دانلود تحقیق خلیج فارس

خلیج فارس خلیج فارس از سمت شمال با ایران، از غرب با کویت و عراق و از جنوب با عربستان، بحرین و امارت متحده عربی همسایه است.

وسعت آن 240،000 کیلومتر است و پس از خلیج مکزیکو و خلیج هودسن سومین خلیج بزرگ جهان محسوب می‌شود.

این خلیج توسط تنگه هرمز به دریای عمان و از طریق آن به دریاهای آزاد مرتبط است و جزایر مهم آن عبارت‌اند از: خارک، ابوموسی، تنب بزرگ، تنب کوچک، کیش، قشم، و لاوان که تمامی آنها به ایران تعلق دارد.

خلیج فارس و سواحل آن معادن سرشار نفت و گاز دارد و مسیر انتقال نفت کشورهایی چون کویت، عربستان و امارات متحده عربی است.

به همین دلیل، منطقه‌ای مهم و استراژیک محسوب می‌شود.

بندرهای مهمی در حاشیه خلیج فارس وجود دارد که از آنها می‌توان بندر شارجه، دوبی، ابوظبی و بندر عباس را نام برد.

دریانوردی در خلیج فارس سابقه بسیار طولانی دارد ولی اولین مدارک قطعی در این زمینه به قرن چهارم قبل از میلاد مربوط است.

پس از بسته شدن راه تجارت بین شرق و غرب در دوره عثمانی، پرتغالی‌ها متوجه اهمیت این خلیج شدند، به طوری که سراسر قرن شانزدهم میلادی خلیج فارس را در تصرف خود داشتند.

اما پس از آن انگلستان توانست کشورهای رقیب را از آن خارج کند و در آغاز قرن نوزدهم بر آن تسلط یابد.

با این حال، در سال‌های بعد نیز کشورهای حاشیه جنوبی آن به تدریج مستقل شدند و انگلستان پایگاه‌های خود را از دست داد.

آینده نفت و گاز خلیج همیشه فارس خلیج فارس، یک پهنه آبی به طول 600 مایل است که ایران را از شبه جزیره عربستان جدا کرده و هم اینک به عنوان یکی از استراتژیک ترین آبراهه های بین المللی شناخته می شود.

کشورهای حاشیه خلیج فارس شامل ایران، عراق، کویت، عربستان سعودی، امارات متحد عربی و بحرین می باشند که پنج کشور اول، جزو اعضای سازمان کشورهای صادرکننده نفت، اُپک )OPEC(، هستند.

در پایان سال 2003، پنج کشور حاشیه خلیج فارس با در اختیار داشتن حدود 718 میلیارد بشکه ذخایر اثبات شده نفت خام، بیش از 63 درصد از کل منابع جهانی نفت خام را در اختیار داشتند.

همچنین این کشورها به اتفاق بحرین، در پایان سال 2003 حدود 70 تریلیون مترمکعب ذخایر اثبات شده گاز طبیعی (معادل 40 درصد ذخایر جهانی گاز طبیعی) را در تصاحب خود داشته اند.

ایران، قطر، عربستان و امارات، به ترتیب مقام دوم، سوم، چهارم و پنجم جهان را از نظر ذخایر گاز، پس از روسیه در اختیار دارند.

بنابراین با در نظر گرفتن روندهای جهانی و توجه روزافزون به گاز طبیعی به عنوان سوخت قرن جدید - که قیمت و آلودگی کمتری را به دنبال دارد - نقش این منطقه در بازارهای جهانی انرژی و تأمین گاز جهان از طریق خط لوله و اِل اِن جی )LNG(، به شدت افزایش خواهد یافت.

کشورهای خاورمیانه در سال 2003 در حدود 18/9 میلیون بشکه در روز نفت صادر نمودند که بیش از 41 درصد صادرات نفت خام جهان را تشکیل می دهد.

در این میان، کشورهای حاشیه خلیج فارس با 17/2 میلیون بشکه در روز صادرات ، از جایگاه ویژه ای برخوردارند.

در میان کشورهای خلیج فارس، عربستان با صدور 8/4 میلیون بشکه در روز نفت، به تنهایی در حدود نیمی از صادرات این منطقه را به خود اختصاص داده است.

پس از این کشور، ایران با 2/6 میلیون بشکه در روز، امارات با 2/4 میلیون بشکه، کویت با 2 میلیون بشکه و عراق با 900 هزار بشکه در روز، دیگر صادرکنندگان عمده این منطقه هستند.

از سوی دیگر، در سال 2003 قسمت اعظم صادرات نفت خام کشورهای حاشیه خلیج فارس (حدود 90 درصد)، از طریق تنگه هرمز انجام شده است.

جالب آنکه نفت خام منتقل شده از تنگه هرمز در حدود دو پنجم تجارت نفت خام جهان را تشکیل می دهد.

اما علیرغم حضور پررنگ منطقه خلیج فارس در بازارهای جهانی انرژی، این منطقه هنوز جایگاهی متناسب با توان بالقوه خود در اختیار ندارد.

با آنکه کشورهای منطقه در سال 2003 بیش از 63 درصد ذخایر اثبات شده نفت خام جهان را در اختیار داشته اند، ولی فقط حدود 27 درصد تولید جهانی و 41 درصد صادرات نفت خام جهان به این کشورها تعلّق دارد.

به موازات، این کشورها علیرغم در اختیار داشتن حدود 40 درصد ذخایر اثبات شده گازطبیعی، تنها کمتر از 9 درصد این حامل با ارزش انرژی را تولید کرده اند.

بنابراین و به عنوان یک استراتژی در خور بررسی، کشورهای منطقه می توانند با برنامه ریزی و همکاری متقابل، ظرفیت های بالقوه خود را به ظرفیت بالفعل تبدیل نموده و نقشی درخور توان خود در بازارهای جهانی انرژی برعهده بگیرند.

با توجه به برآوردهای انجام شده توسط وزارت انرژی ایالات متحد، تولید نفت خام کشورهای خلیج فارس در سال 2010 به 26 میلیون بشکه در روز و در سال 2020 به 35 میلیون بشکه در روز افزایش خواهد یافت.

لذا انتظار می رود سهم خلیج فارس در تولید جهانی نفت خام از 27 درصد در سال 2003 به 33 درصد در سال 2020 ارتقاء یابد.

واردکنندگان عمده واردات نفت خام ایالات متحد از خلیج فارس در سال 2003 به 2/5 میلیون بشکه در روز رسید که حدود 9 درصد نسبت به سال قبل از آن رشد نشان می دهد.

واردات آمریکا از منطقه خلیج فارس از کشورهای عربستان 71( درصد)، عراق 19( درصد)، کویت 9( درصد) و قطر و امارات (کمتر از 1 درصد) صورت گرفته است.

در کل، منطقه خلیج فارس در حدود 22 درصد از واردات خالص نفت خام آمریکا و 12 درصد مصرف نفت این کشور را در سال 2003، تأمین نموده است.

کشورهای اروپایی عضو سازمان همکاری های اقتصادی و توسعه )OECD( نیز به طور متوسط 2/6 میلیون بشکه در روز نفت خام از منطقه خلیج فارس در سال 2003 وارد نمودند که 200 هزار بشکه در روز نسبت به سال قبل از آن افزایش نشان می دهد.

عمده ترین صادرکنندگان نفت خام به کشورهای اروپای غربی در منطقه خلیج فارس، عربستان سعودی 52( درصد)، ایران 33( درصد)، عراق 7(درصد) و کویت 6( درصد) بوده اند.

همچنین کشور ژاپن به طور متوسط در سال 2003 روزانه 4/2 میلیون بشکه نفت از خلیج فارس وارد نموده است.

وابستگی ژاپن به نفت خلیج فارس از 57 درصد در سال 1988 به 78 درصد در سال 2003 افزایش یافته است.

این کشور در سال 2003 حدود 30 درصد نفت خام وارداتی خود از منطقه خلیج فارس را از عربستان سعودی، 29 درصد از امارات متحد عربی، 17 درصد از ایران، 12 درصد از کویت، 11 درصد از قطر و 1 درصد آن را از بحرین و عراق تأمین نموده است.

قدرت اُپک و ضعف غیراُپک با توجه به برآوردهای اُپک، تقاضای جهانی برای انرژی های اولیه تا سال 2025 به طور مداوم افزایش خواهد یافت.

سهم نفت در سبد انرژی مصرفی جهان با آنکه از 40/1 درصد در سال 2000 به 36/9 درصد در سال 2025 کاهش خواهد یافت، اما نفت کماکان به عنوان بزرگ ترین منبع تأمین انرژی جهان باقی خواهد ماند.

به علاوه، سهم گاز از 23/3 درصد در سال 2003 به 29/9 درصد در سال 2025 خواهد رسید که بیانگر افزایش روزافزون نقش گازطبیعی و صادرکنندگان آن در بازار های جهانی انرژی می باشد.

از سوی دیگر، با توجه به این برآوردها، تولید نفت خام از 82/3 میلیون بشکه در روز در سال ( 2004متوسط 9 ماهه اول) به 114/6 میلیون بشکه در روز در سال 2025 خواهد رسید.

در سال جاری تولید کشورهای غیر اُپک 49/7 میلیون بشکه در روز بوده که با نرخ رشد سالانه 1/4 درصد تا سال 2015 به 56/5 میلیون بشکه در روز خواهد رسید.

اما از سال 2015 روند افزایش تولید غیر اُپک متوقف شده و نهایتاً تولید این کشورها در سال 2025 به 56/3 میلیون بشکه در روز کاهش خواهد یافت.

به موازات، تولید نفت خام و میعانات گازی کشورهای عضو اُپک از 32/7 میلیون بشکه در روز در سال جاری، با نرخ رشد سالانه 3 درصد به 40/6 میلیون بشکه در روز تا سال 2015 خواهد رسید و از سال 2015، نرخ رشد تولید اُپک افزایش یافته و با متوسط نرخ رشد سالانه 4/3 درصد، تا سال 2025 به 58/3 میلیون بشکه در روز خواهد رسید.

به طور کلی، بین سال های 2003 تا 2025، تقاضای نفت 35/4 میلیون بشکه در روز افزایش خواهد یافت که کشورهای غیر اُپک تنها قادر به تأمین 18/6 درصد آن خواهند بود و این اعضای اُپک هستند که باید 81/4 درصد این افزایش تقاضا را تأمین نمایند.

در میان کشورهای عضو اُپک، اعضای خلیج فارس این سازمان نقش برجسته تری در تأمین نفت جهان ایفاء خواهند کرد.

اما آنچه اعضای خلیج فارس اُپک را از دیگر تولیدکنندگان نفت جهان متمایز می سازد، عبارتند از: در حدود 63 درصد ذخایر اثبات شده نفت جهان در اختیار این کشورها قرار دارد و 45 درصد این ذخایر، در سه کشور عربستان، ایران و عراق جای گرفته است.

متوسط هزینه تولید در این کشورها کمتر از 2 دلار در هر بشکه است که پایین ترین هزینه تولید در جهان می باشد.

برای ایجاد یک بشکه در روز ظرفیت تولید نفت خام در کشورهای خلیج فارس عضو اُپک، نیاز به 5 هزار دلار سرمایه گذاری است که پایین ترین میزان سرمایه گذاری مورد نیاز در حوزه های نفتی جهان به شمار می رود.

ارقام فوق بیانگر آن است که نیاز اقتصاد جهانی به نفت خلیج فارس و توجیه پذیری آن، روز به روز افزایش خواهد یافت.

گاز خلیج فارس در سال 2003 تولید جهانی گاز طبیعی به حدود 2/6 تریلیون مترمکعب رسید که سهم خلیج فارس از کل تولید گاز طبیعی جهان، 8/9 درصد بوده است.

این در حالی است که در حدود 40 درصد ذخایر اثبات شده گاز طبیعی جهان در این منطقه قرار دارد.

در این میان، پارس جنوبی به عنوان بزرگ ترین حوزه مستقل گازی جهان، به تنهایی بیش از 15 درصد ذخایر اثبات شده گاز طبیعی جهان را در خود جای داده و دو کشور ایران و قطر حدود 30 درصد از ذخایر اثبات شده گاز جهان را در اختیار دارند.

با توجه به نگرانی های فزاینده درخصوص مسایل زیست محیطی، پیش بینی می شود در سال های آتی، گاز طبیعی به عنوان یک سوخت پاک در بین انرژی های فسیلی، بیشترین رشد مصرف را داشته باشد؛ به گونه ای که تا سال 2025 تقاضای جهانی گازطبیعی به 4/9 تریلیون مترمکعب در سال خواهد رسید.

طی این دوره، رشد تقاضا در دو بازار عمده گاز طبیعی جهان یعنی اروپا و آسیا - پاسفیک، به ترتیب 70/3 و 105/3 درصد خواهد بود.

این در حالی است که طی این دوره، تولید اروپا از 314/4 میلیارد مترمکعب در سال به 300/3 میلیارد مترمکعب کاهش خواهد یافت و در مقابل، این منطقه در سال 2025 با 543/9 میلیارد مترمکعب تقاضای گاز طبیعی مواجه خواهد بود.

منطقه آسیا - پاسفیک نیز به دلیل رشد اقتصادی فزاینده کشورهای این منطقه به خصوص هند و چین، با وجود 82/5 درصد افزایش تولید، به علت نرخ فزاینده تقاضا، با 130 میلیارد مترمکعب در سال کمبود عرضه گاز طبیعی مواجه خواهد بود که بخش عمده این کمبود را خلیج فارس بایستی تأمین نماید.

خلیج فارس، یک پهنه آبی به طول 600 مایل است که ایران را از شبه جزیره عربستان جدا کرده و هم اینک به عنوان یکی از استراتژیک ترین آبراهه های بین المللی شناخته می شود.

به علاوه، سهم گاز از 23/3 درصد در سال 2003 به 29/9 درصد در سال 2025 خواهد رسید که بیانگر افزایش روزافزون نقش گازطبیعی و صادرکنندگان آن در بازارهای جهانی انرژی می باشد.

بنابراین مشاهده می شود علیرغم تمامی مساعی به کار گرفته شده برای کاهش وابستگی اقتصاد جهانی به نفت خام و فرآورده های نفتی، روند صعودی مصرف نفت خام و گاز طبیعی همچنان ادامه خواهد یافت.

جزایر ایرانی خلیج فارس جزیره کیش این جزیره بیضی شکل با مساحت 7 / 89 کیلومتر مربع و با طول 6 / 15 و عرض 7 کیلومتر ، در جنوب غربی بندرعباس و در میان آب های نیلگون خلیج فارس واقع شده است.

فاصله دریایی این جزیره تا بندرلنگه پنجاه مایل دریایی است.

جزیره کیش از نظر محیط زیست طبیعی، یکی از بکرترین مناطق خلیج فارس است.

استعدادهای طبیعی و موقعیت جغرافیایی ویژه آن زمینه بهره‌برداری جهانگردی و تجاری از آن را در حد قابل توجهی فراهم ساخته است.

سواحل کم نظیر این جزیره مرجانی، نه تنها در فصول گوناگون سال، بلکه در طول یک روز،‌ در ساعات مختلف جلوه‌های بدیع و گونه‌گون و بسیار زیبایی از طبیعت را به تماشا می‌گذارند.

سواحل کیش در شرق و شمال شرقی و جنوب از زیباترین سواحل جهان است.

در سواحل جنوب غربی آن زیباترین منظره غروب خورشید را میتوان دید.

از جمله نقاط دیدنی جزیره کیش آکواریوم بزرگ آن است که در گوشه شرقی جزیره، با معماری زیبا قرار دارد و گونه‌های مختلف ماهیان و آبزیان اطراف جزیره در آن به تماشا گذارده شده است.

قریب هفتاد نوع ماهیهای تزئینی در این آکواریوم وجود دارد که از نظر شکل و رنگ پولک ‌ها و زیبایی ظاهری، کم نظیر و برخی از آنها نیز بسیار کمیاب هستند.

علاوه بر این، مرکز پرورش و کشت مروارید کیش یکی از جذاب ‌ترین دیدنی ‌های جزیره است.

اسکله تفریحی جزیره کیش با امکانات مفید و مختصر در بخش جنوبی جزیره از دیگر جاذبه‌ های کیش است.

در این اسکله سرگرمی‌ هایی از قبیل گردش در روی آب با قایق کف شیشه‌ای که از بالای آن می‌توان عبور گروهی ماهی‌ ها و زیبایی ‌های دنیای زیر آب را مشاهده کرد، ‌هم‌ چنین امکانات ورزش اسکی روی آب برای علاقه ‌مندان فراهم شده است.

تفریح غواصی نیز از جمله تفریحات به یادماندنی است که در آب ‌های گرم خلیج فارس همراه راهنمایان مجرب امکان‌پذیر است.

در کنار اسکله‌ تفریحی، پیست دوچرخه ‌سواری نیز در پیرامون جزیره احداث شده است.

در این مجموعه (اسکله تفریحی) امکان بازدید از هتل بزرگ کیش و ساختمان ساحلی کازینوی سابق وجود دارد.

هم‌ چنین در اطراف یکی از کهنسال ‌ترین درختان جزیره، مجموعه‌ای تفریحی و دیدنی ایجاد شده که به مجموعه درخت سبز معروف است و از جمله مراکز زیبا و جذاب جزیره کیش می‌باشد و مسافران بسیاری را به خود جذب می‌کند.

جزیره کیش همچنین معماری خاصی را به نمایش گذاشته است که برای هر تازه واردی جالب و در خور تحسین است.

معماری کیش دو شکل متمایز دارد: یکی معماری سنتی و دیگری معماری مدرن.

معماری سنتی جالب توجه است و مصالح آن غالباً از سنگ ‌های مرجانی موجود در جزیره تشکیل شده است.

معماری جدید و مدرن جزیره نیز تقلیدی از معماری بومی و سنتی آن است که نمونه آن در «صفین» دیده می‌شود.

تنها تفاوتی که میان خانه‌‌های جدید و قدیم وجود دارد، پراکندگی نسبی و تنوع ارتفاع آنها است.

علاوه بر آن، معابر عمومی جدید نیز به نسبت وسیع‌ تر از معابر بخش قدیمی هستند.

وسیله رفت و آمد به کیش، کشتی و هواپیما است که از طریق پرواز از تهران یا شیراز یا بندر عباس صورت می‌گیرد.

از جمله امکانات موجود در این جزیره می‌توان به هتل سه طبقه،‌ هتل کیش، کلبه‌های ویلایی، چهارکاخ از مجموعه کاخ‌ها، یک رستوران ساحلی همراه با یک سلسله ویلاهای خصوصی و توریستی مدرن و غیره اشاره کرد.

افزون بر این، جزیره کیش دارای امکاناتی از قبیل قایق‌رانی، شهربازی، بازارها، مراکز عمده خرید و فروش نیز می‌باشد.

جزیره کیش همچنین اولین بندر آزاد تجاری ایران است که امروزه به طور روزانه هزاران نفر جهت خرید و دیدار از زیبایی های طبیعی این جزیره به سمت کیش عزیمت می کنند .

جزیره لاوان این جزیره از شمال شرقی به بندر مقام، از شرق به جزیره شتور و از جنوب به حوزه‌ های نفتی رسالت، رشادت و سلمان محدود می‌شود.

وسعت این جزیره 76 کیلومتر مربع است و پس از قشم و کیش بزرگ ‌ترین جزیره ایران در آب ‌های خلیج فارس است.

فاصله این جزیره تا بندر لنگه 91 و تا بندرعباس حدود 198 مایل دریایی است.

جزیره لاوان دور ترین جزیره نسبت به مرکز استان هرمزگان است.

آب و هوای آن گرم و مرطوب و دمای آن در تابستان به حدود پنجاه درجه سانتی ‌گراد میرسد و رطوبت هوای آن نیز بسیار زیاد است.

ذخایر نفتی آب ‌های نزدیک جزیره لاوان بسیار قابل توجه است.

در حال حاضر صنایع جزیره منحصر به تأسیسات نفتی است که با نام «مجتمع پالایشی لاوان» فعالیت دارد.

یکی ازشگفتی‌های این جزیره وجود کندو های عسل در کنار تأسیسات نفتی و مخازن آنها است که عسل آنها به رنگ سبز تیره است و بوی نفت می‌دهد، اما طعم آن مشابه عسل‌های معمولی است.

اهالی جزیره در فصل معینی از سال به صید مروارید می‌پردازند و تنها کالای صادراتی جزیره، مروارید آن است.

این جزیره یک بندرگاه مناسب برای صدور فرآورده‌ های نفتی و یک اسکله فلزی جهت حمل و نقل دریایی دارد.

جزیره هندورابی جزیره هندورابی با 8 / 22 کیلومتر مربع مساحت، در فاصله 325 کیلومتری بندر عباس و 133 کیلومتری بندرلنگه و در حد فاصل بین دو جزیره کیش و لاوان قرار گرفته است.

این جزیره سرزمینی هموار و تقریباً بدون عارضه طبیعی است.

بلندترین نقطه آن بیست و نه متر و بزرگ‌ترین قطر آن هفت و نیم کیلومتر است.

این جزیره از یک رشته ارتفاعات کوتاه پوشیده است و کرانه‌های آن با شیب ملایمی به دریا منتهی می‌شوند.

مجاورت با دریا، اغلب موجب بالا رفتن میزان باران و رطوبت می‌شود.

با این حال در تمام کرانه‌های خلیج فارس، همجواری با دریا، تأثیر چندانی بر میزان بارش این نواحی ندارد.

فعالیت اقتصادی اکثر اهالی در جزیره هندورابی، صید و غواصی است.

فعالیت ‌های صنعتی یا بهره‌ برداری از معادن و منابع زیرزمینی و حتی صنایع دستی در هندورابی وجود ندارد.

محیط زیست جزیره به دلیل بسته بودن آن محدود است و موجوداتی از قبیل انواع پرندگان کوچک، پرندگان مهاجری نظیر باز و شاهین و انواع کمی از خزندگان و موش صحرایی در آنجا یافت می‌شود.

منابع تأمین آب جزیره بسیار محدود و کم است و آب مصرفی آن از طریق چاه یا آب انبار تأمین می‌شود.

این جزیره از نظر سیاحت و ایرانگردی از زیر مجموعه‌های کیش است که با توجه به امکانات و استعداد طبیعی جزیره از نظر آب، خاک، هوا و شرایط خاص تجاری جزیره کیش و هم‌چنین برخورداری از زیبایی‌های طبیعی، قادر است بخشی از نیازهای سیاحتی و گردشگری ایرانگردان را تأمین کند.

جزیره شتور جزیره شتور در فاصله حدود یک و نیم کیلومتری جنوب شرقی جزیره لاوان قرار دارد.

طول جزیره 7 / 1 کیلومتر و عرض آن 800 متر است.

جزیره شتور غیر مسکونی است و هیچ‌گونه فعالیتی در آن دیده نمی‌شود.

این جزیره از با ارزش ‌ترین و مهم ‌ترین پناهگاه‌ های حیات وحش (پرندگان،‌ لاک‌پشت ‌های دریایی، ماهی‌ ها و دلفین ‌ها) در خلیج فارس است و جزء مناطق حفاظت شده کشور می‌باشد.

جزیره ابوموسی جنوبی ‌ترین جزیره ایرانی آبهای خلیج ‌فارس، جزیره ابوموسی است.

این جزیره در 222 کیلومتری بندرعباس و هم‌ چنین در 75 کیلومتری بندر لنگه واقع شده است.

جزیره ابوموسی یکی از چهارده جزیره استان هرمزگان است که بیشترین فاصله از سواحل ایرانی خلیج فارس را دارد و طول و عرض آن درحدود 5 / 4 کیلومتر است.

شهر ابوموسی مرکز جزیره ابوموسی می‌باشد.

ارتفاع آن از سطح دریا 46 متر و مساحت آن دو و دو دهم کیلومتر مربع است.

جزیره ابوموسی نزدیک ‌ترین پهنه خشکی از خاک ایران به خط استوا است که‌ آب و هوای مرطوب و گرم‌تری دارد.

این جزیره فاقد آب و اراضی مناسب کشاورزی است؛ ولی کشت و زرع محدودی در آن صورت می‌گیرد و بیشتر مردم بومی محل به صید ماهی اشتغال دارند.

این جزیره یکی از مراکز صدور نفت خام کشور است که با ظرفیتی قابل توجه فعالیت می‌کند.

وسعت شهرستان ابوموسی 8 / 68 کیلومتر مربع است که مشتمل بر جزایر ابوموسی (با 12 کیلومتر مربع)، جزیره تنب‌ بزرگ (با 3/10 کیلومتر مربع) تنب کوچک (با 5/1 کیلومتر مربع)، سیری (با 3/17 دهم) کیلومتر مربع، فرور بزرگ (با 2/26کیلومتر مربع) و فرور کوچک (با 5/1 کیلومتر مربع) می‌باشد.

جزیره تـنب بزرگ این جزیره در فاصله چهارده مایل دریایی از جنوب غربی جزیره قشم، در فاصله نود و هفت مایل دریایی از بندرعباس و در فاصله بیست و هفت مایل دریایی از شمال شرقی ابوموسی واقع شده است.

طول و عرض آن سه و هفتاد و پنج دهم در سه و نه دهم کیلومتر و مساحت آن ده و سه دهم کیلومتر مربع می‌باشد.

مرتفع ‌ترین نقطه جزیره تنب پنجاه و سه متر از سطح دریا ارتفاع دارد در قسمت‌های جنوب غربی این جزیره و در نزدیکی سواحل آن، خانه ‌های مسکونی از راه چندین خیابان و جاده به هم پیوسته‌اند.

این جزیره دارای موج ‌شکن و لنگرگاه است.

مردم بومی این جزیره از صید ماهی و مروارید امرار معاش می‌کنند.

در این جزیره معدن خاک سرخ نیز وجود دارد.

جزیره تـنب ‌کوچک این جزیره مثلث شکل در شش مایلی غرب جزیره تنب بزرگ قرار دارد.

فاصله آن تا مرکز استان،‌ از طریق دریا، حدود صدو پنج مایل دریایی می‌باشد.

بزرگ‌ترین قطر جزیره یک و نه دهم کیلومتر و مساحت آن حدود دو کیلومتر مربع است.

این جزیره غیرمسکونی است و مرتفع ‌ترین نقطه آن از سطح دریا، بیست و یک متر ارتفاع دارد.

جزیره سیری این جزیره در قلب آب‌های خلیج فارس قرار دارد.

فاصله آن تا مرکز شهرستان ابوموسی که در قسمت شرقی جزیره سیری واقع شده، درحدود بیست و هفت کیلومتر است همچنین فاصله دریایی آن تا مرکز استان، در حدود 152 مایل دریایی است.

وسعت جزیره سیری 3/17 کیلومتر مربع می‌باشد.

این جزیره فاقد پستی و بلندی بوده و نسبتاً مسطح است.

مرتفع ‌ترین نقطه آن بیست و چهار متر از سطح دریا ارتفاع دارد و بزرگ ‌ترین ابعاد طولی و عرضی جزیره شش و یک و چهار و شش دهم کیلومتر است.

در قسمت ‌های شمالی و نزدیک سواحل جزیره، مناطق مسکونی همراه با سایر تأسیسات جای گرفته‌اند.

اهالی بومی جزیره از طریق ماهیگیری و صید میگو و کشاورزی محدود، زندگی و امرار معاش می‌کنند و همچنین عده‌ای ازمردم جزیره در تأسیسات نفتی کار می‌کنند.

در این جزیره تعداد قابل توجهی نخل خرما بطور پراکنده وجود دارد که محصول آن فقط مصرف محلی دارد.

این منطقه پوشش گیاهی فقیری دارد.

در این جزیره معدن خاک سرخ نیز موجود است.

جزیره فرور بزرگ یکی دیگر از جزایر قلمرو استان هرمزگان، جزیره فرور بزرگ است که در فاصله سی و شش مایلی شهر ابوموسی و در فاصله حدود صد و چهل و یک مایلی از بندرعباس قرار دارد.

بزرگ ‌ترین ابعاد طولی و عرضی جزیره هفت و نیم و چهار و نیم کیلومتر می‌باشد.

فاصله آن تا نزدیک‌ ترین نقطه سواحل ایران در حدود بیست کیلومتر و مساحت آن بیست‌ و ‌شش و دو دهم کیلومتر مربع و ارتفاع بلندترین نقطه ‌آن از سطح دریا صد و چهل و پنج متر است.

سطح جزیره از تپه ماهورهای کوچک تشکیل شده است.

این جزیره بر روی یکی از کمربندهای زلزله‌ خیز جهان قرار دارد.

رنگ‌ آب در نزدیکی جزیره سیاه است.

جزیره شیب‌های تند و پرتگاه‌هایی دارد که گاهی ارتفاع آنها از ده متر بیشتر است.

بقایای ساختمان‌های مخروبه و اراضی کشاورزی بایر و چاه های آب نشانه مسکونی بودن جزیره در زمان‌های گذشته است؛ ولی در حال حاضر، جزیره غیرمسکونی است و تنها تعدادی مأمور دولتی در آن حضور دارند.

در آب‌های این جزیره ماهی فراوان وجود دارد و به همین خاطر صیادان در اطراف آن فعالیت زیادی دارند.

از کانسارهای مهمی که در این جزیره وجود دارد،‌ معدن آهن است است که از یک لایه رسوبی تشکیل شده و ذخیره آن حدود پانصدهزار تن برآورد شده است.

در این جزیره یک چراغ دریایی نیز وجود دارد.

جزیره فرور بزرگ یکی از کانون‌های زیست حیات وحش است و تعداد بی‌شماری از پرندگان از قبیل: عقاب ماهیگیر، طوطی، چک‌چک، قمری خانگی، چکاوک کاکلی، پرستو، بلبل خرما، چاخ لق، هدهد، دم جنبانک زرد، دو سرخ معمولی، چک‌چک سرسیاه، زنبور خور معمولی، یاکریم و ...

همچنین پستاندارانی از قبیل جیر و جانورانی همچون یک نوع خارپشت، مارمولک، مار جعفری و عقرب در آن زندگی می‌کنند.

جزیره فرور کوچک این جزیره در قسمت شمال غربی جزیره ابوموسی واقع شده است و حدود سی و شش مایل دریایی تا شهر ابوموسی و صد و چهل و نه مایل دریایی تا بندرعباس فاصله دارد.

مساحت این جزیره یک و نیم کیلومتر مربع و بلندی مرتفع ‌ترین نقطه آن از سطح دریا سی و شش متر است.

بزرگ ‌ترین ابعاد طولی و عرضی جزیره، یک‌ و چهار دهم و یک ‌و یک دهم کیلومتر می‌باشد.

جزیره فرور کوچک و سواحل آن، به علت موقعیت اقلیمی و استقرار در مسیر مهاجرت پرندگان دریایی، زیستگاه گونه‌های متنوع پرندگان مهاجر و بومی است.

این جزیره غیر مسکونی می‌باشد.

خلیج فارس بزرگترین پناهگاه موجودات دریایی به ویژه آبزیان ظریف و کوچک از قبیل ماهی های تزئینی زیبا و رنگارنگ مرجان ها، صدف ها، حلزون ها، نرم تنان، شقایق ها، اسفنج ها، عروس های دریایی و غیره است.تعداد زیادی از این آبزیان که در نوع خود زیباترین موجودات دریایی هستند، به علت حوادث مختلف و مسایل زیستی به این پناهگاه آرام وگرم پناه آورده اند و از هزاران سال پیش در آن به زندگی خویش ادامه می دهند.

قباد( شاه ماهی)، را شکوه حلوا سفید یا زبیده، شوریده، حلوا سیاه، سرخو، شعری، سبیتی، خاور و دختر ناخدا از مهمترین ماهی های خــوراکی و اره ماهی، بمبک، ماهی لقمه،اسب ماهی از ماهی های غیر خوراکی خلیج فارس محسوب می شوند.علاوه بر این خلیج فارس دارای صدها گونه ماهی تزئینی است.

که برخی از نمونه های آن مانند(امپراتور) در جهان نادر است جراح دم زرد، آنتن دار، دلقک آبی، کاردینال، هامور، سقماهی، دم گاوی، نئون، آرایشگر، صندوق ماهی، شاخدار، خروس دریایی، پیکاسو، ملوان، چیتی، شقایق، ژله و پیکاسوی مشکی از دیگر ماهی های تزئینی آبهای پیرامون کیش هستند.

ماهیهای خوراکی خلیج فارس شیر ماهی: شیر ماهی در خلیج فارس زیست و صید می شود و دارای اسکلت استخوانی است.

ماهی شیر تقریباً به شکل هواپیمای جت است و رگه های عرضی تیره به مقدار کم و روی بدن ماهی مشاهده می شود و تقریباً شبیه ماهی قباد بوده اما از آن بزرگتر است.

هوور یا تن: این ماهی دارای گوشتی پرخون به رنگ شکلاتی تیره است و در بنادر خلیج فارس از آن برای تهیه ماهی سوری استفاده می کنند.

کولی: همان کوسه است که در داخل دهان دارای دندانهای مخروطی نوک تیز و بسیار برنده است.

از انواع کولی می توان به انواع زیر اشاره کرد: کولی بلند، کولی بی دندان، کولی پنگ، کولی جرجور(ظاهر این کوسه نوزاد خود را در شکم پرورش داده و بعد به دریا رها می سازد).

شوریده: این ماهی که در بندرعباس موش دندان نامیده می شود در جلوفک دو دندان شبیه دندان موش دارد و رنگ بدن آن در پشت و در قسمت شکم نقره ای می باشد و پولک های آن ریز است.

حلوا: این ماهی از انواع ماهی استخوانی است که دو نوع حلوا سفید و حلوا سیاه دارد.

ماهیهای حلوا عموماً در دریا زندگی کرده و وارد خلیج کوچک چابهار و خورموسی شده و تغذیه می کنند و در زمستان و اواسط پاییز به دریا می آیند.

شورت: بدن ماهی شورت نقره ای با اثرات تیره در پهلوهاست.

دارای 11 تا 12 شعاع در باله پشتی است.

ماهی شورت بیشتر در شن و یا روی شن و در کنار دریا زندگی می کند.

سرخو: نام دیگر این ماهی حمرو یا سبیتی است.

رنگ آن قرمز متمایل به صورتی می باشد و دارای گردن ضخیم و گوشتالویی است، دهان سرخو بزرگ بوده و کوهان دارد، وزن آن به سه تا چهار کیلو هم می رسد.

از انواع آن می توان به سرخوی دم سیاه، سرخوی خونی، سرخوی کم پولک و ...

اشاره کرد.

شهری: رنگ این ماهی سفید مایل به زرد و دارای پولک است، لبه سرپوش آبشش نوعی از آن قرمز درخشنده است.

از سخت پوستان و نرم تنان تغذیه می نماید، از انواع آن می توان به شهری خال قرمز، دراز صورت، جلادار، نوار زرد و قوزی چشم درشت اشاره کرد.

سنگسر یا دختر ناخدا: تقریباً دراز و به رنگ سفید تقریباً دراز و به رنگ سفید و مات بوده، پشت سرش مثل سنگ سفت و شکم و پهلوهایش دارای پولکهای کاملاً نقره ای است.

رنگ بدن در ماهی بالغ خاکستری با جلای نقره ای می باشد.

میش ماهی یا ماهی کر(KER): ماهی درشت و بزرگی است، رنگ شکم آن تقریباً کاهی سفید و سرش بزرگ است، پولکهای نسبتاً پهنی داشته و در پشت قهوه ای رنگ و در ناحیه شکم سفید متمایل به زرد می باشد.

گاریز یا کاریز: ماهی کوچکی است به اندازه 10 تا 15 سانتیمتر یا بیشتر به وسیله مشتا Moushta یا حدر (Hadr) صید می شود.

چمن: شبیه سرخو و از نوع سرخو است.

اما بزرگتر و کمرنگتر از آن است و تقریباً صورتی است.

بیاه: این ماهی بزرگ و شبیه ماهی راشگو است ولی سرش پهن تر می باشد و در بیشتر مواقع در سطح آب شناور است.

راشگو: این ماهی در آبهای گرم و ساحل شنی به مقدار خیلی کم یافت می شود ولی طرفداران بسیار دارد.

پشت این ماهی سرمه ای کم رنگ و شکم آن نقره ای است.

ماهی راشگو نسبتاً بزرگ و دارای گوشت لذیذی است،ضممناً خیلی زود صید می شود.

قباد: این ماهی در قسمت شکم نقره ای رنگ و در سراسر پشت سیاه می باشد و در زمره ماهیان پرطرفدار جنوب می باشد.

سچل: این ماهی را سه کله، سکله هم می نامند و معتقدند که در اصل سگ کله بوده است، رنگ آن سیاه روشن است، طول آن نیز گاهی به شصت سانتیمتر می رسد و گوشت خوشمزه ای دارد و از خانواده تن ماهیان است.

صافی یا سافی: دو نوع دارد.

صافی عجمی، با رنگ سیاه (یا قهوه ای متمایل به سبز) و لکه های سفید و ماهی صافی عربی با رنگ قهوه ای روشن تا سبز و شکم نقره ای.

این ماهی در ماههای تیر و مرداد و شهریور در آبهای خلیج فارس فراوان است و با گرگور صید می شود.

جثه ماهی صافی کوچک است و طول بزرگترین آن به سی و پنج سانتیمتر می رسد و گوشت لذیذی دارد.

ساردین: ساردین یا حشینه یا مومغ دارای رنگ سفید است و طول آن بین 10 تا 20 سانتیمتر می باشد.

پشت این ماهی متمایل به رنگ آبی، پهلوها نقره ای و بدن دراز و الستوانه ای می باشد.

در بنادر و جزایر خلیج فارس این ماهی را نمک سود کرده و با آن مهیاوه تهیه می کنند.

سینگو SINGOO در اصطلاح مردم جنوب، به خرچنگ سنگو(Sengoo) یا سینگو، می گویند.

سینگو دارای انواعی به این شرح می باشد: سینگو آدمی: خوراکی است.

سینگو کلگری(Kolgery): خرچنگی است که به وسیله کلگر یا قفس سیمی صید می شود.

سینگو شه یوب(hahyyoob): به مصرف صید ماهیان می رسد.

سینگو باکمال(Bacoumal): در سنگهای ساحلی زندگی می کند.

سینگو کندراشکن(Kandar Eshkan)، یا خرچنگ چوب شکن، سینگو گاری: چثه ای کوچک دارد.

سینگو ملا(Mulla): رنگش سفید و پشتش گل گلی است.

خرچنگ: دراری رنگ سرخ است و سنگو نرمو: پشتش نرم است.

سینگو مرجان: در محلهای سنگی و در بین مرجانها، زندگی می کند.

میگوی خلیج فارس یکی از محصولات پر ارزش خلیج فارس و دریای عمان، میگو، است.میگوی خلیج فارس از جنس پنائاس، میباشدو بین 7 تا 15 سانتیمتر طول دارد.

بدن میگو کشیده و دراز و از دو طرف به هم فشرده است، میگو از سه قسمت سر و سینه و شکم تشکیل یافته و بر روی سر و قطعات سینه، پوسته سختی موجود است.

در دنبال شکم، دم میگو واقع گردیده که از شش حلقه کیتینی پوشیده شده است، این قسمت که در واقع دنبه میگو محسوب می شود مملو از یک قطعه پروتئینی سفید است.

همین دم میگو است که پس از صید در کشتی بلافاصله از سر جدا و مخلوط با یخ نگهداری شده تا به موقع ممنجمد و بسته بندی و آماده صدور به داخل یا خارج کشور گردد.