شهرداری از نظر لغوی از دو کلمه «شهر» و «داری» تشکیل گردیده که «داری» به معنی اداره و مدیریت و «شهر» پس از 1362 به جایی که دارای شهرداری باشد اطلاق می گردید.
بنابراین از نظر لغوی شهرداری را می توان سازمان اداره شهر دانست و در اصطلاح، شهرداری به واحدی گفته می شود که به منظور اداره امور محلی و ارائه خدمات عمومی موردنیاز شهروندان در یک مرکز جمعیتی با خصایص شهری تشکیل می شود.
در اواخر قرن سوم (ه .
ق) به منظور انجام و اداره امور شهری دایره احتسابیه با دو شعبه احتساب و تنظیف تشکیل شد، اما سازمان شهرداری با مفهوم امروزی از زمان تشکیل حکومت مشروطه (دوران قاجار) با تصویب قانون بلدیه مصوب 20 ربیع الثانی 1325 ه .
ق (1286 ش) پا به عرصه وجود نهاد.
این قانون در 5 فصل و 108 ماده تنظیم و تصویب شده بود که در فصل چهارم، چگونگی سازمان بلدیه، تقسیم کار، وظایف و حدود اختیارات اعضای انجمن و واحدهای سازمانی تابعه، نحوه اعمال نظارت و مداخله حاکم را در امور بلدیه تعیین نموده بود و در ماده 93 آن بر لزوم و وجود شخصی به عنوان کلانتر (شهردار)، که اداره امور بلدیه را به عهده بگیرد اشاره شده است.
با نسخ قانون مذکور در سال 1309 ه .
ش قانون دیگری با ضوابط جدید و متناسب با افزایش اعتبارات و امکانات مالی شهرداری ها تصویب شد و وزارت کشور، سرپرستی ادارات بلدیه را بر عهده گرفت.
و در سال 1312 ه .
ش وزارت کشور برای اینکه اصلاحات شهری به خوبی انجام شود و کلیه امور فنی و شهرسازی شهرها زیرنظر مهندسین مجرب و با برنامه صحیح انجام گیرد با تقدیم لایحه ای به مجلس شورای ملی موجبات تشکیل اداره کل فنی را در وزارتخانه فراهم نمود و بعد از سال 1320 ه .
ش اداره مزبور به اداره کل امور شهرداریها تبدیل گردید.
سپس بر اساس قانون 1328 (ه .
ش) با اعطای اختیاراتی به انجمن شهر، از نظر سیاسی و اجتماعی تحولاتی در وضع شهرها بوجود آمد.
به دنبال گسترش شهرها و افزایش جمعیت و به تبع آن تنوع نیازها و احتیاجات شهروندان، وظایف و فعالیت شهرداریها نیز تنوع و گسترش بیشتری یافت، به گونه ای که امروزه از شهرداریها به عنوان بزرگترین و متنوع ترین سازمان خدماتی شهری نام می برند.
شایان ذکر است نخستین شهرداری در ایران در سال 1286 (ه .
ش) در تهران تأسیس گردیده و در مجموع تا پیش از انقلاب اسلامی تعداد 453 شهرداری در کشور تأسیس گردید که بیشترین تعداد شهرداری، در استانهای اصفهان و مازندران (هر کدام 46 شهرداری) و کمترین تعداد شهرداری در استان کهکیلویه و بویر احمد (4 شهرداری) وجود داشت و در حال حاضر 700 شهرداری در کشور فعال هستند تاریخچه شهر مشهد: مهمترین عاملی که در طول تاریخ در شکل گرفتن محل سکونت کنونی مشهد مؤثر بوده است، موقعیت طبیعی حوضه کشف رود و رودخانه اترک می باشد.
با در نظر گرفتن این عامل به عنوان امری نسبتاً ثابت برای جذب جمعیت، می توان تأثیر عوامل تاریخی و سیاسی و اجتماعی و مذهبی را در دورههای مختلف بررسی نمود.
حوضه رودخانه کشف رود در تمام دوره اسلامی و حتی در دوره پیش از اسلام از مراکز عمده سکونت در خراسان شمالی بوده است.
در دوره اسلامی مهمترین و پرجمعیت ترین سکونتگاه، حوضه کشف رود ولایت توس بوده که مرکز آن شهر تابران بوده است.
به مرور زمان از اهمیت شهرهای تابران و نیشابور کاسته و آبادیهای جدیدی به اسامی نوغان و سناباد رشد نمودند.
سناباد در 2 کیلو متری نوغان قرار داشته و کاخ حمید بن قحطبه طلائی والی خراسان که اکنون عمارت آستانه شهر مقدس مشهد است در میان باغ بزرگی در این دهکده قرار داشته است.
در بهار سال 193ه - ق هنگامی که هارون جهت سرکوب شورشی در سمرقند به نوغان رسید مریض و سپس فوت نمود وی وصیت نموده بود پس از مرگ او را در باغ مجاور محل اقامتش دفن نمایند .
مآمون جانشین هارون پس از گذشت چند سالی از خلافتش در اثر طغیانی که علیه وی در عراق پدید آمد به قصد آنکه تمایل شیعیان را به خود جلب کند «حضرت رضا(ع)» را به ولایت عهدی نامزد کرد.
حضرت رضا (ع) پس از یکسال اقامت در مرو عازم بغدادشدند، وقتی به قریه نوغان رسیدند به منزل امیر سناباد وارد و در آنجا مسموم و در سال 202یا 203 ه-ق پس از سه روز وفات یافته و پیکر مطهرشان در باغ حمید بن قحطبه در 1/5کیلومتری قریه سناباد مدفون شد ،ازهمان زمان نقطه مذکور به نام مشهد الرضا و بعد به اختصار مشهد نام گرفت.
تحولات مشهد در دوره رضاخان (1300-1320ه-ش): عده ای از متخصصین مسایل شهری، مقطع زمانی 1300تا پایان حکومت قاجاریه و آغاز حکومت رضاخان را شروع تحولات اساسی در روند «شهر نشینی » و «شهرگرایی» در ایران دانسته و بافت فیزیکی ماقبل1300 را بافت تاریخی و گسترش های بعدی را که در فراسوی حصار و دیوارهای قدیمی شهرها اتفاق افتاده «بافت جدید »می دانند که روند شکل گیری آن در طول زمان تغییر کرده است.
دخالت در بافت کالبدی آن نیز با کشیده شدن خیابانهای جدید بر بافت تاریخی مثل خیابانهای طبرسی ،امام رضا ،بهار و غیره آغازگردید.
علاوه بردخالتهای فیزیکی فعالیت های دیگری نیز در زمان رضاخان در شهر مشهد انجام گرفت و زمینه رشد فیزیکی شهر را فراهم نمود که مهمترین آنها عبارتند از :تأسیس بیمارستان امام رضا(ع) در سال 1313تاسیس کارخانه قند آبکوه در سال 1314، تاسیس دانشکده پزشکی در سال 1318و غیره.
خریداری اولین کارخانه برق در سال 1315و نصب آن در خیابان طبرسی ورود ماشین به شبکه حمل و نقل درون شهری با 2دستگاه اتوبوس در سال 1318،جایگزینی تدریجی آن به جای درشکه از اقداماتی است که در طی سالهای (1300-1320) در شهر مشهد انجام گرفت و نقش مهمی در رشد فیزیکی شهر داشت.
مشهد در اولین سرشماری عمومی کشور که درسال 1318از چند شهربه عمل آمددارای 76471نفر جمعیت بوده است .
تحولات شهر مشهد دردوره محمدرضاپهلوی (1320-1357ه-ش): مشهد از شهریور 1320 که مصادف با اشغال ایران توسط نیروهای متفقین به دلیل وجود ناامنی در مناطق روستایی و امنیت مناسب در مشهد به علت وجود پادگانها و مراکز نظامی و نیز خشک سالی های جنوب خراسان بویژه در سال زراعی 1326-27و تاسیس دانشگاه مشهد درسال 1326 ه-ش پذیرای جمعیت زیادی بود که در رشد جمعیت نقش داشته اند .
به دنبال دگرگونیهای سیاسی، اقلیمی و آموزشی فوق، تحولات تکنیکی به ویژه مجهز شدن شبکه حمل و نقل درون شهری به وسایل نقلیه جدید ( افزایش اتوبوسها از 2 دستگاه به 77 دستگاه ، ورود تعداد 10 دستگاه تاکسی در سال 1328 که تا سال 1324 به 200 دستگاه افزایش یافت ) و از همه مهمتر برقراری ارتباط بین مشهد و تهران از طریق شبکه راه آهن در سال 1336 ه-ش و نیز پرداخت وام به دارندگان زمینهای وقفی توسط بانک رهنی در سال 1336 ه-ش از عواملی بودند که دست به دست یکدیگر داده و جمعیت شهر مشهد در سال 1335 ه-ش به 241989 نفر رسانده است بطوریکه رشد سالانه جمعیت در طول 16 سال (1319-1335 ه-ش) به طور متوسط 2% بوده است .
از حدود سال 1335 ه-ش به دلیل تغییرات اساسی در ساخت اقتصادی کشور به ویژه درآمد حاصل از فروش نفت، مستحکم شدن سیاستهای تجاری - اقتصادی و فرهنگی ، گسستگی نظام ارباب رعیتی به دنبال اجرای اصلاحات ارضی در سا ل 1342 ه-ش ، رشد جمعیت نیز دچار تغییر و تحولاتی اساسی گردید به طوری که جمعیت شهر از 241998 نفر در سال 1335 ه-ش به 409616 نفر در سال 1345 رسید مه نرخ رشد سالانه ای در حدود 5/4 درصد داشته است .
همچنین وسعت شهر نیز از 16 به 33 کیلومتر مربع یعنی بیش از 2 برابر افزایش یافت .توسعه شبکه حمل و نقل هوایی، تاسیس کارخانجات و توسعه فعالیتهای بهداشتی نیز از جمله مواردی بودند که در توسعه فیزیکی شهر مشهد موثر واقع شدند.
مشکلات ناشی از رشد جمعیت ، بی توجهی به نحوه استفاده از اراضی ، توسعه نامنظم شهر و سایر مشکلات عمومی باعث گردید که تهیه طرح جامع شهر در سال 1346 به مهندسین مشاور ابلاغ گردد.
این طرح برای یک دوره 25 ساله (1345-70) در پنج مرحله 5 ساله تنظیم و در سال 1350 به شورای عالی شهر سازی تسلیم و پس از تصویب مراحل اجرایی آن، در سال 1352 به شهرداری ابلاغ گردید.
در طرح جامع سمت توسعه آینده شهر به صورت پیوسته در غرب شهر با توجه به پیش بینی افزایش جمعیت 409616 نفر در سال 1345 به 1465000 در سال 1370 پیش بینی گردید.
در این طرح وسعت شهر از 33/4 به 170 کیلومتر مربع افزایش مییافت .
همگام با مراحل تهیه طرح جامع و تفضیلی, شهر از نظر فیزیکی و جمعیتی به رشد ادامه می داد بطوریکه جمعیت مشهد در سال 1355 به 667770 نفر ( با نرخ رشد سالانه بین 1345-55 حدود ) افزایش یافت .درطرح جامع ، الگوی مداخله در یافت قدیم شهر و به ویژه اطراف حرم مطهر نیز تهیه و نقشه پیشنهادی ارائه گردید ولی به مرحله اجرا در نیامد.در سال 1354 طرح توسعه حرم اجرا شد که تعداد زیادی از بازارچهها ، مساجد، مدارس قدیمی، واحدهای تجاری و مسکونی تخریب و بازار رضا(ع) نیز به منظور واگذاری به صاحبان مغازههای تخریبی در مشرق میدان آب ساخته شد.
تحولات شهر مشهد بعد از پیروزی انقلاب اسلامی (1357): کشور ایران در دهه 1350 آبستن تحولات سیاسی عظیمی بود که در سال 1375 به پیروزی انقلاب اسلامی و دگرگونی ساختار سیاسی - حکومتی کشور منجر گردید.
اثرات انقلاب در ابعاد شهری شامل: تصویب قانونی اراضی موات شهری(1357) تصویب قانون زمین شهری (1358) تصویب قانونن زمین شهری (1361) طرح مجدد الگوی نوشهرها (1364) و...
بود که بر کیفیت شهرنشینی تاثیر بسزایی داشت.
سال 1375 به دلیل وقوع کودتای مارکسیستی در افغانستان حدود 000/557 نفر از مهاجرین افغانی در خراسان ساکن شدند که از این تعداد حدود 296500 نفر (53/2 %) در شهر مشهد به ویژه در حاشیه قلعه ساختمان و گلشهر سکنی گزیدند.
همچنین در نتیجه وقوع جنگ تحمیلی عراق علیه ایران عده ای از مهاجرین جنگ تحمیلی وارد خراسان و به ویژه شهر مشهد شدند.
عوامل فوق به همراه مهاجرتهای روستا - شهری دست به دست هم داده و باعث رشد سریع جمعیت شهر در این دوره گردید به طوری که جمعیت از 667/770 نفر درسال 1355 به 1/462/50 نفر در سال 1365 با نرخ رشدی معادل 8 % در سال افزایش یافت که بالاترین نرخ رشد جمعیت شهری در ایران بوده است.
مساحت شهر نیز در این دوره (65-1355) از 78 به 220 کیلومتری با نرخ رشد معادل 11 % در سال، افزایش یافت.
کشور ایران در دهه 1350 آبستن تحولات سیاسی عظیمی بود که در سال 1375 به پیروزی انقلاب اسلامی و دگرگونی ساختار سیاسی - حکومتی کشور منجر گردید.
مشهد از شهریور 1320 که مصادف با اشغال ایران توسط نیروهای متفقین به دلیل وجود ناامنی در مناطق روستایی و امنیت مناسب در مشهد به علت وجود پادگانها و مراکز نظامی و نیز خشک سالی های جنوب خراسان بویژه در سال زراعی 1326-27و تاسیس دانشگاه مشهد درسال 1326 ه-ش پذیرای جمعیت زیادی بود که در رشد جمعیت نقش داشته اند.
به دنبال دگرگونیهای سیاسی، اقلیمی و آموزشی فوق، تحولات تکنیکی به ویژه مجهز شدن شبکه حمل و نقل درون شهری به وسایل نقلیه جدید (افزایش اتوبوسها از 2 دستگاه به 77 دستگاه، ورود تعداد 10 دستگاه تاکسی در سال 1328 که تا سال 1324 به 200 دستگاه افزایش یافت) و از همه مهمتر برقراری ارتباط بین مشهد و تهران از طریق شبکه راه آهن در سال 1336 ه-ش و نیز پرداخت وام به دارندگان زمینهای وقفی توسط بانک رهنی در سال 1336 ه-ش از عواملی بودند که دست به دست یکدیگر داده و جمعیت شهر مشهد در سال 1335 ه-ش به 241989 نفر رسانده است بطوریکه رشد سالانه جمعیت در طول 16 سال (1319-1335 ه-ش) به طور متوسط 2% بوده است.
از حدود سال 1335 ه-ش به دلیل تغییرات اساسی در ساخت اقتصادی کشور به ویژه درآمد حاصل از فروش نفت، مستحکم شدن سیاستهای تجاری-اقتصادی و فرهنگی، گسستگی نظام ارباب رعیتی به دنبال اجرای اصلاحات ارضی در سا ل 1342 ه-ش، رشد جمعیت نیز دچار تغییر و تحولاتی اساسی گردید به طوری که جمعیت شهر از 241998 نفر در سال 1335 ه-ش به 409616 نفر در سال 1345 رسید که نرخ رشد سالانه ای در حدود 5/4 درصد داشته است.
همچنین وسعت شهر نیز از 16 به 33 کیلومتر مربع یعنی بیش از 2 برابر افزایش یافت.
توسعه شبکه حمل و نقل هوایی، تاسیس کارخانجات و توسعه فعالیتهای بهداشتی نیز از جمله مواردی بودند که در توسعه فیزیکی شهر مشهد موثر واقع شدند.
مشکلات ناشی از رشد جمعیت، بی توجهی به نحوه استفاده از اراضی، توسعه نامنظم شهر و سایر مشکلات عمومی باعث گردید که تهیه طرح جامع شهر در سال 1346 به مهندسین مشاور ابلاغ گردد.
در این طرح وسعت شهر از 33/4 به 170 کیلومتر مربع افزایش مییافت.
همگام با مراحل تهیه طرح جامع، وتفضیلی شهر از نظر فیزیکی و جمعیتی به رشد ادامه می داد بطوریکه جمعیت مشهد در سال 1355 به 667770 نفر ( با نرخ رشد سالانه بین 1345-55 حدود ) افزایش یافت.درطرح جامع، الگوی مداخله در یافت قدیم شهر و به ویژه اطراف حرم مطهر نیز تهیه و نقشه پیشنهادی ارائه گردید ولی به مرحله اجرا در نیامد.در سال 1354 طرح توسعه حرم اجرا شد که تعداد زیادی از بازارچهها، مساجد، مدارس قدیمی، واحدهای تجاری و مسکونی تخریب و بازار رضا(ع) نیز به منظور واگذاری به صاحبان مغازههای تخریبی در مشرق میدان آب ساخته شد.
مجموعه قوانین و مقررات مربوط به شهر و شهرداری و قوانینی که مجری آنها وزارت کشور، وزارت مسکن و شهرسازی، سازمان محیط زیست و ...
که به نوعی با مسائل شهری در ارتباط هستند را می توانید در کتاب "قوانین و مقررات شهر و شهرداری" بیابید.
در ذیل فهرست مطالب کتاب ارائه شده است.
شوراهای اسلامی شوراها: فصل هفتم قانون اساسی قانون تشکیلات وظائف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخابات شهرداران o کیفیت انتخابات o شرایط انتخاب کنندگان و انتخاب شوندگان o هیأت اجرائی و وظایف آنها o هیأت نظارت و وظائف آنها o تخلفات وظائف شوراها ترتیب رسیدگی به تخلفات سایر مقررات قانون استفساریه ماده 71 قانون تشکیلات, وظائف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران قانون استفساریه ماده 28 قانون تشکیلات, وظائف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران قانون استفساریه قانون تشکیلات, وظائف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران قوانین شهرداری قانون شهرداری o در تاسیس شهرداری o انتخابات انجمن شهر o در تشکیل انجمن شهر o در وظائف انجمن o در انتخابات شهردار و معاون شهرداری o شهردار o معاون شهرداری در وظائف شهرداری مقررات استخدامی و مالی در مقررات جزائی قانون تفسیر بند3 ماده واحده قانون الحاق یک بند و3 تبصره به عنوان بند 3 به ماده 99 قانون شهرداریها دونظریه اداره کل حقوقی آئیننامه مالی شهرداریها o امور معاملات o مناقصه o آگهی مناقصه o تشکیل کمیسیون مناقصه یا مزایده و رسیدگی به پیشنهادات و تشخیص برنده مناقصه یا مزایده انعقاد پیمان ترتیب تحویل مزایده سایر معاملات شهرداری مقررات عمومی امور مالی o بودجه o درآمدها o هزینهها o صندوق و عملیات استقراضی شهرداری o حسابداری o ممیزی و حسابداری o اموال تصویبنامه راجع به ماده 20 مکرر الحاقی به قانون آئیننامه مالی شهرداریها آئیننامه معاملات شهرداری تهران o نصاب معاملات o مناقصه o آگهی مناقصه o دعوتنامه(مناقصه محدود) o کمیسیون مناقصه ترتیب تحویل کالا یا خدمات o مزایده o ترک مناقصه یا مزایده و حراج o مقررات عمومی قانون راجع به منع توقیف اموال منقول و غیرمنقول متعلق به شهرداریها اصناف - اماکن عمومی قانون نظام صنفی کشور o فرد صنفی o اتحادیهها o مجمع امور صنفی o شورای اصناف کشور o کمیسیون نظارت o هیأت عالی نظارت o تخلفات و جریمهها o سایر مقررات دستورالعمل شوراهای حل اختلاف صنفی o ضوابط لازم برای صدور پروانه کسب در اتحادیههای صنفی o آئیننامههای اجرایی موارد لغو پروانه کسب واحدهای صنفی آئیننامههای اجرائی تنظیم امور اصناف و پیشهوران و نظارت بر مقررات صنفی خارج از محدوده حفاظتی شهرها لایحه قانونی راجع به نحوه واگذاری اماکن و میادین و غرفهها به منظور ایجاد تسهیل در تهیه و توزیع میوه و ترهبار و فرآوردههای کشاورزی آئیننامه اجرائی نحوه واگذاری اماکن و غرفههای سازمان میادین میوه و ترهبار اصلاحیه مصوبه عوارض کسب و پیشه در شهر تهران اصلاحیه تکمیلی عوارض کسب و پیشه در شهر تهران اصلاحیه تعرفه عوارض از انواع گوشت مصرفی در تهران آئیننامه اماکن عمومی اخذ بهای خدمات از تالارها و باشگاههای پذیرایی و رستورانها مجوز اخذ عوارض از تابلوهای منصوب در شهر تهران اصلاحیه مجوز اخذ عوارض از تابلوهای منصوب در شهر تهران اصلاحیه تعرفه عوارض صدور گواهینامه رانندگی در تهران اصلاحیه مصوبه تعرفه عوارض نقل و انتقال خودرو در تهران تعیین بهای خدمات انجام معاینه فنی تعیین عوارض و تعرفه بهای خدمات تاکسیرانی در شهر تهران مجوز اخذ عوارض از موتور سیکلتها در محدوده شهر تهران نوسازی و عمران شهری قانون نوسازی و عمران شهری لایحه قانونی اصلاح قسمتی از مقررات قانون نوسازی و عمران شهری آئیننامه ترتیب ممیزی و تشخیص و طرز وصول عوارض ضوابط بهای اراضی و ساختمانها و مستحدثات موضوع ماده 4 قانون نوسازی و عمران شهری تصویبنامه راجع به بهای اراضی , ساختمانها و مستحدثات برای محاسبه عوارض نوسازی آئیننامه اجرائی ماده 12 قانون نوسازی و عمران شهری آئیننامه اجرای تبصره 2 ماده 16 قانون نوسازی و عمران شهری آئین نامه قبوض مخصوص پرداخت اقساط بهای املاک موضوع تبصره 1 ماده 20 قانون نوسازی و عمران شهری قانون راجع به لغو حق مرغوبیت آئیننامه نحوه واگذاری املاک به شرکتها و مؤسسات و شرایط فسخ قراردادها آئیننامه نحوه تعیین و تشخیص و پرداخت حق کسب و پیشه و تجارت آئیننامه اجرائی ماده 31 قانون نوسازی و عمران شهری قانون تأسیس شورای عالی شهرسازی و معماری ایران قانون الحاق یک بند به ماده 3 قانون تأسیس شورای عالی شهرسازی و معماری ایران مصوبه شورای عالی شهرسازی و معماری ایران در خصوص صدور مجوز افزایش تراکم ساختمانی در سطح شهر تهران اصلاحیه مصوبه شورای عالی شهرسازی و معماری ایران در خصوص صدور مجوز افزایش تراکم ساختمانی در سطح شهر تهران تعیین عوارض املاک دارای تراکم بیش از سیصد درصد مجوز کاهش عوارض زیربنا و تراکم مازاد جهت تشویق مالکین به منظور تجمیع پلاکهای همجوار اراضی و املاک قانون نحوه تقویم ابنیه, املاک و اراضی مورد نیاز شهرداریها لایحه قانونی نحوه خرید و تملک اراضی و املاک برای اجرای برنامههای عمومی, عمرانی و نظامی دولت قانون تعیین وضعیت املاک واقع در طرحهای دولتی و شهرداریها قانون اصلاح تبصره 1 ماده واحده تعیین وضعیت املاک واقع در طرحهای دولتی و شهرداریها آئیننامه مربوط به استفاده از اراضی احداث بنا و تأسیسات در خارج از محدوده قانونی و حریم شهرها o کلیات و تعاریف o ایجاد ساختمانها و تأسیسات غیر شهرک o احداث شهرک o مجوز اخذ عوارض از اراضی و املاک بلااستفاده شهری در شهر تهران o اصلاحیه عوارض صدور پروانه و تفکیک اراضی o تعیین عوارض جهت تغییر کاربری املاک واقع در طرحهای دولتی ساختمان مصوبه شورای عالی اداری در خصوص هماهنگ نمودن صدور پروانه, گواهی عدم خلاف و گواهی پایان ساختمان در سطح شهرداریها آئیننامه طراحی ساختمان در برابر زلزله آئیننامه مقاومسازی ساختمانها در برابر زلزله قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان o کلیات, اهداف و خط مشی o تشکیلات, ارکان, وظائف و اختیارات سازمان o امور کاردانها و صنوف ساختمانی o مقررات فنی و کنترل ساختمان o آموزش و ترویج o متفرقه آئیننامه اجرائی قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان o پروانه اشتغال به کار مهندسی, حدود و صلاحیت و ظرفیت اشتغال o پروانه اشتغال به کار مهندسی o حدود صلاحیت و ظرفیت اشتغال o جدول طبقهبندی صلاحیت برای هر یک از گروههای ساختمان o پروانه اشتغال به کار کاردانی و تجربی o نظارت و کنترل ساختمان o سازمان نظام مهندسی ساختمان استان o جدول تعداد اعضای هیأت مدیره در هر یک از رشتههای اصلی جدول نحوه انتخاب و تعداد اعضای هیأت رئیسه گروههای تخصصی بازرس و بازرسان شورای انتظامی استان شورای انتظامی نظام مهندسی o هیأت عمومی o شورای مرکزی o جدول تعداد اعضای اصلی و علیالبدل شورای مرکزی o رئیس سازمان o مقررات متفرقه آئیننامه اجرائی ماده 27 قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان آئیننامه اجرائی ماده 33 قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان ارزش واگذاری امتیاز تراکم مازاد ساختمانی و تغییر کاربری ساختمان و کسر پارکینگ اصلاحیه عوارض پیش آمدگی مشرف به معابر عمومی اصلاحیه مجوز اخذ عوارض حق مشرفیت در شهر تهران اصلاحیه عوارض ایمنی ساختمانها در شهر تهران آلودگی هوا لایحه قانونی حفظ و گسترش فضای سبز در شهر تهران ضوابط اجرائی مربوط به چگونگی اجرای ماده 1 لایحه قانونی حفظ و گسترش فضای سبز در شهرها o دستورالعمل موضوع تبصره دوم ماده 13 مصوبه اصلاحیه مصوبه ضوابط اجرائی ماده 1 قانون حفظ و گسترش فضای سبز در شهرها o اصلاحیه عوارض حفظ و گسترش فضای سبز o قانون نحوه جلوگیری از آلودگی هوا o وسائل نقلیه موتوری o کارخانجات و کارگاهها و نیروگاهها o منابع تجاری ,خانگی و منابع متفرقه o مجازاتها o آئیننامه اجرائی قانون نحوه جلوگیری از آلودگی هوا o وسائل نقلیه موتوری o منابع تجاری و متفرقه آئیننامه اجرایی تبصره ماده 6 قانون نحوه جلوگیری از آلودگی هوا نحوه صدور مجوز تردد و چگونگی نظارت بر اجرای محدودیت ساماندهی حمل و نقل شهری اصلاحیه مبالغ ریالی مربوط به جرایم فصول مندرج در قانون جلوگیری از آلودگی هوا