تعریف و اصطلاحات: 1_ تعریف اموال چیزی که قابل تملک، مبادله و ارزش باشد اصطلاحاً مال گفته می شود.
به موجب آیین نامه اموال دولتی :(کلیه اموالی نه در تصرف مالکانه وزارتخانه یا مؤسسه دولتی بوده یا به نحوی ازآنجا به تصرف مالکانه انها درآید ، به عنوان اموال دولتی محسوب می شود.) .........................................................................................
2_ اموال غیر منقول اموالی که غیر قابل حمل و انتقال باشد، به نحوی که حمل و جابجایی آن موجب خرابی آن مال گردد اموال غیر منقول نامیده می شود.
.........................................................................................
3_ اموال منقول اموالی که نقل آن از محلی به محل دیگر بدون اینکه لطمه ای به آن وارد شود امکان پذیر باشد در ردیف اموال منقول قرار می گیرد.
به موجب همین آیین نامه اموال اموال منقول به دو دسته تقسیم می شود: الف-اموال مصرفی:شامل اموالی است که بر اثر استفاده جزیی یا کلی از بین می روند مانند مواد مصرفی،خوردنی و...
ب-اموال غیر مصرفی: شامل اموالی است که بدون تغییر محسوس و از دست دادن مشخصات اصلی بتوان آن را مکرر مورد استفاده قرار داد.
اموالی که به علت کمی قیمت ارزش نگهداری حساب اموالی نداشته باشد،مانند مصالح و لوازم یدکی اتومبیل در ردیف اموال (در حکم مصرفی) محسوب میشود.
اموال در حکم مصرفی اغلب با اموال دیگرغیر از خود مورد استفاده قرار می گیرند.مانند لوازم یدکی.
طبق قانون محاسبات عمومی کشور محل نگاهداری اسناد اموال دولتی اداره کل اموال دولتی وزارت امور اقتصادی و دارایی می باشد و کلیه عملیات مربوط به ثبت اموال دولت طبق آیین نامه اموال دولتی به اجرا گذارده میشود.
طبق این آیین نامه اموال مربوط به دولت به چهار طبقه تقسیم می شود.
4_ ذیحساب و وظایف آن ذیحساب مأموری است که به موجب حکم وزارت امور اقتصادی و دارایی به منظور اعمال نظارت و تأمین هماهنگی لازم در اجرای مقررات مالی و محاسباتی در وزارتخانه یا مؤسسه و شرکتهای دولتی و دستگاههای اجرایی محلی و مؤسسات و نهادهای عمومی غیر دولتی به این سمت محسوب میشود.
اهم وظایف ذیحساب در ارتباط با اموال به شرح زیر است: - نظارت بر امور مالی و محاسباتی و نگاهداری و تنظیم حسابها طبق قانون و ظوابط و مقررات مربوط و صحت و سلامت آنها - نظارت بر حفظ اسناد و دفاتر مالی - نگاهداری حساب اموال دولتی و نظارت بر اموال مذکور ............................................................................................
5_ جمعدار اموال و وظایف آن به موجب ماده 34 قانون محاسبات عمومی مصوب شهریور ماه 1366 اصطلاح «جمعدار» به امین اموال تغییر نام پیدا کرده است طبق این قانون امین اموال مأموری است که از بین مستخدمین واجد صلاحیت و امانت دار با حکم وزارتخانه یا مؤسسه مربوط به این سمت منصوب می گردد و مسئولیت حراست و تحویل و تنظیم حسابهای اموالی و اوراقی که در حکم وجه نقد است وکالاهای تحت ابواب جمعی به عهده او واگذار می شود.
اهم وظایف امین اموال به شرح زیر است: * اختصاص شماره برچسب به اموال غیر مصرفی * تنظیم و نگاهداری حساب اموال صورتحساب اموال رسیده و فرستاده * ثبت مشخصات اموال در دفاتر مربوط * صورت برداری از اموال هر اطاق و تحویل آن مسئول واحد مربوط ............................................................................................
6_ بودجه و اعتبار بودجه کل کشور برنامه مالی دولت برای یک سال مالی است که در آن درآمدها و سایر منابع اعتبارو برآورد هزینه ها پیش بینی می شود وبه هدفهای دولت در اجرای برنامه های مالی تحقق می بخشد .بودجه هر سازمان نیز شامل پیش بینی درآمدها و هزینه های مربوط به یک سال مالی آن سازمان است و از سه قسمت به شرح زیر تشکیل می شود : 1_ بودجه عمومی دولت 2_ بودجه شرکتها دولتی و بانکها 3_ بودجه مؤسساتی که تحت عنوانی غیرازعناوین فوق دربودجه کل کشورمنظورمی شود.
اعتبار عبارت از مبلغی است که برای مصرف یا مصارف معین به منظور نیل به اهداف و اجرای برنامه ها به تصویب می رسد.
............................................................................................
7_ پیش پرداخت و علی الحساب پیش پرداخت عبارت است از پرداختی که از محل اعتبار مربوط طبق احکام و مقررات و قراردادها پیش از انجام تعهد صورت می گیرد علی الحساب عبارت است ازپرداختی که به منظورادای قسمتی ازتعهد با رعایت مقررات صورت می گیرد .
8_ تنخواه گردان پرداخت به موجب ماده 27 محاسبات عمومی مصوب 1/6/1366 تنخواه گردان عبارت است از وجهی که از محل تنخواه گردان حسابداری از طرف ذیحساب پس از تأیید وزیر یا رئیس مؤسس و یا مقامات مجاز از طرف آنها برای انجام پاره ای هزینه ها دراختیار واحدها ویا مأمورینی که به موجب این قانون وآیین نامه های اجرایی آن مجاز به دریافت تنخواه گردان هستند قرار می گیرد .
9_ کارپرداز و وظایف آن کارپرداز مأموری است که از بین مستخدمین واجد صلاحیت دستگاه زیربط به این سمت منصوب می شود و نسبت به خرید و تدارک کالا و خدمات مورد نیاز طبق دستور مقامات مجاز با رعایت مقررات اقدام می کند.
10-انواع خریدها: 1/10_ خریدهای برنامه ریزی شده این نوع خریدها معمولاًدرآغاز هرسال براساس برنامه های پیش بینی شده انجام می شود .در واحدهای تولیدی و صنعتی برنامه خرید بر اساس میزان تولید و با همکاری واحد کارپردازی یا تدارکات ،امور مالی ،دفتر طرح وبرنامه و تولید و سایر واحد های مرتبط تدوین می گردد.
در مؤسسات غیرانتفاعی مانند وزارتخانه و مؤسسات خدماتی برنامه ی خرید شامل کالاهای اساسی می باشد که با وظایف مستمر ودائمی مؤسسه ارتباط دارد در خریدهای برنامه ریزی شده مراحل زیر طی میشود: -درخواست کننده کالا با تکمیل فرم اعلام نیازمندیها احتیاجات خود را به واحد سفارشات یا واحد تدارکات اعلام می دارد.
فرم مذبور پس از تأیید موجودی انبار با مراجعه به کاردکس انبار و تأیید انباردار درپرونده مربوط به اعلام نیازمندیها درواحد سفارشات یا واحد تدارکات بایگانی می گردد وبا توجه به الویتها نسبت به تنظیم برنامه خریداقدام به سفارش آن می شود.
فرم اعلام نیازمندیها در سه نسخه تهیه و به شرح زیر توزیع و نگهداری می شود : نسخه اول ودوم درپرونده اعلام نیازمندیهاجهت اقدام درواحدسفارشات نگهداری می شود.نسخه سوم به بایگانی واحد در خواست کننده ارسال می گردد.
پس از انجام سفارش نسخه دوم نیز جهت اطلاع از جریان سفارش به واحد درخواست کننده ارسال می گردد.
این خریدها براساس درخواست واحدها وطی تشریفات خاصی صورت می گیرد معمولاً این نوع خریدها برحسب درخواست واحدهای مصرف کننده ی کالاهایی که لزوم تهیه آنها نیازی به برنامه ی سالانه نداردانجام می گیرداین نوع خریدها از محل تنخواه گردان صورت می گیرد .
معمولاً کالاهای خریداری شده از محل تنخواه گردان تحویل انبار نمی شود و بر اساس تأیید دریافت کننده ی جنس انباردار مبادرت به صدور قبض و حواله انبار نموده و مراتب در کارتها و یا دفاتر انبار ثبت می شود .
...............................................................................
2/10_ خرید به صورت متمرکز در صورتی که یک واحد سازمانی به نام کارپردازی یا تدارکات کل،مسئول تهیه و تدارک وارائه خدمات درکل سازمان باشد به این نظام تمرکزخرید گفته میشود اگرسازمانی آمادگی کامل از نظرامکانات مادی ونیروی انسانی لازم داشته باشد اعمال سیاست تمرکز اداری مزایای زیر خواهد بود: -خریدهای مکررتوسط مأمورین خرید،شرایط خرید را سهل تروآنها را به بازار خرید آماده تر و آشناتر می سازد.
-خرید به صورت متمرکز ،موجب صرفه جویی در نیروی انسانی می گردد.
-کنترل موجودی در سیستم متمرکز بهتر و سریعتر انجام می شود.
-سفارش کالا در مواقع مناسب انجام می گردد.
-برنامه ریزی و تأمین اعتبار خرید با سهولت صورت می گردد.
4/10_ خرید به صورت غیر متمرکز در نظام غیر متمرکز خرید ،هر واحد سازمانی ،با داشتن اختیارات لازم نسبت به خرید و لوازم مورد نیاز خود اقدام می کند.این نظام دارای مزایای زیر است: -تهیه ی کالاهای اختصاصی و فنی با همکاری واحد ذینفع بهتر و صحیحترانجام می شود.
-خرید با نیازمندیهای واقعی هر واحد منطبق می گردد.
لازم به یادآوری است که انتخاب یکی از دو نظام مذکور با خط مشی و سیاست مدیریت هر سازمان و به وظایف آن سازمان ارتباط دارد.
11-انواع خریدها از نظر قیمت: به موجب قانون محاسبات عمومی مصوب6 /11/1362 نصب و نحوه انجام معاملات با رعایت صرفه و صلاح دولت به شرح زیر می باشد: 1/11_ خریدهای جزئی مبلغ این نوع خریدها نباید از 300000 ریال تجاوز نماید.این نوع معاملات باید به کمترین بهای ممکن وتشخیص ومسئولیت کارپرداز و مأمور خریدانجام گیرد.
2/11_ خریدهای متوسط مبلغ خریدهای متوسط از 300000ریال تا 5000000ریال تعیین شده است.این نوع معاملات باید به کمترین بهای ممکن و به تشخیص و مسئولیت کارپرداز و مسئول واحد تدارکات و تأیید وزیر یا بالاترین مقام دستگاه اجرایی در مرکزویا استان و یا مقامات مجاز از طرف آنها انجتم گیرد.
3/11_ خریدهای عمده خریدهای عمده خریدهایی هستند که مبلغ مورد معامله از5000000ریال به بالا باشد .
معاملات عمده با انتشار آگهی مناقصه ی عمومی و یا ارسال دعوتنامه (مناقصه ی محدود) و به تشخیص وزیر یا بالاترین مقام دستگاه اجرایی و یا مقامات مجاز از طرف آنها انجام می شود.
لازم به یادآوری است که در بخشهای تولیدی و صنعتی مبالغ فوق الذکر مورد توجه قرار داده نمی شود و هر سازمانی سقف مشخصی برای خرید های خود منظور کرده است.
12- اصول تدارکات هدف مدیریت تدارکات کاهش هزینه و بهینه سازی سیستم و استفاده از روش سیستماتیک در امور تدارک کالا می باشد.
در راستای نیل به اهداف به نکاتی چند در مورد سیستم روش سیستماتیک و موارد استفاده از آن اشاره می شود.
...........................................................................................
13-تعریف سیستم و روش سیستماتیک شناخت اجزاء به هم پیوسته که با یکدیگر ارتباط داشته و به یک هدف همکاری و تلاش می کنند سیستم یا روش سیستماتیک گفته می شود.
سیستم دارای مشخصات زیر است: 1- مرتبط بودن اجزاءیک سیستم با یکدیگر 2- هدف دار بودن سیستم 3- وجود سلسله مراتب درسیستم به طور کلی در روش سیستماتیک هر جزء از اجزاء با توجه به کلیت سیستم مورد بررسی قرار داده می شود .
روش سیستماتیک کمک می کند تا مدیر وظایف خود را با توجه به هدف کلی سازمان بررسی و مورد نظر قرار دهد.
بنابراین به منظورتسریع دررسیدن به اهداف یک شرکت باید سعی شودهماهنگی میان اجزاء آن را بیشتر کرده و اجزاء یک سازمان و ارتباط هر جزء مورد بررسی قرار داده و سپس به بررسی نقش هر یک بپردازیم.
بررسی قرار داده و سپس به بررسی نقش هر یک بپردازیم.
مدیر عامل امور مالی امورمالی امور تولید امور تدارکات امور بازرگانی 1/13_ نقش واحد تدارکات به عنوان جزئی از یک سسیتم سیستم تدارکات در شرکتهای تولیدی را می توان از نظر اینکه تأمین کننده مواد اولیه برای آنهاست قلب سیستم لقب داد.
چون سیستم تدارکات تغذیه کننده و تهیه کننده مواد به قسمتهای مختلف شرکت می باشد.
لازم به یادآوری است که سیستم تدارکات مانندهرسیستم دیگرمحتاج به اطلاعات دقیق صحیح و به موقع دارد که باید از کلیه قسمتهای یک کارخانه و یا منابع داخلی و یا خارجی به واحد تدارکات می رسد.
بطوری که یادآوری گردید هدف مدیریت تدارکات این است که به هر نحوی سعی نماید هزینه های مختلف را کاهش و بهینه سازد .
هزینه تدارکات با فرمول زیر مشخص می گردد: (هزینه های حمل+هزینه های نگهداری+هزینه های تأمین مواد) تابع= مجموع هزینه ها جهت تحقق چنین هدفی باید سیاست های زیر را اعمال نمود که در اصطلاح مدیریت تدارکات به five rights یا «صحت پنجگانه»معروف است: 1-کیفیت صحیح 2-کمیت دقیق 3-صحت درانتخاب زمان و مکان 4-قیمت مناسب 5-منابع درست ............................................................................................
2/13_ اصول مدیریت تدارکات(صحت پنجگانه) 1-عوامل مؤثرصحت ودقت درکیفیت: عوامل زیر باید درمورد کیفیت ودقت کالا مورد توجه وبررسی قرار گیرد: خصوصیات فنی استاندارد کالا درجه بندی عرضه کنندگان شامل : 1- عملکرد گذشته 2- شهرت 3- ارزیابی نمونه ها 2-عوامل مؤثر درانتخاب کمیت دقیق توجه به نکات زیر برای انتخاب کمیت ضرورت دارد : اهداف خرید : ا لف: خرید به منظورنگهداری ب: خرید به منظور مصرف برنامه ریزی مقدا روزمان : توجه به محاسبه حداقل و حداکثر مو جودی ونقطه سفارش -استفاده تکنولوژی اطلاعات IT 3- صحت درانتخاب زمان و مکان استفاده از تکنیکهای زیر در این انتخا ب توصیه شده است : ا لف : عرضه کالا بدون تأ خیر(ZERO DELAY) ب: به حداقل رسانیدن زمان توقف تولید ج: تولید بدون ضایعات 4- خرید از منابع واجد شرایط برای نیل به هدف فوق توجه به نکات زیر توصیه شده است: ا لف: بررسی وتحقیق در بازار عرضه کنندگان کالا ب: تعیین سازنده اصلی لوازم یدکی و خدمات پس از فروش ج: تعیین واحدهای تصمیم گیرنده ه: خریدار مصرف کننده ،تصمیم گیرنده د:ایمنی در عرضه کالا و:عوامل عمومی در ارزیابی عرضه کنندگان کالا 5-قیمت مناسب عوامل مؤثر در اتخاذ تصمیم درباره قیمت الف: هزینه تولید ب: توان خرید مصرف کننده ج: رقبا و قیمت عرضه کالا در بازار بررسی قیمت رقبا هزینه قیمت بررسی و توان خرید 14_ مراحل اجرایی خرید: به طوری که قبلاًَ گفته شد واحد تدارکات یا کارپردازی مسئول تهیه وتأمین کالا و لوازم وهمچنین ارائه خدمات در هر سازمان می باشد.نحوه تهیه و تدارک کالا از نظر تشریفات اداری و مبالغ مورد مطالعه در سازمانهای دولتی تابعه قوانین و مقررات دولتی است و رعایت آن در سازمانهای مذبور الزامی می باشد.بدون تردید این امر در بخشهای خصوصی که از شمول قانون خارج است مورد توجه قرار داده نمی شود.
به منظور سهولت در امربررسی خرید،خریدها را به دو قسمت خریدهای داخلی و خارجی تقسیم می کنیم: ............................................................................................
قسمت اول: ( خریدهای داخلی) 1/14_ درخواست خرید درخواست خریدکالا درسیستم تدارکاتی وانبارداری مستلزم تکمیل فرم درخواست خرید از طرف انبار و ارسال آن به واحد تدارکات می باشد.
فرم درخواست خرید در موارد زیر تهیه می گردد: الف:در صورت موجود نبودن کالای مورد تقاضا در انبار ب:در مواقع رسیدن میزان موجودی به حد سفارش فرم درخواست خرید درخواست رسمی برای خرید می باشد این فرم معمولاً در سه نسخه تهیه وپس از امضای مجاز نسخه سوم آن درانبار بایگانی وسپس سایر نسخ آن جهت تصمیم درمورد خرید کالای مورد درخواست و تامین اعتباراز طرف امور مالی به واحد تدارکات ارسال می گردد .
در صورت موا فقت با درخواست خرید واحد تدارکات پس از اخذ امضاهای مجاز اقدام به صدورفرم سفارش کالامی کند.
واحد تدارکات نسخ فرم درخواست خرید را به شرح زیر تفکیک وتوزیع می نماید: نسخه اول فرم : امور مالی نسخه دوم فرم: تدارکات یا کارپردازی نسخه سوم: دربایگانی انبارنگهداری می شود.
در صورت عدم موافقت با خرید نسخه دوم صادره فرم درخواست خرید به انبارعودت داده می شود تا انباردار در جریان امر قرار گیرد و مراتب را به اطلاع در خواست کننده کالا برساند.
2/14_ سفارش کالا به فروشنده پس از وصول فرم(درخواست خرید) واحد تدارکات فرم مذبور را مورد بررسی قرار میدهد و در صورت موافقت با خرید کالای مورد نظر اقدام به تهیه و تکمیل(فرم سفارش)به فروشنده می نماید.
فرم سفارش خرید درخواست رسمی می باشداین فرم یکی از مهمترین فرمها در نظامهای کنترل تدارکاتی محسوب می شود و نقش بسیار مهمی در امور نظارت بر کالاها و اجناس رسیده یا برنامه سفارش ها در آینده دارد.
ازفرم سفارش خرید می توان برای کنترل خرید و جلوگیری از سفارشهای زاید و تکراری استفاده نمود.
فرم سفارش معمولاً در چهار نسخه و به شرح زیر توزیع می گردد: نسخه اول: فروشنده کالا نسخه دوم: حسابداری نسخه سوم: ماحد تدارکات نسخه چهارم: انبار نسخه سوم سفارش به ضمیمه فرم درخواست خرید باید در پرونده سفارشها در واحد تدارکات بایگانی می شود.
فرم شماره 2(فرم درخواست خرید) فرم شماره3(فرم سفارش کالا) لازم به تذکر است با توجه به اینکه کنترل موجودی های انبار به منظور فراهم ساختن مقدمات سفارش ها به همکاری واحد تدارکات از اجناس و کالاهای مورد مصرف از وظایف انبار محسوب میگردد لذا درصورت استفاده ازدفاترراهنمای سفارشها که در بعضی ازسازمانها رایج است استفاده از کاردکس انباربه منظور کسب اطلاعات لازم در مورد سفارشها نیز توصیه می گردد.
3/14_ بازرسی و کنترل اجناس خریداری شده کالاها ومواد فنی و تخصصی خریداری شده هنگام دریافت وتحویل نهایی باید از نظرتخصصی کنترل و مورد تأیید آزمایشگاه مربوطه قرار گیرد.
نحوه عمل بدین ترتیب است که نمونه ای از مواد خریداری شده به آزمایشگاه مربوطه ارسال ویا ازکارشناس فنی واحد سفارش دهنده دعوت می شود تاصحت جنس مورد نظررا مورد تأیید قراردهد وطی فرم خاصی(با توجه به نوع آزمایش) مراتب رسماً به واحد دریافت ویا انبارارائه نمایند.فرم مذبورملاک دریافت نهایی و صدور قبض رسید از طرف انبار خواهد بود.
فرم شماره 4(کارت سفارش) 15_ دفترراهنمای سفارش ها: بعضی ازسازمانها ومؤسسات تولیدی به منظوراطلاع ازمیزان ونوع سفارشهای رسیده از طرف واحدهای مختلف سازمان فهرستی از کلیه سفارشها تهیه میکنند تا در پایان سال اطلاعات دقیقی از میزان و نوع آنها در اختیار داشته باشند.
برای سهولت دسترسی به نوع کالای سفارش شده علاوه بر فهرست مذکور یک راهنمای الفبایی نیزبا توجه به نام کالاهای مورد سفارش تنظیم می شود.
نمونه هایی از دفاتر و کارتهای مورد بحث در شکل شماره 3 نشان داده میشود.
فرم شماره 5 (راهنمای الفبائی) قسمت دوم : (خریدهای خارجی) 18_ کلیات خریدهای خارج از کشور متضمن طی مراحل زیر است: اولین مرحله برای خریدهای خارجی تماس با فروشنده یا فروشندگان کالای مورد نظر و درخواست پیش فاکتور(proforma invoice) می باشد.
پیش فاکتور یا پروما فرمی است که کلیه مشخصات کالای مورد معامله از نظر قیمت، نوع ،مشخصات فنی، وزن و همچنین اطلاعات لازم در مورد فروشنده کالا در خارج کشور پس از امضاء و مهر اطاق بازرگانی کشور فروشنده و تأیید مهر مذبور از طرف کنسولگری کشور وارد کننده کالا برای خریدار ارسال می گردد.
مؤسسه خریدار پیش فاکتور را همراه با تقاضای درخواست خرید کالا به واحد تدارکات یا بازرگانی خود ارسال می دارد.در واحد مذبور پیش فاکتور رسیده از طرف فروشنده مورد بررسی قرارمی گیردو پس از تأیید قیمت و مشخصات فنی و سایرشرایط لازم ودر صورتی که در این مورد از چند کمپای نیز استعلام شده است ، کمپانی مورد قبول انتخاب و پس ا زتأیید مقامات تصمیم گیرنده وتماس با بانک مرکزی و گشایش اعتبار اسنادی و انجام سایر تشریفات به واردات اقدام به معامله می شود.با توجه به اینکه بحث خریدهای خارجی مورد بحث ما نیست به همین مقدار توضیح بسنده می کنیم.
19_عوامل موثر در بالابردن میزان فروش: - توجه به بهبود تدریجی کیفیت کالا و یا خدمات - استاندارد کردن کالاهای تولیدی با رعایت استاندادهای بین المللی - انتخاب مناسب نام کالا - استفاده از بسته بندی مناسب - اصلاح سیستم حمل و نقل - کاهش هزینه تولید از طریق اعمال مدیریت مناسب - تطابق کامل محصول با نیازهای مشتریان - سهولت و آسایش در استفاده و بکارگیری محصول - شناخت فرهنگ و نیاز جامعه ............................................................................................
20_وظایف مدیر بازاریابی و فروش: - همکاری در تهیه و تنظیم طرحهای لازم برای اجرای فعالیتهای بازاریابی و فروش محصولات و تولیدات شرکت با رعایت صرفه و صلاح و با توجه به قیمت تعیین شده و مصوبا ت هیئت مدیره و سایر مراجع و مقامات مسئول.
- همکاری ونظارت درجهت شرکت درنمایشگاههای بین المللی به منظورعرضه محصولات تولیدی.
- نظارت و همکاری در جهت سفارش تهیه پوسترها و فیلم های تبلیغاتی، تهیه بروشورهای مربوط به منظورعرضه محصولات حاوی کلیات اطلاعات مربوط از نظر کیفیت ،کمیت و خصوصیات محصولات تولیدی.
تماس بامصرف کنندگان محصولات بمنظورآگاهی ازکیفیت محصولات تولیدی تماس با مصرف کنندگان خارجی ازکانالهای مجاز بمنظورعرضه محصولات تو لیدی.
- همکاری در دریافت آمار مربوط به نرخ و میزان تولیدات در زمانهای مختلف به منظور برنامه ریزی هرچه بهتر و دقیقتر درزمینه فروش محصولات جمع آوری آمار واطلاعات مربوط به نرخ محصولات مشابه درسایرکشورها مطالعه مستمرقوانین ومقررات ومربوط به بازاریابی وفروش محصولات در سطح شرکت و کشور.
تهیه برنامه های آموزشی لازم جهت کارکنان تحت سرپرستی.
تقسیم کار با توجه به وظایف تعیین شده بین کارکنان تحت سرپرستی شرکت در جلسات مختلف در ارتباط با بازاریابی و فروش تماس با مرکز توسعه صادرات بمنظور اگاهی از تاریخ تشکیل نمایشگاههای بین المللی.
تهیه برنامه های زمان بندی شده لازم درمورد میزان فروش محصولات واتخاذ تدابیر مقتضی در جهت تحویل کالاهای تولیدی.
اصول انبارداری: - کلیات درامورتدارکات وکارپردازی سیستم انبارداری ازاهمیت خاصیت برخورداراست و همکاری این دو واحد خدماتی با یکدیگر اجتناب ناپذیر می باشد .
سیستم صحیح انبارداری متضمن مزایای زیراست: دریافتحفاظت ودر دسترس قراردادی کالا،مواد و وسائل مورد نظر بسهولت و سرعت انجام می شود.
با اعمال کنترل دقیق از ازدیاد خارج از حد موجودیها که ممکن است بر اثر تغییر قنمتها باعث زیان گردد، جلوگیری میشود.
با استفاده صحیح از سیستم انبارداری میزان موجودی کالا در انبار و میزان مصرف آن در هر واحد کالا که پایه و اساس حسابداری صنعتی محاسبه میگردد کنترل میزان موجودی در انبار از نظر قیمت به سهولت صورت می گیرد.
صدور قبض انبار (رسید به جنس انبار) موجبات تسهیل پرداخت مبلغ کالا به فروشنده و عملیات حسابداری می گردد.
چون میزان موجودی ها معمولاً به قیمت تمام شده درانبارها نگهداری میشود لذا در صورت خسارت ناشی از به تعیین سایر ضایعات و خسارت وارد شده محاسبه می شود.
22_ تعریف انبار: به محل و فضایی که یک یا چند نوع کالای بازرگانی ،صنعتی،مواد اولیه و یا فرآوردهای مختلف که بر اساس یک سیستم صحیح طبقه بندی و تنظیم می گردد ،انبار گفته می شود.
انبار از نظر فرم به سه صورت می باشد: انبارهای پوشیده:این مکان ازتمام اطراف بسته و دارای سقف و وسایل ایمنی کامل می باشد.
- انبارهای سر پوشیده یا هانگارد:این انبار دارای سقف است ولی چهار طرف آن باز و فاقد حفاظجانبی می باشد .
این نوع انبارها کالاها را فقط از باران و آفتاب حفظ می کند.
- انبارهای بازیامحوطه:این انباربه صورت محوطه بوده ومعمولاً برای نگهداری ماشین آلات ولوازم سنگین مورد استفاده قرار می گیرد.
23_ وظایف انباردار: انباردار کسی است که عهده داروظایف زیر می باشد: - تحویل گرفتن اجناس و کالاهای خریداری شده طبق اسناد و مدارک خرید.
- صدور قبض انبار یا برگ رسید جنس به انبار پس از تحویل گرفتن کالا.
- صدور حواله انبار هنگام تحویل دادن کالا.
- صدور فرم های مرجوعی ،برگشت از خرید و سایر فرم های ومشابه.
- صدور برگ درخواست خرید کالا در صورت لزوم.
- ثبت مشخصات و تعداد اجناس وارده و صادره در دفاتر و کارتهای انبار.
- طبقه بندی،تنظیم و کد گذاری کالا و اجناس.
-همکاری با حسابداری صنعتی و واحد سفارشها در مورد تعیین حد اقل ،حداکثر و نقطه سفارش.
- حفظ و حراست اجناس و رعایت اصولی ایمنی در انبار .
- بایگانی اسناد و مدارک انبار.
- ارائه گزارش های لازم به مقامات ذیربط.
24-انواع موجودی های انبار: اجناس و کالاهای موجود در انبار اعم از مؤسسات تولیدی یا غیر تولیدی را می تون به پنج دسته به شرح زیر تقسیم نمود: ..........................................................................................
1/24-مواد خام یا مواد اولیه: از این مواد برای تولید کالا استفاده می شود.
2/24-مواد و لوازم مصرفی: مواد و لوازم مصرفی به موادی اطلاق می شود که به طور غیر مستقیم درتولید کالا دخالت دارد و یا درسازمانهای تولیدی برای انجام خدمات جانبی مورداستفاده قرار داده می شود.
این مواد بر اثر مصرف از بین می رود مانند کاغذ و مداد و یا وسایل بسته بندی در سازمانهای تولیدی.
3/24_ مواد ولوازم در جریان ساخت به موادی که مقداری تغییرات در مواد اولیه ی آن داده شده ولی هنوز به صورت کامل ساخته نشده است،مواد ولوازم در جریان ساخت گویند.
4/24_ کالای تمام شده به کالاهایی گفته می شودکه از نظر ساخت به مرحله تکمیلی رسیده و قابل عرضه به بازار باشد.
5/24_اجناس خریداری شده جهت فروش این سری از اجناس شامل اجناسی هستند که بدون هیچ گونه تغییری درآ نها به بازار جهت فروش عرضه میگردد به طور موقت درانبارنگهداری میشود مانند انبارفروشگاههاوموسسات بازرگانی.
25_ سازمان انبار انبارقطعات و مواد اولیه درواحدهای تولیدی معمولاًَ زیر نظر مدیرفنی کارخانه قرار دارد و در بعضی از کارخانه ها ، انبارمستقیماً زیر نظرمدیرکارخانه انجام وظیفه می کند.
در سازمانهای بزرگ صنعتی،واحد انباردارای مدیریت مستقلی است که مستقیماً زیرنظرمدیر عامل قرار دارد و تحت نظر مدیر انبار نیز انبارهای مختلفی مانند انبار مواد،قطعات و ابزار آلات که هر یک از آنها دارای مسئول می باشد انجام وظیفه می کند.
در سازمانهای دولتی و غیرانتفاعی ،معمولاً واحد انبار تحت نظر تدارکات و یا کارپردازی که خود این واحدها نیز یکی از واحدهای تابعه امور اداری محسوب می شود می باشد.
(منابع ورود کالا به انبار) 26_ کلیات: اجناس و کالاها از چند طریق وارد انبار می شود: از طریق خریدهای داخلی از طریق خریدهای خارجی کالاهای انتقالی از سایر انبارها و اجناس برگشتی کالا و لوازمی که در کارگاه های مؤسسه ساخته می شود.
کالای امانی 1/26_ از طریق خریدهای داخلی این نوع کالاها در مقابل برگ درخواست کالا توسط واحد خرید تهیه شده و به انبار ارسال می گردد.خریدهای داخلی ممکن است از طریق مناقصه انجام گردد این اجناس پس از کنترل و تنظیم صورت جلسه و انجام سایر تشریفات به انبار تحویل می گردد.
2/26_ از طریق خریدهای خارجی خرید از خارج کشور مستلزم طی مراحل خاصی است که قبلاً توضیح مختصر داده شده است.
27_ کالای انتقالی از سایر انبارها و اجناس برگشتی این نوع کالاها و اجناس معمولاً از کالاهای مازاد بر احتیاج و یا اجناسی که مورد نیاز انبار خاصی نمی باشد به انبار دیگری منتقل می گردد.
مازاد کالای صادر شده جهت عملیات تعمیر یا طرحهای ساختمانی و نیز اجناس اسقاط گاهی به انبار عودت می گردد.
در این صورت لازم است صورت دقیقی از کلیه ی کالاهای قابل استفاده برگشتی به انبار تهیه شود تا بتوان حساب انبار را با قیمت آنها بدهکاروحساب هزینه عملیاتی یا دستورکار ساختمانی مربوط را بستانکارنمود.
1/27_نحوه و موارد استفاده از فرم انتقال کالا از یک انبار به انبار دیگر انتقال کالا ازانباری به انبار دیگر منوط به استفاده و تکمیل فرم خاصی به همین منظور می باشد.فرمهای مذکور قبلاً شماره گذاری شده اند و مشخصات کالا ،کد جنس و مقدار مورد درخواست توسط انباردار متقاضی در آن ثبت می گردد.
معمولاً فرمهای انتقال کالا در چهار و در بعضی از مؤسسات در پنج نسخه تهیه می شود.
سه نسخه اول به انبار تحویل دهنده ی کالا ارسال می گردد.
و نسخه چهارم جهت پیگیری در انبار متقاضی بایگانی می شود.
انبار تحویل دهنده کالا پس ازدریافت فرم تقاضای ستون مربوط به مقداریا تعداد تحویلی بهانبارمتقاضی را تکمیل و سایر نسخ را به ترتیب زیر توزیع می گردد: نسخه اول و دوم همراه جنس به انبار متقاضی ارسال می گردد .
انبار متقاضی پس ازدریافت جنس نسخه اول را بایگانی می نماید.
نسخه دوم پس از امضاء و تأیید وصول جنس مورد نظر جهت انجام دادن عملیات مالی به حسابداری ارسال می گردد.
نسخه سوم در انبار صادر کننده کالا ودر پرونده ی کالاهای صادر شده بایگانی می شود.
لازم به توضیح است که پس از وصول نسخه اول به انبار تقاضا کننده نگاهداری نسخه چهارم (پیگیری ) لزومی ندارد.
2/27_ نحوه و مواد استفاده از فرم برگشت کالا واحد برگشت دهنده ی کالا باید فرمی جهت ثبت کالای برگشت شده به انبار تنظیم نماید.این فرم شامل مشخصات و شماره کد جنس و مقدار برگشت شده کالا به انبارخواهد بود.همچنین شماره حساب هزینه عملیاتی یا دستور کار ساختمانی که باید بستانکار شود نیز در بعضی از فرمها قید می گردد.
فرم کالا ی برگشتی به انبار باید قبلاً شماره گذاری شده و در پنج نسخه صادر گردد.
چهار نسخه اول ضمن برگشت جنس به انبار ارسال و نسخه پنجم توسط واحد برگشت دهنده بایگانی می گردد.
انباردار دریافت کننده جنس باید روی هر چهار نسخه رسید کالا را اعلام و نسخ اول و دوم را به دایره ی حسابداری کالا جهت ثبت قیمت کالاها در کارتهای مربوط ارسال دارد.
نسخه ی سوم به واحد برگشت دهنده کالا فرستاده می شود و نسخه چهارم توسط انباردار جهت ثبت در کارتهای انبار بایگانی می گردد.
برگشت کالا به انبار 28_ کالاها و لوازمی که در کارگاه های یک مؤسسه ساخته میشود این اجناس معمولاً در واحدهای تولیدی و هنرستانهای صنعتی ازمواداولیه که از انبار دریافت و یا خریداری می گردد ساخته شده و سپس به صورت یک کالای جدید به انبار عودت داده می شود.
29_ ورود و تحویل کالاهای خریداری شده به انبار کالاهای خریداری شده برای تنظیم ونگهداری تحویل انبار میشود.اجناس مذکور همراه یک نسخه از فرم درخواست کالا تقاضای خرید ، فرم سفارش (معمولاً بدون ذکر قیمت) به انبار فرستاده می شود.پس از کنترل دقیق اجناس و تطبیق آنها به فهرست وامضای مربوط و بالاخره تعیین مقدارآنها توسط انباردار نسبت به تحویل کالا و صدور (رسید انبار) اقدام می گردد.
قبض انبار یا رسید جنس به انبار یکی از مهمترین فرمها و اسناد انبار و حسابداری به شمار میرود.
به مجموعه فرم های درخواست کالا ،تقاضای خرید،فرم سفارش،فاکتور فرشنده و رسید انبار مدارک خرید گفته می شود.
بر اساس این مدارک مبلغ کالای قابل پرداخت به فروشنده خواهد بود .
30_ تحویل کالا به انبار تحمیل فعا لیتی است که درارتباط با ورود کالا به انبار انجام می گردد.
وظایف واحد تحویل در سازمانهای بزرگ و تولیدی عبارت است از: تخلیه ی مواد و کالا از وسایل نقلیه؛ شناسایی و کنترل کالا یادداشت کالاهایی که معیوب و یا غیر قابل استفاده می باشد.
تحویل کالا به انبار به دو طریق به شرح زیر انجام می گیرد: لازم به یادآوری است که در بعضی از مؤسسات تولیدی واحدی تحت عنوان واحد دریافت یا receivingموظف به دریافت ،کنترل و همچنین صدور فرم رسید انبار می باشد و انبار در این زمینه فعالیتی انجام نمی دهد.
1/30_ تحویل دائم پس از کنتذل اجناس خریداری شده و تطبیق آنها با اسناد مربوط و تأیید مقامات مسئول تحویل دائم صورت می گیردد.
برای حصول اطمینان از کیفیت از کیفیت کالا خریداری شده از واحد کنترل کیفیت (در صورت وجود ) درخواست می شود نظرات کارشناسی خود را با استفاده از فرم کنترل کیفیت اعلام دارد.
2/30 _ تحویل موقت در صورتی که اجناس خریداری شده از لحاظ فنی مستلزم کنترل دقیق تر باشد.
ابتدا اقدام به تحویل موقت می شد و آنگاه پس از کنترل فنی و تأیید مقامات و کارشناسان مسئول تحویل نهایی انجام می گیرد.
معمولاً تحویل کالاهای خریداری شده در معاملات متوسط و عمده ،پس از تنظیم صورت جلسه ای انجام می شود.
باید توجه داشت که فرم سفارش کالا ،فاکتور فروشنده و گزارش تحویل کالا و قبض انبار باید با یکدیگر مطابقت داشته باشد.
3/30_ نحوه و موارد استفاده از فرم رسید انبار رسید انبار یا قبض انبار را می توان یکی از اسناد مهم انبار محسوب نمود.
این فرم سند دریافت جنس و تحویل آن به انبار است و براساس فرم مذکور مبلغ کالای خریداری شده قابل پرداخت به فروشنده کالا می باشد.
فرم قبض انبار یا رسید جنس به انبار معمولاً در پنج نسخه و به شرح زیرصادر و توزیع می گردد.
نسخه اول و دوم و سوم به واحد تدارکات ارسال می شود.در واحد مذبور پس از کنترل آن با فاکتور فروشنده و سایر اسناد ،دو نسخه اول را به حسابداری ارسال و نسخه سوم را در بایگانی خود نگهداری می کنند.
نسخه چهارم این فرم پس از ثبت اطلاعات مندرج آن درکاردکس یا دفاتر درانبار بایگانی می گردد.