگمای گازدار که گازها تمایل به خروج داشته ولی هنوز فاز جداگانه‌ای تشکیل نداده‌اند.

3-اپی‌ماگما:ماگمایی که گازخود را ازدست داده است ومواد مایع و گازی دو فاز جداازهم تشکیل داده‌اند.

لاهار Lahar روانه‌هایی از گل و خاکستر که در اثر اجتماع مواد پرتابی آتش‌فشان بر روی دامنه ایجاد می‌شوند را لاهار می‌نامند.

لاهار به دلیل گرانروی زیاد می تواند قطعات بسیار بزرگی از سنگ را با خود حمل ‌نماید و در طول مسیر حرکت خود خسارات زیادی وارد نماید.

نمایشی کلی از لاهار لاپیلی ذراتی با قطر2/0تا 3 سانتی‌متر از جنس سنگهای جدار دودکش آتشفشان که آب خود را از دست داده است.

برخی از انواع لاپیلی که از گدازه‌های اسیدی به وجود آمده‌اند و بافت حفره‌داری دارند به نام پوکه معدنی (پرلیت) خوانده می‌شوند که در ساختمان‌سازی بکار می‌رود ذراتی با قطر2/0تا 3 سانتی‌متر از جنس سنگهای جدار دودکش آتشفشان که آب خود را از دست داده است.

برخی از انواع لاپیلی که از گدازه‌های اسیدی به وجود آمده‌اند و بافت حفره‌داری دارند به نام پوکه معدنی (پرلیت) خوانده می‌شوند که در ساختمان‌سازی بکار می‌رود.

پونس یا پامیسPonce‌_Pumice اجسامی شیشه‌ای، جامد، بسیار پرحفره، سبک و اسیدی که در اث باز شدن ناگهانی دهانه آتش‌فشان در نتیجه فشار ماگما به بیرون پرتاب می‌گردند.

قطر پونس ممکن است تا 10 سانتی‌متر نیز برسد.

به دلیل تخلخل زیاد و کم بودن چگالی بر روی آب باقی می‌مانند و با وجود تفاوت اندازه بارزی که با خاکسترها دارند در محیط آبی پس از آنها ته‌نشین می‌شوند.

پونس‌ها دارای انواع مختلفی هستند مانند سنگ‌پا که سنگی تیره و حاصل از گدازه‌های حدواسط تا بازیک است.

چگالی پونس معمولاً کمتر از یک می‌باشد.

آبفشان Geysers چشمه‌های آب گرمی هستند که به صورت دوره‌ای در فواصل زمانی معین (چند دقیقه تا چند روز) آب داغ همراه با بخار آب باشدت فراوان از آنها فوران می‌کند، سپس تا دوره‌ی بعد فعالیتی دیده نمی‌شود.

ارتفاع و دمای آنها بسیار متغیر است، چنانچه دما می‌تواند بین...

درجه سانتی‌گراد و ارتفاع فوران تا....

متر نیز برسد.

این آبفشانها دائمی نیستند و معمولاً در مناطقی که به تازگی فعالیت آتشفشانی رخ داده است دیده می‌شود.

نحوه عملکرد آبفشانها: شکافها، مجاری و منافذ موجود در اعماق زمین از آب‌های نفوذی پر می‌شوند.

فشار و دمای درونی زمین سبب افزایش حرارت آب و تبخیر آن می‌گردد.

در اثر فشار حاصل از بخار، ستونی از آب داغ به همراه بخار به بیرون فوران می‌کند.

آبفشانها حاوی مقداری از مواد از جمله سیلیس هستند، به همین دلیل همیشه در اطراف آنها مقداری رسوب کانی دیده می‌شود.

چشمه‌های آب گرم چشمه‌های آب گرم، چشمه‌های طبیعی هستند که دمای ‌آب آنها در تمام طول سال چند درجه از دمای هوای محیط بیشتر است.

عوامل گرم کننده آب این چشمه‌ها متفاوت است که می‌توان به فعالیتهای آتشفشانی، درجه زمین گرمابی، واکنشهای هسته‌ای و شیمیایی و حرکات زلزله اشاره نمود.

چشمه‌های آب گرم ممکن است به دو طریق ایجاد گردند.

1- در مناطق آتشفشانی آب در اثر نفوذ از خلال گسلها و شکستگیها تدریجاً گرم شده و پس از رسیدن به سطح زمین چشمه‌های ‌آب گرم را می‌سازد.

هر چه عمق نفوذ و سرعت خروج آب بیشتر باشد دمای بالاتری خواهد داشت.

2- توسط بخار آب‌های مربوط به مرحله سرد شدن ماگما در درون زمین ایجاد و توسط فشار بخار آب و گازها به سمت بالا حرکت می‌کند.

بیشتر چشمه‌های آب گرم ایران با تظاهرات آتشفشانی در ارتباطند مانند چشمه‌های آب گرم آب‌اسک، سرعین، بیله‌رود، محلات و ...

چشمه‌های آب‌اسک درنود وشش کیلومتری شرق تهران و در دامنه جنوبی قلعه دماوند، در کنار رودخانه هراز از میان سنگهای آهکی ژوراسیک چشمه‌هایی با آب اسیدی و حاوی و گوگرد می‌جوشند که به نام چشمه‌های آب‌اسک معروفند.

در رابطه با منشاء این چشمه‌ها نظرهای مختلفی وجود دارد، برخی گرم شدن آبهای نفوذی موجود در پشت سد لار در اثر انرژی زمین گرمابی را عامل پیدایش این چشمه‌ها می‌دانند و عده‌ای این آبها را به فعالیتهای آتش‌فشانی نسبت داده و منشاء آن را هیدروترمال ذکر می‌کنند.

چشمه‌ معدنی سرعین این چشمه‌ها در دهکده‌ای واقع در دو کیلومتری غرب اردبیل قرار دارند و در نتیجه فعالیتهای آتشفشانی سبلان ایجاد شده‌اند.

این دهکده دارای چندین چشمه است که به نامهای مختلف خوانده می‌شوند و از این میان چشمه‌های معدنی گاومیش گلی مهمتر می‌باشد.

آب این چشمه‌های گوگردی کمی کدر با درجه حرارت حدود چهل و دو تا چهل و هفت درجه سانتی‌گراد ومزه کمی‌ترش یا گس است.

چشمه آب گرم محلات در جنوب غرب تهران و در 30 کیومتری غرب دلیجان در دامنه ارتفاعات این منطقه از زمین خارج می‌شود.

در اطراف این چشمه معادن بزرگ تراورتن دیده می‌شود که حاصل رسوبگذاری آب این چشمه‌ها در گذشته است.

گرمای آب این چشمه‌ها به فعالیتهای آتشفشانی در شمال این منطقه مربوط می‌شود.

آب‌های سطحی پس از نفوذ در داخل شکستگی‌ها و انحلال مواد آهکی از حد فاصل برخورد دو سری تشکیلات کوههای محلات که از جنس آهک و متعلق به کرتاسه است خارج می‌گردند.

نوعی بمب آتشفشانی اسکوری Scorie سنگ آتشفشانی پامیس خاکستر نمایشی کلی از لاهار لاپیلی (Pumice) پامیس آبفشان Geysers چشمه‌ آب گرم