شرح بیماری
اسکولیوز (انحنای ستون فقرات) خمیدگی بدون درد ستون مهرهها که گاهی حالت پیشرونده داشته و باعث تغییر شک قفسه سینه و پشت میشود. این عارضه میتواند مهره های قفسه سینه ای (میانی) یا مهرههای کمری (پایینی) ستون فقرات را درگیر سازد. این عارضه بیشترین شیوع را در نوجوانان داشته و در دختران شایعتر از پسران است.
علایم شایع
مراحل اولیه:
در مراحل اولیه علایم واضحی وجود ندارد و اسکولیوز توسط پزشک یا مسؤول بهداشت مدرسه در طی معاینات معمول کشف میگردد. مراحل پیشرفته:
انحنای قابل مشاهده قسمت بالای تنه. ستون فقرات به شکل S یا کمان درمی آید.
شانهها غیرهمتراز شده و مدور میگردند.
فرورفتگی قفسه سینه
حرکت موجی پشت
به جلو کشیده شدن یک طرف لگن
درد پشت
علل
معمولاً ناشناخته است. اسکولیوز گاهی نتیجه موارد زیر است:
بیماریهای دستگاه عصبی مرکزی، نظیر فلج اطفال یا دیستروفی عضلانی
نقایص مادرزادی ستون فقرات
نابرابری طول پاها
عوامل تشدید کننده بیماری
سابقه خانوادگی اسکولیوز
پیشگیری
در حال حاضر قابل پیشگیری نیست.
عواقب موردانتظار
اسکولیوز اگر زود تشخیص داده شود معمولاً بهطور کامل قابل اصلاح است. اغلب ممکن است به یک بریس پشت که روزها بیمار آن را میبندد، برای سالیان دراز نیاز باشد.
عوارض احتمالی
تغییر شکل شدید ستون فقرات و دندهها
اختلال در فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری های اجتماعی بیمار
اختلال تنفس
عفونت ریه
نارسایی احتقانی قلب
درمان
اصول کلی
تشخیص اسکولیوز براساس معاینه فیزیکی و رادیوگرافی ستون فقرات مطرح میگردد.
- بسیاری از موارد اسکولیوز خفیف بوده و درمان چندانی جز درمان فیزیکی بهمنظور تقویت عضلات پشت و اصلاح وضعیت فیزیکی ظاهری بدن نیاز ندارند.
- در مورد کودکانی که به درمان بیشتری نیازمندند معمولاً استفاده از بریس طبی پشت (گاهی برای چندین سال) توصیه میشود. انواع جدیدتر بریس پس از پوشیده شدن کمتر در ظاهر قابل مشاهده بوده و این امکان را فراهم میآورند که فرد مانند افراد عادی لباس بپوشد.
- در مورد بزرگسالان نیازمند درمان، ورزشهایی بهمنظور تقویت عضلات پشت توصیه میگردد (ورزش انحنای ستون فقرات را اصلاح نمیکند). از آنجا که در بزرگسالان رشد ستون فقرات متوقف شده است، استفاده از بریس پشت مؤثر نیست.
- جراحی برای اصلاح تغییر شکل (تنها در موارد شدید) توصیه میگردد.
- اگر طول دوپا نابرابر باشد، کفش مخصوص برای پای کوتاهتر ممکن است تجویز شود.
داروها
داروها در تصحیح این اختلال نقش ندارند. برای ناراحتی خفیف ناشی از عدم تعادل عضلات یا عوارض اسکولیوز میتوان از داروهای بدون نسخه نظیر آسپیرین یا استامینوفن استفاده کرد.
فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری
نرمشهای اختصاصی ممکن است بخشی از درمان باشد. اگر استفاده از بریس ضروری باشد، شرکت کردن بیمار در فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری های ورزشی محدود میگردد. برخی فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری ها نظیر شنا و اسبسواری ممکن است توصیه شوند چون این فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری ها باعث تقویت عضلات پشت میگردند.
رژیم غذایی
رژیم خاصی نیاز نیست.
درچه شرایطی باید به پزشک مراجعه نمود؟
شک به پیدایش اسکولیوز در کودک.
میزان شیوع اسکولیوز :
میزان شیوع اسکولیوز حدود 2درصد الی 5درصد گزارش شده است .
عوارض اسکولیوز:
1- درد 2- کاهش تحرک ستون فقرات 3- اختلال در سیستم قلبی - ریوی
4- اختلال در سیستم عصبی 5- عدم تقارن در دو طرف بدن
علل اسکولیوز:
1- علل ناشناخته(ایدیوپاتیک) idio patic
2- مادرزادی مثل آرتروگریپوزیس
- 3- فتق دیسک
4- بیماریهای التهابی مانند آپاندیسیت
5- بیماریهای متابولیک مثل نرمی استخوان( راشیتیسم)
6- شکستگی مهرهها
7- انحراف لکن در اثر کوتاهی یک پا - خم شدن یک پا - عقب رفتن زانو، پرانتزی یا ضربدری شدن زانو در یک طرف یا در اثر عوامل عضلانی مانند کوتاهی نزدیک کنندهها، کوتاهی دورکننده ها
8- عادتهای غلط، ایستادن، نشستن و حمل اشیاء
9- بیماری هیستریک (نمایشی)
10- بعضی از بیماریها مانند سل استخوان حتی سرطانها وبیماریهای روماتیسمی
نحوه تشخیص اسکولیوز:
با استفاده از خط شاقولی یا خط مبدأ صفحه شطرنجی در کسانیکه اسکولیوز دارند اصولاً خط شاقولی یا خط مبدأ صفحه شطرنجی درنمای خلفی از نقاط شاخص عبور نمیکند.