دانلود تحقیق سند پیشنهادی توسعه شهرستان آبیک

مشخصات آماری و جغرافیایی شهرستان آبیک

شهرستان آبیک با وسعتی حدود 1534 کیلومتر مربع و جمعیتی بالغ بر 84201 نفر(براساس آمار سال 1375) کم وسعت ترین و نیز کم جمعیت ترین شهرستان استان قزوین می باشد. که دارای دوبخش مرکزی و بشاریات و دو شهر آبیک و خاکعلی بوده و مجموعاً دارای پنج دهستان است. بر اساس آخرین آمار ارائه شده از سوی سازمان مدیریت استان میزان جمعیت شهرستان در سال 84 بالغ بر 95928 هزار نفر می باشد.

شهرستان آبیک در محدوده جنوب ارتفاعات طالقان از رشته کوههای البرز و نیز قسمت هایی از دشت قزوین واقع شده است. اکثر مناطق شهری و روستایی شهرستان و قسمت اعظم کارخانجات و واحدهای دامپروری و طیور در بخش شمالی که کوهستانی و دارای معادن سنگ سبز و گرانیت و بتونیت و باریت بوده ، واقع شده است و قسمت های مرکزی و جنوبی  شهرستان که در بخشی از دشت قزوین واقع شده  دارای زمین های حاصلخیز کشاورزی می باشد که از بهترین زمینهای کشاورزی دشت قزوین است. در جنوبی ترین نقاط    شهر ستان نیز اراضی شوره زار قراردارند .

بارش میانگین سالیانه شهرستان بین 400 میلیمتر در نواحی شمالی و کوهستانی تا 250 میلیمتر در نواحی مرکزی  و جنوبی می باشد و آب و هوای آن از آب و هوای کوهستانی  تا آب و هوای نیمه بیابانی گرم در تغییر است . شهرستان دارای  رود دائمی نمی باشد و شبکه های آبهای زمینی آن فصلی و موقت می باشد.

بر اساس آمار پراکندگی جمعیت شهرستان در سال 1365 برابر 11نفر و در سال 1375 برابر 21 نفر و در سال 1382 برابر 62 نفر د رکیلومتر مربع بوده است. جمعیت شهر آبیک در سال 1355 برابر 2568 نفر و درسال 1365 برابر 17074 نفر و درسال 1375 برابر 32843 نفر بوده است. رشد جمعیت شهر آبیک از سال 1355 الی 1365 برابر 660% و از سال 1365 الی 1375 برابر 190% اعلام شده است. که بیشترین علت رشد جمعیت در دهه بین سالهای 1355 الی 1365 اولاً افزایش نرخ رشد جمعیت در کشور و ثانیاً مهاجرت بوده است که عامل دوم در دهه های بعد نیز از فاکتورهای اصلی افزایش جمعیت شهر بوده و است.

ترکیب جمعیتی شهر از دو قسمت تشکیل شده است. اول ساکنین اصلی شهر و دوم مهاجرین استانهای همجوار و روستاهای شهرستان و استان و دیگر استانهای کشور که جمعیت زیادی را تشکیل می دهند سیمای شهر نیز جز در مورد بخش های جدید الاحداث مانند شهرک خرم و قدس و کوی فرهنگیان  و اداره برق و سپاه همگی دارای بافت قدیمی و سنتی بوده و فاقد چیدمان و نظم شهری می باشد.

جمعیت روستایی نیز از ساکنین بومی هستند  که سالها در این روستاها سکونت داشته و به کار کشاورزی و دامداری مشغول هستند . عده ای از روستائیان نیز در شرکت ها و کارخانجات شهرستان مشغول به کار هستند.

 الف)فرصتهای توسعه

1- برخورداری از موقعیت ممتاز مکانی نزدیکی به شهر به شهرهای تهران ، کرج و قزوین به عنوان       بزرگ ترین بازار مصرف کشور و دسترسی به امکانات و منابع انسانی و توانمندی های استان تهران

2- ورود 270 میلیون مترمکعب آب تنظیم شده سد طالقان به استان از طریق شهرستان آبیک به عنوان قابلیت ویژه در توسعه شیلات و کشاورزی

3- دسترسی به منابع انسانی تحصیل کرده و مراکز آموزش عالی در مرکز استان و استان همجوار از جمله استان تهران

4- قرارگرفتن در مسیر راههای اصلی کشور(جاده ای و راه آهن)

5- جاذبه سرمایه گذاری در بخش صنعت  برای سرمایه داران با توجه به موقعیت مکانی ویژه شهرستان

6- قرارگیری در مسیر مسافران و گردشگران عبوری به سمت شهرهای شمالی وغربی کشور

7- نزدیک بودن به شبکه مترو کرج- تهران و قرارداشتن در مسیر توسعه آتی مترو کرج - تهران

8- جذابیت و استعداد شهرستان در جذب سرمایه گذاری های بزرگ به دلیل قرارداشتن در جوار استان تهران و دشت کشاورزی قزوین.

ب)تهدیدات توسعه

1-   ممنوعیت ساخت صنایع تا شعاع 120 کیلومتری تهران و قرارگرفتن شهرستان در این محدوده

2- وجود کارخانه سیمان آبیک در کنار شهر آبیک به عنوان یک مجموعه صنعتی آلاینده و مانع توسعه شهر

3-استقرار شهرستان در منطقه با شدت زلزله بسیار زیاد و آسیب پذیر بودن ساختمان های مسکونی ،اداری و صنعتی

4- سرریز شدن بخشی از مشکلات و معضلات کلان شهرتهران و شهرستان های استان تهران به این شهرستان

ج) قابلیت ها و توانمندیها

برخورداری از واحدهای دامپروری  و قابلیت های توسعه دامداری و آبزی پروری شهرستان

برخورداری از زیربناهای سازمان یافته مانند شبکه های جاده ای ( اتوبان تهران- قزوین ) – راه آهن و برخورداری از فرودگاه مرکز خدمات کشاورزی

وجود معادن سنگ های تزئینی ، شن و ماسه ،سیمان ،بنتونیت ، باریت،آهک ، زغال سنگ و...در شهرستان

وجود آب و هوای مناسب ، خاک مستعد ، و اقلیم متنوع و برخورداری بخشی از زمینهای کشاورزی از کانال اصلی انتقال آب و قابلیت توسعه فعالیتهای زراعی و باغی و تنوع تولید محصولات کشاورزی

وجود افراد متخصص در سطوح عالی و سرمایه داران در داخل و خارج از کشور از اهالی روستاهای شهرستان که امکان جذب آنها برای سرمایه گذاری در منطقه وهمچنین ساخت مکانهای عام المنفعه امکان پذیر است.

امکان توسعه و ایجاد مراکز آموزش فنی و حرفه ای به منظورتأمین نیازهای آموزشی بخش صنعت و کشاورزی

برخورداری ازکارگران ماهر و نیمه ماهر در اکثر رشته های صنعتی و کشاورزی

مستعد بودن زمین های کشاورزی برای توسعه کشت دانه های روغنی( کلزا و...)

نزدیکی به فرودگاه صنعتی و آموزشی

توجیه اقتصادی بیشتر جذب سرمایه نسبت به شهرستان های همجوار

د) اصلی ترین ضعفها  و محدودیتها

1- ضعف زیرساختهای مناسب جهت استفاده بهینه از منابع آب و خاک

2- قدیمی و مکانیزه نبودن صنایع دام و طیور و بهره وری پایین این صنایع

3- کمبود نیروی انسانی ادارات شهرستان و همچنین ناکارآمدی و پایین بودن سطح  تحصیلات بخشی از پرسنل موجود

4- کم بودن اختیارات فرماندار در توزیع اعتبارات عمرانی و نداشتن منابع مالی به عنوان اهرمی در هدایت و تحرک ادارات شهرستان

5- عدم برخورداری شهرها و روستاهای بزرگ  شهرستان از امکانات و خدمات لازم همچون فضاهای فرهنگی و هنری ، امکانات اقامتی ،تفریحی وگردشگری و همچنین مراکز بهداشتی و بیمارستان

6- نابسامانی ساخت و سازهای صورت گرفته در داخل شهرها و استاندارد نبودن این فضاها با اصول معماری و شهرسازی و آسیب پذیری ساختمانها در برابر حوادث طبیعی

7- هماهنگ نبودن مجموعه های  صنفی و تشکل های غیر دولتی در بازاریابی محصولات و تولیدات شهرستان

8- ضعیف بودن نظارت دقیق و کنترل بر ساخت و سازهای غیر مجاز ، برداشت از معادن ، عدم مدیریت صحیح  شهری

9- نبودن یک مکانیزم صحیح در توزیع منابع مالی عمرانی به عنوان یک اهرم در نظارت ،کنترل وایجاد تحرک در دستگاه های اجرایی

10- برداشتهای غیرمجاز از منابع آب که موجب بیلان منفی آبهای زیرزمینی و آسیب رساندن به سفره های آبی شده است.  

11- مهاجرت از روستا ها به سمت شهرها به علت خدمات دهی بهتر شهرها نسبت به روستاها 

12- عدم وجود منابع مالی و درآمدهای ثابت برای شهرداریها

13- عدم وجود تخصص و مهارت های حرفه ای در بدنه شهرداریها و مدیریت شهری

14- غلبه الگو «روستا شهری» با توجه به جدید بودن شهرها ( مخصوصا شهر خاکعلی)

15-پایین بودن میانگین سطح تحصیلات نیروهای انسانی بخش کشاورزی و صنعت  

16- مستهلک شدن بخش مهمی از ماشین آلات و عدم توجه به بازسازی و نوسازی صنایع قدیمی

17- فقدان مراکز پژوهشی صنعتی و «علمی -  کاربردی» جهت ارائه خدمات مورد نیاز بخش صنعت و کشاورزی

18- نداشتن بیمارستان در شهرستان و کمبود مراکز بهداشتی و نیروی انسانی متخصص در بخش بهداشت و درمان و فقدان حتی یک درمانگاه تخصصی در شهرستان با همه تخصصهای پزشکی.

19-کمبود فضاهای اداری برای فعالیت و خدمات دهی ادارات شهرستان