دانلود مقاله نشانه شناسی

نشانه شناسی از دهه ی 1950 همچون روش پژوهش در شناخت دلالتها و ادراک کارکردهای ارتباطی بکار رفته است. اندیشمندانی ماند لوی استروس، میشل فوکو، فردینان دوسوسور، چارلز ساندرس پیرس، رولان بارت و اومبرتواکو، آثار مهمی در این زمینه پدید آوردند و در زمینه ای خاص نشانه شناسی تصویر که شاخه ای از علم شناخت نشانه های دیداری است، آثاری از بارت در زمنیه عکاسی، سینما و نقاشی نوشته شده است.

 بارت مبانی نظری خود را در سال 1962 در رساله ی « عناصر نشانه شناسی» شرح داده است. اما در این میان نظریه های چارلز ساندرس پیرس بیشتر مورد توجه نشانه  شناسان تصویر است، زیرا وی  نظریه ای عمومی درباره نشانه ها ارائه داده است و به دسته  بندی و مشخص کردن گونه های  متفاوت  نشانه ها پرداخته است.

 هد ف نشانه شناسی تصویر، کشف قاعده های« خواندن تصویر و درک معناهای آن از طریق شناخت عناصر تجسمی یا وجه تظاهر  تصویر است که به تحلیل پیکربندی عناصر تصویری می انجامد در مرحله ی بعد به تحلیل اشکال و شناخت معناهای مدلول تصویردست می یابد.

 نشانه شناسی بررسی علمی نشانه هاست و مانند علوم دیگر دارای اصول قواعد روش های مبتنی بر مشاهده آزمون وجستجو براساس معیارهای عینی است. این عمل نیز در حوضه هنرهای حجمی نیز مطرح و قابل تأمل است در معماری، طراحی صنعتی، نیز نشانه شناسی و ارتباط میان محصول یا حجم با انسان و تأثیرات روانی آن مورد بررسی قرار گرفته است که در روند تحقیقاتی به آن اشاره خواهد شد.

تعریف واژه ی« آرم» یا نشانه

حدوداً از ده سال پیش به پشنهاد استادان رشته ارتباط تصویری، دانشکده های هنر واژه ی « نشانه» به جای« آرم» و«لوگو» مورد استفاده قرار گرفت. با  گسترش دامنه ی رشته نشانه شناسی که موضوع بررسی آن« نشانه» است بدیهی است که دیگر نمی توان نشانه را با مفهوم محدود« آرم» یا «لوگو» بکار برد از  این رو به استناد فرهنگ لغات « هزاره»،« لاروس» و«معین»، در این تحقیق از همان واژه ی آرم استفاده شده است که نزدیکترین معادل« لوگو» و از طرفی آشناترین واژه برای افراد جامعه ما نیز هست.

 هزاره: logo :( مؤسسه و غیره) آرم، علامت [1]

فرهنگ معین: آرم( فر. Arme ) نشانه ای  مشخص و معرف دولت، اداره، مؤسسه، کارخانه و مانند آن.[2]

لاروس:logo  بازنمایی گرافیک از یک مارک/ صنعتی یا تجاری[3]

انواع گوناگون آرم

تاکنون روشهای مختلفی برای دسته بندی آرم ها و مشخص کردن گونه های متفاوت  آن پیشنهاد شد ه است از دیدگاه نشانه شناسی این دسته بندی برحسب ترکیب عناصر زبانی، و شمایلی انجام می گیرد. بر این اساس دسته ای از آرمها فقط از عناصر زبانی استفاده می کنند ( یک نام، یک یا چند حرف)؛ که آنها را« آرم نوشتاری»،«logotype » می نامیم. دسته دیگر با ترکیب عناصر شمایلی طراحی می شوند؛ که آنها را« آرم شمایلی»،« logo iconique » یا«icotype » می نامیم.  دسته سوم، از تلفیق عناصر شمایلی و نوشتاری ساخته شده اند؛ که آنها را«  آرم تلفیقی»،« logo mixte » می نامیم.(شکل 1)

·آرم نوشتاریlogo type

این دسته از آرمها فقط با استفاده از نشانه های زبانی طراحی می شوند: گاه با نام اختصاری مؤسسه یا سازمان مانند: BHV برای فروشگاه Bazar de Bazare l Hotel deville برای مارک پوشک Louis Vuitton ، CA برای بیمه ی Credit Agricole یا با بزرگ نمایی حروف اول نام مؤسسه مانند: H برا ی انتشارات Hachette ، یا با ترکیب بندی حروف و ارقام طراحی می شوند. مانند:3M .برخی نیز نام کامل مؤسسه یا سازمان را بازنمایی می کنند مانند: نام طراح و سازنده ی جواهرات Cartier ، نام فروشگاه بزرگ و زنجیره ای Lafayette نام طراح و تولید کننده ی پوشاک New Man.(شکل2)

بنابراین« آرم های نوشتاری» به دو گونه اند یا نام مؤسسه را نمایش می دهند و یا از حروف و ارقام استفاده می کنند استفاده از حروف، قابل انعطاف تر است و به راحتی با زمینه های فرهنگی گوناگون تطیبق پیدا می کند، ولی از طرفی تأثیرگذاری آن به عنوان یک علامت خاص، بستگی به قابلیت به یادسپردن آن دارد. نام های کامل هر چند طولانی می توانند به یاد ماندنی باشند، زیرا مانند متن در لحظه خوانده می شوند، به این سبب تأثیرگذارترند. اما استفاده از آنها در زمینه های فرهنگی مختلف ممکن است مشکل آفرین باشد.

آرمهای نوشتاری، مانند آرم های شمایلی ممکن است از عناصر تجسمی، مانند بافت و رنگ استفاده کنند کاربرد این عناصر در نوشتار و تکرار در استفاده یکنواخت از آنها به مرور تأثیرگذاری آرم نوشتاری مانند آرم شمایلی خواهد کرد.(شکل 3)

 آرم معروف ایوسن لوران طراح پوشاک و یا مشهورتر از آن، آرم کوکاکولا بدرستی تبدیل به یک آرم نوشتاری به یک آرم شمایلی شده از نام یک مارک( علامت تجاری) را ارائه می کنند. به این ترتیب یک آرم نوشتاری، می تواند مانند یک تصویر و نه یک  متن مورد استفاده قرار گیرد. در این زمینه کاربرد انواع خوشنویسی و استفاده از رنگ های خاصی که به مرور برای مخاطبان به صورت آشنا و به یادآورنده عمل کنند، می تواند مؤثر واقع شود.

· آرم شمایلی Logo iconique

این نوع آرم، تصویری است که می تواند نمادی تجریدی، تصویر یک شیء، یک نقش و غیره باشد. دسته ای از آرمها تصاویر فیگوراتیو هستند مانند: سنجاب، مرد یا اسب. دسته ای دیگر تصاویر غیر فیگوراتیو هستند. مانند: پیکان، مربع، دایره، و غیره بنابراین می توان سه نوع آرم شمایلی را در نظر گرفت.(شکل 4)

آرم شمایلی imaginal تصویری است که شباهت زیادی با یک شیء مادی دارد؛ آرم پودرشکلات سازی«Chicoree leroux » که زنی را در حال تعارف آن کالا به مخاطبان نشان می دهد. نمونه مناسبی از اینگونه است. (شکل 5)

آرم شمایلی diagrammatique  که با یک طرح خلاصه و موجز مشخصه اصلی فرآورده را نشان می دهد. آرم قدیمی اداره برق فرانسه(EDF ) که یک آذرخش است دقیقاً نمونه ای از این مقوله است.(شکل 5)

 آرم شمایلی استعاری metaphorique

از طریق جابجایی معنایی و یا بکارگرفتن عنصری معنادار نشان دهنده ی کارکرد یا توانایی مارک یا کالای موردنظرا ست، عمل می کند، آرم کارخانه ی خودروسازی پژو که در آن یک شیر، استعاره ای از قدرت خودرو است. در این مقوله قرار می گیرد. آرم این کارخانه از سال 1882تاکنون چندین بار تغییر شکل یافته است. تصویر شیر بعنوان عنصر ثابت و استعاره ای از قدرت در تمام  آرم ها بازنمایی شده است.(