چکیده: مقدمه: عوامل محیطی متعدد می توانند باعث ایجاد یا بدتر شدن اگزمای دست شوند.
هدف: تعیین نتایج Patch Test در اگزمای دست.
روش اجراء: در این مطالعه توصیفی 100 بیمار اگزمای دست که به بیمارستانهای لقمان و بوعلی ارجاع داده شده بودند مورد مطالعه قرارگرفتند.
ست Patch Test از شرکت هرمال خریداری شده بود و حاوی 23 ماده آلرژن بوده است.
یافته ها: 7 بیمار واکنش مثبت به نیکل سولفات داشتند.
5 بیمار به پاراترت بوتیل فنول فرمالدئید رزین و نیکل سولفات داشتند.
2 بیمار واکنش مثبت به پتاسیم دی کرومات، پتاسیم دی کرومات و نیکل سولفات، 5 کلرو دومتیل ایزوتیازولین، پارافنیلین دیامین Free Base نشان دادند.
56 بیمار باقی مانده نتایج متنوع ومنحصر به فردی داشتند.
افراد دارای واکنش مثبت 28 نفر مرد و 58 نفر زن و در گروه فاقد واکنش 3 مرد و 11 زن وجود داشتند (Not Significant).
سن گروه دارای واکنش مثبت 9/117/31 سال و سن گروه فاقد واکنش 2/98/24 سال بود (P 49 نفر از واکنش دهندگان اگزمای تحت حاد و 37 نفر اگزمای مزمن داشتند.
در گروه فاقد واکنش 11 نفر بیماری تحت حاد و 3 نفر بیماری مزمن داشتند (Not Significant).
240 واکنش مثبت در 86 بیمار مشاهده شد.
بیشترین واکنش ها مربوط به نیکل سولفات (30 مورد، 5/13%) و پتاسیم دی کرومات (28 مورد، 7/11%) بوده است.
نتیجه گیری: با انجام Patch Test آلرژن های دخیل در اگزمای دست شناسایی میشود و بعد از معلوم شدن نوع آلرژن بیمار می تواند از آن ماده خاص دوری کند که می تواند باعث بهبود درماتیت در فرد مزبور می گردد.
کلمات کلیدی: Patch Test، اگزمای دست، آلرژن.
Abstract: Background: various environmental factors can induce or exaggerate hand eczema.
Objective: evaluation of patch test result in hand eczema patients.
Method: in this descriptive study 100 patients with hand eczema whom referred to Loghmane Hakim & Booali Hospital Underwent patch testing.
The patch test set was obtains from hermal company and was contain 23 allergens.
Result:Seven patients had positive reaction for Nickel Sulfate , five patients for pare – tert – butyl phenol formaldehy de resin & nickel sulfate.
Two patients had positive reaction for potassium dichromate , potassium dichromate & nickel sulfate , potassium dichromate & 5 chloro – 2 methyl isothiazialin , paraben mix & nickel sulfate , 5 chloro – 2 methyl isothazioline, paraphenylenediamine free base.
For remaining 56 patients reactions were variable.
In positive group 28 patients were male and 58 were female.
In negative group 3 were male and 11 were female (not significant).
Age of positive group was between years & for negative group it was between years (P In positive patch test group 49 patients had subacte & 37 patients and chronic eczema.
In negative patch test 11 patients had subacute eczema & 3 patients had chronic eczema (not significant).
240 positive reactions observed in 86 patients the most common positive reaction was related to nickel sulfate (30 patients, 13.5%) and potassium dichromate (28 patients, 11.7%).
Conclusion: with performing of patch test the allergenes involve in hand eczema are detected and after detection of type of allergenes patients will be able to avoid those allergenes containing materials which can lead to improvement of disease.
Keywords: Patch test, Hand eczema, Allergen.
مقدمه: اگزمای دست یک بیماری شایع در کلینیک پوست می باشد بطوریکه شیوع حدود 4/5% را برای آن در نظر می گیرند(1).
علل متعددی باعث بروز این بیماری می شوند.
گرچه شرح حال و معاینه فیزیکی در تشخیص عامل اتیولوژیک این بیماری کمک کننده می باشد ولی به علت گستردگی عوامل و مواد موجود در محیط زیست انسانها این عوامل معمولاً به آسانی شناسایی نشده و افراد بیمار مدتهای مدیدی از مشکل مزبور رنج می برند.
این موضوع بخصوص در نوع آلرژیک تماسی قابل اهمیت میباشد.
هر تغییر در شیوه زندگی و کار افراد معمولاً مسئله ای بغرنج است لیکن این امر بسیار قابل قبول تر از تحمل درد و عذاب بیماری پوستی مذکور می باشد (2).
در Patch Test از مواد آلرژن مختلف استفاده می شود.
این مواد مختلف توسط نوار پلیاتیلن که کمتر آلرژن است به پوست قسمت فوقانی پشت چسبانده میشود(3).
بعد از معلوم شدن نوع آلرژن در Patch Test، بیمار می تواند از آن ماده خاص دوری کند که معمولاً باعث بهبودی درماتیت در فرد مزبور می گردد.
البته بعضی از انواع درماتیت مزمن کاملاً بهبود نمی یابد ولی بدنبال اجتناب از ماده آلرژن از شدت بیماری کاسته می شود (2).
در ایران کلیه توصیه های پزشکی برای این بیماران از اطلاعات مطالعات خارجی بدست آمده، واضح است که طرز زندگی ایرانیان و مواد موجود در محیط و عادات فردی ایرانیان با افراد ساکن در کشورهای دیگر می تواند متفاوت باشد.
لذا برای کمک به شناسایی عوامل مذکور و بهبود کیفی سطح زندگی این بیماران در ایران، مطالعه توصیفی بررسی نتایج Patch Test در بیماران اگزمای دست طراحی شد.
امید است که تحقیق مزبور راهگشای بهبود زندگی و تسکین آلام این بیماران شده باشد.
روش اجراء: در این مطالعه توصیفی بعد از کسب مجوزهای لازم با مراجعه به درمانگاه پوست وابسته به مرکز تحقیقات پوست دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی کلیه بیماران مبتلا به اگزمای دست تشخیص داده شده توسط رزیدنت بیماریهای پوست با نظارت متخصص مربوطه که برای ورود به تحقیق اعلام آمادگی نموده بودند وارد تحقیق شدند.
افراد دارای موارد زیر به عنوان مبتلا به اگزمای دست تشخیص داده شده بودند.
پاپول و زیکول و کراست و ترشح اگزمای حاد اریتم و پوسته اگزمای تحت حاد ضخیم شدن پوست اگزمای مزمن درمورد هر بیمار Patch Test توسط رزیدنت پوست به قسمت پشت چسبانده شد.
این تست حاوی این مواد بود.
پتاسیم دی کرومات مرکاپتو میکس سولفات نئومایسین اپوکسی رزین تیورام میکس پارابن میکس پارافنیلن دی آمین پارا- ترت- بوتیل فنل فرمالدئید رزین کبالت کلرید فراگرانس میکس بنزوکائین کواترینیوم 15 فرمالدئید نیکل سولفات کلوفونی 5-کلرو-2 متیل ایزوتیازولین-2 متیل ایزوتیازلین-1 کلیوکینول مرکاپتوبنزوتیازول بالسام پرو سسکوترپن لاکتون مکیس N- ایزوپروپیل-N-فنیل- پارافنیلن دی آمین پریمین محلول الکلی پشم 48 ساعت بعد بیمار نوار Patch Test را از پوست جدا کرده و فردای آنروز توسط رزیدنت پوست و بانظارت متخصص مربوط قرائت گردید.
نتایج به صورت زیر بود: منفی= بدون واکنش 1+= پاپولهای اریتماتو 2+= وزیکول 3+= واکنش گسترده همراه زخم و کراست Patch Test فقط در مورد بیمارانی انجام گردید که در مرحله حاد بیماری (وزیکول، پاپول، ترشح و کراست) نبوده و تحت درمان با کورتیکواستروئید سیستمیک از 2 هفته پیش نبوده اند.
بعد از انتقال داده ها به جداول واسط و اصلی تجزیه و تحلیل آماری براساس آماری توصیفی انجام و نتایج اعلام شد.
برای بررسی اختلافات از آماره Ttest و chi-square استفاده گردید و سطح معنی داری بر روی مرز 05/0P یافته ها: در این تحقیق 100 بیمار اگزمای دست (69 زن و 31 مرد) مورد مطالعه قرار گرفتند.
سن این بیماران 8/11+8/30 سال بود.
60 بیمار اگزمای تحت حاد و 40 بیمار اگزمای مزمن داشتند.
هیچکدام از آنها سابقه مصرف استروئید از 2 هفته قبل از انجام Patch Test نداشتند.
تست Patch Test حاوی 23 ماده آلرژن بوده است.
48 ساعت بعد بیمار نوار Patch Test را از پوست جدا کرده و فردای آنروز توسط رزیدنت پوست و بانظارت متخصص مربوط قرائت گردید.
7 بیمار واکنش مثبت به نیکل سولفات داشتند، 5 بیمار واکنش مثبت به پاراترت بوتیل فنول فرمالدئیدرزین و نیکل سولفات داشتند.
2 بیمار واکنش مثبت به پتاسیم دیکرومات، پتاسیم دی کرومات و نیکل سولفات، پتاسیم دی کرومات و پنج- کلرو- دو متیل ایزوتیازولین، پارابن میکس و نیکل سولفات، پنج-کلرو- دو متیل ایزوتیازولین، پارافنیلن دیامین Free Base نشان دادند.
56 بیمار باقیمانده نتایج متنوع و منحصر به فردی داشتند.
افراد دارای واکنش مثبت 28 نفر مرد و 58 نفر زن بوده اند و در گروه فاقد واکنش 3 مرد و 11 زن وجود داشتند (Not Significant).
سن گروه دارای واکنش مثبت 9/11+7/31 سال و سن گروه فاقد واکنش 2/9+8/24 سال بود.
(P 49 نر از واکنش دهندگان اگزمای تحت حاد و 37 نفر اگزمای مزمن داشتند.
توزیع بیماران براساس نوع ماده آلرژن در جدول شماره 1 نشان داده شده است.
جدول شماره 1- توزیع بیماران مبتلا به اگزمای دست براساس نوع ماده موجود در Patch Test و نوع واکنش به آن مرکز تحقیقات پوست دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی 81-1380 بحث: در این تحقیق 100 بیمار اگزمای دست (69 زن و 31 مرد) از نظر داشتن واکنش مثبت به 23 ماده آلرژن مورد بررسی قرار گرفتند.
240 واکنش مثبت در 86 بیمار مشاهده شد که بیشترین واکنش ها (5 مورد اول) به ترتیب عبارت بودند از: نیکل سولفات(30 مورد)، پتاسیم دی کرومات (28 مورد)، پارابن میکس (22 مورد) کبالت کلرید (18 مورد) و پاراترت بوتیل فتول فرمالدئید رزین (16 مورد) بوده است.
در مطالعه ای که در سال 1997 در 100 بیمار مبتلا به اگزمای دست انجام شد (4)، 87% بیماران Patch Test مثبت داشتند که 8/44% آنها مبتلا به درماتیت آتوپیک بودهاند.
آلرژن های شایع عبارت بودند از سولفات نیکل، پتاسیم دی کرومات، کربا میکس فرمالدئید، سولفات نئومایسین، بالسام پرو.
در این تحقیق تعداد بیمار دارای واکنش مثبت با مطالعه ما تقریباً برابر بود (87 نفر در مقایسه با 86 بیمار در مطالعه ما).
دو مورد اول آلرژن های شایع نیز مشابه مطالعه ما بوده است (نیکل سولفات و پتاسیم دی کرومات) اما موارد بعدی از نظر شیوع با مطالعه ما فرق داشته است که شاید به دلایل زیر باشد: اول اینکه تعدادی از بیماران آنها دارای درماتیت آتوپیک بوده اند که شاید به آلرژنهای خاصی بیشتر واکنش نشان دهند و دوم اینکه آلرژن کربامیکس جزء 23 آلرژن مطالعه ما نبوده است و سوم اینکه شاید تماس بیماران آنها با انواع خاصی از آلرژنها (بسته به فرهنگ بیماران) بیشتر بوده است.
در مطالعهای در فنلاند (5)، به بررسی آلرژی به نیکل در افرادی که با الکترودهای نیکلی کار میکردهاند پرداخته شده بود که 15% زنان و 4% مردان به سولفات نیکل واکنش مثبت نشان دادند که 70% این افراد سابقه اگزمای دست داشتند.
البته این مطالعه چون که به بررسی آلرژنی خاص در افرادی با شغل خاص پرداخته است با مطالعه ما قابل قیاس نمی باشد.
در مطالعه ای که توسط North American Contact Dermatitis Group (1996-1994) (6و7) بر روی 3120 بیمار مبتلا به درماتیت تماسی از نظر 49 آلرژن بررسی گردید، شایعترین آلرژن ها عبارت بودند از: سولفات نیکل، مواد خوشبو کننده و معطر، تیمرسول، کواترینیوم 15، سولفات نئومایسین البته در این مطالعه تعداد بیشتری نسبت به مطالعه ما مورد بررسی قرار گرفتند، هم چنین تعداد مواد آلرژن نسبت به مواد آلرژن در مطالعه ما بیشتر بوده است (49 آلرژن در مقایسه با 23 آلرژن مطالعه ما)، و ضمن اینکه بیمار مبتلا به درماتیت تماسی در هر ناحیه ای از بدن مورد مطالعه قرار گرفتند ولی در مطالعه ما فقط بیماران مبتلا به اگزمای دست مورد مطالعه قرار گرفتند.
البته شایعترین آلرژن در هر دومطالعه یکسان بوده است (سولفات نیکل).
در مطالعه دیگری در بیمارستان عمومی ماساچوست (1997-1990) (8) که به روی 608 بیمار مبتلا به درماتیت تماسی به عمل آمد شایعترین مواد آلرژن عبارت بودند از: سولفات نیکل، مواد معطر و خوشبو کننده، پتاسیم دی کرومات، کلرید کبالت، کواترینیوم 15.
در این مطالعه مورد 1و4 آلرژن های شایع با مطالعه ما یکسان بوده است و در هر دو مطالعه سولفات نیکل شایعترین آلرژن و کلرید کبالت چهارمین آلرژن از نظر شیوع بوده است.
تفاوت ها در 2 مطالعه عبارتند از مواد معطر و خوشبوکننده و کواترینیوم 15 در مطالعه ما از شیوع کمتری برخوردار بوده است البته در این مطالعه تعداد افراد بیشتری مورد بررسی بودند و ضمناً کلیه موارد درماتیت تماسی را بررسی کرده بودند و نه فقط اگزمای دست را.
و نوع آلرژن های بکار رفته (تعدادی ازآنها) با مطالعه ما متفاوت بوده است.
در بررسی 83 کودک (1995-1991) (9) 49% واکنشهای آلرژیک داشته اند که شایعترین آنها عبارت بودند از: فلزات، مواد موضعی و افزودنی های غذایی.
البته در این مطالعه نوع خاص آلرژن ذکر نشده است و بنابراین خیلی قابل بحث نمیباشد.
در مطالعه ای که بر روی 410 کودک 15-6 ساله انجام شد (10).
شایعترین آلرژنها: نیکل، جیوه عطر و مواد خوشبو کننده بوده است، ولی تعداد بیماران مورد مطالعه بیشتر بوده اند، و شاید به علت فرهنگ خاص تماس با بعضی آلرژن ها بیشتر بوده است با این وجود شایعترین آلرژن معادل مطالعه ما بوده است.
در مطالعه ای در هنگ کنگ بر روی 437 بیمار مبتلا به اگزما Patch Test انجام شد (11) صابون ها و مواد شوینده 22% علل حساسیت و داروهای طب چینی 17% موارد را تشکیل می دادند که علت تفاوت می تواند مربوط به نوع تماس با مواد آلرژن بسته به فرهنگ و نوع مواد آلرژن بکار رفته بسته به کیت مصرفی باشد.
در این تحقیق از 23 آلرژن در مورد 5 آلرژن که دارای بیشترین واکنش نیز بودهاند مقالاتی بدست آمد که در بحث قرار داده شد.
در مورد 18 آلرژن دیگر متاسفانه مقاله یافت نشد.
نتیجه گیری: با توجه به این موضوع که آلرژن های دخیل در اگزمای دست متعدد بوده و به آسانی شناسایی نمیشوند، انجام Patch Test در بیماران اگزمای دست تحت حاد و مزمن کمک کننده است.
زیرا با انجام Patch Test آلرژن دخیل در اگزما شناسایی شده و بعد از معلوم شدن نوع آلرژن، بیمار میتواند از آن ماده خاص دوری کند که معمولاً باعث بهبود درماتیت در فرد مزبور می گردد.
با توجه به اینکه آلرژن های متعدد دیگری هم در محیط زیست وجود دارند که در این کیت (کیت هرمال) نیامده بوده است.
کیت هایی با آلرژن های بیشتر و در هر فرهنگ متناسب با موارد تماسی آن فرهنگ ساخته شود و با آنها Patch Test ا نجام شود.
در مطالعات بعدی می توان تعداد بیماران بیشتری را مورد مطالعه قرار داد.
Refrence: 1- Thomas, p., Habif, Epidemiology of Hand Eczema, A color couide to diagno sis and Therapy clinical Dermatology, c.l (1996) 54.
2- Duarti, terumi, nakanoy, evaluation of 25.
Patients: American journal of Dermatology: 1998 Dec, 9(4): 216-23.
3- Patch test products quthorized by ICDRG 2000 march.
4- Elsamahy MH, value of patch testing in atopic dermatitis: Amierrican journal of contact dermatitis, 1997 sep, 8(3): 154-7.
5- Kanerval, hand dermatitis and allergic patch test reactions caussed by Nickel in: electro platers: contact Dermatitis 1997 Mar, 36 (3): 137-4.
6- James Gmarks, North American contact Dermatitis Group patch test results for the detection of james delayed type hyper sensitivity to topical allergens: the journal of American Academy of Dermatology, 1998 june, 38 (6) 911-918.
7- David Ecohen, utility of astandard contact Dermatitis: Aretrospective study of 732 patients: journal of the American Academy of Dematology, 1997 jun, 36(6): 914-8.
8- Albert MR patch testing reaction to a standard series in 608 pationt tested from 1990 to 1997 at massa chusetts; American journal of contact Dermatitis, 1998 Dec, hospital 9(4): 2.7-11.
9- 5years experience patch testing in children and adolesents and follow up: mam shah, journal of the American Academy of Dermatology, 1997 Dec, 37 (6): 964-8.
10- Braschj, patch test results in school children, Results from in formation network of Dermatology (IUDK) and group contact Dermatitis research group (DKG) 286-1997 Dec, 37(6): 286-93.
11- Leety, patch testing of 49, patients in Hongkong: contact Dermatitis 1996 jun, 35 (1): 23-6.
پتاسیم دی کروماتمرکاپتو میکسسولفات نئومایسیناپوکسی رزینتیورام میکسپارابن میکسپارافنیلن دی آمینپارا- ترت- بوتیل فنل فرمالدئید رزینکبالت کلریدفراگرانس میکسبنزوکائینکواترینیوم 15فرمالدئیدنیکل سولفاتکلوفونی5-کلرو-2 متیل ایزوتیازولین-2 متیل ایزوتیازلین-1کلیوکینولمرکاپتوبنزوتیازولبالسام پروسسکوترپن لاکتون مکیسN- ایزوپروپیل-N-فنیل- پارافنیلن دی آمینپریمینمحلول الکلی پشم نوع واکنش نوع مادهپاپول ارتیماتووزیکولواکنش گسترده به همراه زخم وکراتجمعپتاسیم دی کرومات1512128سولفات نئومایسین2305تیورام میکس6006پارافنیلن دی آمین Free Base76114کبالت کلرید153018بنزوکائین6107فرمالدئید4307کلوفونی64111کلیوکینول2002بالسام پرو5409N- ایزوپروپیل-N-فنیل- پارافنیلن دی آمین6309محلول الکلی پشم83011مرکاپتو میکس5207اپوکسی رزین4307پارابن میکس139022پارا- ترت- بوتیل فنل فرمالدئید رزین77216فراگرانس میکس5207کواترینیوم 151102نیکل سولفات8148305-کلرو-2 متیل ایزوتیازولین-2 متیل ایزوتیازلین-12709مرکاپتوبنزوتیازول91010سسکوترپن لاکتون مکیس3003پریمین0000جمع:جمع:جمع:جمع:240