ترکیب صادرات فرش دستباف ایران به بازارهای خارجی
عباسعلی یزدی
بازارهای فرش دستباف در جهان فاقد تنوع لازم بوده و عموما به دویا چند کشورمحدود می شود.تجربیات بازرگانی بین المللی نشان داده است که تغییر رویکرد این کشورها خصوصا در شرایط بحرانهای سیاسی میتواند در کاهش صادرات تاثیر چشمگیری داشته باشد.این وضعیت برای تمام کشورهای تولید کننده فرش دستباف با تفاوتهای اندکی وجوددارد.
فرضا تا 50% تا 60% فرش دستباف کشور هند به بازار آمریکا وکانادا صادر می شود وحدود 20 تا 23% آن به بازار آلمان و 2/4 درصد آن به بازار کشورهای آسیای شرقی می رود و یا در مورد کشور پاکستان در سال گذشته 48% صادرات فرش دستباف این کشور به آمریکا و13% به آلمان و12% به ایتالیا و7% به فرانسه و5% به انگلستان انجام شده است و در سال 2004 سهم آمریکا 33% و سهم آلمان 11% و در سال 2002 سهم آمریکا 51% و سهم آلمان 20% بوده است.و یا در مورد کشور نپال حدود 75 تا 80 درصد فرشهای دستباف صادراتیش به 2 کشور آلمان و امریکا می رود بطوری که درسال 2005 حدود 41% فرشهای دستباف صادراتی نپال به کشور آلمان و 33% آن به کشور آمریکا صادر شده است و یا در سال 2004 این ترکیب بصورت: 55% آلمان و 17% آمریکا و4% بلژیک و 5/2 % سوییس و3/3% انگلستان و 7/2 درصد هلند بوده است و در سال 2000 این ترکیب بصورت: 71% آلمان و 4/11% آمریکا و45/4 % بلژیک و84/2% سوییس و13/2% انگلستان و19/1 % هلند بوده است و یا در مورد کشور چین به این صورت است که بین 63 تا 65% فرشهای این کشور به بازار آمریکا صادر می شود و کشورهای انگلستان و آلمان و ژاپن هرکدام بین 8 تا 5 درصد سهم دارند.درمورد کشور ترکیه نیز بدین صورت است که 36% به بازار آمریکا و 20% به بازار آلمان صادر می شود و کشورهای :ایتالیا و انگلستان و اسپانیا نیز هرکدام 4 درصد سهم دارند.
فرش دستباف ایرانی نیز با چنین ترکیبی مواجه است.صادرات فرش دستباف ایران به بیش از یکصد کشور مختلف جهان صورت می گیرد ولی تقریبا نیمی از فرشهای دستباف ایرانی به 2 کشور می رود. در مجموع موارد زیررا می توان از جداول آماری صادرات فرش دستباف ایران استنباط کرد