دانلود تحقیق بررسی روش ارزش گذاری حق برداشت مخصوص (SDR)

بررسی روش ارزش گذاری حق برداشت مخصوص (SDR) چکیده: این گزارش مبانی روش های ارزیابی SDR و نرخ بهره آن که در مقاطع پنجساله توسط هیات مدیره صندوق بین المللی پول انجام می گیرد و ارزیابی جدیدی که از اول ژانویه سال 2001 موثر واقع می شود و نیز روش ارزیابی که مطابق با تصمیم هیات مدیره صندوق در سال 1980 است مورد بررسی قرار می دهد.

نکات مهم و نتایج حاصل از این گزارش به شرح زیر است.

* در سپتامبر 1998 هیات مدیره موافقت خود را با یک راه حل موقت جایگزینی خودکار یورو به جای مارک و فرانک فرانسه در سبد SDR, اعلام نمود.

گزارش حاضر پیشنهاد می کند که با تغییر دادن روش ارزیابی SDR از روش مبتنی بر عضویت به روش مبتنی بر واحد پول, یورو بطور کامل در سبد SDR وارد شود.

ارزش گذاری سبد نیز شامل ارزش گذاری همان چهار واحد پول حاضر (دلار, پوند, ین و یورو) می شود.

* با وجود واحد پول مشترک اروپایی که مورد پذیرش چند عضو اصلی صندوق است, روش مبتنی بر عضویت مشکلات اجتناب ناپذیری را بدنبال دارد و نیز معیار تصمیم 1980 هیات مدیره صندوق در خصوص تعیین وزن ارزهای موجود در سبد SDR نمی تواند با وجود پول مشترک اروپایی بکار گرفته شود.

بویژه روش جاری ارزیابی SDR این سئوال که آیا تقاضا برای یورو به عنوان یک ذخیره دارایی بیشتر منعکس کننده وضعیت اقتصادی داخلی و خارجی کل حوزه پول مشترک اروپایی است یا تک تک کشورهای عضو حوزه پول اروپایی پاسخ نمی دهد.

* روش مبتنی بر واحد پول بطور کلی با فرم ارزش گذاری ”سبد استاندارد” و با اصول پذیرفته شده کلی ارزش گذاری SDR سازگار است.

بر این اساس تصریح می شود که ارزش SDR بر حسب واحدهای پول عمده استوار شود.

در حالیکه وزن های واحدهای پول موجود در سبد SDR باید منعکس کننده اهمیت نسبی آنها در تجارت جهانی و سیستم مالی بین المللی باشد.

* پیشنهاد شده که برای بهبود معیار انتخاب ارزهای سبد SDR در هیات مدیره تصمیماتی در رابطه با ویژگی ”قابلیت استفاده آزاد ارزهای سبد SDR” (طبق ماده 30 (f) اساسانامه) و تعیین متغیرهای اقتصادی جاری بکار گرفته شده برای انتخاب ارزهای موجود در سبد و تعیین وزن آنها اتخاذ گردد.

بویژه در روش مبتنی بر واحد پول, صادرات کالاها و خدمات در مورد صادراتی که بین اعضا اتحادیه انجام می گیرد, مستثنی شود.

* در این گزارش استفاده از متغیرهای کمکی بخش مالی در روش ارزیابی SDR, با توجه به افزایش قابل ملاحظه جریانات مالی بین المللی خصوصی در سالهای اخیر که در روش جاری ارزیابی SDR و در جریان تجارت مالی با یکدیگر در نظر گرفته نشده مورد بررسی قرار می گیرد.

* در این گزارش پیشنهاد شده که بر اساس روش مبتنی بر واحد پول بجای نرخ ابزارهای مالی جاری فرانسه و آلمان نرخ بین بانکی یورو (1) در سبد نرخ بهره SDR وارد شود.

همچنین پیشنهاد می شود که بجای نرخ گواهی سپرده خصوصی سه ماهه که اخیرا“ در سبد نرخ بهره SDR قرار گرفته نرخ برات دولتی سیزده هفته ای دولت ژاپن قرار گیرد و نرخ اسناد خزانه سه ماهه انگلیس و آمریکا در سبد نرخ بهره SDR باقی بماند.

* در خاتمه به بررسی سبد پیشنهادی SDR طی سالهای 2005-2001 و تصمیم هیات مدیره در مورد ترکیب و وزن ارزهای آن (که در اول ژانویه 2001 عملی می شود) پرداخته می شود.

1- Euro Interbank Offered Rate (Euribor) روش عملی تعیین ارزهای متشکله و وزن آنها در سبد SDR بر اساس تصمیم 1980 هیات مدیره صندوق, روش مبتنی بر عضویت برای ارزش گذاری سبد SDR به شرح زیر بوده است: - - انتخاب؛ ارزهای موجود در سبد SDR واحدهای پولی 5 کشور عضو صندوق است که بیشترین صادرات کالاها و خدمات را طی یک دوره 5 ساله – قبل از تاریخ موثر شدن تجدید نظر در ارزش گذاری- داشته اند.

- - وزن ها؛ درصد وزنی 5 ارز انتخابی در ارزش گذاری سبد SDR منعکس کننده مجموع ارزش های صادرات کالاها و خدمات و بیلان ارزی اعضا دیگر صندوق از ارزهای مذکور در سبد در طول 5 ساله مذکور می باشد.

- - بررسی؛ فهرست ارزهای موجود در سبد و درصد وزن های آنها در ارزش گذاری سبد SDR هر پنج سال یکبار مورد تجدید نظر قرار می گیرد و هدف از این بررسی این است که ترکیب پایدار سبد حداقل برای یک دوره زمانی 5 ساله حفظ شود.

ارزش گذاری سبد SDR: تعیین میزان ارز های موجود در سبد و وزن روزانه آنها • • میزان ارزهای موجود در سبد SDR , در آخرین روز کاری قبل از تاریخی که سبد جدید SDR بکار گرفته شود.

در آن روز میزان ارزهای موجود در سبد با استفاده از وزن هایی که توسط هیات مدیره تعیین شده و با استفاده از میانگین نرخ ارز برای هر یک از آن ارزها طی سه ماهه قبل از آن تعیین می شود.

از طرفی برای اطمینان از اینکه ارزش SDR, پیش و بعد از تجدید نظر در سبد یکسان باشد میزان ارزهای موجود در سبد تا حدودی تعدیل می شود.

• • میزان ارزهای موجود در سبد تا دوره پنجساله بعد ثابت می ماند.

وزن واقعی هر ارز نیز بمنظور تعیین ارزش سبد SDR بطور روزانه با تغییر در نرخ ارزهای موجود در سبد تغییر می کند.

به عنوان مثال ارزش SDR بر حسب دلار در 31 مه 2000 در جدول زیر محاسبه شده و وزن های تطبیقی نیز نشان داده شده است.

ارزش گذاری SDR 1) نرخ ارز بر حسب واحدهای پول بر حسب دلار, بجز یورو و پوند که بر حسب دلار بیان می شود چشم انداز عملی و نظری ارزش گذاری SDR و یورو با وجود یورو به عنوان واحد پول 11 کشور عضو صندوق بین المللی پول, تداوم معیار مبتنی بر واحد پول برای انتخاب و وزن های بکار گرفته شده درسبد SDR بر اساس تصمیم 1980 صندوق بین المللی پول مورد تردید قرار می گیرد.

بر اساس تصمیم فوق روش ارزیابی SDR مبتنی بر عضویت با پذیرش نمایندگی یورو بجای پول ملی آلمان و فرانسه در سبد SDR مورد قبول قرار گرفت.

اما این راه حل موقتی, یورو را به عنوان پول داخلی 9 عضو اتحادیه که پول واحد اروپایی را پذیرفته بودند, در نظر نمی گرفت.

همچنین تعیین وزن ارزهای موجود در سبد SDR با وجود پول مشترک اروپایی مشکل است.

در تصمیم فوق فرض می شود که هر یک از کشورهای اصلی عضو صندوق بین المللی پول که پول واحدی دارند به این معنی است که یک ارتباط یک به یک بین اعضا و واحدهای پول ملی آنها وجود دارد و این مانع برای پول مشترک وجود ندارد.

همچنین با توجه به صادرات اعضا اتحادیه پولی با یکدیگر, برای رسیدن به تراز ذخایر رسمی یورو که با صادرات اعضا در دست سایر اعضا قرار می گیرد, تصمیم 1980 هیات مدیره صندوق در خصوص ارزش گذاری SDR, مشخص نمی کند که چگونه ذخایر رسمی تعیین شده به یورو و خارج از سطح پوشش یورو به اعضا اتحادیه پول اروپا اختصاص داده شود (آلمان و فرانسه).

البته این امکان وجود دارد که در اجرای تصمیم فوق, ذخایر یورو 1999 را به استفاده آلمان و فرانسه اختصاص دهیم.

برای مثال سهم بانک فرانسه و بوندز بانک در سرمایه بانک مرکزی اروپا, در هر صورت هر روشی برای اختصاص (تقسیم) ذخایر یورو در دست مقامات پولی خارج از سطح پوشش یورو به کشورهای عضو اتحادیه پول اروپا, شامل عوامل انتخابی می شود و دقیقا” منعکس کننده الزامات اقتصاد هر یک از کشورهای عضو اتحادیه نیست.

ارزیابی SDR تحت روش مبتنی بر واحد پول به دلیل مشکلات عملی و مفهومی اجتناب ناپذیر در اداره و اجرای معیار مبتنی بر عضویت در انتخاب ارزها و وزن آنها در سبد SDR و با توجه به ایجاد پول مشترک اروپایی پیشنهاد شد که برای ارزش گذاری SDR بطرف روش مبتنی بر واحد پول رفت اما این انتقال نیاز به بررسی معیاری برای انتخاب هر یک از ارزهای داخل سبد و وزن آنها دارد.

انتخاب ارزهای داخل سبد استفاده از صادرات کالاها و خدمات به عنوان تنها معیار برای انتخاب ارزهای موجود در سبد به تصمیم هیات مدیره صندوق در سال 1974 در این خصوص و معرفی نخستین سبد SDR بر می گردد.

در آن زمان استفاده از معیار سهم کشورها در صادرات کالاها و خدمات یک روش مناسب و عملی ایجاد موازنه بین دو هدف متضاد بود.

از یک طرف این تمایل وجود داشت که تعداد کافی از ارزها درسبد وجود داشته باشد بطوریکه هیچکدام از آنها نتوانند اثر نامطلوبی روی ارزش SDR بگذارند و از طرف دیگر این نیاز وجود داشت که از مشکلات عملی ناشی از شامل شدن ارزهای بسیار محدود در سبد اجتناب شود.

بر این اساس در سال 1974 توافق شد که ارزش گذاری SDR بوسیله ارزش برابری آن با مجموع وزن واحد پول 16 کشوری که سهمشان در صادرات کالاها و خدمات طی 5 سال 1972-1968 بیشتر از 1% از کل صادرات جهان بوده, انجام شود.

در سال 1980 هیات مدیره صندوق تصمیم گرفت که تعداد ارزهای موجود در سبد SDR از 16 ارز به 5 ارز کاهش یابد و در سال 1981 نیز از تصمیم عملی شد.

تصمیم فوق چند اثر داشت, ازجمله اینکه به افزایش استفاده از SDR کمک می کرد, بطوریکه با ساده شدن ارزش گذاری آن در معاملات خصوصی نیز بکار برده می شد.

دوم اینکه این ضرورت حاصل می شود که ارزش گذاری سبد SDR سازگار و هماهنگ با سبد نرخ بهره SDR (که شامل 5 ابزار مالی) باشد, شرایطی که با وجود تعداد 16 ارز در سبد SDR امکان نداشت.

اما هیات مدیره صندوق کماکان استفاده از معیار صادرات کالاها و خدمات برای انتخاب 5 کشوری که واحد پولشان در سبد SDR قرار گیرد, استفاده کرد و این ارزها شامل دلار آمریکا, ین ژاپن, مارک آلمان, فرانک فرانسه و پوند استرلینگ بود.

پیشنهاد هیات مدیره صندوق بین المللی پول در استفاده از روش مبتنی بر واحد پول برای ارزیابی SDR و کاهش تعداد ارزهای موجود در سبد از 5 ارز به 4 ارز با معرفی یورو مساله تجدید نظر در معیار انتخاب ارزهای موجود در سبد SDR مطرح می شود.

بطوریکه گفته می شود سهم یک کشور از صادرات جهانی به عنوان معیاری از سهم آن در سبد SDR لزوما” به معیار معتبر در مورد استفاده از واحدهای پول آن در نقل و انتقالات بین المللی و یک معیار دقیق و درست از ابعاد (1) بازارهای مالی (بویژه باتوجه به رشد سریع و گسترده بازارهای سرمایه در 20 سال گذشته) محسوب نمی شود.

همچنین با عنایت به نقش SDR به عنوان یک ذخیره دارایی رسمی باید گفت که انتخاب ارزهای متشکله سبد بر اساس ارزش صادرات کالاها و خدمات کشورها به شرط لازم است اما کافی نیست.

بر این اساس هیات مدیره معتقــد است که یک معیـار 1- Depth & Breadth کمکی برای انتخاب ارزهای موجود در سبد بکار گرفته شود.

بر این اساس دو روش زیر را پیشنهاد می کنند.

* در روش اول معیار انتخاب واحد پول در سبد SDR, علاوه بر میزان صادرات و کالاها و خدمات که با آن واحد پول انجام می گیرد, می بایستی واحد پول انتخابی توسط هیات مدیره صندوق به عنوان ”ارز قابل استفاده بدون محدودیت” (1) شناخت شده باشد (طبق ماده f35 اساسنامه صندوق) منظور آن واحد پولی است که بطور گسترده وسیله پرداخت معاملات بین المللی است و بطور وسیعی در بازار ارز مبادله می شود.

در سال 1977 هیات مدیره صندوق پیشنهاد داد معیار تعیین یک نوع ارز به عنوان ارز قابل استفاده بدون محدودیت, گستردگی استفاده از آن ارز برای نقل و انتقالات بین المللی و تجارت کالا و خدمات و تسویه معاملات بین المللی و نیز بر اساس حجم نسبی نقل و انتقالات سرمایه به آن ارز باشد.

بر این اساس پیشنهاد شد که مجموع ذخیره رسمی از آن واحد پول به عنوان معیاری از میزان گستردگی آن ارز در پرداخت های بین المللی بکار گرفته شود.

در این راستا بر آورد گستردگی تجارت آن ارز (واحد پول) در بازارهای ارز خارجی نیز, بر اساس حجم نقل و انتقالات, وجود بازارهای سلف و شکاف بین قیمت خرید و فروش آن واحد پول ظرفیت جذب و ابعاد خارجی آن ارز (تا چه میزانی آن ارز در بازار وجود دارد و مورد معامله و نقل و انتقالات قرار می گیرد) نیز بمنظور اطمینان از اینکه کشور عضو قادر به خرید و فروش میزان قابل توجهی از یک ارز در هر زمان می باشد – بدون اینکه تغییر قابل توجهی در نرخ ارز اتفاق افتد- لازم است که مورد توجه قرار گیرد.

بر اساس این معیارها هیات مدیره صندوق در سال 1978 اعلام نمود که مارک آلمان, فرانک فرانسه, ین ژاپن و پوند استرلینگ و دلار آمریکا بدون محدودیت قابل استفاده هستند.

با معرفی یورو در ابتدای سال 1999 بجای مارک و فرانک در ارزیابی سبد SDR, تعداد ارزهای قابل استفاده بدون محدودیت از 5 ارز به 4 ارز کاهش یافت.

* در روش دوم نیز معیار انتخاب ارزهای متشکله سبد SDR همان صادرات کالاها و خدمات و ذخایر است.

از این معیار برای تعیین وزن هر یک از ارزها برای ارزش گذاری سبد SDR استفاده می شود.

در روش دوم برای تعیین تقاضای بین المللی یک ارز بمنظور انتخاب ارزهای سبد SDR هم انتقالات سرمایه و هم معاملات انجام شده توسط یک ارز در نظر گرفته می شود.

1- Freely Usable هر دو روش انتخاب ارز سبد SDR بنظر مناسب می آیند.

اما ”مفهوم ارزهای قابل استفاده بدون محدودیت” هر چند که صریحا” در تصمیم هیات مدیره در خصوص ارزش گذاری SDR ذکر نشده است.

اما مسائلی که در مورد مفهوم ارز قابل استفاده بدون محدودیت وجود دارد, نقش مهمی در تصمیم هیات مدیره در خصوص ارزش گذاری SDR وجود دارد.

تصمیمات اولیه هیات مدیره صندوق در خصوص ترکیب سبد, موازنه ای بین مشکلات عملی انتخاب ارزهای نماینده و مشکلات اجتناب ناپذیر ناشی از وارد کردن ارزهای ضعیف را بدست می دهد.

با تصمیم 1980 هیات مدیره صندوق تعداد ارزهای موجود در سبد برای ارزش گذاری SDR از 16 ارز به 5 ارز کاهش یافت و این امر به درجه اطمینان به ارزهای موجود در سبد SDR از نظر گسترش و اهمیت آنها در بازارهای ارز کمک کرد و این خود عامل مهمی در مفهوم ”ارز قابل استفاده بودن محدودیت”‌ است.

استفاده از معیار صادرات کالاها و خدمات و موجودی ذخایر ارزی برای تعیین ارزهای سبد SDR,‌ هماهنگی بین انتخاب ارزهای سبد SDR و وزن آنها را تضمین می کند.

این معیار ضمن اینکه از شفافیت برخوردار است, با نقش SDR به عنوان ذخیره دارایی نیز سازگار است.

در شرایط جاری, این روش و روش پیشنهاد ”ارز قابل استفاده بودن محدودیت” ترکیب یکسانی از سبد ارزش گذاری SDR را ارائه می دهند.

استفاده از مفهوم ” ارز قابل استفاده بودن محدودیت” به عنوان معیاری برای انتخاب ارزهای سبد SDR روش بهتری است.

علاوه بر این در روش فوق با بکارگرفتن ذخایر رسمی, لزوما” چند شاخص دیگر در رابطه با وسعت و عمق بازارهای مالی را نیز مورد توجه و نظر قرار می دهد.

اما اتکا به یک روش کمی (انتخاب ارزهای سبد SDR صرفا” بر مبنای مجموع صادرات کالاها و خدمات و ذخایر رسمی ارزی خاص) لزوما” تضمینی بر استفاده وسیع از ارزهای سبد SDR در آینده نیست.

همچنین یک روش صرفا” کمی, مطابقت نرخ بهره کوتاه مدت با نرخ بهره سبد SDR را تضمین میکند.

بنابراین صندوق بین المللی پول معتقد است که باید هیات مدیره پاره ای ملاحظات را در خصوص ارزهای سبد SDR به عمل آورد به گونه ای که اطلاعات موجود را در مورد استفاده واقعی از آنها در بازارهای مالی را به حساب آورده و در نظر داشته باشد.

از نظر صندوق بین المللی پول در نظر گرفتن معیار ارزهای قابل استفاده بدون محدودیت برای انتخاب ارزهای لحاظ در سبد SDR ضمن اینکه بیانگر تحول منطقی تصمیمات قبلی هیات مدیره صندوق در این خصوص است, به عنوان روشی جایگزین روش انتخاب ارزهای موجود در سبد بر اساس معیار صادرات کالاها و خدمات بعلاوه ذخایر, ضمن آنکه مزیت روش فوق را دارد عیبهای بالقوه آن روش را نیز ندارد.

بر این اساس کارشناسان صندوق بین المللی پول پیشنهاد می کنند که هیات مدیره رسما” این تصمیم را بپذیرد که معیار انتخاب ارزهای سبد SDR (پول ملی یک کشور با یک اتحادیه پولی) علاوه بر معیار بیشترین صادرات کالاها و خدمات انجام گرفته شده توسط آن ارز, لازم است که آن واحد پول به عنوان ارز قابل استفاده بدون محدودیت نیز شناخته شده باشد.

بمنظور تعیین وزن ارزهای موجود در سبد SDR هیات مدیره مخالف روش مبتنی بر تجارت صرف است.

حتی در هنگام تعیین وزن ارزهای سبد SDR در سال 1974, هیات مدیره تصمیم گرفت سهم دلار آمریکا را در سبد افزایش دهد زیرا سهم دلار آمریکا در نقل و انتقالات مالی بطور قابل ملاحظه ای بیشتر از سهم دلار آمریکا در صادرات کالاها و خدمات جهانی بود.

هیات مدیره صندوق در 1978 نیز تصمیم گرفت ذخایر رسمی را برای تعیین وزن ارزهای سبد SDR در نظر بگیرد (علاوه بر صادرات کالاها و خدمات), این وزن ها در واقع تعیین کننده ارزهای نماینده در نقل و انتقالات بین المللی است و شامل نقل و انتقالات مالی بوسیله ارزهای نماینده نیز می شود.

به هر حال انتقال به یک روش مبتنی بر واحد پول – بمنظور تعیین ارزهای متشکله سبد SDR – نیاز به تعریف مجدد متغیرهای اقتصادی بکار گرفته شده در تعیین و انتخاب ارزهای سبد SDR دارد (صادرات کالاها و خدمات و ذخایر رسمی), متغیرهای اقتصادی مذکور نیز باید ترجیحا” منعکس کننده خصوصیات واحدهای ارز متشکه سبد SDR باشند تا خصوصیات اعضا بر این اساس در مورد اتحادیه های پولی, صادرات کالاها و خدمات آنها باید مستثنی از تجارت داخلی بین اعضا اتحادیه باشد و ذخایر رسمی اتحادیه نیز بصورت واحدهای پولی انتخاب و نگهداری شده توسط مقامات پولی خارج از کشور عضو یا اتحادیه پولی تعریف شود.

با توجه به اینکه ارزش صادرات لزوما” یک شاخص مناسب در مورد میزان استفاده بین المللی از یک ارز خاص در سفارش های تجاری نیست, بنابراین می توان این موضوع را مورد بررسی قرار داد که آیا ادامه بکارگیری صادرات کالاها و خدمات به عنوان یک معیار در انتخاب ارزهای سبد SDR و تعیین وزن ها مناسب است.

بنابراین بحثی که می تواند در مورد روش مبتنی بر واحد پول انجام گیرد, معیار مطرح برای انتخاب ارزهای سبد و وزن آنها است, این معیار باید سفارش های تجاری انجام شده با آن واحد پول باشد.

این معیار هماهنگ و هم تراز با معیار واحد پول ذخایر رسمی خواهد بود.

اما این روش در عمل با مشکل مواجه می شود, چون اطلاعات در مورد واحد پول سفارش های تجاری بسیاری از کشورهای عضو در دسترس نیست.

در این شرایط صندوق بین المللی پول در حال حاضر واحدهای پولی استفاده شده در سفارش های تجاری را به عنوان معیار انتخاب و تعیین وزن ارزهای سبد SDR بکار نمی گیرد.

اما به هر حال در نظر گرفتن ذخایر رسمی در تعیین وزن ارزهای سبد SDR مناسبت دارد.

زیرا منعکس کننده نقش SDR به عنوان یک دارایی مالی است.

در عمل SDR فقط توسط بانکهای مرکزی برای تکمیل دارایی های ذخیره نگهداری می شود.

در این شرایط قابل قیاس ترین متغیرهای اقتصادی مربوطه برای SDR ترکیب ذخایر رسمی در دست بانک مرکزی است که می تواند به عنوان مبنایی برای وزن ارزهای موجود در سبد نیز مورد توجه قرار گیرد.

اما صرف استفاده از ذخایر رسمی در تعیین وزن ارزهای سبد SDR باعث خواهد شد که دلار آمریکا به عنوان یک ارز عمده مورد استفاده, وزن زیادی در سبد داشته باشد زیرا در پایان سال 1999 حدود 64% از ذخایر رسمی بانکهای مرکزی در جهان به دلار آمریکا بوده است.

تکیه بر ذخایر رسمی برای تعیین وزن سبد SDR نه تنها سبب خواهد شد که یک ارز خاص اثر بیش از اندازه ای روی ارزش SDR بگذارد بلکه نوسانات ارزش SDR بر حسب آن ارز عمده داخل سبد زیاد می شود.

به همین دلیل پیشنهاد می شود که ترکیبی از صادرات و ذخایر رسمی در تعیین ارزش سبد SDR در نظر گرفته شود.

در روش جاری ارزش گذاری SDR, افزایش قابل توجه جریان های مالی بین المللی در اهمیت نسبی تعیین شده برای جریان معاملات و تجارت متقابل منعکس نمی شود.

تحت روش جاری صادرات کالاها و خدمات سالانه 5 ارز سبد SDR در حدود سه برابر موجودی ذخیره اعضا از آن ارزها است, وزن صادرات کالاها و خدمات در محاسبه ارزش SDR نیز در حدود سه برابر ذخیر رسمی است.

اهمیت نسبی دو متغیر اقتصادی (صادرات کالاها و خدمات و ذخایر ارزی) منجر به این می شود که وزن نسبی کمتری به عوامل مالی داده شود.

علاوه بر این افزایش سریع جریان های مالی بین المللی در سالهای اخیر در بخش های بزرگی نقل و انتقالات (معاملات) خصوصی را منعکس می کند؛ در حالیکه ارزش گذاری SDR بر اساس ترکیب ارزهای خارجی موجود در آن منعکس کننده تصمیمات موسسات اقتصادی دولتی در مورد ذخیره موجودی ها است.

در بررسی های قبلی ارزش گذاری سبد SDR (سالهای 1985, 1990 و 1995) برای تعیین وزن های نسبی ارزهای تشکیل دهنده سبد SDR, هیات مدیره متغیرهای مالی کمکی را معرفی کرد اما همچنان محاسبه وزن ها بر حسب سهم آنها در صادرات و موجودی ذخایر بین المللی را نیز تایید کرد.

بررسی های قبل تر از آن نیز به این نتیجه رسیدند که متغیرهای مالی کمک تاییدی بر درجه بندی اهمیت نسبی ارزهای متشکله سبد بر اساس حجم تجارت و ذخایر ارزی است.

محاسبات برای دوره 99-95 نیز تایید می کنند که مشارکت متغیرهای مالی کمکی ترکیب سبد SDR را تغییر نمی دهد اما به هر حال استفاده از متغیرهای مالی کمکی روی وزن ارزهای داخل سبد اثر دارد.

به هر حال با موافقت در بکارگیری شاخص های مالی کمکی, سهم هر یک از ارزها در سبد SDR تغییر می کند؛ بطوریکه سهم آنها وابسته است به وزنی که به متغیرهای مالی کمکی و ذخایر در مقایسه با متغیرهای تجارت داده می شود و نیز بستگی به انتخاب متغیرهای مالی خاص دارد.

مساله قابل توجه دیگر این است که آیا تغییرات وسیع در روش ارزش گذاری SDR – مانند معرفی متغیرهای مالی کمکی – پیش از اینکه اطلاعات مفصل تر در مورد بکارگیری بین المللی یورو در دسترس قرار گیرد, تحقق خواهد یافت.

ارزشیابی روندهای بلندمدت که برای بررسی ارزش گذاری SDR بسیار مهم است با وجود یورو و مسایل مربوط به پوشش آماری آن پیچیده شده است.

برای مثال سازگاری اطلاعات در مورد وام بانکی بین المللی و اوراق قرضه خارجی به یورو در مقایسه با اطلاعات مربوط به واحدهای پولی قبلی یورو بخاطر نیاز به ابطال و خارج کردن جریان های مالی داخلی 11 کشور اروپایی پیچیده شده, علاوه بر این, دسترسی به اطلاعات در مورد نقش واحدهای پول در سرمایه گذاری های بین المللی محدود است.

برای مثال اطلاعات تهیه شده توسط بانک تسویه جهانی بین نقش تامین مالی بین المللی یک واحد پول خاص و استفاده از آن واحد پول سرمایه گذاری بین المللی تمایزی قایل نمی شود.

در همین رابطه شواهد حاکی از آن هستند که گسترش نقش تامین مالی خارجی یورو سریعتر از توسعه نقش آن به عنوان واحد پولی سرمایه گذاری بین المللی بوده است.

در مجموع با توجه به وجود اطلاعات بسیار محدود در خصوص کاربرد بین المللی یورو پیشنهاد می شود که بکارگیری متغیرهای مالی کمک برای ارزش گذاری سبد SDR می بایست تا تکمیل بیشتر اطلاعات موجود به تعویق بیافتد.

علاوه بر این هنوز تحلیل های صورت گرفته در خصوص مشارکت متغیرهای مالی کمکی برای تعیین وزن ارزهای موجود در سبد SDR مشخص نیست.

از طرفی چون اصولا” بازار خصوصی برای دارایی های مشخص شده به SDR وجود ندارد و از SDR به عنوان ابزاری برای پوشش دادن خطرات ناشی از تغییرات نرخ ارز و نرخ بهره استفاده زیادی نمی شود؛ علاوه بر این با وجود گسترش معاملات سواپ, قراردادهای آتی و اختیار معامله که به سرمایه گذاران اجازه می دهد ساختار بدهی و دارایی خود را به ارزهای عمده و مهم هماهنگ کنند؛ تعیین متغیرهای کمکی برای ارزش گذاری SDR بسیار بحث انگیز و مشکل است.

به همین دلیل صندوق در حال حاضر معرفی متغیرهای مالی کمکی برای تعیین ارزش گذاری وزن ارزهای سبد SDR , را توجیه نمی کند.

وزن ارزهای موجود در سبد SDR در زمان های مختلف 1) یورو (آلمان) 2) یورو (فرانسه) اجرای عملی روش مبتنی بر واحد پول جهت ارزیابی SDR انتقال به روش فوق نیاز به تغییر شاخص انتخاب ارزهای متشکله سبد SDR و وزن های هر یک از آنها دارد که بر اساس تصمیم صندوق از 1980 برای ارزیابی سبد SDR مورد استفاده قرار می گیرد.

در روش جاری ارزیابی SDR مهمترین تغییری که پیشنهاد شده این است که واحدهای پولی چهار کشور عضو یا اتحادیه های پولی (مجموع کشورهایی که دارای پول واحد و بانک مرکزی مشترک هستند) که دارای بیشترین صادرات هستند مورد نظر قرار گیرد.

بنابراین بر این اساس طی سالهای 99-95 در سبد SDR چهار واحد پولی, یورو, دلار, ین و پوند استرلینگ قرار می گیرد.

اعضا صندوق یا اتحادیه های پولی که واحد پولشان در سبد SDR قرار دارد طی سالهای 99-1995, 42 درصد از صادرات جهان را به خود اختصاص داده اند.

وزن های نسبی واحدهای پولی متشکله سبد SDR نیز توسط ترکیبی از میانگین ارزش صادرات طی سالهای 99-95 (چون اطلاعات در مورد صادرات کشورهای تحت پوشش یورو به بقیه جهان برای سالهای 99-95 در دسترس است) و ذخایر رسمی نگهداری شده توسط مقامات پولی خارج از کشور یا اتحادیه پولی حاصل می شود.

بر این اساس وزن هر یک از ارزهای موجود در سبد SDR به ترتیب 44% دلار آمریکا, 29% یورو, 15% ین و 12% پوند استرلینگ خواهد بود.

مبنای تعیین وزن واحدهای پولی موجود در سبد SDR و ارزیابی سبد 1) شامل اعتبارات درآمدی می شود 2) ذخایر رسمی نگهداری شده توسط مقامات پولی در خارج از کشور یا اتحادیه پولی همانطور که ملاحظه می شود نسبت به وزن های جاری واقعی, سهم یورو در این روش پیشنهادی بیشتر و بجای آن سهم ین کوچکترین شده, سهم دلار و پوند نیز به میزان کمی تغییر کرده است.

به هر حال در این روش با توجه به اینکه مشخص نیست که اطلاعات یکسال در مورد ذخایر تعیین شده یورو شاهد و الگوی یک روند دراز مدت است بنابراین یورو نمی تواند به عنوان جایگزین ساده ای از واحدهای پول اروپایی سابق باشد, همانطور که انتظار می رود ویژگیهای بازده خطر ذخایر ملحوظ در یورو نمی تواند از ویژگیهای بازده و خطر ذخایر, واحدهای پولی سابق لحاظ در یورو دمشق شود.

از نظر عملی اطلاعات در مورد ذخایر رسمی از ارزهای پیشین لحاظ در یورو در خارج از سطوح پذیرش یورو, طی سالهای 98-95 صرفا“ برای سه تا 10 ارز اروپایی موجود است (مارک, فرانک فرانسه و گیلدر هلند) اگرچه این واحد پولی احتمالا” سهم زیادی در کل ذخایر تعیین شده بصورت ارزهای پیشین لحاظ در یورو دارند, اما هر تخمین دقیق با درجه ای از خطا همراه است و تخمین صحیحی موجود نیست که بر اساس آن مبنایی برای محاسبه وزن های ارزش گذاری سبد SDR ارائه شود.

به هر حال محاسبه وزن یورو بستگی به ذخایر مارک, فرانک, گیلدر موجود در خارج از سطح اعتباری یورو (اتحادیه اروپا ) برای سالهای 98-95 دارد.

شق اصلی برای ارزش گذاری SDR, در روش مبتنی بر واحد پول, همان معیار روش مبتنی بر عضویت و تعیین ارزهای متشکله سبد SDR برای مدت 5 سال است؛ اما وزن چهار ارز متشکله SDR به هنگام می شود.

با به روز کردن وزن ها در این روش, همان وزن های 44% و 12% برای دلار و پوند را نتیجه می دهد (در مقایسه با وزن ها در روش پیشنهادی مبتنی بر واحد پول), وزن یورو نیز 28% است که فقط کمی پایین تر از روش پیشنهادی است.

سهم پایین تر یورو نیز با یک افزایش در سهم ین (16% بجای 15%) جبران می شود.

بنابراین به روز کردن وزن ها در روش مبتنی بر عضویت تقریبا“ برابر با همان نتایج روش مبتنی بر واحدهای پولی است, اما به هر حال با وجود پول مشترک اروپایی, سیستم ارزیابی SDR مبتنی بر روش واحد پول مناسبتر است.

سبد SDR پیشنهادی برای سالهای 5-‏2001‏‏ وزن هر یک از ارزها در سبد SDR برای سالهای 99-95 شامل دلار 44% یورو 29% ین 15% و پوند 12% بود.

در زمان ارزیابی مجدد سبد در پایان سال 2000, میزان جدید واحدهای پولی لحاظ در سبد مطابق با درصد وزن های موافقت شده برای اجزای SDR ترتیب داده می شود.

بر این اساس جدول زیر نحوه محاسبه میزان سهم هر واحد پولی مورد انتظار در سبد SDR از ژانویه 2001 را نشان می دهد.

در این محاسبه نرخ های ارز در طی مارس و مه 2000 بکار گرفته شده است.

انتقال از سبد جاری به سبد جدید SDR این اطمینان را ایجاد می کند که ارزش معاملاتی سبد بر مبنای ارزهای جدید SDR بر حسب دلار برابر ارزش آن بر مبنای ارزهای قبلی سبد در آخرین روز پیش از اول ژانویه 2001 خواهد بود.

محاسبه میزان هر یک از ارزهای موجود در سبد SDR (سبد تجدید نظر شده) 1) 1) برای هر مجموعه از وزن ها, میزان واحدهای پول میانگین و نرخ های ارز در پایان دوره مرجع (دسامبر- اکتبر 2000) بکار گرفته شد, بمنظور تجدید نظر در ترکیب سبد SDR و از روش وزن های سر راست شده (گردشده) استفاده شده است.

تعیین نرخ بهره SDR هیات مدیره صندوق در سال 1998, یورو را جانشین مارک و فرانک فرانسه در سبد SDR کرد و تصمیم گرفت 5 ابزار جداگانه موجود در سبد نرخ بهره SDR را نیز کماکان حفظ نماید این ابزارها عبارت بودند از: بازده بازار اوراق خزانه سه ماهه انگلیس, فرانسه, آمریکا و نرخ سپرده بین بانکی سه ماهه آلمان و نرخ گواهی سپرده سه ماهه ژاپن (البته این ابزارها برای فرانسه و آلمان به یورو ارزیابی می شد).

با انتقال به روش مبتنی بر واحد پول پیشنهاد می شود در سبد نرخ بهره SDR ابزارهای مالی که در حوزه جغرافیایی اعتبار یورو برای سرمایه گذاران قابل دسترس است نیز لحاظ شود.

از این رو بانک مرکزی اروپا معتقد است که نرخ پیشنهادی بین بانکی سه ماهه یورو (1) مناسبترین نرخ برای لحاظ شدن در سبد نرخ بهره SDR است- بویژه در غیاب بازار اوراق خزانه دولتی همگن در 1-Euribor.

گسترده جغرافیایی اعتبار یورو – در مورد ابزارهای مالی مناسب در سبد نرخ بهره SDR, مقامات انگلیس و آمریکا معتقدند که نرخ های بازار اوراق خزانه سه ماهه مناسبترین نرخ برای لحاظ شدن در سبد نرخ بهره SDR است.

مقامات ژاپن نیز معتقدند که اوراق مالی (1) 13 هفته ای دولت ژاپن, جانشین خوبی برای گواهی سپرده سه ماهه است که اخیرا” در سبد نرخ بهره SDR قرار دارد.

در گذشته علت استفاده از نرخ گواهی سپرده سه ماهه فقدان اوراق قرضه کارآمد برای محاسبه نرخ بهره SDR بود.

برای مثال در سال 1990 بازار اوراق مالی دولتی سیزده هفته بطور قابل ملاحظه ای نقدینگی کمتر نسبت به بازار گواهی سپرده خصوصی با سررسید سه ماهه داشت, اما از آوریل 1999 بازار اوراق مالی سیزده هفته ای در ژاپن رشد سریعی داشت, در طرف عرضه نیز وزارت دارایی ژاپن بمنظور تامین مالی کسری خود انتشار آنرا افزایش داد (در واقع دولت ژاپن برای اینکه از مزیت نرخ های بهره پایین استفاده نماید اقدام به انتشار این اوراق و کوتاه کردن متوسط سررسید های بدهی دولت کرد).

در طرف تقاضا قبل از آوریل 1999 بانک مرکزی ژاپن اوراق مالی منتشره توسط وزارت دارایی را خرید.

از آوریل 1999 وزارت دارایی ژاپن این اوراق را در میان عده ای از سرمایه گذاران به مزایده گذاشت و از آن به بعد بانک مرکزی ژاپن این اوراق را نخرید.

همراه با افزایش حجم انتشار و معامله این اوراق مالی, انتشار گواهی سپرده سه ماهه کاهش سریعی داشت.

بنابراین صندوق بین المللی پول نیز به این نتیجه رسید که در سبد نرخ بهره SDR بجای گواهی سپرده سه ماهه از این اوراق مالی استفاده شود از جمله دلایل صندوق بین المللی پول برای این جابجایی عبارت است از: