دانلود تحقیق مطالعات جغرافیایی استان یزد

مطالعات جغرافیایی استان یزد:

شهرستان یزد در دره ای وسیع ااناختک و محصور بین کوه های شیرکوه و خرانق قرار گرفته است. این شهرستان از شمال به شهرستان اردکان و از شرق به بافق از جنوب به غرب و از غرب نیز به اصفهان محدود شده است.

مرکز این شهرستان شهر یزد است. آب و هوای بیابانی و نیز گرم و خشک در زمستان های سرد عمدتاً خشک یزد جرو مشخصات اقلیمی این شهرستان است.

استان یزد با 551/131 کیلومتر مربع مساحت در حد فاصل 29 دقیقه و 52 ثانیه تا 35 دقیقه و 10 ثانیه عرض شمالی و 52 دقیقه و 55 ثانیه تا 58 دقیقه و 5 ثانیه طول شرقی در مرکز کشور واقع شده است.

بررسی اقلیم یزد:

تقسیمات اقلیمی در ایران به طور کلی عبارتند از :

معتدل و مرطوب

سرد

گرم و مرطوب

گرم و خشک

با دیدی کلی از سیمای طبیعی یزد پی به وجود آب و هوای گرم و خشک در این منطقه می بریم. که از ویژگی های اقلیمی آن می توان موارد زیر را نام برد:

آفتاب سوزان و گرمای طاقت فرسا

درجه حرارت بالا در روز و پایین در شب

تابستان های خیلی گرم و زمستان های سرد و عمدتاً خشک

هوای خشک در نتیجه بارندگی کم و کمبود آب

فقر پوشش گیاهی

زمین نامساعد و شوره زار

اصول رعایت شده در معماری بومی مناطق گرم و خشک

نوع مصالح= ظرفیت حرارتی زیاد

نوع پلان= فشرده

نوع بام= طاق گنبد

جهت استقرار= جنوب تا جنوب شرقی

نحوه ارتباط ساختمان به زمین= روی زمین

سطح و تعدا پنجره= کم

میزان استفاده از تهویه طبیعی= کم

بافت مجموعه= متراکم

نوع رنگ خارجی= روشن

استفاده از آب و گیاه زیاد

باد مطلوب: شمال غرب

شناخت عناصر اقلیمی:

تا آنجا که به آسایش انسان مربوط می شود، نتیجه تأثیر متقابل عناصری چون تابش آفتاب، دما، رطوبت هوا، وزش باد و میزان بارندگی است.

اولویت بندی عناصر اقلیمی یزد:

تابش:

نور خورشید همیشه برای ایجاد روشنایی طبیعی در ساختمان لازم است ولی از آنجا که این نور در نهایت به حرارت تبدیل می شود، میزان تابش مورد نیاز برای هر ساختمان باید با توجه به نوع و شرایط اقلیمی محل آن تعیین شود.

با توجه به اقلیم و جهت گیری جغرافیایی یزد نور جنوب بهترین نور جهت تأمین فضای آسایش در فصل زمستان می باشد و نور شمال بهترین نور جهت استقرار فضاهای مورد استفاده در فصل تابستان است، ولی به طور کلی بهترین نور جهت تأمین فضای آسایش یک واحد مسکونی نور جنوب شرقی می باشد. ولی نور شرقی و غربی در این منطقه تأثیر تابش آفتاب بر ساختمان از سه جهت قابل بررسی است:

1) جداره ها                2) سطح افقی (بام)               3)بازشوها

جهت های های مختلف نور:

نور جنوب شرق: با توجه به اقلیم یزد مطلوب ترین نور می باشد.

نور شرق: نور صبحگاهی و مطلوب

نور جنوب: تابش مستقیم در زمستان ها و مطلوب

نور غرب: تابش مستقیم در بعد از ظهرها و نامطلوب

نور شمال: روشن بودن نور مستقیم

نور شمال غرب: بدون تابش مستقیم به جز بعدازظهرها و روشن

نور شمال شرقی: رشون، بدون تابش مستقیم به جز در صبح ها

احکام مناسب بر عنصر تابش:

استفاده از جهت های مناسب نورگیری با توجه به نوع نیاز و نوع فضای گیرنده مثلاً آشپزخانه که خود وسایل گرما زا دارد و همچنین وسایلی مانند یخچال را که احتیاج به فضای خنک دارد شامل می شود. باید در جهت شمال باشد و یا مثلاً فضای استراحت در صبح و بعد ازظهر نباید در جبهه شرقی و غربی باشد.

تعداد و مساحت پنجره های ساختمان به حداقل رسیده و برای جلوگیری نفوذ اشعه منعکس شده از سطح زمین پنجره ها را از سطح زمین پنجره ها را در قسمت بالای دیوار نصب می کنیم.

سطح نورگیر را خرد کنیم.

درختان تأثیر زیادی در کاهش شدت نور دارند.

استفاده از سایبان های مناسب جهت جلوگیری از تابش های مستقیم در تابستان ضروری است.

جلوگیری از انعکاس نور خورشید از طریق کف به داخل ساختمان.

سطح دیوار و سایه انداز را در جبهه های رو به آفتاب افزایش دهیم.

بازگذاشتن جبهه ی جنوبی ساختمان حداقل تا زاویه 30 درجه از هر طرف (در عرض های جغرافیایی 30 درجه و پایین تر این زاویه به 40 درجه افزایش یابد)

گسترش و کشیدگی پلان در جهت محور شرقی – غربی

اختصاص فضاهای مشرف به جنوب به منطقه ی زندگی و استقرار فضاهای کم اهمیت در قسمت های شرقی و غربی ساختمان.

عمق بنا و محل پنجره در نما به نحوی باشد که در زمستان آفتاب مناسبی به فضاهای داخلی نفوذ کند.

استفاده از پنجره های عمودی در نماهای جنوبی یا پنجره ها و نورگیرهای سقفی رو به آفتاب زمستانی (برای جلوگیری از اتلاف حرارت ساختمان از این پنجره ها باید پیش بینی های لازم به عمل آید)

پیش بینی مصالح ساختمانیبا ظرفیت حرارتی زیاد.

استفاده از دیوارهای با مصالح ساختمانی سنگین در نمای جنوبی ساختمان.

پیش بینی ایوان یا فضاهای خارجی آفتابگیر و محافظت شده در برابر باد (برای استفاده در مواقعی که هوای خارج مناسب است.)

پیش بینی رنگ تیره و بافت خشن برای سطوح خارجی.

جلوگیری از تابش مستقیم نور خورشید در کارهای دقیق

امکان استفاده از تابش مستقیم آفتاب در کارهای غیر ضروری

انتخاب درست محل قرار گیری پنجره ها و ابعاد و ارتفاع آن

باد:

بادی که از جانب شمال غرب می وزد و به باد اصفهان مرعوف است. این باد شش ماه از سال از نیمه ی فروردین تا نیمه ی شهریور یعنی در بهار و تابستان جریان دارد و باد مطلوبی می باشد.

باد که از جنوب شرقی می وزد و به باد کرمان معروف است. این باد 4 ماه از سال از نیمه ی مهر تا نیمه بهمن یعنی در پاییزو زمستان جریان دارد و باد نامطلوبی استو

بادی که از جانب غرب می وزد و به باد شیرکوه معروف است. این باد 2 ماه از سال از نیمه اسفند تا نیمه ی فروردین و از نیمه آبان یعنی آخر زمستان و اول بهار و پاییز جریان دارد و باد نیمه مطلوبی است.

بیشترین و شدیدترین بادها در ساعت محلی 5/12 ظهر ثبت گردیده و از طرف دیگر بیشترین بادها به ترتیب در فصل های تابستان، پاییز و زمستان می وزد بدین ترتیب تابستان  ناآرام ترین و زمستان آرام ترین فصول سال به شمار می آیند. همچنین گردبادهای سالیانه نشان می دهد در ساعت 5/6 صبح بادهای شمال غرب و غرب قابل توجه و جالب هستند و در ساعت 5/12 ظهر بادهای شمال شرق و شرق بیشتر از سایر جهات می وزد بادهایی که از جهات دیگر می وزد اگرچه از نظر تعداد و فراوانی کم هستند ولی جزء بادها با سرعت زیاد محسوب می شوند.

در هنگام عصر 6/32 درصد از بادها از سمت شمال شرق می وزد، در مجموع می توان گفت در صبح بادهای غرب و شمال غرب غالب بوده و در عصر بادهای شمال شرقی و شرق به عنوان بادهای غالب به شمار می آید.

بادهایی که در پاییز می وزند از سرعت چندانی برخوردار نیستند و جهات عمده ی این بادها شمال شرق  و جنوب شرق و جنوب می باشد ولی در زمستان بادهای تند جنوب غرب بیشتر از سایر جهات قابل توجه هستند، بادهای تند بیشتر از اردیبهشت ماه شروع شده و تا اواخر مردادماه ادامه می یابد. علت وزش بادها در منطقه ی یزد را می توان اختلاف درجه حرارت زیاد بین مناطق پست و ارتفاع دانست چنان که در فصول گرم سال نواحی پست زودتر گرم شده و مرکز هم فشار را به وجود می آورد و مناطق مرتفع دیرتر گرم شده و مرکز پرفشار را تشکیل می دهد که در نتیجه اختلاف دمای دو منطقه موجب اختلاف فشار آن ها شده و سبب جریان هوا که همان باد باشد می وشد و هر چه اختلاف فشار این دو منطقه بیشتر باشد سرعت وشدت بادها به همان اندازه زیاد تر خواهد بود.

در منطقه ی یزد باید میزان تهویه در روز را به حداقل ممکن رساند. تا حدی که بتوان  از آلودگی هوای داخلی جلوگیری کرد. البته راه حل هایی در معماری بومی و سنتی این مناطق مورد استفاده قرار گرفته، امکان استفاده از تهویه ی طبیعی با شرایط فوق را فراهم می سازد. از آن جا که در این مناطق، هنگام عصر و شب می توان پنرجه ها را کاملاً باز کرد و بدین طریق میزان آلودگی هوای داخل را کاهش داد. میزان تهویه ی مورد نیاز در روز حتی ممکن است از میزان تهویه در مناطق سرد نیز کمتر باشد. در این مناطق هنگام عصر و شب که هوای خارج معمولاً خنک تر از هوای داخل ساختمان است، با ایجاد کوران در داخل ساختمان می توان از تأثیر گرمای سطوح داخلی دیوارها – که گرمای سطوح خارجی به آن ها انتقال یافته و کاملاً گرم شده اند در هوای داخلی و در نتیجه گرم شدن هوای داخل ساختمان جلوگیری کرد. در این مناطق چون هوا هنگام عصر و شب تقریباً خنک است. سرعتی در حدود یک متر بر ثانیه (2000 فوت در درقیقه) برای جریان هوا در داخل کافی است.

احکام مناسب عنصر باد:

در مناطق گرم و خشک که هوا گرم است از کوران و ورود هوای خارجی باز شو جلوگیری می شود. ولی در عصر و شب که هوای خارج شاختمان خنک تر می شود می توان با ایجاد کوران باد مطبوع و جریان هوا را به داخل ساختمان کشید. البته باید سرویس ها، آشپزخانه و حمام طوری قرار نگیرند که با ایجاد کوران در فضا، باعث آلودگی هوای درون ساختمان شود.

باز شوها به نحوی باشند که در تابستان از باد شمال شرق و شرق و در بهار از باد غرب و جنوب غرب استفاده کرد و به حداقل رساندن تعداد درهای ورودی بر ساختمان و قرارگیری ورودی اصلی در قسمت پشت به باد

در بنا های قدیمی یزد برای استفاده از باد از گالیبر استفاده شود.

در طراحی فضای مسکونی معاصر نیز باید حوض آب و درختان را در مسیر باد مطلوب قرار دهیم تا باد با گذشتن از روی آب و گیاه کمی از حرارت خود را از دست دهد و با جذب رطوبت تلطیف شود.

مسیرهای عبوری پیادگان را در جهت باد مناشب قرار دهیم.

انتخاب گوندهای گیاهی مقاوم در برابر باد وزش بادهای نامطلوب را تا حد زیاد کنترل و نیز سرعت باد را کاهش دهد