چکیده مقاله :
در هر دوره ای از زندگی بشر ، از مجموع عملکرد مدیریتی ، اقتصادی ، تکنولوژیکی و فکری ( عملکرد تولیدی) قوانینی زاده می شوند که به همراه رفتارها و نیازهای ذاتی بشر ، رفتارهایی از پیشینه تاریخی یک کشور در حیات امروزی آن و ارزش های اجتماعی مجموعه قوانینی را تشکیل می دهند که می توان آنها را قوانین حیات نامید .
لازمه زندگی شرافتمندانه ، مؤثر و رضامند شناخت این قوانین است ، هر کس ، هر جامعه ، هر سازمان ، هر شرکت ، هر دولت و هر ملتی این قوانین را شناخت و ساختارها و قوانین مختلف اقتصادی ، فرهنگی ، دفاعی ، آموزشی ، سیاسی ، پژوهشی ، مطالعاتی و غیره … خود را بر اساس آنها طراحی نمود و به آنها عمل کرد ، می تواند در صحنه های مختلف داخلی و بین المللی نقشی داشته باشند . در غیر اینصورت ، به وسیله همان قوانین حیات نابود خواهد شد .
اگر یک کشور را جزئی از جهان بدانیم . باید بپذیریم رفتارهایی خاصی که درهر دوره از زمان بر جهان حاکمند، خواه ناخواه بر رفتارهای مردم هر کشور تأثیر می گذارند .
امروز ، جهان با رشد و توسعه همه جانبه خود چنان باعث ارتباطات مختلف بین کشورها شده که دیگر مرزهای زمینی مفهوم خود را از دست داده اند . هر فردی در هر نقطه ای از دنیا که باشد ، یک شهروند جهانی محسوب می شود و تشکیل جامعه جهانی واقعیتی انکارناپذیر است و هیچ دولتی با تمام توانمندیهایش ، نمی تواند خواسته های خود را بر جامعه جهانی تحمیل نماید .
کشور ما نیز جزئی از این جهان بوده و هست . این کشور در کشاکش دوران ، زخم های کشنده ای خورده و شاید امروز هزاران مشکل و بیماری داشته باشد و این ما هستیم که باید آنها را درمان کنیم تا زندگی زیبا ، لذتبخش ، رضامندی برای فرزندان آن بوجود آید .
از طرف دیگر بررسی ساختار و رفتار اقتصادی جامعه ما ، این حقیقت را آشکار می سازد که کشور ما از روی تصادف در مسیر تحولات اقتصادی ، فرهنگی و شرایط جهان مدرن قرار گرفت ،زیرا که این تحولات و شرایط جدید حاصل تلاش و عملکرد مردم ما نبود . بهر حال این مردم با تحولات جدید درگیر شده و هم اکنون فرد و جامعه ایرانی با سه مشکل عمده روبرو می باشد . یکی فشار های ناشی از سنت و ساختارهای مدیریتی ، اقتصادی و فرهنگی برخاسته از آن و دیگر مدرنیزم و رفتارهای مربوط . سومین چالش ، همان موضوع جهانی شدن و مسائل مربوط به آن می باشد . در این مقاله تلاش می گردد که با توجه به شیوه های تولید و رفتار اقتصادی مردم ایران که کرج هم جزئی از آن می باشد و مطالب پیش گفته ، به قوانین عمده حیات در دنیای امروزی به طور مختصر اشاره هایی شود تا با شناخت این قوانین بتوان در نظام تصمیم گیری کلان و خرد کشور آنها را مد نظر قرار داد .
بسمه تعالی
قوانین عمده ی حیات در جهان امروزی
محقق و نویسنده : حبیب الله احمدی کارشناس ارشد دانشگاه تربیت حصارک کرج
بررسی تاریخ زندگی بشر از آغاز تا کنون ، این واقعیت را اثبات می نماید که منشأ همه تحولات زندگی او ، نتیجه کار وتلاش خود بشر می باشد . هر جایی این تلاش با آگاهی و خردگرایی بود بشر توانست از تفکر و عملکرد خود دست آورد مفید و بیشتری نصیب خود بنماید .
در تمام طول زندگی بشر به جزء در دوران اولیه زندگی که می توانست نیازهای خود را بطور فردی برطرف نماید ، در تعبیری طول حیات خود تاکنون ، آنچه بشر بدست آورده و آنچه برایش رضامندی و مطلوبیت را فراهم نموده ، نتیجه تلاش جمعی بشر بوده است .
در جهان امروزی ، زندگی فردی مفهوم خود را ازدست داده و حتی انسان در تنهایی مطلق هم ، با عقل جمعی و تفکر آموخته از جمع ( فرهنگ) نصمیم می گیرد و رفتار می نماید . از طرف دیگر ، چنانچه این عملکرد فکری و جسمی بشر دارای سامان و نظم مشخص و هدفمند نباشد عملکرد او به منظور پاسخ دهی به نیازهایش دچار اخلال و هرج و مرج می شود و در اینجاست که ایجاد سازمان های اجتماعی ضرورت پیدا می کنند و برای رفع نیازهای انسان بوجود می آیند . زندگی امروز بشر ، طوری شده که حتی قبل از تولد تا پس از مرگ شکل دهی افکار و رفتار و پاسخ دهی به نیازهایش را ، نظام های اجتماعی به عهده دارند . خود بشر هم ، چه بصورت کل جسمش و چه بصورت کوچکترین واحد تشکیل دهنده جسم او ، یک سازمان پویا محسوب می گردد که دارای نوآوری و آفرینش فکری است .
از طرف دیگر خود بشر فرزند نظام بزرگتری به نام منظومه شمسی است و انرژی مورد نیاز زیست خود را به صورت مستقیم و غیر مستقیم از آن می گیرد .
بهرحال تامین و ارضای نیازهای گوناگون بشر را سازمانهای اجتماعی به عهده دارند . هر جا هم نظام اجتماعی وجود داشته باشد در آنجا تصمیم گیری وجود دارد . هر جا هم تصمیم گیری وجود دارد باید تصمیم گیری بر مبنای قوانین معینی باشد . بخشی از ایم قوانین در هر دوره ای از حیات بشری از مجموع عملکرد مدیریتی ، اقتصادی ، فکری ، تکنولوژیکی و غیره ( عملکرد تولیدی و مناسبات مربوط به آن ) او زاده می شوند و با توجه به مفهومجهان در هر دوره از حیات بشر ، جهانشمول بوده و می باشند .
این قوانین را می توان رفتارهای حاکم بر جهان نامید .
جهان بشر زمانی در محدوده یک ده ، زمانی در محدوده یک دهستان ، زمانی در محدوده یک شهرستان ، زمانی در محدوده یک استان ، زمانی در محدوده یک کشور ، زمانی در محدوده یک منطقه و امروز به کل جهان اطلاق می شود و جهانی شدن نامیده شد.
بنابراین انسان امروزی برای حفظ و ادامه حیات خود با سه نوع سازمان سروکار دارد ، یکی خود انسان به عنوان یک سازمان پویا که دارای آفرینش و نوآوری ( نوآفرینی فرهنگی ) است .
دوم : سازمانهای اجتماعی در داخل کشور متبوع خود
سوم : سازمانهای بین المللی که مستقیم یا غیر مستقیم به خود انسان به عنوان یک سازمان پویا و بر سازمانهای درون کشوری تاثیرگذار می باشند .
با چنین تصویری از زندگی بشر امروز هر فرد و کشوری برای اینکه بتواند زندگی رضامند و مطلوبی داشته باشد باید خود را با واقعیت های امروز جهان تطبیق دهد و نظام تصمیم گیری خود را با رفتارهای حاکم بر جهان هماهنگ نماید . در مورد کشور خودمان به قول معروف: جهانی فکر کنیم و ایرانی عمل نماییم . اما متإسفانه در طی تاریخ گذشته و حال ، کشور ما دچار فقدان امنیت بوده و نتوانست زیر ساخت های لازم را برای یک زندگی مناسب امروزی ، بسازد . در دهه های اخیر هم کشور ما ، هم از روی اتفاق در مسیر تحولات فرهنگی و شرایط جهان نوین افتاد . حال که درگیر این تحولات شده از یک سو با گذشته خود و نظام سیاسی مبتنی بر گذشته و سنت خود درگیر است و علاوه بر این دو ، هم اکنون مردم کشور ما با چالش سومی که همان جهانی شدن است نیز گرفتار می باشند .
از اینرو تأثیر گذشته بر حال ، کم آگاهی به نیازهای بشری ، عدم شناخت عقلایی وضعیت موجود کشور ، فقدان کم آگاهی در خصوص رفتارهای حاکم بر جهان امروزی ، ملت مارا سردر گم کرده و نتوانست در طی این 23 سال که می شد کشور ویرانی را آباد کرد ، از فرصت ها و توانایی هایش استفاده کند و سهم شایسته خود را درتمدن کنونی جهان به عنوان یک ملت انجام دهد.
با در نظر گرفتن مطالب پیش گفته و توجه به نظام سیاسی فعلی برخاسته از گذشته و سنت در کشور ما ، به این نتیجه می رسیم که آنچه مانع شده و می شود کم اگاهی و یا عدم پذیرش قوانین حیات در جهان امروز توسط مردم کشور ما و نظام سیاسی حاکم بر آن است . شایان ذکر است هر نوع آگاهی را که ضرری به انسان وارد ننماید می توان جزء قوانین حیات دانست ، اما در هر دوره ای از حیات بشری قوانینی بر زندگی او حاکم است که می توان آنرا قوانین عمده حیات نامید .
در گذشته هم دانشمندان و اندیشمندان علوم اجتماعی متوجه چنین مسائلی شدند و آن را در مفهومی به نام جبر اجتماعی بیان داشتند .
نگارنده اعتقاد دارد این قوانین را باید شناخت و به طور حتم در نظام تصمیم گیری فردی ، اجتماعی و دولتی مورد استفاده قرار داد ، درغیر اینصورت عدم توجه به آنها ، نابودی را به دنبال خواهد داشت . در پی تلاش می شود به تعدادی از مهمترین قوانین حیات در جهان امروزی ، به طور مختصر اشاره ای شود :
1 وجود رفتارهایی از پیشینه تاریخی هر کشور در حیات امروزی آن ( در اینجا کشور خودمان را می توان در نظر گرفت ) باید توجه داشت که همیشه رفتارهایی از پیشینه تاریخی یک کشور در حیات امروزی آن وجود دارد که اعمال افراد آن کشور را مشروط و قابل پذیرش می سازد و در واقع آنها را شکل می دهد .
اگر چه این رفتارها در طی زمان و یا در پی تغییر تولید و تکنولوژی مربوط و یا ورود تولیدات مادی و معنوی از خارج به داخل کشور ، کمی دگرگون می شوند ولی به دلایل تاریخی عمده رفتارهای فعلی مردم کشور ، ریشه در تاریخ گذشته دارند و قبیله ای است . البته جامعه امروز ایران که از روی اتفاق در مسیر تحولات نوین جهانی قرار گرفت و اقتصاد مصرفی برآن حکمفرما شد ، وضعیت و بافت قبیله ای خود را از دست داده است . ولی چون این تغییرات ناشی از عملکرد اقتصادی خود جامعه ایران نیست ، هنوز بخش قابل توجهی از رفتارهای قبیله ای جزء ساختارهای زندگی ، به خصوص ساختار های مدیریتی مردم ایران می باشد .