وضوح تصویر
وضوح تصویر، یعنی تنظیم عدسی دوربین؛ به منظور ارائه شفاف ترین تصویر ممکن از موضوع مورد نظر.
غیرممکن است بتوان از جسمی که نقطه های مختلف آن دارای فواصل متفاوتی در عمق است تصویری صددرصد واضح بدست آورد. معمولاً وقتی تنظیم فاصله برای نقطه خاصی صورت می گیرد، تنها تصویر همان نقطه کاملاً واضح خواهد بود. تصاویر مربوط به نقاط جلو و عقب نقطه اصلی واضح نیستند. هرچه فاصله نقاط مذکور از نقطه اصلی بیشتر باشد ناواضحی آنها بیشتر خواهد بود. اما برای چشم انسان، تحت شرایط خاصی تا حدودی ناواضحی تصاویر نقاط جلو و عقب قابل تشخیص نیست و آنها را نیز واضح خواهد دید.
تصویر، زمانی در کانون عدسی تشکیل می شود که جسم در بی نهایت باشد. در فواصل نزدیک تر، تصویر رفته رفته از سطح کانونی یا به عبارتی از سطح ماده حساس فیلم – در دوربین های ویدئویی از سطح ماده حساس فیلم – در دوربین های ویدوئی از سطح لامپ تصویر دوربین – دور می شود. جهت انطباق مجدد تصویر بر فیلم (یا لامپ دوربین) باید فاصله عدسی تا سطح فیلم – لامپ – را افزایش دهیم این عمل در اصطلاح به «فوکوس» کردن یا فوکوس کشیدن متداول است.
تغییر فاصله عدسی؛ جهت کانونی یا وضوح کردن تصویر، حرکت مکانیکی کمابیش ساده ای است که به روشهای گوناگون صورت می گیرد. در دسته ای از دوربین ها، این کار به کمک حلقه، واضح سازی روی عدسی انجام می شود.
در گروهی دیگر، عدسی برروی ریل و یا وسیله ای نظیر آن جلو و عقب می رود و در گونه ای مشخص از دوربین های عکاسی، کانونی کردن تصویر یا ثابت ماندن عدسی و تغییر مکان فیلم صورت می گرد. این شیوه در اکثر دوربین های تلوزیونی نیز اعمال می شود منتها در این دوربینها به جای فیلم، لامپ تصویر جابجا می شود. در عدسی فاصله کانونی ثابت، تنظیم وضوح تصویر مستلزم تغییر فاصله عدسی و لامپ دوربین است، در حالیکه در عدسی زوم، تنظیم وضوح با جابجایی و تنظیم عناصر داخل عدسی انجام می شود.
در سالهای اخیر، پاره ای از شرکتهای تولید کننده عدسی و دوربین ها موفق به عرضه عدسیهای خودکانونی کننده شده اند. در این عدسیها می توان تصویر را به صورت خودکار واضح کرد.
در دوربین های ویدئویی نیز وضوح تصویر بطور اتوماتیک و دستی قابل تنظیم است به این شکل که توسط کلید راهنمای “Focuse”، وضعیت وضوح راد در حالت دستی «منوعل» قرار می دهیم و سپس با بیشترین فاصله کانونی ممکن عمل واضح سازی را توسط چشم انجام می دهیم و زاویه لنز را به اندازه ای که برای ضبط تصویر مورد نیاز است باز می کنیم، البته می دانیم که در این حالت تا کمترین فاصله کانونی وضوح تصویر ثابت خواهد ماند و با عمل زوم به جلو یا عقب، وضوح تصویر از بین نخواهد رفت. مشکل وضوح دستی در این است که به محض جابجا شدن موضوع یا دوربین، وضوح از بین خواهد رفت و باید برای موقعیت جدید مجدداً عمل واضح سازی را انجام دهیم.
وضعیت دیگر دوربین های ویدئویی وضوح خودکار (AUTO) آنهاست. در این حالت، دوربین توسط سیستم الکترونیکی هدایت شده و برحسب اینکه موضوع مورد در چه بخشی از چشمی دوربین واقع شده باشد، وضوح تصویر برروی همان بخش از موضوع صورت خواهد گرفت. در واقع وضوح اتوماتیک دوربین های ویدئویی نیازی به هیچ یک از مراحل وضوح دستی ندارد و خود دستگاه قادر به وضوح تصویر خواهد بود. در این حالت نیازی به عمل تنظیم فاصله هنگام حرکت عمقی موضوع یا دوربین نخواهد بود چرا که با تغییر فاصله، دوربین مجدداً وضوح تصویر را با فاصله جدید منطبق خواهد کرد و موضوع در حال حرکت، همواره واضح دیده خواهد شد. البته به این نکته توجه داشته باشید که دوربین به مدت زمان کوتاهی نیاز دارد تا وضعیت جدید را واضح سازد. هنگامی که عدسی در حالت تله فتو باشد، امکان دارد هنگام حرکت دوربین یا موضوع. برای لحظه ای کوتاه تصویر تار شود. جهت حل این مشکل بهتر است در اینگونه مواقع، حرکت به آرامی صورت پذیرد تا دوربین فرصت کافی جهت وضوح تصویر را داشته باشد. یکی دیگر از خطاهای وضوح خودکار، هنگام حرکت ناگهانی موضعی فرعی در جلو دوربین بصورت عرضی و در فاصله ای نزدیکتر از موضوع اصلی است، در این حالت، دوربین به اشتباه موضوع فرعی را به جای موضوع اصلی می پندارد و سریعاً عدسی را برای وضعیت جدید تغییر می دهد و در این فاصله پس از رد شدن موضوع فرعی از جلوی دوربین، تصویر مجدداً برای لحظه ای تار است تا وضوح جدید شکل گیرد. این مورد در محیط های شلوغ و غیرقابل کنترل بسیار به چشم می خورد و راه حل آن، قفل کردن سیستم وضوح در حالت دستی است تا احیاناً با حرکت موضوعات دیگر، وضوح تصویر به هم نخورد.
اشکال دیگر وضوح خودکار، گم کردن موضوع اصلی است. در برخی مواقع، دوربین دو موضوع در فاصله های مختلف را به عنوان موضوع اصلی فرض می کند و چون قصد واضح سازی برروی هر دو موضوع را دارد عدسی را مرتباً در فاصله های مختلف گردش می دهد و لذا وضوح هیچکدام از دو موضوع ثابت نخواهد ماند. این عمل، آنقدر تکرار خواهد شد تا دوربین با یکی از دو موضوع حرکت کرده و تصویر جدیدی در دید دوربین قرار گیرد. برای مورد اخیر راه حل کلی وجود ندارد، به جز اینکه توصیه می شود در چشمی دوربین حالت مستطیل وضوح مد نظر باشد و همواره موضوع اصلی، درون مستطیل قرار گیرد.
توصیه می شود در حالتهای زیر از وضوح خودکار استفاده نشود زیرا نتیجه مطلوبی به دست نخواهد آمد، و بجای آن بهتر است از وضوح دستی استفاده نمود.
هنگامی که از پشت شیشه یا اجسام شفاف و بلوری فیلمبرداری می کنید.
هنگامی که از موضوعاتی با سطح درخشان فیلمبرداری می کنید.
هنگامی که از موضوعاتی فیلمبرداری می کنید که دارای طول زیاد بوده و یا از قسمتهای مشابه و موازی تشکیل شده اند، مثلاً از پشت نرده هیا یک پل.
سطح کاملاً سفید یا کاملاً سیاه نیز وضوح خودکار دوربین را دچار آشفتگی می کند.
هنگام استفاده از لنز های مخصوص مانند ماکروفیلترها.
موضوعاتی که جابجایی سریع دارند نیز وضوح خودکار را دچار آشفتگی می کنند.
موضوعی که یک طرف آن نزدیک به دوربین و طرف دیگر آن از دوربین فاصله دشاته باشد، وضوح مناسبی نخواهد داشت.
* نکته
زمانی که عدسی زوم در بسته ترین زاویه یا بلنمدترین فاصله کانونی خود واضح شود. در وضعیتهای دیگر، وضوح تصویر خود را حفظ خواهد کرد. بنابراین در فیلمبرداری و تصویر بردایر بهتر است همیشه این اصل مورد توجه قرار گیرد و وضوح در بلندترین فاصله کانونی عدسی زوم تنظیم شود. اگر عدسی در وضعیت های دیگر کانونی شود ممکن است وقتی از نمیا باز به نمای بسته تغییر زاویه یا تغییر فاصله کانونی می دهیم؛ در انتها، تصویر وضوح تصویر خود را از دست بدهد. در ضمن، هنگام زوم کردن، تصویر جابجا می شود. مثلاً اگر تصویر در وسط کادر باشد هنگام “Zoom In” به کناره ها کشیده می شود. بنابراین توجه به این نکته و اصلاح کادر ضروری است. شما نیازمند آن هستید که بتوانید برای دسترسی به بهترین کیفیت تصویر، کنترلی بر اعمال دوربین داشته باشید. برای این منظور، باید بتوانیم نسبت به وضوح تصویر، توازن و تصحیح رنگ ها و نورها و شرایط نوری متفاوت، اعمال نظر کرده و بهترین شرایط را برای ضبط تصویر فراهم کنید.
تقریباً در همه دوربین های امروزی سیستمی برای کنترل اعمال اصلی دوربین وجود دارد.
بسیاری از کنترل های تصاویر توسط دوربین های ویدئویی بطور خودکار انجام می شود و مشکل ما را آسان می کند اما این مکانیسم خودکار، به معنای آن نخواهد بود که توجه به شرایط ضبط برای ما بی اهمیت است، بلکه باید بتوانیم شرایط بهینه از اعمال خودکار دوربین را فراهم کنیم. قبل از انجام هرگونه دخالت در کیفیت تصویر ابتدا نتیجه را در ذهن خود بررسی کنید و سپس مبادرت به انجام آن کنید. شما همیشه قادر به تکرار یک موضوع نیستید.
1-برای آنکه تصویر بصورت خودکار واضح شود کلید را در حالت “AUTO” قرار دهید.
در این حالت دوربین را به سمت موضوع اصلی نشانه گیری کنید تا تصویر واضح شود. از آنجائیکه محل وضوح، خودکار توسط ارسال سیگنالها (تک موج ها) انجام می گیرد، ممکن است گاهی وضوح تصویر بر اساس ارسال تک موجها (سیگنالها) با وضوح تصویر بر اساس حلقه، مدرج روی لنز، دقیقاً همخوان نباشد، این موضوع دلیل ضعف و یا اختلال سیستم وضوح اتوماتیک نیست و به آن توجه نکنید. هنگام استفاده از وضوح خودکار،: دقت کنید که مانعی از حرکت لنز جلوگیری نکند. برای آنکه وضوح بخصوص در هنگام تعقیب موضوعات متحرک به بهترین صورت انجام گیرد، سیستمی تعبیه شده است که بر اساس آن، در محدوده تصویر چشمی، کادر کوچکتری بعنوان مرکز اصلی وضوح نمایان می شود. کافی است هنگام حرکت دوربین و یا موضوع، سعی می کنیم که موضوع اصلی در این محدوده قرار گیرد تا از وضوح کافی و دقیق برخوردار باشیم. این عمل با فشار کلید “SELECT ZONE” انجام می گیرد. این سیستم، فقط هنگام وضوح خودکار عمل می کند.
هنگام استفاده از وضعیت دستی “MANUAL”، وضوح تصویر بصورت دستی و از طریق چرخاندن حلقه، وضوح انجام میگیرد.
اگر از وضوح دستی استفاده می کنید، می توانید با فشار کلید، “PUSH AUTO” وضوح خودکار را برای لحظه یا کوتاه بکار اندازید و تصویر را واضح شده ببینید. توجه داشته باشید که وضوح خودکار همیشه قادر به عمل نیست. در مواردی مناسب تر است که از وضوح دستی استفاده کنید: (در این مورد، بخش وضوح را مطالعه کنید)
لنز دوربین های ویدئویی، یک لنز زوم می باشد. چنانچه می باشد. چنانچه می دانید؛ لنز زوم امکان انتخاب فاصله های کانونی متفاوت را برروی خود داراست. شما با استفاده از دو کلید روی دسته، دوربین “W.T” می توانید بطور خودکار فاصله های کانونی را اختیار کنید و یا از علم زوم خودکار استفاده کنید.
همچنین می توانید همین عمل را به صورت دستی، با چرخاندن دسته زوم در روی لنز انجام دهید.
لنز دوربین شما قابلیت تبدیل به لنز ماکرو دارد. شما می توانید از فاصله، بسیار نزدیک، از اشیای کوچک، تصویربرداری کنید. توجه داشته باشید هنگام استفاده از لنز ماکرو؛ وضوح و وایت بالانس نباید در حالت “AUTO” قرار بگیرند.
2-برای آنکه دوربین تصویربرداری بتواند کیفیت مطلوب و طبیعی به لحاظ ضبط رنگها و نورها داشته باشد، معمولاً مجبور خواهد بود که در شرایط مختلف نوری، آب و هوایی و زمان، از تصحیح کننده های نوری استفاده کند تا همیشه ترجمه دقیقی از رنگهای طبیعت داشته باشد. به این توازن نوری “WHITE BALANCE” گویند.
اگر کلید ویژه “W.B” را برروی حالت “AUTO” قرار دهید، سیستم خودکار دوربین تصحیحات و توازن نوری را انجام خواهد دارد. در بعضی شرایط مجبور خواهیم بود از وایت بالانس دستی استفاده کنیم.
وضعیت “IN DOOR” در مواقعی که از نور لامپ های هالوژن و یا الکتریکی سفیدرنگ استفاده می کنیم و وضعیت “AUTO DOOR” در شرایط استفاده از نور خورشید مناسب می باشد.