موشک کروز نوعی هواپیمای بی‌سرنشین هدایت شونده است که مسیر آن تا رسیدن به هدف قابل تغییر و هدایت است.
در اغلب موشکهای کروز در واقع از نوعی موتور جت استفاده می‌شود و بنابر تعریف نمی‌توان به آنها موشک گفت.
هدایت موشکهای کروز امروزی توسط رایانه‌ای که در آنها قراردارد انجام می‌شود.
در این رایانه‌ها مدلی از زمین و پستی و بلندی‌های آن تا هدف وجود دارد و موشک کروز با استفاده از سامانهٔ موقعیت‌یاب ماهواره‌ای (مانند جی‌پی‌اس) و با حرکت در نزدیکی زمین و تغییر مکرر ارتفاع و مسیر خود به هدف می‌رسد.
موشک تاماهاوک از پیشرفته ترین نوع کروز می باشد.
سامانه موقعیت یاب این موشک برخلاف اکثر موشکهای کروز جی‌پی‌اس) نیست بلکه از نوعی سیستم موقعیت یاب مبتنی بر هوش مصنوعی استفاده می کند.
ردیابی و انهدام موشکهای کروز با کلاهک اتمی به دلیل پرواز نزدیک به زمین برای سیستم‌های ردیاب و رادار مشکل است و به این دلیل جزو سلاح‌های هسته‌ای استراتژیک محسوب می‌شوند.
موشک کروز برای مخفی ماندن از دید سیستم‌های راداری دارای دوخصوصیت است.
۱-سطح مقطع راداری کمی دارد که ردیابی آن را برای سیستم‌های ضدموشکی راداری مشکل می‌کند.
۲-به خاطر استفاده از موتور توربوفن، حرارت کمی تابش می‌کند و در نتیجه امکان قفل حرارتی روی آن نیز کم است.
موشکهای کروز بسته به شیوهٔ پرتاب به سه دسته تقسیم می‌شوند: زمین‌پایه هواپایه دریاپایه موشک‌هایی که از زیردریایی پرتاب می‌شوند دریاپایه و موشک‌هایی که از ناوها پرتاب می‌شوند ناوپرتاب نامیده می‌شوند.[ موشک یک موشک دوربرد ضدتانک موشَک پرتابه‌ای است که با نیروی عکس‌العمل ناشی از خروج گاز (معمولاً ناشی از سوختن سوخت) حرکت می‌کند.
در موشک ماده اکسیدکننده نیز به همراه سوخت حمل می‌شود و سوختن سوخت در آن نیاز به اکسیژن هوا ندارد.
از این نظر موشک با راکت و فشفشه فرق دارد.
موشکها از نظر سوخت به دو دسته موشک با سوخت مایع و موشک با سوخت جامد تقسیم می‌شوند.
انواع موشکها موشک آگنی-۲ در روز جمهوری در دهلی موشکهای بالستیک موشکهای اتمی موشکهای فضایی موشکهای ضد ماهواره موشکهای لیزری موشکهای شیمیایی، میکروبی، صوتی،...
موشکهای دوربرد زمین به زمین موشکهای میانبرد زمین به زمین موشکهای برد نزدیک زمین به زمین موشکهای دوربرد دریا به زمین موشکهای میانبرد دریا به زمین موشکهای برد نزدیک دریا به زمین موشکهای زمین به دریا موشکهای زمین به هوا موشکهای زمین به فضا موشکهای دریا به دریا موشکهای دریا به هوا موشکهای هوا به هوا موشکهای هوا به دریا موشکهای هوا به فضا موشکهای جنگ شهری موشکهای ضدتانک موشکهای ضدزره موشکهای ضدهوایی موشکهای دفاع هوایی موشکهای دفاع دریایی موشکهای دفاع فضایی موشکهای زیردریایی V-1 نخستین موشک کروز جهان مقدمه V-1 نام موشک هدایت شونده ای است که توسط آلمان پیش از جنگ جهانی دوم طراحی و ساخته شد .
این موشک که در واقع نخستین موشک کروز جهان به شمار می رفت همچون دیگر انواع موشکهای کروز هواپیمای بدون خلبانی بود که سر جنگی بزرگی حمل می نمود .
گوبلز وزیر تبلبغات وقت آلمان به این موشک لقب انتقام گیر داده بوده .
وی - 1 در نظر رهبران المان نازی مظهر انتقام از کشورهای متفقین به شمار می رفت .
موشک کروز وی -1 موشک کروز وی -1 توسط دو مهندس و طراح آلمانی به نامهای رابرت لوسر از شرکت فیسلر و فریتز گوسلاو از شرکت آرگوس در نیروی هوایی آلمان طراحی و ساخته شد .
این موشک از ژوئن 1944 تا مارس 1945 برای در هم کوبیدن اهدافی در جنوب شرق انگلیس و بلژیک و به ویزه شهرهایی در لندن و آنتوروپ به کار می رفت .
نخستین موشک وی -1 در سیزدهم ژوئن 1944 به نزدیکی پل راه آهن در انگلستان اصابت کرد .
برای پرتاب ان از سکوی پرتابی که در امتداد سواحل فرانسه و هلند قرار داشت استفاده می شد .
.
طبق گزارشات موجود تعدادی از این موشک ها توسط هواپیما های آلمانی بر فراز دریای شمال شلیک شده بود .استفاده از وی -1 و به دنبال آن موشک بالستیک وی -2 وحشت عجیبی به جنگ داده بود .
چرا که بدون دخالت انسان پرواز میکردند و اهدافی را در دوردست مورد هدف قرار میدادند .
وی -1 به لحاظ نوع طراحی و سامانه هدایت و پیشرانش شباهت بسیاری با موشکهای پیشرفته کروز امروزی دارد.
از دید کارشناسان نظامی وی- 1 نخستین موشک کروز عملیاتی جهان بود .
نخستین پرواز آزمایشی وی -1 در اواخر سال 1941 یا در اوایل سال 1942 در پینه موند و نخستین شلیک تهاجمی آن نیز روز 12 ژوئن سال 1944 انجام شد .
سکوهای پرتاب موشک وی-1 فقط میتوانستند تعداد 15 موشک در روز را پرتاب کنند و این وضعیت تا پایان جنگ نیز حفظ شد .
اگرچه برخی گزارشات حکایت از شلیک تا 18 موشک از یک سایت در روز داشت .
بیشترین تعداد موشکهای وی-1 از سکوهای متحرک واقع در منطقه لوفت واف بین ژولای 1944 تا ژانویه 1945 شلیک شد .
در این فاصله زمانی تعداد 1176 موشک وی -1 از هواپیماهایی که بر فراز دریای شمال به پرواز درآمده بودند شلیک شد .
در مجموع چیزی حدود 30000 موشک وی -1 تولید شد که تعداد 10000 فروند ان تا 29 مارس 1945 تنها به اهدافی در کشور انگلستان شلیک شد و از این تعداد 2419 مورد به شهر پرجمعیت لندن اصابت کرد .
نگاه کلی به موشک کروز وی-1 این موشک با موتور جت کار می کردو ترکیبی از هوای فشرده و بنزین را مصرف میکرد .
موتور ان مقدار 2.9 کیلو نیوتون نیروی رانش برای بیشینه سرعت یعنی 640 کیلومتر در ساعت تولید می کرد .
برد ان حدود 250 کیلومتر بود که تا 400 کیلومتر افزایش یافت .
طول این موشک 7.9 متر و فاصله بین دوبال آن 5.3 متر بود و 2180 کیلوگرم وزن داشت و در ارتفاع 100 تا 1000 متری سطح زمین پرواز میکرد.
متوسط ارتفاع پروازی وی -1 بین 610 و 915 متر بود .
سرجنگی ان 850 کیلوگرم وزن داشت و 150 گالن سوخت (هرگالن برابر است با 4.55 لیتر در بریتانیا و 3.8 لیتر در آمریکا ) در آن جای میگرفت .
وی یک موشک ساده ای بود که بدنه ان بیشتر از ورق فلز و تخته سه لایی بود و برای مونتاژ ان نیاز به حدود 50 ساعت زمان بود .
از آنجایی که موتور این موشک از خود صدای وزوز تولید میکرد آن را با نام موشک وز وزی نیز می شناختند .
دستگاه مسافت سنج این موشک ملخ کوچکی بود که روی دماغه موشک قرار داشت و یک دستگاه شمارشگر را می چرخاند و بدین تریتیب تخمین مسافت صورت می گرفت .
وقتی وی -1 مسافت معینی را طی میکرد با پیام مسافت سنج تمام سامانه های کنترل موشک از کار می افتادو موشک به سمت هدف شیرجه میزد سامانه هدایت وی -1 سامانه هدایت این موشک ساده و ابتدایی بود ولی طرحی دقیق و حساب شده داشت .
با این حال در عمل با کاستی همراه بود .
وقتعی که موشک پرتاب می شد یک خلبان کوچک خودکار کنترل اوضاع را به دست میگرفت و سرعت و ارتفاع موشک را با یک سامانه پاندول تنظیم میکرد و بازخورد عقب و جلو موشک را گرفته ان را با وضعیت موشک ارتباط میداد تا تکانها و لرزه های ان را مهار کند .بین یاو و رول و دیگر حسگرها تعامل دقیقتری وجود داشت .
یک قطب نمای جایرو مغناطیسی بازخورد لازم برای کنترل محور عرضی (پیچ)و طولی (رول ) ایجاد میکرد .
در دماغه وی-1 ملخ کوچکی وجود داشت که به یک پیچ و رزوه متصل بود و این پیچ و رزوه در داخل موشک به جلو و عقب می رفت .
روی این پیچ یک واشر وجود داشت و در پشت پیچ هم دو کنتاکت الکتریکی وجود داشت .
وقتی وی -1 پرواز میکرد جریان هوا باعث چرخش ملخ و به دنبال آن محور رزوه میگردید .
با چرخش این محور واشر در امتداد آن کوک می شد .
وقتی که این واشر به کنتاکت های الکتریکی می رسید مداری ایجاد می شد که به سولونید (متصل به یک گیوتین کوچک الکتریکی ) برق رسانی میکرد.
کار این گیوتین بردیدن سیم کنترل بالابرنده بود که پس از بریده شدن آن بالابر در وضعیت کاملا پایین قرار میگرفت و موشک میتوانست شیرجه ناگهانی بزند .
قبل از شلیک موشک مهندسین با مدنظر قرار دادن فاصله موشک تا هدف و پیش بینی باد مخالف موقعیت شروع واشر را روی محور تنظیم میکردند و سپس وی یک را شلیک کرده و به حال خود رها می کردند.
نبرد با وی -1 وی -1 به واسطه نوع طراحی که داشت کمابیش در برابر فنون معمولی نبرد هوایی ایمن بود .
اما چنانچه از ناحیه سرجنگی مورد اصابت گلوله انفجاری مسلسل هواپیما قرار میگرفت منفجر می شد .
متفقین برای سرنگونی این موشک از پدافندهای ضد هوایی استفاده می کردند ولی به دلیل سرعت زیاد و کوچک بودن موشک ها سرنگون کردن انها بسیار مشکل بود .
متفقین در ابتدای کار برای ساقط کردن هر موشک به طور متوسط 2500 گلوله شلیک میکردند .
گچه وی -1 نتوانست به گونه ای که انتظار میرفت عمل کند اما متفقین را بر آن داشت تا تمام توان و نیروی نظامی خود را برای مقابله با ان بسیج کنند .
با تولد موشک بالستیک وی -2 که دقیقتر از وی -1 عمل می کرد شرایط مقابله با ان برای متفقین سخت تر شد .
اگرچه وی -2 در پایان جنگ متولد شده بود و نتوانست تاثیر چندانی بر نتیجه جنگ گذارد .
خصوصیات عملکرد: موشک کروز طول:۷.۹ متر وزن: ۲.۱۸۰ کیلوگرم طول بال: ۵.۳۷ متر برد:۲۵۰ تا ۴۰۰ کیلومتر سرعت: ۶۵۶ کیلومتر بر ساعت نیروی پیشرانه: ۲.۹ کیلوتن کلاهک: ۸۵۰ کیلوگرم زمان ساخت:۱۹۴۲